Table Of ContentKONYA İLAHİYAT DERNEĞİ YAYINLARI
Yayın No: 7
Kongre / Sempozyum / Toplantı: 5
MODERN ÇAĞDA AHLAK: 7-8 Mayıs 2010 KONYA
1. Baskı: Şubat 2012, Konya
ISBN: 978-975-01799-6-9
Sempozyum Düzenleme Üst Kurulu
Prof. Dr. Ahmet Önkal (Başkan)
Prof. Dr. Hüsamettin Erdem
Prof. Dr. Mustafa Tavukçuoğlu
Prof. Dr. Mehmet Bayyiğit
Doç. Dr. Naim Şahin
Doç. Dr Bayram Dalkılıç
Doç. Dr. Abdülkerim Bahadır
Doç. Dr. İsmail Taş
Doç. Dr. Galip Atasagun
Sempozyum Yürütme Kurulu
Prof. Dr. Ahmet Önkal (Başkan)
Prof. Dr. Hüsamettin Erdem
Doç. Dr. Naim Şahin
Doç. Dr Bayram Dalkılıç
Doç. Dr. Hidayet Işık
Doç. Dr. Adem Şahin
Doç. Dr. Hayri Erten
Doç. Dr. Muhittin Okumuşlar
Arş. Gör. Dr. Mehmet Harmancı
Redaksiyon:
Prof. Dr. Hüsamettin Erdem
Arş. Gör. Feyza Demir
Sempozyum Sekreteryası
Arş. Gör. Fatih Arslan
Arş. Gör. Yusuf Daşdemir
Arş. Gör. Sevde Düzgüner
Dizgi/sayfa düzeni/kapak:
Doç. Dr. Muhiddin Okumuşlar
Arş. Gör. Necmeddin Güney
Baskı/cilt:
Sebat Ofset Matbaacılık
Matbaacılar Sitesi, Yayın Cd. 6. Blok No: 2 Karatay/KONYA
Tel:0.332.3420153 [email protected]
Basım Tarihi: Şubat 2012 Sertifika No: 16198
MODERN ÇAĞDA AHLAK
- -
SEMPOZYUM
7 - 8 MAYIS 2010
ALAADDİN KEYKUBAT SALONU - KONYA
İÇİNDEKİLER
Takdim............................................................................................................................................9
Kur’ân-ı Kerîm Tilâveti................................................................................................................11
PROTOKOL VE AÇILIŞ KONUŞMALARI...............................................................................13
BİRİNCİ GÜN / BİRİNCİ OTURUM
AHLAK-SİYASET-MODERNİTE
1. TEBLİĞ
NİÇİN AHLAKLI OLMALIYIM?
Yrd. Doç. Dr. Fazıl KARAHAN.......................................................................................26
2. TEBLİĞ
SİYASİ AHLAK BAĞLAMINDA ULUSLAR ARASI SİYASET AHLAKI
Prof. Dr. Hüsamettin ERDEM..........................................................................................37
3. TEBLİĞ
MODERNİTENİN DİNÎ AHLÂK’A MEYDAN OKUMASINA İLİŞKİN BİR
ÇÖZÜMLEME -FEUERBACH ÖRNEĞİ-
Yrd. Doç. Dr. Fatih TOKTAŞ............................................................................................55
MÜZAKERE
Doç. Dr. Mehmet AKGÜL................................................................................................63
BİRİNCİ GÜN / İKİNCİ OTURUM
DİN VE AHLAK
1. TEBLİĞ
AHLAKIN TEŞEKKÜLÜNDE DİNİN YERİ
Doç. Dr. Kamil GÜNEŞ.....................................................................................................76
2. TEBLİĞ
DİNDEN AHLAKA DOĞRU: AHLAKİ DEĞERLERİN TEŞEKKÜLÜ VE
GERÇEKLEŞTİRİLMESİNDE DİNİN YERİ
Doç. Dr. Fethi Kerim KAZANÇ.......................................................................................93
3. TEBLİĞ
AHLAKÎ BİR YAŞAMIN MOTİVE EDİCİ UNSURU OLARAK DİN
Yrd. Doç. Dr. Ferhat AKDEMİR....................................................................................107
4. TEBLİĞ
DOGMATİK DİNDARLIK VE DİN REFERANSLI FANATİZM
Doç. Dr. Abdülkerim BAHADIR...................................................................................115
MÜZAKERE
Prof. Dr. Ramazan BUYRUKÇU....................................................................................132
BİRİNCİ GÜN / ÜÇÜNCÜ OTURUM
MODERN ÇAĞDA TOPLUM VE AHLAK
1. TEBLİĞ
MODERN DÖNEM VE KÜRESEL ETİK İHTİYACI
Doç. Dr. Mehmet TÜRKERİ...........................................................................................143
2. TEBLİĞ
MODERN ÇAĞDA BİR AHLÂK HAREKETİ OLARAK “KÜRESEL AHLÂK” (GLOBAL
ETHIC)
Arş.Gör. Hümeyra KARAGÖZOĞLU...........................................................................153
3. TEBLİĞ
MODERN DÜNYADA AHLAK/DEĞERLER EĞİTİMİ
Prof. Dr. Celal TÜRER.....................................................................................................171
4. TEBLİĞ
AHLAK YORUMLARININ ODAĞINDA ÖZNE VE NESNE OLARAK KADIN
Dr. Hafsa Fidan Vidinli...................................................................................................187
MÜZAKERE
Prof. Dr. İbrahim Hakkı AYDIN....................................................................................198
İKİNCİ GÜN / DÖRDÜNCÜ OTURUM / A SALONU
AHLAKA ÇEŞİTLİ YAKLAŞIMLAR
1. TEBLİĞ
GELENEKSEL AHLAK YA DA AHLAKİ GELENEKLERDEN DİZİ AHLAKINA:
AHLAKI HAK SAKLASIN
Yrd. Doç. Dr. Önder BİLGİN..........................................................................................217
2. TEBLİĞ
SEKÜLER AHLAKIN İMKÂNI
Prof. Dr. İbrahim Hakkı AYDIN....................................................................................227
3. TEBLİĞ
AHLAKİ YÜKÜMLÜLÜK BAĞLAMINDA PRAGMATİK ETİK VE KANT ETİĞİNİN
ELEŞTİRİSİ VE ALTERNATİF BİR ÇÖZÜMLEME GİRİŞİMİ
Doç. Dr. Hüseyin Subhi ERDEM...................................................................................237
4 TEBLİĞ
MEVLÂNÂ’NIN AHLAK ANLAYIŞININ GÜNÜMÜZE YANSIMALARI
Doç. Dr. Naim ŞAHİN....................................................................................................249
MÜZAKERE
Prof. Dr. Ahmet Kamil CİHAN......................................................................................262
İKİNCİ GÜN / DÖRDÜNCÜ OTURUM / B SALONU
HUKUK VE AHLAK
1. TEBLİĞ
HUKUK MU AHLÂK MI? -İslâm Nokta-i Nazarından Din-Ahlâk-Hukuk İlişkisi
Bağlamında Bir İnceleme-
Prof. Dr. Saffet KÖSE......................................................................................................273
2. TEBLİĞ
AHLAK, HUKUK VE DİN
Doç. Dr. Aliye ÇINAR.....................................................................................................307
3. TEBLİĞ
BİR AHLAK KURALI YAPTIRIMI OLARAK SOSYAL BASKININ DOĞAL HUKUK
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Doç. Dr. Osman ELMALI...............................................................................................319
4 TEBLİĞ
HZ. PEYGAMBER (S.A.V)’İN ÖRNEK AHLÂKININ GÜNÜMÜZE TAŞINMASINDA
HADİS/SÜNNETİN ROLÜ
Arş. Gör. Dr. Musa ERKAYA.........................................................................................327
MÜZAKERE
Prof. Dr. Muammer MUŞTA..........................................................................................366
İKİNCİ GÜN / BEŞİNCİ OTURUM / A SALONU
AHLAK VE SOSYAL HAYAT
1. TEBLİĞ
BİR MODERN AHLAK SORUNU OLARAK EKOLOJİK SORUMLULUK VE DOĞAL
ÇEVREYİ ANLAMA VE KORUMADA İNSANA DÜŞEN YÜKÜMLÜLÜK
Doç. Dr. Metin YASA......................................................................................................375
2. TEBLİĞ
GELENEK VE MODERNİTE ETKİLEŞİMİ BAĞLAMINDA SPOR ETİĞİ
Yrd. Doç. Dr. Nejdet DURAK........................................................................................385
3. TEBLİĞ
İŞÇİ-İŞVEREN İLİŞKİLERİNDE İSLAM ÇALIŞMA AHLAKI
Prof. Dr. Adem ESEN......................................................................................................403
4. TEBLİĞ
TOPLUM DESTEKLİ POLİSLİK FELSEFESİNDE PRATİK AHLAKIN GEREKLİLİĞİ
Mahmut ÇALIŞKAN.......................................................................................................427
MÜZAKERE
Protokol ve Açılış Konuşmaları 7
Prof. Dr. Mehmet BAYYİĞİT.........................................................................................446
İKİNCİ GÜN / BEŞİNCİ OTURUM / B SALONU
BİLİM VE AHLAK
1. TEBLİĞ
GENETİK UYGULAMALARDA AHLAKİ TARTIŞMALAR
Arş. Gör. Emine GÖÇER - Prof. Dr. Recep KILIÇ........................................................457
2. TEBLİĞ
GENETİK: YENİ BİR BİLİM-DİN ÇATIŞMASI MI?
Doç. Dr. M. Ali KİRMAN...............................................................................................467
3. TEBLİĞ
BİR BİLİM AHLAKININ İMKANI: KUANTUM TEORİSİNDEN AHLAK FENOMENİNE
Doç. Dr. Süleyman DÖNMEZ........................................................................................485
4. TEBLİĞ
DİNLERDEKİ KOZMOGONİK VE ESKATOLOJİK ANLATILAR BAĞLAMINDA
AHLAKI YENİDEN DÜŞÜNMEK
Arş. Gör. Dr. Ramazan ADIBELLİ.................................................................................497
MÜZAKERE
Yrd. Doç. Dr. Zikri YAVUZ............................................................................................508
İKİNCİ GÜN / ALTINCI OTURUM
SÖZLÜ KÜLTÜR, MEDYA VE AHLAK
1. TEBLİĞ
TOPLUMUMUZDA AHLAKİ DEĞERLERİN SOSYAL KONTROL İŞLEVİ
Doç. Dr. Hayri ERTEN....................................................................................................517
2. TEBLİĞ
İLETİŞİM ARAÇLARININ AHLAK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Prof. Dr. Ömer ÖZDEN..................................................................................................537
3. TEBLİĞ
AHLAKI OLUMLU VE OLUMSUZ ETKİLEYEN BİR OLGU OLARAK REKLAM
FİLMLERİ
Arş. Gör. Sevde DÜZGÜNER........................................................................................545
4. TEBLİĞ
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KISSA KÜLTÜRÜ VE MODERN ÇAĞIN AHLAK
DÜŞÜNCESİNE KATKILARI
Doç. Dr. Cevdet KILIÇ....................................................................................................567
MÜZAKERE
Dr. Mehmet HARMANCI...............................................................................................595
İKİNCİ GÜN / YEDİNCİ OTURUM
DEĞERLENDİRME....................................................................................................................605
9
Takdim
Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi olarak Mayıs 2006’dan itibaren
her yıl aksatmadan gerçekleştirerek artık gelenekselliği tartışma götürmez
hâle gelen bilimsel sempozyumlar serisinin beşincisini 07-08 Mayıs 2010
tarihlerinde başarıyla tamamlama imkânını lütfeden Yüce Rabbimize
sonsuz şükürler olsun.
Mâlum olduğu üzere bu defa Sempozyumumuzun konusu: “Modern
Çağda Ahlâk” olarak belirlenmişti. Ahlâkî yozlaşmanın bireysel ve top-
lumsal etkilerini acı örnekleriyle her gün müşahede ettiğimiz bir dönemde,
ahlâka meydan okuyan faktörler başta olmak üzere çağımızın ahlâk prob-
lemini ele almak ve ahlâkî değerlerin Yüce Dinimizin öngördüğü çerçevede
inşaı noktasına bilimsel bir mercek tutmak, hiç şüphesiz son derece önemli
bir konudur.
Böylesi önemli bir konuda, her biri alanının uzmanı olan değerli bilim
adamlarımızın Sempozyumumuz vesilesi ile iki gün boyunca sundukları
ve tartışılarak olgunlaşan tebliğlerini Konya İlâhiyat Derneği adına neşre-
derek hem bilim âlemine hem de ahlâkı dert edinen toplumumuzun her
kesimine sunmayı bir görev bildik.
Bu vesile ile “Modern Çağda Ahlâk” konulu Sempozyum Kitabı’nı
neşre imkân sağlayan başta bildiri ve müzakere sahibi değerli bilim adam-
larımıza, Sempozyumun gerçekleşmesinde olduğu gibi kitap hâline getiri-
lip yayınlanmasında da emek ve desteği olan tüm kişi ve kuruluşlara,
özellikle Büyükşehir Belediyemizin kıymetli Genel Sekreteri Haşmet Okur
Bey’e, Biberciler İnşaat Şirketi’nin çok değerli Yönetim Kurulu üyelerine ve
Felsefe ve Din Bilimleri Bölümümüzün Başkanı Prof. Dr. Hüsamettin
Erdem ile emeği geçen tüm öğretim elemanı arkadaşlarıma şükranlarımı
arzediyorum.
Prof. Dr. Ahmet ÖNKAL
Konya İlâhiyat Derneği Başkanı
10 Modern Çağda Ahlak
Description:21 Tirmizi, Zühd, 2; İbni Mâce, Zühd, 24 ; Ahmed b. Ahmed b. Hanbel, el- Müsned, İstanbul,1981. Ahmet Efendi, Ahlak-ı Ahmedi, İstanbul,1256 H. Ali Seyyidî, Terbiye-i Ahlakiye ve Medeniye, İstanbul,1329 Ariyaratne, Preah Maha Ghosananda, Ajahn Phra Mara Surasak Jivanandı, Dr. Achahn Dr.