Untitled - Tel Archives ouvertes

497 Pages·2015·2.51 MB·Italian

Les services offerts sur le domaine public et le droit de
l’Union européenne
Andrea Usai
To cite this version:
Andrea Usai. Les services offerts sur le domaine public et le droit de l’Union européenne.
Droit. Université de Strasbourg; Università degli studi (Bologne, Italie), 2015. Français. ￿NNT:
2015STRAA009￿. ￿tel-01303233￿
HAL Id: tel-01303233
https://theses.hal.science/tel-01303233
Submitted on 17 Apr 2016
HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est
archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents
entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non,
lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de
teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires
abroad, or from public or private research centers. publics ou privés.
ΥΝΙςΕΡΣΙΤ⊃ (cid:68)Ε ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓ
⊃ΧΟΛΕ (cid:68)ΟΧΤΟΡΑΛΕ (cid:68)ΡΟΙΤ, ΣΧΙΕΝΧΕ ΠΟΛΙΤΙΘΥΕ ΕΤ ΗΙΣΤΟΙΡΕ
ΙΡΧΜ
ΤΗ∪ΣΕ
πρσεντε παρ :
Ανδρεα ΥΣΑΙ
Σουτενυε λε : ΞΞΙΙ (cid:109)αι 2015
πουρ οβτενιρ λε γραδε δε : (cid:68)οχτευρ δε λ(cid:146)υνιϖερσιτ δε Στρασβουργ
(cid:68)ισχιπλινε/ Σπχιαλιτ : (cid:68)ροιτ δε λ∋Υνιον Ευροπεννε
ΛΕΣ ΣΕΡςΙΧΕΣ ΟΦΦΕΡΤΣ ΣΥΡ ΛΕ (cid:68)ΟΜΑΙΝΕ
ΠΥΒΛΙΧ ΕΤ ΛΕ (cid:68)ΡΟΙΤ (cid:68)Ε Λ(cid:146)ΥΝΙΟΝ
ΕΥΡΟΠΕΕΝΝΕ
ΤΗ∪ΣΕ διριγε παρ :
Μ. (cid:87)αχησ(cid:109)ανν Πατριχκ Προφεσσευρ, Υνιϖερσιτ δε Στρασβουργ
Μ. Μαρτυχχι Φρανχεσχο Προφεσσευρ, Υνιϖερσιτ Παντηον−Ασσασ
ΡΑΠΠΟΡΤΕΥΡΣ :
Μ. (cid:68)ε Λα Ροσα Στπηανε Προφεσσευρ, Υνιϖερσιτ δε ςαλενχιεννε
Μ. Χαγγιανο Γιανδονατο Προφεσσευρ, Υνιϖερσιτ◊ Ρο(cid:109)α 3
ΑΥΤΡΕΣ ΜΕΜΒΡΕΣ (cid:68)Υ ϑΥΡΨ :
Μ. Μαρτυχχι Φρανχεσχο Προφεσσευρ, Υνιϖερσιτ Παντηον−Ασσασ
Μ(cid:109)ε. Ροσσι Λυχια Σερενα Προφεσσευρ, Υνιϖερσιτ◊ δι Βολογνα
Ταβλε δεσ (cid:109)ατιρεσ
Ιντροδυχτιον...............................................................................................................................4
Πρε(cid:109)ιρε παρτιε Λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ α λα λυ(cid:109)ιρε δε λα λιβερτ
δ∋ταβλισσε(cid:109)εντ ε δυ δροιτ δεσ (cid:109)αρχησ πυβλιχσ.................................................................6
Λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ ◊ λα λυ(cid:109)ιρε δυ δροιτ πρι(cid:109)αιρε εν
(cid:109)ατιρε δε λιβερτ δ∋ταβλισσε(cid:109)εντ ετ δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ........................................7
Ι. Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ ου Λιβρε Χιρχυλατιον δεσ Σερϖιχεσ ?..........................7
ΙΙ. Λεσ πρινχιπεσ γνραυξ εν (cid:109)ατιρε δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ δχουλαντ δεσ
Τραιτσ ετ δε λα ϕυρισπρυδενχε δε λα Χουρ δε ϑυστιχε δε λ(cid:146)Υνιον Ευροπεννε.11
Λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ ◊ λυ(cid:109)ιρε δυ δροιτ σεχονδαιρε εν
(cid:109)ατιρε δε λιβερτ δ∋ταβλισσε(cid:109)εντ ετ δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ......................................19
ΙΙΙ. Λα (cid:68)ιρεχτιϖε ↔ Σερϖιχεσ ≈.........................................................................................19
Ις. Λ(cid:146)ι(cid:109)παχτ δεσ (cid:68)ιρεχτιϖεσ εν (cid:109)ατιρε δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ ετ δε λα (cid:68)ιρεχτιϖε
↔ Χονχεσσιονσ ≈..............................................................................................................22
(cid:68)ευξι(cid:109)ε Παρτιε................................................................................................................32
Λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ εντρε υνε βρϖε χο(cid:109)παραισον δεσ
σιτυατιονσ δανσ χερταινεσ Ετατσ Με(cid:109)βρεσ ετ υνε ϖιολατιον ποτεντιελ δεσ νορ(cid:109)εσ εν
(cid:109)ατιρε δ∋αιδεσ δ∋Ετατ........................................................................................................32
Υνε βρϖε χο(cid:109)παραισον εντρε λα σιτυατιον ιταλιεννε ετ χελλε δ∋αυτρεσ Ετατσ Με(cid:109)βρεσ 34
ς. Λα σιτυατιον ιταλιεννε.................................................................................................34
ςΙ. Λα σιτυατιον αυ Πορτυγαλ, εν Χροατιε, εν Φρανχε ετ εν Εσπαγνε...................37
α) Πορτυγαλ.....................................................................................................................37
β) Χροατιε.......................................................................................................................38
χ) Φρανχε........................................................................................................................40
δ) Εσπαγνε....................................................................................................................43
Υνε αναλψσε ◊ λα λυ(cid:109)ιρε δεσ νορ(cid:109)εσ εν (cid:109)ατιρε δ∋αιδεσ δ∋Ετατ............................46
2
ςΙΙ. Αιδε δ(cid:146)Ετατ ?..............................................................................................................46
ςΙΙΙ. Σερϖιχε δ(cid:146)ιντρτ χονο(cid:109)ιθυε γνραλ ?...........................................................55
Χονχλυσιον..............................................................................................................................61
Ρσυ(cid:109)...................................................................................................................................71
Ρσυ(cid:109) εν ανγλαισ................................................................................................................71
3
Ιντροδυχτιον
4
Χε τραϖαιλ α πουρ οβϕεχτιφ δ(cid:146)εξα(cid:109)ινερ λ(cid:146)ι(cid:109)παχτ δυ δροιτ πρι(cid:109)αιρε δε λ(cid:146)Υνιον
Ευροπεννε, εν παρτιχυλιερ δε λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ1, δεσ πρινχιπεσ γνραυξ εν
(cid:109)ατιρε δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ ετ, παρταντ, λ(cid:146)ι(cid:109)παχτ δυ δροιτ σεχονδαιρε, εν παρτιχυλιερ
χελυι δε λα (cid:68)ιρεχτιϖε 2006/123/ΧΕ2 ετ δε χε θυ(cid:146)ον πουρραιτ δσιγνερ χο(cid:109)(cid:109)ε σα ↔
φονχτιον δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ ετ δε χονχεσσιονσ ≈3, δεσ (cid:68)ιρεχτιϖεσ 2014/24/ΥΕ4 ετ
2014/25/ΥΕ5 ετ, φιναλε(cid:109)εντ, δε λα (cid:68)ιρεχτιϖε 2014/23/ΥΕ6 συρ λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε
δο(cid:109)αινε πυβλιχ αφιν δ(cid:146)αππρηενδερ λα φαον δοντ ον πουρραιτ ργλερ χεσ αχτιϖιτσ δανσ
λε ρεσπεχτ δυ δροιτ ευροπεν.
Ενσυιτε, λ(cid:146)αναλψσε πορτερα συρ λα σιτυατιον νορ(cid:109)ατιϖε ρελατιϖε ◊ χεσ σερϖιχεσ εν
Ιταλιε, εν Φρανχε, εν Πορτυγαλ, εν Χροατιε ετ εν Εσπαγνε πυισ αβορδερα λα θυεστιον δε
σαϖοιρ σι λε στατυσ θυο πουρραιτ συσχιτερ λ(cid:146)αππλιχατιον δεσ νορ(cid:109)εσ εν (cid:109)ατιρε δεσ αιδεσ
δ(cid:146)Ετατ.
1 Αρτ. 49 ΤΦΥΕ. Εν χε θυι χονχερνε λε δροιτ δυ (cid:109)αρχη ιντριευρ, ιντερ αλια, Χ. Βαρναρδ, (cid:147)Τηε
Συβσταντιϖε Λαω οφ τηε ΕΥ−Τηε φουρ φρεεδο(cid:109)σ(cid:148), ΧΥΠ, 2013; Σ. δε λα Ροσα, ∀Λ∋χριτυρε δεσ λιβερτσ δε
χιρχυλατιον∀ ετ, Φ. Μαρτυχχι, ↔ σιτυατιονσ πυρε(cid:109)εντ ιντερνεσ ετ λιβερτ δε χιρχυλατιον, ιν (διρ.) Ε. (cid:68)υβουτ,
Α. Μαιτροτ δε λα Μοττε, Βρυψλαντ, 2013; Γ. Χαγγιανο, Ιλ βιλανχια(cid:109)εντο τρα λιβερτ◊ δι χιρχολαζιονε δει
φαττορι προδυττιϖι εδ εσιγενζε ι(cid:109)περατιϖε δεγλι Στατι (cid:109)ε(cid:109)βρι νελ (cid:109)ερχατο ιντερνο, Στυδι συλλ∋ιντεγραζιονε
ευροπεα. Αννο ςΙΙ (2012), ν. 2−3.
2(cid:68)ιρεχτιϖε 2006/123/ΧΕ δυ Παρλε(cid:109)εντ ευροπεν ετ δυ Χονσειλ δυ 12 δχε(cid:109)βρε 2006 ρελατιϖε αυξ
σερϖιχεσ δανσ λε (cid:109)αρχη ιντριευρ, ϑΟ Λ 376 δυ 27.12.2006, π. 36−68.
3 Α. Υσαι, (cid:147)Σερϖιχεσ Προϖιδεδ ιν Αρεασ Βελονγινγ το τηε Πυβλιχ (cid:68)ο(cid:109)αιν: Χαυγητ Βετωεεν τηε Πυβλιχ
Προχυρε(cid:109)εντ Πρινχιπλεσ ανδ τηε Πυβλιχ Προχυρε(cid:109)εντ Φυνχτιον οφ (cid:68)ιρεχτιϖε 2006/123/ΕΧ(cid:148), ΕΠΠΠΛ
4/2014.
4(cid:68)ιρεχτιϖε 2014/24/ΥΕ δυ Παρλε(cid:109)εντ ευροπεν ετ δυ Χονσειλ δυ 26 φϖριερ 2014 συρ λα πασσατιον δεσ
(cid:109)αρχησ πυβλιχσ ετ αβρογεαντ λα διρεχτιϖε 2004/18/ΧΕ Τεξτε πρσενταντ δε λ∋ιντρτ πουρ λ∋ΕΕΕ, ϑΟ Λ
94 δυ 28.3.2014, π. 65−242.
5(cid:68)ιρεχτιϖε 2014/25/ΥΕ δυ Παρλε(cid:109)εντ ευροπεν ετ δυ Χονσειλ δυ 26 φϖριερ 2014 ρελατιϖε ◊ λα πασσατιον
δε (cid:109)αρχησ παρ δεσ εντιτσ οπραντ δανσ λεσ σεχτευρσ δε λ(cid:146)εαυ, δε λ(cid:146)νεργιε, δεσ τρανσπορτσ ετ δεσ
σερϖιχεσ ποσταυξ ετ αβρογεαντ λα διρεχτιϖε 2004/17/ΧΕ Τεξτε πρσενταντ δε λ∋ιντρτ πουρ λ∋ΕΕΕ
6(cid:68)ιρεχτιϖε 2014/23/ΥΕ δυ Παρλε(cid:109)εντ ευροπεν ετ δυ Χονσειλ δυ 26 φϖριερ 2014 συρ λ(cid:146)αττριβυτιον δε
χοντρατσ δε χονχεσσιον Τεξτε πρσενταντ δε λ∋ιντρτ πουρ λ∋ΕΕΕ
5
Πρε(cid:109)ιρε παρτιε
Λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ
α λα λυ(cid:109)ιρε δε λα λιβερτ δ∋ταβλισσε(cid:109)εντ ε
δυ δροιτ δεσ (cid:109)αρχησ πυβλιχσ.
6
Λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ ◊ λα
λυ(cid:109)ιρε δυ δροιτ πρι(cid:109)αιρε εν (cid:109)ατιρε δε λιβερτ
δ∋ταβλισσε(cid:109)εντ ετ δε (cid:109)αρχησ πυβλιχσ.
Ι. Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ ου Λιβρε Χιρχυλατιον δεσ
Σερϖιχεσ ?
Ιλ σ(cid:146)αγιρα εν πρε(cid:109)ιερ λιευ δε χο(cid:109)πρενδρε σι λεσ σερϖιχεσ οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε
πυβλιχ σοντ δανσ λε χηα(cid:109)π δ(cid:146)αππλιχατιον δε λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ ετ, δονχ, δε
λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ, ου δε λα Λιβρε Χιρχυλατιον δεσ Σερϖιχεσ ετ, παρ χονσθυεντ, δε λ(cid:146)αρτ. 56
ΤΦΥΕ. Λα ρπονσε πουρραιτ σε(cid:109)βλερ σι(cid:109)πλε α πριορι : εν εφφετ, ταντ δονν θυ(cid:146)υνε
εντρεπρισε ϖισε ◊ οβτενιρ λ(cid:146)αττριβυτιον δ(cid:146)υνε χονχεσσιον ου δ(cid:146)υνε αυτορισατιον εν
παρτιχιπαντ ◊ υνε προχδυρε δε σλεχτιον (σ(cid:146)ιλ ψ εν α), ετ αινσι ◊ σ(cid:146)ταβλιρ ετ ◊ υτιλισερ
υνε ινφραστρυχτυρε, ον πουρραιτ αργυ(cid:109)εντερ θυε χελα χε σεραιτ λ(cid:146)αππλιχατιον δε λ(cid:146)αρτ. 49
ΤΦΥΕ.
Τουτεφοισ, ον πουρραιτ αυσσι διρε θυε, χο(cid:109)πτε τενυ δυ φαιτ θυε λα δυρε δε
λ(cid:146)αττριβυτιον δε λα χονχεσσιον ου δε λ(cid:146)αυτορισατιον εστ δτερ(cid:109)ινε, χελα ρεϖιενδραιτ ◊
υνε αππλιχατιον δε λ(cid:146)αρτ. 56 ΤΦΥΕ. Παρ χοντρε, σι ον αϖαναιτ θυε λε βυτ ρελ δε
λ(cid:146)εντρεπρισε σεραιτ δ(cid:146)οβτενιρ λ(cid:146)αττριβυτιον υνε σεχονδε φοισ ετ πουρ υνε δυρε
ινδτερ(cid:109)ινε, ιλ σ(cid:146)αγιραιτ αλορσ δ(cid:146)υνε αππλιχατιον δε λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ.
Ου ενχορε, ον πουρραιτ σουλιγνερ θυε, (cid:109)(cid:109)ε δανσ λε χασ ο υνε διτε σιτυατιον
σε(cid:109)βλεραιτ το(cid:109)βερ δανσ λε χηα(cid:109)π δ(cid:146)αππλιχατιον δε λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ δυ φαιτ θυε λε
φουρνισσευρ δε σερϖιχε νχεσσιτε δ(cid:146)υν λιευ πηψσιθυε ο εξερχερ σα προφεσσιον, λορσθυε
χε λιευ πηψσιθυε σ(cid:146)αϖρε νχεσσαιρε ◊ λ(cid:146)οπρατευρ χονο(cid:109)ιθυε, λα σιτυατιον πευτ
το(cid:109)βερ, σουσ χονδιτιον θυε λα πρεστατιον σοιτ τε(cid:109)ποραιρε, δανσ λε χηα(cid:109)π δ(cid:146)αππλιχατιον
δε λ(cid:146)αρτ. 56 ΤΦΥΕ.
Χο(cid:109)(cid:109)ε λ(cid:146)α ταβλι λ(cid:146)αρρτ Γεβηαρδ7, πουρ χο(cid:109)πρενδρε σι υνε διτε σιτυατιον το(cid:109)βε
δανσ λ(cid:146)αρτ. 49 ου λε 56 ΤΦΥΕ ιλ χονϖιεντ δε ϖριφιερ θυελ εστ λε δροιτ αππλιχαβλε, χελυι δε
λ(cid:146)Ετατ δ(cid:146)οριγινε ου χελυι δε λ(cid:146)Ετατ ρεχεϖευρ ; δανσ λε (cid:109)(cid:109)ε αρρτ ιλ ταιτ ρε(cid:109)αρθυ θυε
πουρ ϕυγερ σι υνε αχτιϖιτ πουϖαιτ τρε χονσιδρε χο(cid:109)(cid:109)ε τε(cid:109)ποραιρε, δεϖαιεντ τρεσ
πρισεσ εν χο(cid:109)πτε νον σευλε(cid:109)εντ λα δυρε δυ σερϖιχε εν θυεστιον, (cid:109)αισ αυσσι σα
ργυλαριτ, πριοδιχιτ, χοντινυιτ.8
7 Αρρτ Χ−55/94, Γεβηαρδ.
8Ιβιδ,παρ. 10.
7
Εν χονχλυσιον, ιλ ν(cid:146)εξιστε πασ δε φορ(cid:109)υλε (cid:109)αγιθυε πουρ δτερ(cid:109)ινερ σι υνε διτε
σιτυατιον το(cid:109)βε δανσ λε χηα(cid:109)π δ(cid:146)αππλιχατιον δε λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ ου δανσ
χελυι δε λα Λιβρε Χιρχυλατιον δε Σερϖιχεσ.9 Λ(cid:146)Αϖοχατ Γνραλ ϑαχοβσ, δανσ λ(cid:146)αρρτ
Σαγερ10, α οβσερϖ εν εφφετ θυε σευλε υνε λιγνε (cid:109)ινχε σπαρε λεσ δευξ.
Ναν(cid:109)οινσ, σι δ(cid:146)υν χτ χεττε διστινχτιον σε ρϖλε δ(cid:146)υν χερταιν ιντρτ δ(cid:146)υν
αυτρε χτ, συρ λε πλαν πρατιθυε, γρχε αυ πρινχιπε δε χονϖεργενχε εντρε λεσ λιβερτσ
φονδα(cid:109)ενταλεσ, χελα νε χηανγε ριεν, πυισθυε λ(cid:146)οβλιγατιον δ(cid:146)αττριβυερ λεσ σερϖιχεσ
οφφερτσ συρ λε δο(cid:109)αινε πυβλιχ παρ προχδυρε δε σλεχτιον ρσυλτε δεσ πρινχιπεσ
γνραυξ, λεσθυελσ δχουλεντ δεσ αρτιχλεσ 49 ετ 56 ΤΦΥΕ δε φαον ιδεντιθυε.
(cid:68)ε συρχροτ, λ(cid:146)αρτ. 12 δε λα (cid:68)ιρεχτιϖε ↔ Σερϖιχεσ ≈ θυι, χο(cid:109)(cid:109)ε ον λε ϖερρα δανσ
λα παρτιε συιϖαντε, εστ λα νορ(cid:109)ε δυ δροιτ σεχονδαιρε αππλιχαβλε δανσ λεσ χασ εξα(cid:109)ινσ
παρ χε τραϖαιλ, εστ χοντενυ δανσ λα σεχτιον δδιε ◊ λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ, αυσσι
πουρραιτ−ον αφφιρ(cid:109)ερ, εν ϖοιε ιντερπρτατιϖε, θυε χεσ σιτυατιονσ σε δοιϖεντ δ(cid:146)τρε
χονσιδρεσ χο(cid:109)(cid:109)ε προπρεσ αυ χηα(cid:109)π δ(cid:146)αππλιχατιον δε λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ.
Χελα ταντ, χο(cid:109)(cid:109)ε λα Χουρ λ(cid:146)α ταβλι δανσ λ(cid:146)αρρτ Φαχτορτα(cid:109)ε ΙΙ11, λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ
στιπυλε θυε λε πρεσταταιρε δε σερϖιχε πουρσυιϖε υνε ϖριταβλε αχτιϖιτ χονο(cid:109)ιθυε ◊
τραϖερσ υν ταβλισσε(cid:109)εντ φιξε δανσ υν αυτρε Ετατ Με(cid:109)βρε, πουρ υνε πριοδε ινδφινιε.
Πουρ χε θυι τουχηε αυ χηα(cid:109)π δ(cid:146)αππλιχατιον δε χετ αρτιχλε, ιλ χονχερνε λεσ εντρεπρισεσ
ετ λεσ τραϖαιλλευρσ λιβραυξ, δονχ, χ(cid:146)εστ−◊−διρε τουσ χευξ θυι εξερχεντ λευρ αχτιϖιτ ηορσ
δ(cid:146)υνε ρελατιον δε συβορδινατιον, τουσ χευξ θυι ασσυ(cid:109)εντ λε ρισθυε δυ συχχσ ετ δε
λ(cid:146)χηεχ ετ θυι σοντ παψσ διρεχτε(cid:109)εντ.12
Λ(cid:146)εξτενσιον δε λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ α τ σουλιγν παρ λ(cid:146)αρρτ Γεβηαρδ, δανσ λεθυελ λα
Χουρ λ(cid:146)α δφινι χο(cid:109)(cid:109)ε υν χονχεπτ δ(cid:146)ταβλισσε(cid:109)εντ τρσ λαργε θυι περ(cid:109)ετ ◊ υν χιτοψεν
ευροπεν δε παρτιχιπερ, δε (cid:109)ανιρε σταβλε ετ χοντινυε ◊ λα ϖιε χονο(cid:109)ιθυε δ(cid:146)υν Ετατ
Με(cid:109)βρε, εν χοντριβυαντ, εν ταντ θυε τραϖαιλλευρ λιβραλ, ◊ λα πντρατιον σοχιαλε ετ
χονο(cid:109)ιθυε δανσ λ(cid:146)Υνιον.
(cid:68)ε πλυσ, λεσ βνφιχιαιρεσ δε λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ εν σοντ αυταντ λεσ
περσοννεσ πηψσιθυεσ θυε λεσ περσοννεσ ϕυριδιθυεσ. Εν εφφετ, εν χε θυι χονχερνε λεσ
πρε(cid:109)ιρεσ, ιλ χονϖιεντ δε πρχισερ θυε λευρ λιβερτ δε παρτιρ χο(cid:109)(cid:109)ε λευρ λιβερτ δ(cid:146)εντρερ
ετ λευρ λιβερτ δε σϕουρνερ σοντ χουϖερτεσ παρ λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ. Εν ουτρε, ιλ χονϖιεντ
γαλε(cid:109)εντ δε σουλιγνερ θυε λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ προτγε αυσσι βιεν λε δροιτ
δ(cid:146)αχχσ αυ (cid:109)αρχη θυε λε δροιτ δ(cid:146)εξερχερ λ(cid:146)αχτιϖιτ χονο(cid:109)ιθυε εν θυεστιον υνε φοισ
θυε λ(cid:146)αχχσ εστ αϖρ.
Πουρ χε θυι α τραιτ ◊ λ(cid:146)αχχσ, λ(cid:146)αρτ. 49 προτγε δε φαιτ ταντ λ(cid:146)ταβλισσε(cid:109)εντ
πρι(cid:109)αιρε θυε λ(cid:146)ταβλισσε(cid:109)εντ σεχονδαιρε.13 Ιλ ι(cid:109)πορτε αυσσι δε (cid:109)εντιοννερ θυε λ(cid:146)αρτ.
49 ΤΦΥΕ χοντιεντ λε πρινχιπε δε νον−δισχρι(cid:109)ινατιον εν ραισον δε λα νατιοναλιτ ετ λε
πρινχιπε δ(cid:146)γαλιτ, δανσ χε σενσ θυε χηαθυε Ετατ Με(cid:109)βρε, εν ργλε γνραλε, εστ
9 Αρρτ Χ−215/01 Σχηνιτζερ [2003] ΕΧΡ 4847
10Αρρτ Χ−76/90,Σαγερ
11Αρρτ Χ−221/89, Ρ χ. Σεχρεταρψ οφ Στατε φορ Τρανσπορτ, εξ π. Φαχτορτα(cid:109)ε (Φαχτορτα(cid:109)ε ΙΙ) [1991] ΕΧΡ Ι−
3905, παρ. 20.
12 Αρρτ Χ−268/69, ϑανψ
13 Αρρετ107/83, Ορδρε δεσ Αϖοχατσ αυ Βαρρεαυ δε Παρισ χ. Κλοππ [1984] ΕΧΡ 2971, παρ. 19. Ιλ φαυτ
αυσσι εξα(cid:109)ινερ, ιντερ αλια, Αρρτ Χ−53/95, Ιναστι χ Κε(cid:109)(cid:109)λερ [1996] ΕΧΡ Ι−703.
8
λιβρε δε ργλερ λ(cid:146)αχχσ ◊ ν(cid:146)ι(cid:109)πορτε θυελλε αχτιϖιτ χονο(cid:109)ιθυε ◊ χονδιτιον θυ(cid:146)ελλε νε
χαυσε αυχυνε δισχρι(cid:109)ινατιον διρεχτε ου ινδιρεχτε εν ραισον δε λα νατιοναλιτ.14
Χ(cid:146)εστ πουρ χεττε ραισον θυε τουτε (cid:109)εσυρε νατιοναλε διρεχτε(cid:109)εντ
δισχρι(cid:109)ινατοιρε15 πουρρα τρε ϕυστιφιε παρ υνε δρογατιον εξπρσ ου παρ υνε εξιγενχε
δ(cid:146)ιντρτ γνραλ.16 Λεσ (cid:109)εσυρεσ ινδιρεχτε(cid:109)εντ δισχρι(cid:109)ινατοιρεσ πευϖεντ τρε ϕυστιφιεσ
δε (cid:109)ανιρε ιδεντιθυε.17 Τουτεφοισ, λε ϖραι πυνχτυ(cid:109) δολενσ α τουϕουρσ τ ρεπρσεντ
παρ τουτεσ χεσ (cid:109)εσυρεσ θυι νε σοντ πασ δισχρι(cid:109)ινατοιρεσ (cid:109)αισ σοντ ◊ πρενδρε, (cid:109)αλγρ
τουτ, χο(cid:109)(cid:109)ε δεσ ρεστριχτιονσ ◊ λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ.
Σι, ◊ λ(cid:146)οριγινε, χεσ (cid:109)εσυρεσ ν(cid:146)ταιεντ πασ χονσιδρεσ χο(cid:109)(cid:109)ε δεσ ϖιολατιονσ
δε λ(cid:146)αρτ. 49 ΤΦΥΕ18, λα Χουρ α δχιδ δανσ λ(cid:146)αρρτ Γεβηαρδ θυε τουτεσ λεσ (cid:109)εσυρεσ
νατιοναλεσ συσχεπτιβλεσ δ(cid:146)εντραϖερ ου, πλυσ σι(cid:109)πλε(cid:109)εντ, δε ρενδρε (cid:109)οινσ αττραχτιφ
λ(cid:146)εξερχιχε δεσ λιβερτσ φονδα(cid:109)ενταλεσ γαραντιεσ παρ λεσ Τραιτσ, δοιϖεντ σατισφαιρε τροισ
χονδιτιονσ : ελλεσ δοιϖεντ τρε αππλιθυεσ δε (cid:109)ανιρε νον−δισχρι(cid:109)ινατοιρε, τρε
ϕυστιφιεσ παρ λεσ δρογατιονσ ου παρ λεσ εξιγενχεσ δ(cid:146)ιντρτ γνραλ, ρεσπεχτερ λε
πρινχιπε δε προπορτιονναλιτ.19
Εν χονσθυενχε, λε νουϖεαυ τεστ ιντροδυιτ παρ λα Χουρ, ϖισε ◊ ϖαλυερ σι λα
(cid:109)εσυρε εν θυεστιον πουρραιτ χονστιτυερ υν οβσταχλε, υνε ρεστριχτιον ου υνε εντραϖε ◊
λ(cid:146)αχχσ ου ◊ λ(cid:146)εξερχιχε δε λα Λιβερτ δ(cid:146)Εταβλισσε(cid:109)εντ, πλυττ θυ(cid:146)υνε δισχρι(cid:109)ινατιον εν
ραισον δε λα νατιοναλιτ.20
(cid:68)ε πλυσ, υν δϖελοππε(cid:109)εντ υλτριευρ χονσιστεραιτ εν λ(cid:146)αδοπτιον δ(cid:146)υνε αππροχηε
πλυσ χονο(cid:109)ιθυε. Μ(cid:109)ε σι χελα ν(cid:146)α πασ τ ενχορε φιναλισ, λα ϕυρισπρυδενχε δε λα
Χουρ δε ϑυστιχε α προ(cid:109)υλγυ δεσ αρρτσ θυι σε(cid:109)βλεντ νε τενιρ χο(cid:109)πτε θυε δε χεσ
ρεστριχτιονσ θυι ουτρεπασσεντ υν σευιλ δτερ(cid:109)ιν ου θυι οντ παρ οβϕετ ου πουρ ρσυλτατ
δε ρεστρεινδρε λ(cid:146)αχχσ αυ (cid:109)αρχη.21
Εν χε θυι χονχερνε λε δροιτ ◊ λ(cid:146)εξερχιχε, ιλ ψ α λιευ δε πρχισερ θυ(cid:146)ιλ σ(cid:146)αγιτ δυ
(cid:109)(cid:109)ε τεστ αππλιχαβλε θυε χελυι (cid:109)εντιονν χι−δεσσυσ. Εφφεχτιϖε(cid:109)εντ, λ(cid:146)ϖολυτιον
ϕυρισπρυδεντιελλε α τ λα (cid:109)(cid:109)ε παρ ραππορτ ◊ λ(cid:146)αχχσ αυ (cid:109)αρχη. (cid:68)ανσ λ(cid:146)αρρτ
14 Χ. Βαρναρδ, (cid:147)Τηε Συβσταντιϖε Λαω οφ τηε ΕΥ−Τηε φουρ φρεεδο(cid:109)σ(cid:148), ΧΥΠ, 2013.
15Αρρτ 2/74 Ρεψνερσ χ Βλγιθυε [1974] ΕΧΡ 631.
16Υνε αππροχηε ορτηοδοξε διραιτ θυε λεσ (cid:109)εσυρεσ διρεχτε(cid:109)εντ δισχρι(cid:109)ινατοιρεσ πευϖεντ τρε ϕυστιφιεσ
σευλε(cid:109)εντ παρ λεσ δρογατιονσ εξπρσ χοντενυεσ δανσ λεσ Τραιτσ, αλορσ θυε λεσ (cid:109)εσυρεσ
ινδιρεχτε(cid:109)εντ δισχρι(cid:109)ινατοιρεσ ου νον δισχρι(cid:109)ινατοιρεσ πευϖεντ τρε ϕυστιφιεσ αυσσι εν ινϖοθυαντ λεσ
εξιγενχεσ δ(cid:146)ιντρτ γνραλ. Τουτεφοισ, λα Χουρ σε(cid:109)βλε αϖοιρ αβανδονν χεττε διστινχτιον.
17 Συρ χε ποιντ, ιντερ αλια, Αρρτ 292/86 Γυλλυνγ χ Χονσειλ δε λ(cid:146)ορδρε δεσ αϖοχατσ δε Χολ(cid:109)αρ [1988] ΕΧΡ
111.
18Συρ χε ποιντ, Χ. Βαρναρδ; Αρρτ 221/85, Χο(cid:109)(cid:109)ισσιον χ Βελγιθυε [1987] ΕΧΡ 719
19Συρ χε ποιντ, Γεβηαρδ, παρ. 37.
20Αρρτ Χ−424/97, Ηαι(cid:109) χ. ΚασσενζαηναρτζλιχηεςερεινεγυνγΝορδρηειν (Ηαι(cid:109)ΙΙ) [2000] ΕΧΡ Ι−5123,
παρ. 57; Αρρτ Χ−309/99 ϑΧϑ (cid:87)ουτερσ, ϑ(cid:87) Σαϖελβεργη ε Πριχε (cid:87)ατερηουσε Βελαστινγαδϖισευρσ Βς χ.
Αλγε(cid:109)ενεΡααδ ϖαν δε Νεδερλανδσε Ορδε ϖαν Αδϖοχατεν [2002] ΕΧΡ Ι−1577, παρ 122. Αρρτ Χ−65/05
Χο(cid:109)(cid:109)ισσιον χ. Γρχε [2006] ΕΧΡ Ι−10341, παρ. 50−2; Αρρτσ Ρυνισ Χ−171/07 ετ Χ−172/07
αποτηεκερκα(cid:109)(cid:109)ερ δεσ Σαρλανδεσ ϖ Σααρλανδ [2009] ΕΧΡ Ι−4171, παρασ 23−4. Αρρτ Χ−89/09,
Χο(cid:109)(cid:109)ισσιον χ. Φρανχε [2010] ΕΧΡ 12941.
21 Συρ χε ποιντ, λεσ ταριφσ (cid:109)αξι(cid:109)εσ, Αρρτ Χ−565/08, Χο(cid:109)(cid:109)ισσιον χ. Ιταλιε, [2011] ΕΧΡ Ι−2101; Χο(cid:109)(cid:109)ε
λ(cid:146)α ραππελ Βαρναρδ, συρ χε ποιντ, Αρρτ Χ−602/10 ΣΧ ςολκσβανκ Ρο(cid:109)ανια χ ΧϑΠΧ [2012] ΕΧΡ, παρ. 80,
ο ον σ(cid:146)ιντερρογε συρ λα δ(cid:109)ονστρατιον θυε λα (cid:109)εσυρε νατιοναλε εν θυεστιον ρενδ λ(cid:146)αχχσ αυ (cid:109)αρχη
(cid:109)οινσ αττραχτιφ ετ, απρσ, θυ(cid:146)ελλε ρδυισε δε (cid:109)ανιρε εφφεχτιϖε λα χαπαχιτ δεσ εντρεπρισεσ ◊ σε φαιρε
χονχυρρενχε.
9