Yasak Kent Buhara

177 Pages·2013·3.696 MB·Turkish

by  Thierry Zarcone

GeneYla yı2n7:1 9
TARİH
THIERRZYA RCONE
YASAKKE NT BUHARA 1830-1888
BİR
EFSANENPİENŞ İNDE
ÖZGÜN ADI
BOUKHARAL' INTERDITE
1830-1888
L'OCCIDMEONTD ERAN LEA C ONQUtDT'EU NLEE GENDE
COPYRIG©H T1 997E DITIOANUST REMENT
FRANSIZÖCZAG ÜNM ETİNDEÇNE VİREN
ALİBERKTAY
©TÜRKİYİEŞB ANKASI KÜLTÜR YAYINLARI, 2010
SertifNiok:a
11213
EDİTÖR
GAMZE VARIM
GÖRSEYLÖ NETMEN
BİROLB AYRAM
DİZİN
ERKANIRMAK
GRAFİTKA SARIUMY GULAMA
TÜRKİYEİ ŞB ANKASIK ÜLTÜRY AYINLARI
TÜRKİYİEŞB ANKASKIÜ LTÜYRA YINLARI'NDA
I.B ASIMŞ:U BA2T0 13
ISBN
978-605-360-807-3
BASKI
AYHANM ATBAASI
MAHMUTBEMYA H.D EVEKALDIRCIAMDIG. E LİNCSİOKK N.O :6 KAT:3
BA(;CILİASRT ANBUL
TEL(:0 2124)4 53 23 8FAx : [phone]
SERTİFNİKoA:2 2749
Bu kitabtıünmy ayın haskalkalrııd ır.
Tanıtım amkaacıyynlagakö, s termek şartıyklıas aayl aıpnıtlıalcaarkg edrıeşkı nda
metigne,r egkö rsmeall zemyea yıneviinzdiaenln ı nmadhainç byiorl lçao ğaltılamaz,
yayımlanavmeda azğ ıtılamaz.
TÜRKİYEİ ŞB ANKASIK ÜLTÜRY AYINLARI
İSTİKLCAALD DESMİE,Ş ELİSKO KANKO :2 /4B EYO(;L3U4 43İ3S TANBUL
Tel.
(0212253)29 9 1
Fax.
(021225)329 9 5
www .iskultur.com.tr
ThieyZr arrcone
YasaKke ntB uhara
1830-1888
bierf sanpeenşiinn de
ÇeviArlBeien r:k tay
$BANKASI
TÜRKiYE
KültYüary ınları

İÇİNDEKİLER
BüyüBko zkOırrtıans ıYnasdaaKkke in t ..
.. ...1.. ............
1
BilginClaesrOu lsu nca
......... 13
KılDıekğ işStainram.te L
1 ...1.5
"BiFrr anastıazs şöözyüdl eer' :H uziuçri nde estemyeiaksh taity orsan,
birloilkdtueğk uunr tlarlau lbubi'ur,nl uainnk ltaem ı Gşeuçdtuirğ:i n
yörelsearkiinn löerrvfie an dient lerSiinzveee rueyc.ee nğt iemm beill gi
budur."
SavoBiiaMr'o llıl a
2 ........ 21
Günümüzşüanr kiyaStaçvıoliaJare'ıal nı- JaPciqeurDereses maisons
kişiliiytğiai nnıim abkilral iktev,eO rRtAuass yyaa 'hdaarkeik heat-li
yathıa kkıhnidçab ir şe.yÇ übnikl1üm83 e4z'Bltueehr arad'ödnadnü -
ğündkea leamled gıiğzgılö ir eviilnieşr akpiaonnr c a1k98 3t'ev eR usça
olaryaaky ımltaınArmş.ıa şğıbduya a yıFnrıann svıezrcsai yonundan
yapılTmüırşkç çeev ibruilyaic aksınız.
3 MacaDre rviş
. ... .A.. ..1
Kendkie ndiyneit iştuisrtmuyineş t enbeikarld ia mo laAnr minius
Vambery TÇüarğkaçteaF,ya crasv,çe ta a bAiria pbçial mek.Gt eendçi r
adam giOzrtlaAi scyea 'gyiat mİesyti anbult'adsaayrkkleaanfr a;s ın-
dakdii lbsielslio mrunlçaörzıünm üOnrtüaA sya'bdual acaiğnıanna-
makta.Kd iımrligğiiznlie vmete ekk kezlienrc iryianrdaernl anabilmek
içidne rvkiışl ıgğiırnBeaör y.l e1c83e6' tmeo,l laylaanrııl tkaurtaska l
şehurlea .ş ıVmrea cebraaş .l.a.r
4 KervMaanc er.a.l.a rı
Demirygoellum eödnecne B,u harag'iytami eskt ebyieyrno lckue r­
vanlkaartaı lzmoarku ndKaiymdzıia. m atnü ccarlardan, kimi zaman
hacılaorlduaşbnau nk ervaenrlkaearnn tikçabğedrbaiin l iynoelnl arı
izleRrudsiy.İa r,aH ni,n diysatd aaÇn i n'gdeelnBi uph aray'öynae len
buy ollşeahrr tiincö anreim ignöis termektedir.
VI YASAK KBEUNHTA RA
il
AllaShı'rıİlnça irnıd e
························································.·.···9.···7·.· .
5 Orta İAsslyaam İın'c.ni.ıs.ni. ········································ ···.· · 99
BiCra rcassboinArni eg,u es-Mvoertyeas A vbiigrn onm'ausnm,a bviir
gökyüzündefonn uonöl unşüanandm eb evreg üneş mraeznggasilu lrı-
larıçyöllabd ee lirivdeürşdüiğnZiüonnri.lb uiy ro lculbuokzlkaı rları
yad a dağalşaıgrpeı l seeny yahglöazrlıenrö innüinineş tbeö ylbei r
manzasrear. i lir
6 GünlYüaşka mG:i zZlein ginlik .. 123
........................................................................................................
Buharay'adşaaktmia rüzzıe rbiinreda azh bai lgilieçnimne,k1 9şe.h ri
yüzysıoln unkdeaş feMdaernkd ieC roizipearz'ayrdidü ak,k anlarda
veç ayhaneilzelredyeKe ülçiümsk.o kaklamredyadna nulzaarnaba un
yolculbuukg tiaz,eh malliki ısnt ekveld eürşild eear çiı çğıak oıry.
7 BiErf sanSeonniun ..........1.37. ..................
1846'tReu sykau tsTaülr kisşteahnre ilngeie çi1r8i6rt5.eR ' uslaşma
sırTaasşık engte'le1i 8r6;8' dSee merkÇaanrdl bıağğal avnebı ory un
eğmezko runkdaal Baunh aRruasp rotekthoarlaigsneıel ir.
Buhara1'88y8'ad uel aşdaenm iryaorlthuıe kr kaeçsıel şaenhö rleü m­
cübli dra ribnerd iir.
Sonsöz ...... .. ....1...4..7. ...
... .
Kronio..l. o.j... ................................................1....5....1..... ............................................. ..
.
Notlar 153
...............................................................................................................................................................................................................................
Kaynakça... .. .......1.6.3. ....................................................
Dizin... .. .................................................................................1....65... ................................................................................................... ................
Giriş:
BüyüBko zkOırrtıans ıYnadsaaKkkei n t
19y.ü zyiıkliınnc i kyaadr,aBı rushıanşraea h vreig enellikle
BuhaHraan laıdğvııe riblöelng" ey,a skaeknv te ybaö lgseı"f atı­
nıd ünyabnaışnyk öar eleçroidkna dhefana zhlaake d iyoOr du.
dönemkdaep abliır şehisrö yolleTdniuebğbneui t l beus, t atüye
aslında İngilizleBruinnka a kraşerınaal zrıııkny 1dl9aa.n girmişti.
yüzsyoınlu knaad hairç bir gyüaçbteaemnnica rıl mayBaunh ara,
yabadnücşım anlbıikğruı rnhaıal l igentei rAevrurepka,l ızlianr­ı
danaat maykatd aai daemt medkutrea ksamİasmlıaşömtn'ıeı.mn ­
lmie rkezleorliaBnnud heaknra af irkluetrsbeain lre fdrueytva er
izinisçiigzni er mtee dbirsgiözsltieğriaenğniıcl ree zrailç aarrap ­
tırıİrsdlıda.üm n yasdıınşıınnd düankyia iylliaş kRiulseyrai' yla
bazdıi plomatik yaalnısışı vRreuars iyHşail,ne driivsnetÇ ainn 'le
kervtainc arseıtniıyrl1le9ı y.yü dzıyb.ıa lş ıbnideral çihleyiekt i­
nibna şında dhoağnryluoı lçğaıa k Rauns subayGıe oBragreosn
deM eyendoBrufhfa'rbaai tlrüı c cayraıpntş ıuuğ yıa rıdan daha
anlabmilarıç ıkloalmaam a"zBedlıdk:ei H ırisytoilycaunl ardan
hiçbeivrigine edr öi nemeyHeicveHeka .no ın lagreıçnm eisziinne
verbsiel bei,z Hiamm ınıgze rdiö nmeliezrivinenr em geikbb ii r
hatiaş leHmıerzi.s tbiiyzaüinlmlk aermn iizyöieğ renk?sii"n
1
2 YASAKKE NBTU HARA
Dahiak yiü zöynıclTe at ahra nlıkbloayrueınğn dai kroimpş u­
suo lavnes üregkülçil eRnuesnyt ae hdi1d.8iy nüiz.ys ıoln undan
itibarenB uhhiasörsnaec deelonir kdlues,uz nauynın feldıeğnıi yle
büyüökl çüddoeğe anlg eldlaeyraens aanv unmasına güveniyordu:
batkıu,z veeyg üneybdoez kıvreçl öalr,dl oeğruddaağ .lB aunr e­
dendleee n k orktşueğByua tılöızlealrdlıeinR k,ul sel saırnıbınör l ­
gelekreieşnç fiı kmyaoslıl,öa ğrrıe nmseuln eorkit,aa lraarsıı ndaki
mesaföellçemreihl aeyrvia,in çlioantrb ulmoal anakalraarşı­nı
tırmavlbaş.re ıy,l Heerrdy ia.b asnecyıy aRhuısyn ad aİ ngiilsi­z
tihbaraajtaoınlnımı ans ıknudşaknuı llaı,hyn eorrhabniAgrvri u pa
devlerteisntmieinm silgcöizleaetlritimı tnudtau lvueey nok rü çük
binro atl mablialreı yasakSleaynaıhyaotrndabumuy.e a lsearkd­e
tasnı k ysaıkkıs neayny a,kh ilmzaiar makna rşılarındakileri atlat­
maki çhiinl beayşev urdsaab,lu ya ars açyiığ nemseakkteınn mış­
larÖdrın.e 1ği28n0 'şdeeh srıez baiAnrl madno ğabiEldiumacrid,
AleksandErvoevristmcahn n, notgliazgrliıizyn laıiz mgaekc eleri,
zoruknadlam ı1ş8t3'ıd1h.e a nlgıiğriael nk İknagşÜiislfti,ez ğ men
AlexaBnudrenre sş edhaarhdeaı maıtnaaırt mkaez ndiksailneem
vem ürekkkuelpl anymaasnoaılknd ubğeul ir1t38i5tl'edb,ii .r lik­
tey olcueltutBkiu ğhia rtaülcıc arlar stüarregaköflzıien tdlaenn en
SavoaisaıR lulsaı j aJneıa n-JaPciqeDureerssem aiasnocngasik z li
giznloitt u tabviegl ednie lyloilkcluel uğeunin ldgaoiklniaç y ları
bellekğaiyndee tçmaelyıYeşi tnıeS. e dPnee tbeurrsg'üdsatklie rine
verdriağpio ruynadpatk,ıı ğrbıke g şü nlbüokz kyıorl cuslıurğau­
sın(dTaa ttaorp raklaOrrıenndbaukrBigu 'hdaarn)ak ,'a yraşılaştı­
ğıe nk üçüskuk aynaiğkıkino ın,a klyaemraair asıynüdraükyiü ş
süreysaiknaivc,ea h ka yvainçloiatnr buollmaan aktleakreırn ıt e­
kebre lirtCmaisşutsils.uu kçllaaM naacnaA rr minViaumsb ery'ye
isTeü,r kmçeönl ügnöübne ğiinyndiie y,e ktainnıit lvae"m gaes­ı
nelFdree en"rkilünz eribnudleu" niçazni m,[ tkauhrtkşaau lne]m "
gişbeiy ler bubluulnudnmudarudurıpğb ıankaı limçaüissnıt ünün
aranmaiszıinna veemrrmeedsiilD maihsşaot ni"r.oya l lvaerü al ­
kengienn geölr ünümiülniegş ikzilnhi icçenb oitr almaymea­ya"
mient tiryiolkmçsiöaşl ,oü rnt astıenredkda i lmteekhlededi itl miş­
tiV.a mbery bhaişlveuyrzemo arku knadlaad nıı;l aürzıenriın deki