ürogenital sitem anatomisi ve fizyolojisi

62 Pages·2017·1.21 MB·Turkish

ÜROGENİTAL SİSTEM
ANATOMİSİ
Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

ÜROGENİTAL SİSTEM (Systema urogenitale)
• Fizyolojik bakımdan değişik fonksiyon gören iki
ayrı sistem, genellikle “Ürogenital Sistem"
başlığı altında beraberce ele alınır ve incelenir.
• İdrarı meydana getiren ve bu idrar ile birlikte
artık ve zararlı maddelerin dışarıya atılmasını
sağlayan organların tümü "Organa urinaria" adı
verilen bölümü oluştururlar.
• Üreme ile ilgili organların oluşturdukları diğer
bölüm ise "Organa genitalia" adını alır.
• Erkeklerde dış genital organlar bölümünde,
idrar ve üreme yolları birleşirler.
• Ancak kadınlarda böyle bir birleşme yoktur.
ÜRİNER SİSTEM ORGANLARI
• Bu sistemi meydana getiren organlarda idrar
yapılır ve idrar ile birlikte diğer artık ve zararlı
maddeler dışarıya atılır.
– Böbrek = Ren
– İdrar yolu = Ureter
– İdrar kesesi = Vesica urinaria
– İdrar kanalı = Urethra
Böbrek (Ren)
• İki tanedir.
• Büyük bir fasulye şeklindedir. Karnın
arka ve yan duvarlarında yer alır.
Sağlam yapılı bir kapsül ile kuşatılmıştır.
Buna capsula fibrosa adı verilir.
• Sol böbrek sağa göre biraz daha
yukarıdadır. Çeşitli vasıtalar ile karın
duvarına asılmışlardır.
• Bazı durumlarda bir miktar hareket
edebilirler ve yer değiştirebilirler.
• Böbreklerin iç kenarlarında (medial
kenar) derin bir çukur bulunur.
Hilum renale adı verilen bu
kısımdan, damarlar, sinirler ve
idrar yolları böbreklere girer ve
çıkarlar. Bu yapılar arasında aynı
zamanda lenf damarları da yer alır.
• Uzunlamasına kesi ile ikiye ayrılan
bir böbrekte, iki ayrı tabaka açık
olarak görülür. Daha ince olan dış
tabaka cortex renis adını alır.
Böbreğin büyük kısmını oluşturan
iç tabaka ise medulla renis adı ile
tarif edilir.
• Böbrek korteksinden başlayıp, medulla
renis içinde böbrek hilusuna doğru
ilerleyen oluşumlara columnae renales
denir.
• Böbreklerde hilum renalis'de, küçük
piramid şeklindeki çıkıntılar papillae
renales adını alırlar.
• Kişilere göre sayıları değişik olmakla
beraber, bunlar her bir böbrekte 8-10 adet
civarında bulunurlar. Tepelerindeki 15-20
adet küçük deliklere foramina papillaria adı
verilir.
• Böbreğin fonksiyonel birimi nefrondur.
• Bu yapılar böbreklerin idrar yapan
morfolojik birimleridir. Her böbrekte
yaklaşık olarak bir milyon civarında nefron
bulunur.
• Pekçok nefron ortak açılma kanalları ile,
böbrek papillaları üzerinde görülen
deliklerle irtibat kurarlar.
• Böylece, yapılan idrar, idrar yollarının
başlangıç yeri olan calices renalis'te
toplanır.