Zamanın Kısa Tarihi

309 Pages·2016·3 MB·Turkish

by  Stephen William Hawking

downloaded from KitabYurdu.az
d2ownloaded from KitabYurdu.az
ZAMANIN KISA TARİHİ
Stephen W. Hawking
A Brief History Of Time
Milliyet Yayın A.Ş.
ISBN 975-506-005-C
İngilizceden Türkçeye Çeviren:
Dr. Sabit SAY-Murat URAZ
Büyük Patlamalar Kara Delikler
Carl Sagan'ın Önsözüyle
(Arka Kapak)
CARL SAGAN'ın ÖNSÖZÜYLE
"Bedeni, tekerlekli sandalyesinin tutsağı. Ama beyni o
denli hareketli ki, evrenin gizlerini günışığına çıkarabilmek
için zamanın ve uzayın uçsuz bucaksızlığında sanki dörtnala
koşuyor."
d3ownloaded from KitabYurdu.az
TİME
"20, yüzyılın fizikçilerinin elde ettikleri sonuçlar
nesnel bir biçimde değerlendirildiğinde, Stephen
Hawking'inkiler bilim dağarcığının en önemli yerini
alacaktır."
ASTRONOMY
'’Stephen Hawking fizik dünyasının ’supernova’sı
olabilmek için amansız bir hastalığı yenmeyi başardı."
Yazamamasına, hatta doğru dürüst konuşamamasına
karşın, görecelik kuramından kuantum mekaniğine, bing
bang’den (büyük patlama), evreni yaratan 'geometrinin
dansına’ sıçrayıp duruyor."
Kimothy Ferris VANITYFAIR
d4ownloaded from KitabYurdu.az
İçindekı̇ler
Yazarın Notu
Carl Sagan'ın Önsözü
1 Evreni Nasıl Görüyoruz
2 Uzay ve Zaman
3 Genişleyen Evren
4 Belirsizlik İlkesi
5 Temel Parçacıklar ve Doğanın Kuvvetleri
6 Kara Delikler
7 Kara Delikler O Kadar da Kara Değil
8 Evrenin Doğuşu ve Yazgısı
9 Zamanın Oku
10 Fiziğin Birleştirilmesi
11 Sonuç
d5ownloaded from KitabYurdu.az
Albert Einstein
Gallileo Galilei
Isaac Newton
Sözlük
d6ownloaded from KitabYurdu.az
Yazarın Notu
UZAY zaman konusunda herkesin anlayabileceği bir
kitap yazmaya 1982'de Harvard'da verdiğim dersler sonunda
karar verdim. Daha o zaman bile evrenin ilk zamanları ve
kara delikleri üzerine, örneğin Steven Weinberg'ün "The
First Three Minutes" (İlk Üç Dakika) kitabı gibi çok
iyisinden, adını anmayacağım çok kötüsüne, pek çok kitap
vardı. Ama hiçbirinin, beni evrenbilimi ve tanecik kuramı
üzerinde araştırmaya yönelten soruları hakkıyla ele
almadığını hissettim. Evren nereden çıktı? Nasıl ve niçin
başladı? Sonu gelecek mi, gelecekse nasıl? Bunlar hepimizi
ilgilendiren sorular. Ama çağdaş bilim öylesine tekniğe
dayalı bir duruma geldi ki, ancak çok az sayıda uzman,
gereken matematik araçları uygulayabilecek kadar
ustalaşabiliyor. Yine de, evrenin doğuşu ve yazgısına ilişkin
temel kavramlar, matematik kullanılmadan, bilimsel eğitimi
olmayanların da anlayabileceği bir biçimde açıklanabilir.
Biri bana, kitaba koyduğun her denklemin satışı yarıya
indireceğini söyledi. Ben de önce tek bir denklem bile
koymamayı kararlaştırmışken, sonunda yine de bir denklem,
Einstein'ın ünlü E=mc2 denklemini koydum. Umarım
okuyucuların yarısını korkutup elimden kaçırmam.
ALS* ya da motor nöron hastalığına yakalanmak
d7ownloaded from KitabYurdu.az
şanssızlığı dışında başka her şeyde çok talihliyim. Karım
Jane'den, çocuklarım Robert, Lucy ve Timmy'den gördüğüm
yardım ve destek oldukça normal bir yaşam sürdürebilmemi
ve işimde başarılı olabilmemi sağladı.
* ALS: Amyotrophic Lateral Scierosis
Kuramsal fiziği seçmiş olduğum için de yine şanslı
sayılırım, çünkü yalnızca sağlam kafa istiyor. Böylelikle
sakatlığım önemli bir köstek olmadı. Meslektaşım bilimciler
de hepsi çok yardımcı oldular.
Meslek yaşamının ilk "klasik" aşamasında başlıca
çalışma arkadaşlarım Roger Penrose, Robert Geroch,
Brandon Carter ve George Ellis idi. Bana ettikleri yardım ve
birlikte yaptığımız çalışmalar için teşekkür borçluyum. Bu
aşamadaki çalışmalar Ellis ile 1973'te birlikte yazdığımız
"The Large Scale Structure of the Spacetime" (Uzay Zamanın
Büyük Ölçekteki Yapısı) adlı kitapta toplandı. Bu kitabın
okuyucularına, daha fazla bilgi için o çalışmaya
başvurmalarını öğütleyemeyeceğim, hem o çok teknik hem
de okunması oldukça zor. Umarım o zamandan bu yana
anlaşılması kolay biçimde nasıl yazılacağını öğrenmişimdir.
Çalışmalarımın 1974'te başlayan ikinci "tanecik"
aşamasında, başlıca iş arkadaşlarım Gary Gibbons, Don
Page ve Jim Hartle idi. Onlara ve bana, sözcüğün hem
d8ownloaded from KitabYurdu.az
fiziksel hem de kuramsal anlamıyla, çok büyük yardımda
bulunan araştırma öğrencilerime çok şey borçluyum.
Öğrencilerime ayak uydurmak gereği beni her zaman
dürtüklemiş ve umarım, bir dönme dolaba bağlı kalmamı
önlemiştir.
Bu kitabı yazarken öğrencim Brian Whitt'den çok yardım
gördüm. İlk müsveddeyi yazdığım 1985 yılında zatürnefe
borusu ameliyatı olmak zorunda kaldım ve bu, iletişimde
bulunmamı neredeyse olanaksız hale getirdi. Kitabı
bitiremeyeceğimi sanıyordum. Ama Brian, düzeltmede bana
yardım etmekle kalmayıp, Sunnyvale, California'da Words
Plus şirketinden Walt Woltosz tarafından bağışlanan Living
Center (Yaşayan Özek) adlı bilgisayarlı iletişim programını
kullanmarnı sağladı. Bununla kitaplar, makaleler yazabiliyor
ve yine Sunnyvale, California' da Speech Plus şirketince
bağışlanan bir yapay konuşma aygıtıyla da başkalarıyla
konuşabiliyorum. Konuşma aygıtı ve küçük bilgisayarı
tekerlekli iskemleme David Mason taktı. Bu sistem her şeyi
değiştirdi. Aslında şimdi, sesimi yitirmeden öncekinden
daha iyi iletişim kurabiliyorum.
Kitabın baskıdan önceki halini gören pek çok kişiden
düzeltme önerileri geldi. Özellikle Bantam Books'ta kitabı
basıma hazırlayan Pteer Fuzzardi, iyi açıklayamadığımı
hissettiği noktalara ilişkin sayfalar dolusu sorular ve
d9ownloaded from KitabYurdu.az
eleştiriler yolladı. Değiştirilecek bölümlerin listesini
aldığımda ne yalan söyleyeyim oldukça sinirlendim ama
adam çok haklıydı. Kitabın daha iyi oluşu, eminim ki
burnumu taşa sürttüğü içindir.
Yardımcılarım Colin Williams, David Thomas ve
Raymond Laflamme'ye, sekreterlerim Judy Fella, Ann Ralph,
Cheryl Bilington ve Sue Masey ve hemşire ekibine çok
minnettarım. Araştırmalarım ve sağlığım için yapılan
giderleri karşılayan Gonville ve Caius College, the Science
and Engineering Research Council ve Leverhulme,
McArthur, Nuffield ve Ralp Simth vakıfları olmasaydı
bunların hiçbiri gerçekleşemezdi. Hepsine çok
müteşekkirim.
Stephen W. Hawking
20 Ekim 1987
1d0ownloaded from KitabYurdu.az