Table Of ContentZAMANZ iNDAİNÇ İNDE
ANILAR
HalilGÜVEN
ZAMAN ZiNDAiNÇi NDE
ANILAR
HaliGlÜVE N
SarDıe fte1r3:
© TÜSTAV-TürkiySeo syaTla riAhr aştırVamkaf ı
Bu yapıttıenl hiafk laTrÜıS TAV'aai ttir,
izianl ınmadkaunl lanılamaz.
1.B askıEk,i m2 009,İ stanbul
ISBN9 78-975-8683-83-3
YayınSceır tifiNkoa:1 2858
TÜSTAİVk tisİaşdlie tmesi
KocatepMea h.F eridiCyaecl .N o:2 0 Taksi-mİ stanbul
Tel0:2 1223 79 89 2• Faks0:21 22 379 89 3
1vww.tustav.o• reg- postbai:l [email protected]
KapaFko toğrHaalfiGlıü :ve n1,9 85
YayıHna zırElrısiğTnoı s:u n
OfsHeatz ırHlüsıeky:iVn a tan
Baskı-FCİTiF ilrtmi:al etiTşaisma nıLnt dŞ.t i.
100Y.ı lM ahalleMsait baacıSliatrel s.iC al\do 139
34560İ stanb• uTle l0:2 1622 90 60 '7
SarDıe ftebri rz amanlairl kokulhdear keskiunl lanğıdo ırtadke fterdKia.ğ ıdıkna,l emin
değerollid uğzua manlaSra.r Dıe fterk.u rşukna lemt,a htkau rşuLnı lems apbıo,y naa sılan
sil.g.iB.u nlakrö yele-kenhtetrei lkokçuolc uğunudne ğişmeozk uh15ıa şlaıanraa <;larıyclı.
Türkiyseo syatla rihiSnairnDı e fterid'onlid uranblaur d,i zicl,e- ebru lacaBku. d izide.
Öndeyiş'stöez üe dilenl2e0ry.,ü zyılsıons 1·maülc adelesi"nki:nı hre>vdee )!na ratanları''
ol::ıc.ıGk.r ebvo ylarıntdoap,r aikş gallerüinnidvee.r sbiotyek oıbrındhaa,k v eö zgürlük
mücadelelerimnictlien.g letrodpeb,n tıl:ıyredraa l anlcaerz,a ederiynadtea nlsair1,· ::ısal
sürgünlyearş ayan.l.Ka ern dik alemlerinvdeeynk::ı e ndsiö zler.i.y le
ZAMAN ZiNDANi ÇiNDE
ANILAR
HaliGlÜ VEN
ÖNDEYİŞ
AyinGiinr Diuşa sı
Yeniletnatreirhbiinuad nilra tacağım,
tariahnlieartiı lmoalyaancltaaakrr ıinh i.
Adlasroık aklaarddlakanir tıa plsairldianne tnatreirhiin.
Zalikmaer bşaış kaldısrödyılkelnamreıoy leacnelkta arrıinh i,
dünyadyeığ iştçiarbmaely aardıs ınatnalrairhıin,
dünyadyeığ iştibramzeebynai ş arantlaarriıhni ,
umıtulrmaazoylıam ayantlaarriıhni .
Dünyabniıgrni ztlair ihbiuel,i r
dünyadyeığ iştiren dtüaşrüinhcie lerin
ved ünyadneığni şmetsairniihni .
Bidrü şünctealreirhb iuve eld iürş ünentiaerriihni ,
erkeklveekr aidnı nltaarrıinh i,
coşkulavrehı �nııkynıa rlı klıtkalrairhıin.ı n
Biirn sadnelsıtka ntıanrıinbh uie,l ir
Kahraınanları, kurcbealnllaatrlıa rkıoyrlkaa kları,
vee rmişelnegriiz,i syohnacvualrahiralıie,nr lie,r i
vez alimlienrsiaytnlalerı ikh i.
Ünsüzlaedrbıii nl,i nmeydeensitearbniuın d ır
vei şçiklöeyrllüel yearldiıannv ranışlarını,
şairleeyrlienm,c ivlefe irlionz ot1arın
yücgeö nühlallül etrainnıiy adnelsatraınnı
biçrı ğvleıg kö zytaaşrıi hi,
bigrü llveetr o zutna rihi,
bibru zvuely akaknu muUtaarr ihi,
biark ıvled elitlairki hi,
soyluvleuu tka ntcaırni hi.
Çünktüa dyıintıi trueznöu ynk üsüönğür enecektik,
kumlairçıinny dietc eonş kıurnm ağın öyküsünü,
Kayaltaırram andsıokntsraaank inleşen
.v ea ckıı yıylaalraım gaeylade anl gaölyakrüısnü nü.
Amay enilşeanefna kölyakrüısndü neöü ğ rendik,
aydınslaıbka hlcaörmıenhr,at s atölyakrüısnü nü
veı şıkğaılnb ihnadvea tmkaunş laöryıknü sünü.
Higçe rçekleeşsmkebimid irüş ş ütna rihbiud ir
ama totporhauğmıl daüyşaüntn a rihi.
Heph ayaklı rıklıuğğırnaam ış
amak endisibyalreı şbıikri nsanlıtakn odğan
insanglöarrdıündğ üüş ütnar ihi,
insanlairnısna nldıoğağ ruuz tıny ürüyiitşaürniühni .
Umucilhaa needteb ni rb üyiidkü şünt arihibdui.r
Amab ud üşka rşısıknadzaa nılzaanf er
unuıtsbuizz ra fearsdliırnd a.
Yeramletzıa rlaorkıunancdaakb irt arihbtui,r
bizdeçno kuz aklardgaenl ip
çoku zaklagriad ecebki tra rih!
FrancCiOsM BES,O rtaDka va( Caucsoem mune)
ÇevirÖiz:e lemiiNrC E.
HALiLGÜVEN
1599y ınldıaE blsitand'odğad .uL is1e v e2 'yİzim iNra mıkK emal
Lissied'en3,. s ıınfEıl bisMtüaknr imHianlL iils nedseoi k'ud.u1 796y ıılnda
İsatnbÜunli evsritEedseiyb aiFta külAtreasFpiar sD iEldi ebaitByıö lmüi.i'ne
gidr.iF abriçkaaşdlaaır oakkmu ayçaa şltıaım aü nviertseiyyia rıbdıar akmak
zorunkdaal. d ı
Syiasmiü cadelieT sHiKnP-ACci lecri( TlrükiHyae lKku rutluPşa rtisi
Cep/hA ecilc)iö lgreürtsüa tlaryıünrdüat. t2 ü5A ral1ı79k9 'ydaak alandı ve
tuutklandı.
12E yüllö ncieA.sl emadğS,e lyie,mB iayrapmaş,Ha asdCaelaz evlerinde
yat1t2ıE .yü lls o1ıarstıo,p dlauv ay argmıaallraınbıanş iatyıllMama amsaık
Ceza'envseie vekd lid.i
164/1 'ddeanm lyiaag rılaın.d
164/t3e'ng-üötür yelnileğein5 y ıhla pvies2 0a yE rzincsaüngr'üdna
cezasçıapnrtaıı lr.dS ıacvılaılkd,cı eğzyıı aa lyehintdeem yeitz.t1 i893y ınlıın
maratyn ıdat ahelo ilyd.u
Mamka Cezanedveii 'syvaeni ysantaev şiktheank kıançdıalo annlc aar
daavnıanl tısaıynradıya riniık şaeyro lmaükzr eet opl1ay mıc le zaal d1ı89.4
ylııneıkni amy ınbduac ezlaarddaonly ıat ekrtaurtl uadknıB.u s üeryi
BayarmpaCşeaz a'envdiyea t.t ı
1895y lınıda.E rzinn'csaaü grüngeö ndielirdA.y nıy ıhla izraanyn ıda
sügrünüfni oillraia kka ldıryıllbamu ca eszısao neadr i.
1898y ılkıandaaE rr zincan'da
yaşdaı.1 996 ylıındÖaD Pe' y�
(Özglüürvke D ayanışPmaar tisi)
kaltd.ıBı idrö neÖmD PÜ sküdar
YönetiKmur ulüuy elyiağpit ı.
2002y ılınÖdDaP' deany ırlıd.
ÖzgüMre dya'dçae şimtalkliae
leyraimy lıaynoır.
1898y ıılndabnu günkead ar
İsatnbudlay aşamaa vket2 kız
çoucğub aba.s ı
.
.&ı.....
HalilG üveni,k kiı zDıu ygveu D amlai le1.9 93
İÇİENKDİLER
SUNU.. ............................................................................................................l..7.. .......
GİRİ.Ş.... ...................................................................................................................2 1
ANILARI
Bayrampa..şT.aü nelSeı kışÖazng ürl.ü..k... ....................................................2.7
Çocukluuğm,fı stanım, inadı.m. .........................:.. ..3..2. .........................................
İkiy akaıınzb ira raay gemliyor. .......................................3...4... ......... ....................
İlokk ulmu,i lk ayakkabı.m.... ...........................................................................3 .5
Kilebruğ clayclloayl kuenb izn edeanç ıtk'.. .......................................................3 8
Tavu ğun 'la yağvaır . .................................3.9. ........................................................
Babamıank askaılü zerindkea ni zlrei.. .........................4.2. ...................................
Sın3ı,fp ant:o lno il.k. .................................A:ı. ........................................................
Annemilnl .ç ocğuu. ..........................................................................................4 5
Buç ocuğu onk. u.. ..t....u... ..................................................................................4.5
Utanchıi çböirrt öür tem.e..z... ............................................................................ 46
Alevoil mak............................................................................. .4...8.. . ........
Solcoul ma.k.. .....................................................................................................A 9
İzmiNra mıkK emaLli se..s...i.. ............................................................................ 50
ElbisLtiasne ..s..i....... ............................................................................................ Sl
Öncüs aavşgıe rek.. .................................................................5..2.. ........................
Vurduğyue relesne sg etirescileahklı m ücade.l...e.... ......................................5.2.
Acilecr'ei s le mpati. ...................................5.3. ..........................................................
Asir uhumsuığ cırlamaclığıın fabri.k.a.. .............................................................45..
Doğruo labne niamh iakmı ...................................5.5. ............................................
"Acilcrid"leen yaşvg aelehnab er. ....................5.6. .................................................
Beno lm azsam fabrikiaşdlade urnı r. ......................5.7. .........................................
Bölünclüski,l ahklaarrşt aıra tfa kald.ı.... .............................................................5 7
Öncüs avavşeır eceğkiözsk, ö so turmanılnme iya ok ............ ..5.9. ....................
Örgütüny ;ıspı..ı.. .................................................................................................( ıO
Silaghöır einş çdiev,r ime dahah ızlyıü rüyor ..........................6..1.. ............... .......
Devriyma kınbdeın.e nternasyona..l...i...s....t..t....i...m.. ....................................6 2
İşverseennd ikasıtneış heiyrle mi. ....................................................................6...2
Örgütyıecn iiliş kilreim ........................................................6..3.. ................... ........
1 M:ıyı7sT nihne s;ıbınıs orclu.k. .............................................................6.. 4.. .......
Eylemyia p;ıbni lelirdiesd iağnıi t.ı.r. ........................6. 9. .......................................
Hayclrapaş:ı'(dJasnk ücl;ıarar'baav arm ı�.... ...........................................�. ..........7 1
Ümraniye. ...........................................................................................................7 .3.
10i Z A.'>!AZNİ NDİAÇNİ NDE
Fniansmains tihbaYraatniıb .a nksaoy acağ..ı.z.. ...............................................7 3
Soygundason nrau zunnam lluuyklaal aka..l..m....a....k... ................................7.8
Babagmi dtiışmbaıee ğnmiyo....r... ...................................................................8. 1
Sosnugzü evnivme ou ğursguüzn. .. ............................................. ". ......8.2. ...........
''MerHhaalb.ia..l ..".... ..........................................................................................8 .3
Kendilmeeunat ndıımğa n. ...............................8.5. .................................................
"Paltboernbaue kru alnalbiilmri yiz.?..".... ..........................................................8 7
Tutukian.m.a. .....................,.. .........................9..0.. ............................................ ......
Olagya zemtaen şleretidnea ma" raaımzdkaal s"ı. ..n.......................................9..1
Özleeişrvtei ö rgütün ..k.a.r..a.r.ı. ....................9..1. ................................................
Seimliy..e... ..........................................................................................................9.2
Seilmiyefi'rdaemrnüm künm ü? .. ............ ,. ........9.3. ..................
............ .................
BayrampCaeşzaa. e....v. .i.....................................................................................9 4
Komün lıa...y..a.....t...ı...m..ı....z.... .......................................................................9 5
Tümb aliyefirtaiürmz er.i.n.e.... ............................................9...6.. .................. ......
Yönelteirciikmaiçzı .y....o....r.. ...........................................................................9 .7.
Firabraşıknab iry oloul ml.a.ı... ..........................................................................9 8
Füzeh ücerrelinailtnuı lnşaam kai ç.i.n... ......... ...... . 100
... ....... .................. . .............
Güneşind,o ğarykaeynd kızığlııl ııö ğzlüymo .r.u. .... .... .. 101
............. ..... ...............
Kavgnaa lsb ıitir"iKlavigray:ı a yırmyaızil,sk ad lırasanlad ır.ı.r.ı.z.". ..1.0.2. ..........
Kaçiıçşit enyk o Bll koğuşKui.mk aloırTy?K Pl'i.l..e.r. .................103
.. ...... .. .. . .. ..
Blk ouğşvue y enia kradaaışrml... ....................................................................1 04
Tünekla zpıal n...ı.. ..........................................................................................1..0 5
Tüenlibnaş ınyaol cul.u.k. .. .................... ........10 6
... ........ ........... . .. ......... ... ........ . . ....
"An-tSio vky ee1rt giiö türm..e....y..i....n.. ............................................................:. 1 09
Srıag eleli iğnkeıyrlme.a .y.ba.e .t.o.n.. .................l.lO. ..........................................
Tünelbianşg ıöü rndü ....... ......... . . ... ... .......11 1
............... ..... ..... .. .. ........................... .
Tünelelieş bölü...m.ü. ............ . .......... .. .........ll2
... . .. . . ................. .. ........ .......... ... ... . ...
Tüneelk iiv bek onıünh aya....t...ı... .................................................................. 114
Kazı8n.ıg nü n.ü... .............................................................................................1 16
9.g ün 117
.................................................................................................................
Yargıönr şüg ün..ü... .................................................... '. ............1.1.8. ......................
10.g ün.. ................................................................................. ...........................1. 18
Tünelşdieşnm gaenç eemz,g einşletlmaezk.ı. m. ..............1.2.0. ............................
Tünclçdaeryn o las.. ı...............................1.2.1. ........................................................
İçs ormg suüroür.y. .....................................1..2..1.. ............. ..................................
Komiatret hıabke re.l.a.r. ......................................................1..2.2. .......................
12.g ünT.ün eltee sidsöaşti. iy...o..r.. ..u....z... ....................................................1 23
Kafm ad an atamıağdıöml ükmo rku..s..u... ......................................................1. 2ti
13g üdne3 buçukm etrkaez ı...... .....................................................................1 25
14.g ün.Tü ne,lt üneeb le nmzeeybea şald..ı ......................1 .2.7. ...........................
15.g ünv et nüelemleez akro rku...s.....u.. .........................................................1 28
16.gü n. Herş enyo rm:ı.l. ............................1.3.1. ...................................................
