Table Of ContentHacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı
Kamu Yönetimi Bilim Dalı
YENİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SİSTEMİNİN YENİ KAMU
İŞLETMECİLİĞİ VE YÖNETİŞİM BAĞLAMINDA ANALİZİ:
ANKARA ÖRNEĞİ
İrfan ÖZACİT
Yüksek Lisans Tezi
Ankara, 2015
YENİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SİSTEMİNİN YENİ KAMU İŞLETMECİLİĞİ
VE YÖNETİŞİM BAĞLAMINDA ANALİZİ: ANKARA ÖRNEĞİ
İrfan ÖZACİT
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı
Kamu Yönetimi Bilim Dalı
Yüksek Lisans Tezi
Ankara, 2015
iii
TEŞEKKÜR
Yüksek Lisans tezim süresince çok yoğun iş temposuna rağmen bana zaman ayırıp yol
gösteren çok değerli tez danışmanın Prof. Dr. Uğur ÖMÜRGÖNÜLŞEN’e;
Tezim konusunda her türlü bilgi ve desteği veren, zamanlarını bana ayıran ve tezime
önemli katkıları olan kıymetli hocalarım Prof. Dr. Mehmet Devrim AYDIN’a ve Yrd.
Doç. Dr. Uğur SADİOĞLU’na, beni her daim dinleyen ve bana yardımcı olmaya
çalışan Prof. Dr. Mete YILDIZ’a, Doç.Dr. Elif Erişen’e, Yrd.Doç.Dr.Ruhtan Yalçıner’e,
Dr.Kadir Dede’ye ve Arş. Gör. Ayşegül KURBAN’a, Ankara ilinde görüşmelerimi
yaptığım ve bana gerekli kolaylığı gösteren tüm belediye başkanlarına, başkan
yardımcılarına ve belediye meclis üyeleri ile belediye çalışanlarına teşekkürlerimi
sunmayı bir borç bilirim.
Tezim konusunda beni bıkmadan usanmadan dinleyen, tezimi didik didik okuyup
görüşlerini bildiren, bana her türlü kolaylığı sunmaya çalışan, stresli olduğum
dönemlerde yanımda olan, hakkını asla ödeyemeyeceğim çok kıymetlim Burcu
OLGUN’a ve benden desteğini hiçbir zaman esirgemeyen ve parçası olmaktan onur
duyduğum ÖZACİT ailesine sonsuz saygı ve teşekkürlerimi sunarım.
iv
ÖZET
Özacit, İrfan. Yeni Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Yeni Kamu İşletmeciliği ve
Yönetişim Bağlamında Analizi: Ankara Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2015.
Bu Tez, 6360 sayılı Kanun’la oluşturulan Yeni Büyükşehir Belediyesi Sistemini
(YBBS) incelemektedir. 6360 sayılı Kanun’nun Gerekçesinde kamu yönetiminde
etkinlik ve verimliliğin sağlanması ile katılımın gerçekleştirilmesi gibi ilkelerin yer
aldığı görülmektedir. Bu ilkeler, Yeni Kamu İşletmeciliği (YKİ) ve Yönetişim
anlayışları ile birlikte düşünülebilir. Bu çerçevede, 6360 sayılı Kanun’la oluşturulan
YBBS’nin, YKİ ve Yönetişim anlayışları bağlamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu tezin amacı, YBBS’nin YKİ ve Yönetişim ilkeleri ışığında değerlendirilmesi ve söz
konusu sistemin olumlu ve olumsuz yanlarının ortaya konulmasıdır. Öncelikle YKİ ve
Yönetişim anlayışları, (i) yerellik, (ii) özerklik, (iii) katılımcı yönetim, (iv) kent
planlaması ve (v) işletmecilik olmak üzere beş boyut ile ilişkilendirilmiş ve YBBS’yi
temsilen Ankara ili örneği bu boyutlar üzerinden değerlendirilmeye çalışılmıştır. Tezin
birinci bölümünde, Türkiye’de uygulama alanı genişleyen YBBS’ye zemin hazırlayan
tarihsel süreç ve yeni sistemin oturduğu yasal çerçeve ele alınmıştır. Tezin ikinci
bölümünde, YKİ ile Yönetişim anlayışları kuramsal ve kavramsal çerçevede ele
alınmış; bu anlayışların yerel yönetimlere yansımaları yerellik, özerklik, katılımcı
yönetim, kent planlaması ve işletmecilik boyutlarıyla değerlendirilmiştir. Tezin üçüncü
bölümünde, bu beş boyuta referansla bu tez, YBBS’yi, literatür ve mevzuat
çerçevesinde değerlendirilmiştir. Tezin dördüncü bölümünde, Ankara ölçeğinde YBBS,
YKİ ve Yönetişim anlayışlarının yerel yönetimlere yansıdığı bu beş boyut çerçevesinde
değerlendirilmiştir. Yapılan bu alan araştırmasında Ankara’daki tüm ilçelerin belediye
başkanları ve belediye meclis üyeleri ile anket yapılmıştır. Ayrıca, bu araştırma
boyunca, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı/Ankara Büyükşehir Belediyesi Genel
Sekreteri ve ilçe belediye başkanları/başkan yardımcıları/başkan vekilleri ile görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Anketler ve görüşmelerden elde edilen bulgulara dayalı olarak
sonuçlar çıkarılmış ve bu sonuçlar tezin amacına uygun olarak değerlendirilmiştir.
v
Tezin sonuç bölümünde, literatürden ve alan araştırmasından elde edilen bilgiler
eşliğinde YBBS analiz edilmiş ve bu analizin sonuçları ortaya konulmuştur.
Anahtar Sözcükler
Yeni Büyükşehir Belediyesi Sistemi, Yeni Kamu İşletmeciliği, Yönetişim, yerellik,
özerklik, katılımcı yönetim, kent planlaması, işletmecilik
vi
ABSTRACT
Özacit, İrfan. Analysis of the New Metropolitan Municipality System within the Context
of New Public Management and Governance: Ankara Example, Master Thesis, Ankara,
2015.
This thesis analyzes the New Metropolitan Municipality System (NMMS) that is
generated with the Law No. 6360. It is seen that principles like provision effectiveness,
efficiency and participation in public administration take part in the Preamble of Law
No. 6360. These principles can be thought with paradigms of New Public Management
(NPM) and Governance. In this framework, NMMS, which is generated by Law No.
6360 is showed to be evaluated in the context of NPM and Governance. The aim of this
thesis is the evaluation of NMMS in the light of principles of NPM and Governance and
show the negative and positive sides of this system. Primarily, understanding of NPM
and Governance are linked with five dimensions that are (i) locality, (ii) autonomy, (iii)
participative management, (iv) urban planning and (v) managerialism and Ankara city
example is tried to be evaluated in terms of these dimensions to analyze NMMS. In the
First Part of the Thesis, historical process providing a basis to NMMS that expanded its
application area in Turkey and legal framework of new system are handled. In the
Second Part of the Thesis, understanding of NPM and Governance are handled within
theoretical and conceptual frameworks; reflection of these understandings to local
governments are evaluated by reference to dimensions such as locality, autonomy,
participative management, urban planning and managerialism. In the Third Part of the
Thesis, this thesis evaluates NMMS by reference to these five dimensions and within
the framework of literature and laws. In the fourth part of the thesis, NMMS is
evaluated within the frame of understandings of NPM and Governance, these five
dimensions that are reflected to local government in Ankara scale. A field study was
conducted with the participation of mayors and aldermans of all districts of Ankara.
Also, throughout this research, with Ankara Metropolitan Municipality Mayor/ Ankara
Metropolitan Municipality Secretary General and district municipality mayors/deputy
vii
mayors/vice mayors were interviewed. Findings of the surveys and interviews, are
interpreted within the framework of the purposes of the thesis. In the conclusion part of
thesis, NMMS is analyzed by evaluating the findings that are obtained from literature,
and the field study.
Key Words
New Metropolitan Municipality System, New Public Management, Governance,
locality, autonomy, participative management, urban planning, managerialism
Description:VE YÖNETİŞİM BAĞLAMINDA ANALİZİ: ANKARA ÖRNEĞİ etkinlik ve verimliliğin sağlanması ile katılımın gerçekleştirilmesi gibi ilkelerin yer Bir ürünü pazarlamanın en iyi yönteminin o ürüne talep yaratılması anlayışının İmparatorluğunun yoğun ticaret yapılan liman ş
