Yerkürenin En Güzel Tarihi

160 Pages·2002·1.478 MB·Turkish

by  Andre Brahic, Paul Topponnier, Lester R. Brown, Jacques Girardon

Yerkürenin
EnG üzeTla rihi
AndreB rahic,
PauTla pponnier,
LesteR.rB rown,
JacqueGsi rardon
ÇevirSeana:d Öezte n
@
KültYüary ınları
ÔzgüAnd ıL ap lubse lhlies tdoeil raTe e rre
Copyri©g Ehdti tidouSn esu il, O2c0r0o1b re
Akcalı HalkellaiAfrj ıa nksaın alaılyılnam ıştır.
YayıHnaa zırlaMyüarnş Biatl abanlılar
KapaTka sarMımeıh meUtl usIeA ly şTeo pçu
DüzeNlithia Tna ştekin
SayfDaü zenTipi ogr(a0f12 )22 490 10 1
BiriBnacsiı Tme mmu2z0 02
OTM 1040115 0
BasımeMvaisM atbaacAıŞl( ı01k22 2)8 51 19 6
lstanbul
$BANKASI
TÜRKiYE
KültYaüyrın ları
yerkürenin
eng üzetla rihi
AndrBcr ahiPca,u Tla ppunnier
LestBerro wnJ,a cquGeisr ardon
Çeviren
SaadÖezıe n
Tarih

İÇİNDEKİLER
Ônsi.i.z. ........... . 7
Pl::RDE l
BİRG ÖÇEBENİDNO ÔUŞU
Sahn1e:Z amanKıınz .ı 15
Sahn2e:M ehtaplı Gecelerde . 35
SahnJe:Y erküSreem al.a rı 51
PERDE2.
YAŞAYAGNE ZEGEN
Sahn1e:Z orlYuı llar 65
Sahn2e:B aşkalaşZıammlaanrı ... 83
Sahn3e:Y aşanıGleazne gen 103
PERDE3
İNSANLARYIENR KÜRESi
Sahn1e:Y erle.ş.m e 129
Sahn2e:i nsanGleımkiS suiA lıyor 139
Sahn3e:U zlaşmDaoyğar .u. 151

ÖNSÖZ
Zamazna makna faısnkıa ldıhriıdçpe ,ğ işsmaenzd gıöğkıy ü­
zünşüa şkınlıkla seyorretdaçeyınak aiknnaasad ark,na oçğ lu
milyyaırnl e,b adşö ndüruüzcaük l,ıt kelsaaflredrüd,e neyim­
le,hr ataglealrgd eiç Gtüil!e roetkl aarrıans ıknodşaab niç ro ­
cuku ğrunneay amagnü nlyearş anndeyı ı,l dıpzalraarm par­
çao ldnue,ç oke nehrajcira n.d..ı
İlbka kıpşetkga ü veuny andırmbaiyyrıa lnd uıyzdıunl aş­
tırdkıüğçıüb kik ro zmkiakl ınützıenırnis nıdrea,bd iagrnö ­
kadanın mkaehlnalaers yianşdaedm e niolo elna ğanbüisrt ü,
ok addaran arşienby e livreYd eir,k ürmeu'cyiizb eivaril eme
dönüşütü.r d
Gerçekdtege enz egenbiimeriş zdiia nhy ao km u?B izgeö ­
ree,v eyto,k Ü.s tebluid ku rudma huaz uzna madne ğişme­
yecebki;n lemricley,o nylüazrycbıao ly ucna.B eldkeis onsu­
zak ad.ar.Ç .ü nkgüü nesşi stemyianpdaey alBniılziımz .
adamılnaıarnr tbıukn dan kuyşokkBu.as şuky ae rlebradşe­,
kay ıldızçleavrrıensb ianşdkgeae zegevnalrae;mr ab izdoe n
kadaurz aktkaiol nalra hrelrah abnigbrii çimidlee tkiuşri­m
maydıü şünmbeikla en lamIsşıhızık.z ıhyalrae ekdeet-n s a­
niye3d0e0b iknm -bimre saejnıy na kyıınl dıvzelv aao­rra
labilaekcıevlkal rıl ıukllaaşrmama islıy onlyaıarllc ıMare .­
saajy nyıo ltue rstienpee greergkie ldiğYienrdkeü ryee'­nin
rinydeel elseiryo olruB ra.td ıi lle'rgienzdeeag nelna'm gıen­a
le'np lasnöeztc'ü ğküönküenn iY uensaknic vaed' ıgrö çebe'
7
YEKKÜERNİENN G ÜZETLı\ RİIIİ
demeikrYt.er küreo'rntiandk aanl kmasgıenrçınenek d eniy­
seo,l soal sEav rens'üirneh kalrie ektemte oslia ibrHi.el rş ey
heşre yeitnr afdıönndeHare .rş ehye şre yduezna klÖatşeı r.
yandşainm dkiaydeat re septitti ğuiymdiuzl akşümtılşye al­er
şamkau caakçb ai lmekutzeaknt ırlagrü:z meaBlvi gize izme ­
genimiözzieknlo numusnaah iopl maıkdlagriıbY ie,r kü­
ren'ikne ndöiznego ül,a ğannüistteül ikldeeyr oiknsduennd ur
onlar.
Yerk'üinrned oğduiğlusk a hnede bealşbreoGtlütl­ee r
neşA'yl'eı anm;a MavreVs en üsde a ğıtro plaarra sındalar.
JüpteiSr,a türn, Savmeba inrykogalöçuk addaah saa hneye
çııkyorlar.
Anlatıbciıarms ıtzr ofAinzdirkBeçr iah:Ki ecn.d 1i9s8i4 'te
Neptünh'aülnk al,ba urnıunynıa nınSdaat ürçne'vürne sinde
dönedna,h öan cbei linmueyydeunl kaerşıf .eP tatriViIsI
Üniverpsriotfeessiö rloelraBinrn adheSinacc l,a y'CdEeA'kdia
GammGara-vitaartaişotngı rrumbau ynöun etiyor.
BrahNiAcS A'ybliar lViokytaeg seerr üvenyienardl ed ı;
ayrışcuaa n dSaa tüyronl unodlaaC nas sini-Hsuonydgae­ns
sıynaır aetkainb diein ç indSeoynduiBç.r: a höimcr ünFür an­
saB,i rlDeeşvilke vtegl öekry üazrüa sımnedkaid ko kuyarak
geçir.Ki aytokrıbdualn uduğçua lışmsaolraurmıl,lu alruvıken ı
unvanlsaaryısnsaıak y faslıağrmaka ez;n diseinçy oskei, l k
keAzm erikoallmıa ybainr ivneer iClaerSnia gaÖnd ülü'nü
aldiıçğıiö nv ünüyhoarl;ku ılna şmaiszıivnnear ilmseüd­iği
recbei,l imin iykatlinedılazdrtceıua t mayyaar aybaianrr aç
olacadğüışnüüıyn oSrü.r edkalvie talleairnş h,ie pb aşından
aşkoılna Bnr ahic, konuşmasıy akşaasdmüa rrü yhoırz,l ı bir
badşö ndürbüictrüe mpodyülşaü ncdeüdşeünn ceaytel ıyor.
İnsaAnn,d rBer ahisco'hlbeee ttt iskotnearnka l ıbnidsraü ­
rihia yvaels oruydlüan,y abyaaş kbaig rö zblaek mabyaaş ­
lıyOonrd.a dna hçao kb ilaglim aiks tiyorasmuaon ,uA zl,i ­
ce' itna vşgainbızi a manpıenş idnüeş müçşo,k toarnt adan
kaybolomluuşy Hoerry. e rgeek ça ldiıçğöiınz üdri lerken, in­
saınnm ilyarylıalurlğcara a şıornk-eobnne d şa kikgaeyrae k­
tigğiibd ie ğveerr meszionoril nd uğsuönyul ügyüolre rek.
8
ÔNSÖZ
Uzulna fkııns aYseır,k üyrıelt doızzl ardıonğddaBunu. n ­
dans onrsaö ylenbeicşree kkya lmadıYğeırnkıü,r aer'tnıikn
Güneşe'tirna fşıanşdmaba izsr a akte,n edtir afdıant doap aç
gibdiö nüdpu racadğüışnüın eibnislaSinor.n sukzaad aVre -·
nüsg ibkia vrulMmaarkgs,i bi tbuutzmd aakv ar. kOay­sa
zıany aöğyıl dee ğSielr:ü vdeanh a byaeşnolirı Y.ye rkünrien '
yanaynü reoğniuk ayalearriıyne yrüezkey yüek selsdoinğ­i,
ras oğuyauğpı rlayşeanriadhkea nra ltıe şiiçnig nöemü ldüğü
bitre rmmiakk ihnael igneet i.Gr edziegenpiemkçi ozkk ar­
deşitneirns aikntei cfatnilrıv,de dı urr maddaenğ i.ş ir
Böyledceep remlsearrlsdeıu lrıapyn a,n ardağdloalrul a
YerkürPee,rİ dkei 'odkey anuslar yoolkeu tşmteubyraeuş p­
lıyYoarr.a tktııtğabıli arrb iruiznadkelna şyıady aço arr,p ışa­
rakd ağlyaarrıa tlıayrHo.er psinödneenm lyiasvia,ş yavaş
bildiğimiz gköarvüunştmbüaasyşüaln ıYey eorrk üyraeş;a ma
beşiekdleionkb üyüplaüh,ba i çilmezo e hşaszbiiezns seia,n­
yesinGdeez:e genibmoiblzo dbleu lunsaınhv aıl dseukyi.l .a.
Dünyaımş ıezkillebnudd eibvro eynu tklour,k utucu olay­
labriız Pea uTla pponnainelra taİclbakak ş.vt aaor l aonk ya­
nusyteaş eyraeşna mYıenr kürnea'syyıailb anilisğıiynıdre­n
dığıkneın,d iunyea rladgıöğsıtneırh eactentkaa;s e ıhll ileştir­
diğ.in.yia. n hie mehne me.n.Ç .ün kzüa mazna mabni yra ­
nardapğaıtnl aymaad sabı i grö ktaşYıenrıknü rçca'rypem a­
sıg ibbiid ro ğaafle ytü zündbeinn,l etrübcrie ar n doar tadan
kalkab.i liyor
ParKiüsr eFsiezlEi nks tiTteükstüo Bnöilkü mü'bnaüşnı n­
dakjie ofiPzaiukTlça ip pon,nd iüenryakdıat haa reketleri
üzerçianleı bşianrnu maruazlmıa Hna.u te-SavAoni­e'da,
necy'ddoeğ muoşl abni laidma mgıe,z egehneirkna rışını
semvesiçnoec,u kluğguönrddaüd ğaüğ lagrüızlnel iğnien­in
deno lduğbuenluii yroStri.oz n uÇni nd'e Himalüasytaül­ar
neç alışstaınğıırnokıç e onk,t Laünb nagni'dayi epn biif ra y
keşfetmmiilşy,o nlyaırlcbdaöı lrg emdeey dana gdeelpm­iş
remletrairni khiitnaip otkaugnr i boik umabyaaş laomlıuş­
yorB.i rkgaüçnP ariksa'ltıesy oonrAr;na t lielrv'eye a nardağ­
lara ulaşmgaekny eoü lzae rkeo yGuölrudyüokrkl.ae rrşiı sın-
9
YERKÜRENİENN G ÜZEL TARİHİ
dac oşkuvyeha a yrağnakl aıpılımyaosra;gl eszıe genimizi
analtackaekl ibmuel amıNyaosrı.l yYaeşrakmü rdea'mygea ­
sıvnuır duyjseao,lo oljaiykdl aai rn santlarıikh öiynlbdeee ­
lirlreoyliolcyeinr a admıa;i nsanbluanruh ne zra mafna rkın­
dao lmıaldar.
Çünkiüş,it nes saanh neçyıek mt.ııA şrkaay aklaürsı­nın
tünddei kiçloekol lim amıaşmtakı e,n dinödnecneh kiiç bir
türyüanp amakdaıdğaır altühsitdl üeen tymaKiyeşınt.kdi ıi ­
sacöımkr ündüınş ınsdüarkeikl aevrria yamgaömzaüsın ü
köert miPşetriÜd.çe ' üynı ldoılzaLıne stRe.Br r owbn,i rbi­
rindfeenr sfaehr sfaahr ökllçıe klieçi rçien geçmesi hakkın­
daç okg üzbeilfr ı karnlaa tıByoosrt:o n'DdoağkaTia rihi
Müzeszii'ynaier deetbn i ard amh,a yrhaany rkaonc hai dri ­
nozoisrk elseetyirneid işyB.oe rkmçuibniirnih naey vaynaı­n
şını söotremdkueişg ;a ykeetn dinedmeibnni tra vışrölyal e
karşılık" 7v0me irlmyi8oş".n:Z iyarkeutşçkiu nyalsabı,ul
kadkaers kionn uşabislodrimğbuieşnk iç. i" yÇeobka sidte,­"
miaşd am".8y ıöln cbeu raçdaal ışbmaaşylaa dıdğiınmod­a
zo7r0 m ilyyoanş ındaydı!"
Birleşik TDaervıBlmae ktalnelrı uğzım'annd ao glöa­rak
revy apatna rımbiLleismtRce.irB rown1,9 74'te World­
watcIhsn tituktuer'dKuuu .r ulouz şa,m andbaenrD iü nya­
nıDnu ruhmauk kıhnedyraı bli rra poyary ınlGıeyzoerg.e ­
nin" check-suapy"ııl abbiuly eacyeıykna klaoştıukdz i le
çevrilLieysotRre.B.r r owkne ndçienvir ebiolliamrtcaaik­
nılmıy,ao mras özcübğiülni amnsella mıHnedrta ü.dr o gma­
danu zakka lmaöyzae n gösGteezreigyaeoçnrı .s ıhnedra­n
hangbiiş re yiiynyi a d ak ötsüa yılamaysaöcyalğüıynoır .
Çevrebdaehns edearskleınkn ednad imkieznihd,ai y atımızı,
türümügzeülne coerğtiankyioa y uyoDrüunzy.a pneıkçn o k
yerienrdoez ytoonp,r akallaıgrpöı t ürüvyeto arr ıtmeıh dit
ediyAotrm.o sfıesrıinsnmıe a nh assbaösl gelfeerldaek etlere
yoalç abiAlmiahr e.p sinödneenm lyiaskiı nsdusa ı kıntısının
bagşö steroelcmea.Sks o ırudna,hş ai mdiödneünng ee çileme­
yecbeikb ro yu.tY tearaslutlıa ryıenrıynü zçüınkea rhııl­ma
zık,a ynakklaernıdynie nnii lheımzeı nddaahnya ü ksHeak-.
10