Untitled - AB Bakanlığı

250 Pages·2015·4.55 MB·Turkish

Avrupa Birliği Komisyonu tarafından yayımlanan
2015 YILI TÜRKİYE RAPORU
VE
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞININ
2015 YILI TÜRKİYE RAPORU’NA İLİŞKİN
BASIN AÇIKLAMASI
Türkçe-İngilizce
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI
Mustafa Kemal Mahallesi 2082. Cadde No: 4
06530 Çankaya / ANKARA
Tel : [phone]
Faks: 0(312) 218 1464
www.ab.gov.tr
ISBN 978-605-5197-38-4
Avrupa Birliği Komisyonu tarafından hazırlanan
2015 YILI TÜRKİYE RAPORU
(“AB Genişleme Stratejisi” başlıklı (COM(2015)611)
Bildirimi’ndeki Türkiye’ye ilişkin bölümler ile birlikte)
Ankara - 2015
(1500 Adet Basılmıştır)
1. Baskı
Bu belgenin Türkçe’ye çevirisi Avrupa Birliği Bakanlığı tarafından yapılmıştır.
İngilizce metinler Avrupa Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Müzakereleri
Genel Müdürlüğünün
“http://ec.europa.eu/enlargement” internet sayfasından alınmıştır.
Tasarım & Baskı
Ofset Fotomat Matbaacılık
“Bandrol Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in
5. maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde bandrol taşıması zorunlu değildir.”
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞININ
2015 YILI TÜRKİYE RAPORU’NA İLİŞKİN BASIN AÇIKLAMASI
(10 Kasım 2015)

Avrupa Komisyonu bugün 2015 yılı Genişleme Paketini açıklamıştır. Bu çerçevede Genişleme
Strateji Belgesi ve Türkiye dâhil tüm aday ve potansiyel aday ülkeler için ülke raporları
yayımlanmıştır. 2015 Türkiye Raporu, 1998 yılından bu yana ülkemiz için hazırlanan 18. ilerleme
raporudur.

Son on yıllık dönemde çoklu krizlerle mücadele eden Avrupa Birliği (AB), geçtiğimiz yıl, önce
“Yunanistan ve Avro Bölgesi krizini”, sonra da düzensiz göç krizini geç de olsa kontrol altına
almaya çalışmıştır. Göç krizi AB’nin bugüne kadar karşılaştığı en önemli sınamalardan birini teşkil
etmektedir. Bu dönemde üye ülkeler arasındaki farklılıkların su yüzüne çıktığı ve zaman zaman
AB’nin kurucu değerlerinden uzaklaşıldığı dahi görülmüştür. Öte yandan, uluslararası alanda ve
özellikle Ukrayna, Suriye ve Libya başta olmak üzere AB’nin komşuluk coğrafyasında yaşanan
krizler de AB’yi doğrudan etkilemiştir.

Kritik bir coğrafyada, benzeri görülmemiş sınamalarla karşı karşıya olan Türkiye ve AB’nin
birlikteliğinin önemi son birkaç ayda açık bir biçimde bir kez daha ortaya çıkmıştır. Tecrübelerimiz,
karşı karşıya kaldığımız sınamaları dayanışma içerisinde hareket ederek daha kolay aşabileceğimize
işaret etmektedir. Türkiye-AB ilişkilerinin kriz yönetiminin ötesinde vizyon odaklı olmasının değeri
artmıştır. AB’ye katılım sürecimizde yeni bir ivmenin sağlanmasına olan ortak ihtiyaç daha belirgin
olmuştur. Zamanın ruhu bizi stratejik bir anlayışla bütünlük ve uyum içerisinde “birlikte” hareket
etmeye sevk etmektedir.

Nitekim son dönemde AB ile yoğunlaşan üst düzey temaslar, Türkiye-AB ilişkilerinin ileriye
taşınması konusunda her iki tarafta da var olan siyasi iradenin güçlenerek devam ettiğini gözler
önüne sermiş, ilişkilerimizin tüm boyutlarıyla geliştirilmesi için elverişli bir zemin yaratmıştır.

Türkiye-AB ortak gündeminin esasını teşkil eden katılım müzakerelerinin ilerletilmesinin yanı sıra,
Vize Serbestisi Diyaloğu, eskiden olduğu gibi Türkiye’nin AB Zirvelerinde yer alması, Gümrük
Birliği’nin güncellenmesi, başta enerji olmak üzere stratejik alanlarda yakın işbirliği ve son
dönemde gündemimizin başına yerleşen düzensiz göçün yönetilmesi konularında kararlı ve hızlı
adımlar atılması, her iki taraf için de, her zamankinden daha önemli hale gelmiştir.

2014 yılı sonunda göreve başlayan yeni Komisyonun ülkemize ilişkin ilk değerlendirmesini de
içeren 2015 yılı Genişleme Paketine bakıldığında, ülke raporlarının bu sene farklı bir yöntemle
kaleme alındığı görülmektedir. Yeni yöntem uyarınca, yalnızca son bir sene içerisinde kaydedilen
gelişmelere yer verilmemiş, aday ülkenin genel olarak her alanda AB’ye uyum düzeyi
değerlendirilmiştir. Türkiye, ilerleme raporlarının daha kapsayıcı olmasını ve evvelki yıllarda
yapılan reformları da yansıtmasını birçok kere önermişti. Bu yılki Rapor’un söz konusu önerimizi de
dikkate alan bir anlayışla hazırlanmasını memnuniyetle karşılıyoruz.

İlerleme raporları doğası gereği eleştireldir ve aday ülkelere değerlendirme yapma fırsatı sunar. Her
yıl olduğu gibi bu yıl da Rapor’un içerisinde yer alan haklı ve makul eleştiriler dikkatle not
edilecektir. 2015 Türkiye Raporu, ülkemizin AB sürecinin ve reform çalışmalarının ilerlemesinde
yapıcı bir unsur olarak kullanılacaktır. Ancak katılmadığımız ve haksız olduğunu düşündüğümüz
tespitler Komisyonun dikkatine getirilecektir.

1
1
Rapor’da, siyasi kriterler çerçevesinde son yıllarda yapılan reformlardan genel olarak olumlu şekilde yöntemlerinden hiçbirini dışlamadan hakkaniyete uygun, kapsamlı ve kalıcı çözümler bulunmasını
bahsedilirken, eleştirilerin ağırlıklı olarak hukukun üstünlüğü ve yargı sistemi ile ifade, toplanma ve arzulamakta ve bu yönde samimi çaba sarf etmektedir.
basın özgürlükleri üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Rapor’da bu alanlarda yer alan bazı
tespitlerin ülkemizin reform çalışmalarını yeterince yansıtmadığı, haksız, hatta yer yer ölçüsüz Rapor’da, ekonomik kriterler bağlamında, ülkemizle AB arasında geçtiğimiz bir yıllık dönemde
olduğu ve demokratik hukuk devletlerinde olması gereken özgürlük-güvenlik dengesini göz ardı ticari ve ekonomik entegrasyonun yüksek seviyede olduğu ve artarak devam ettiği belirtilmekte,
ettiği değerlendirilmektedir. Yargı süreci devam eden davalara ilişkin olarak genellemelere dayalı Türkiye’nin işleyen bir piyasa ekonomisine sahip olduğu vurgulanmakta, makroekonomik
yorum ve tespitlerde bulunmanın en başta yargının bağımsızlığı ilkesine ters düşeceği açıktır. dengesizliklere dikkat çekilmekle birlikte, rekabet baskısı ve piyasa güçleriyle baş etme
Türkiye bağımsız ve tarafsız yargı erkini ve ifade özgürlüğünü güçlendirmek için son yıllarda altı kapasitesinin yüksek olduğu ifade edilmekte ve uzun vadeli büyüme için yapısal reformların
Yargı Reformu Paketi çıkarmıştır. Bu sene güncellenen Yargı Reformu Stratejisi de bu husustaki hızlandırılması tavsiyesinde bulunulmaktadır.
çalışmaların artarak devam edeceğinin en açık göstergesidir. Ayrıca ilk kez halkoyuyla doğrudan
seçilen Sayın Cumhurbaşkanımızın Anayasa’nın kendisine verdiği yetkileri kullanmasına ilişkin Gümrük Birliği’nden bu yana mevzuatını AB müktesebatı ile uyumlaştıran ülkemizin pek çok
değerlendirmelerin kabul edilmesi mümkün değildir. alanda AB standartlarına uyum sağladığı gerçeği Rapor’a yansımıştır. Son bir yıldaki uyum düzeyi
bakımından ise, 33 faslın 27’sinde çeşitli seviyelerde ilerleme sağlandığı Avrupa Komisyonu
Rapor’un bazı bölümlerinde paralel yapıya atıf yapıldığı görülmektedir. Türkiye, milli güvenliğini tarafından teyit edilmiştir. Önümüzdeki dönemde yeni fasılların müzakerelere açılması yönünde AB
tehdit eden, kamu düzenini bozan ve yargının iç bağımsızlığını zedeleyen, iç ve dış legal görünüm tarafının göstereceği irade ülkemizin AB müktesebatına uyum çalışmalarına daha da ivme
altında illegal faaliyet yürüten bu yapıya karşı yürüttüğü mücadeleyi kararlılıkla sürdürecektir. Bu kazandıracaktır.
itibarla AB’nin paralel yapı ile ilgili gerçekleri doğru okumasını ve hukuk dışı bu yapıya ve
faaliyetlerine karşı gerekli hassasiyeti göstermesini bekliyoruz. Türkiye’nin AB’ye üyelik tercihi konjonktürel değil, kalıcı ve stratejik bir yaklaşımın ürünüdür. Bu
tercih, yüzyıllar içinde şekillenen Avrupa Projesine güç kazandıran ve geniş bir coğrafyada istikrar,
Ülkemiz siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel haklar alanında reform çalışmalarını sürdürecektir. 1 refah ve huzura hizmet eden bir anlayışın sonucudur. Ülkemizin demokratikleşme ve çağdaşlaşma
Kasım Genel Seçimleri Türkiye’nin demokrasi kültürünün ne kadar köklü olduğunu bir kez daha seviyesi ile vatandaşlarımızın yaşam standartlarının daha da yükseltilmesi açısından önemli olan
göstermiştir. Katılım oranının %90’lara yaklaştığı genel seçimler, güvenli ve huzurlu bir ortamda AB’ye üyelik hedefi yönündeki reform çalışmalarımız, Reform Eylem Grubu gibi mevcut
gerçekleşmiş, milletin iradesi sandığa yansımıştır. Önümüzdeki dönemde, ülkemizin dâhil olduğu mekanizmalar süratle işletilmek suretiyle önümüzdeki dönemde daha da kararlı bir şekilde
uluslararası insan hakları mekanizmalarının rehberliğinde, temel hak ve özgürlükler ile hukukun sürdürülecektir.
üstünlüğü alanlarında daha yüksek standartlara ulaşılması için gerekli adımlar atılmaya devam
edilecektir.

Rapor’da, terörle mücadele alanında, PKK’nın terör örgütü olduğunun AB tarafından vurgulanmış
olması önemli olmakla birlikte, Türkiye’nin PKK, DHKP-C, DEAŞ ve diğer terör örgütlerine karşı
mücadelede ayırım yapmaksızın attığı kararlı adımların AB tarafından yeterince anlaşılamadığı
görülmektedir. İnsanlığa karşı bir suç teşkil eden terörizm karşısında vatandaşlarının can güvenliğini
korumak devletlerin birincil görevidir. Rapor’da ayrıca, ülkemizin DEAŞ’a karşı uluslararası
koalisyona dâhil olduğunun da altı çizilmektedir.

Öte yandan, özellikle Suriye krizi bağlamında, daha önce benzeri görülmemiş şekilde, 2 milyonu
aşan Suriyeliye yönelik yürüttüğümüz insani yardım çalışmaları ve göçmen akımının oluşturduğu
baskıya da dikkat çekilmektedir.

Kıbrıs konusunda, Rapor’da, Ada’da taraflar arasında BM gözetiminde sürdürülmekte olan
görüşmelere yönelik desteğimize atıfta bulunulmakta, ancak Kıbrıs’ta kapsamlı çözüm için çabaların
yoğunlaştığı bir dönemde AB beklentilerin aksine tek taraflı bir bakış açısı sergilemeye devam
etmektedir. Türkiye, Ada'da iki halkın siyasi eşitliği ve iki kesimlilik temelinde kalıcı bir çözüme
ulaşmasını desteklemektedir. AB'nin tek taraflı bu bakış açısından vazgeçmesi Kıbrıs'ta kapsamlı
çözüme ulaşılmasına yardımcı olacaktır. AB'nin Kıbrıs sorunu ile ilgili değerlendirmelerini
yaparken Ada’daki gerçekleri dikkate alması, tarafsız ve çözüm için teşvik edici olması her şeyden
önce kendi tutarlılığı ve inandırıcılığı açısından gereklidir.

Ülkemiz iyi komşuluk ilişkileri hedefine olan bağlılığını kararlılıkla sürdürmektedir. İstikşafi
görüşmeler, rapor döneminde tarafımızdan yapılan müteaddit tarih önerilerine rağmen
Yunanistan’daki iç siyasi gelişmeler nedeniyle gerçekleşememiştir. Dolayısıyla Türkiye’den
kaynaklanan bir irade eksikliği bulunmamaktadır. Ülkemiz, Ege Denizi bağlamındaki tüm sorunlara,
tarafların müştereken mutabık kalacakları, BM Şartında zikredilen uyuşmazlıkların barışcı çözüm
2
2 3
Rapor’da, siyasi kriterler çerçevesinde son yıllarda yapılan reformlardan genel olarak olumlu şekilde yöntemlerinden hiçbirini dışlamadan hakkaniyete uygun, kapsamlı ve kalıcı çözümler bulunmasını
bahsedilirken, eleştirilerin ağırlıklı olarak hukukun üstünlüğü ve yargı sistemi ile ifade, toplanma ve arzulamakta ve bu yönde samimi çaba sarf etmektedir.
basın özgürlükleri üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Rapor’da bu alanlarda yer alan bazı
tespitlerin ülkemizin reform çalışmalarını yeterince yansıtmadığı, haksız, hatta yer yer ölçüsüz Rapor’da, ekonomik kriterler bağlamında, ülkemizle AB arasında geçtiğimiz bir yıllık dönemde
olduğu ve demokratik hukuk devletlerinde olması gereken özgürlük-güvenlik dengesini göz ardı ticari ve ekonomik entegrasyonun yüksek seviyede olduğu ve artarak devam ettiği belirtilmekte,
ettiği değerlendirilmektedir. Yargı süreci devam eden davalara ilişkin olarak genellemelere dayalı Türkiye’nin işleyen bir piyasa ekonomisine sahip olduğu vurgulanmakta, makroekonomik
yorum ve tespitlerde bulunmanın en başta yargının bağımsızlığı ilkesine ters düşeceği açıktır. dengesizliklere dikkat çekilmekle birlikte, rekabet baskısı ve piyasa güçleriyle baş etme
Türkiye bağımsız ve tarafsız yargı erkini ve ifade özgürlüğünü güçlendirmek için son yıllarda altı kapasitesinin yüksek olduğu ifade edilmekte ve uzun vadeli büyüme için yapısal reformların
Yargı Reformu Paketi çıkarmıştır. Bu sene güncellenen Yargı Reformu Stratejisi de bu husustaki hızlandırılması tavsiyesinde bulunulmaktadır.
çalışmaların artarak devam edeceğinin en açık göstergesidir. Ayrıca ilk kez halkoyuyla doğrudan
seçilen Sayın Cumhurbaşkanımızın Anayasa’nın kendisine verdiği yetkileri kullanmasına ilişkin Gümrük Birliği’nden bu yana mevzuatını AB müktesebatı ile uyumlaştıran ülkemizin pek çok
değerlendirmelerin kabul edilmesi mümkün değildir. alanda AB standartlarına uyum sağladığı gerçeği Rapor’a yansımıştır. Son bir yıldaki uyum düzeyi
bakımından ise, 33 faslın 27’sinde çeşitli seviyelerde ilerleme sağlandığı Avrupa Komisyonu
Rapor’un bazı bölümlerinde paralel yapıya atıf yapıldığı görülmektedir. Türkiye, milli güvenliğini tarafından teyit edilmiştir. Önümüzdeki dönemde yeni fasılların müzakerelere açılması yönünde AB
tehdit eden, kamu düzenini bozan ve yargının iç bağımsızlığını zedeleyen, iç ve dış legal görünüm tarafının göstereceği irade ülkemizin AB müktesebatına uyum çalışmalarına daha da ivme
altında illegal faaliyet yürüten bu yapıya karşı yürüttüğü mücadeleyi kararlılıkla sürdürecektir. Bu kazandıracaktır.
itibarla AB’nin paralel yapı ile ilgili gerçekleri doğru okumasını ve hukuk dışı bu yapıya ve
faaliyetlerine karşı gerekli hassasiyeti göstermesini bekliyoruz. Türkiye’nin AB’ye üyelik tercihi konjonktürel değil, kalıcı ve stratejik bir yaklaşımın ürünüdür. Bu
tercih, yüzyıllar içinde şekillenen Avrupa Projesine güç kazandıran ve geniş bir coğrafyada istikrar,
Ülkemiz siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel haklar alanında reform çalışmalarını sürdürecektir. 1 refah ve huzura hizmet eden bir anlayışın sonucudur. Ülkemizin demokratikleşme ve çağdaşlaşma
Kasım Genel Seçimleri Türkiye’nin demokrasi kültürünün ne kadar köklü olduğunu bir kez daha seviyesi ile vatandaşlarımızın yaşam standartlarının daha da yükseltilmesi açısından önemli olan
göstermiştir. Katılım oranının %90’lara yaklaştığı genel seçimler, güvenli ve huzurlu bir ortamda AB’ye üyelik hedefi yönündeki reform çalışmalarımız, Reform Eylem Grubu gibi mevcut
gerçekleşmiş, milletin iradesi sandığa yansımıştır. Önümüzdeki dönemde, ülkemizin dâhil olduğu mekanizmalar süratle işletilmek suretiyle önümüzdeki dönemde daha da kararlı bir şekilde
uluslararası insan hakları mekanizmalarının rehberliğinde, temel hak ve özgürlükler ile hukukun sürdürülecektir.
üstünlüğü alanlarında daha yüksek standartlara ulaşılması için gerekli adımlar atılmaya devam
edilecektir.

Rapor’da, terörle mücadele alanında, PKK’nın terör örgütü olduğunun AB tarafından vurgulanmış
olması önemli olmakla birlikte, Türkiye’nin PKK, DHKP-C, DEAŞ ve diğer terör örgütlerine karşı
mücadelede ayırım yapmaksızın attığı kararlı adımların AB tarafından yeterince anlaşılamadığı
görülmektedir. İnsanlığa karşı bir suç teşkil eden terörizm karşısında vatandaşlarının can güvenliğini
korumak devletlerin birincil görevidir. Rapor’da ayrıca, ülkemizin DEAŞ’a karşı uluslararası
koalisyona dâhil olduğunun da altı çizilmektedir.

Öte yandan, özellikle Suriye krizi bağlamında, daha önce benzeri görülmemiş şekilde, 2 milyonu
aşan Suriyeliye yönelik yürüttüğümüz insani yardım çalışmaları ve göçmen akımının oluşturduğu
baskıya da dikkat çekilmektedir.

Kıbrıs konusunda, Rapor’da, Ada’da taraflar arasında BM gözetiminde sürdürülmekte olan
görüşmelere yönelik desteğimize atıfta bulunulmakta, ancak Kıbrıs’ta kapsamlı çözüm için çabaların
yoğunlaştığı bir dönemde AB beklentilerin aksine tek taraflı bir bakış açısı sergilemeye devam
etmektedir. Türkiye, Ada'da iki halkın siyasi eşitliği ve iki kesimlilik temelinde kalıcı bir çözüme
ulaşmasını desteklemektedir. AB'nin tek taraflı bu bakış açısından vazgeçmesi Kıbrıs'ta kapsamlı
çözüme ulaşılmasına yardımcı olacaktır. AB'nin Kıbrıs sorunu ile ilgili değerlendirmelerini
yaparken Ada’daki gerçekleri dikkate alması, tarafsız ve çözüm için teşvik edici olması her şeyden
önce kendi tutarlılığı ve inandırıcılığı açısından gereklidir.

Ülkemiz iyi komşuluk ilişkileri hedefine olan bağlılığını kararlılıkla sürdürmektedir. İstikşafi
görüşmeler, rapor döneminde tarafımızdan yapılan müteaddit tarih önerilerine rağmen
Yunanistan’daki iç siyasi gelişmeler nedeniyle gerçekleşememiştir. Dolayısıyla Türkiye’den
kaynaklanan bir irade eksikliği bulunmamaktadır. Ülkemiz, Ege Denizi bağlamındaki tüm sorunlara,
tarafların müştereken mutabık kalacakları, BM Şartında zikredilen uyuşmazlıkların barışcı çözüm
3
2 3

AVRUPA
KOMİSYONU

Brüksel, 10.11.2015
COM (2015) 611

KOMİSYON TARAFINDAN
AVRUPA PARLAMENTOSUNA, KONSEYE,
EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTEYE VE BÖLGELER KOMİTESİNE SUNULAN
BİLDİRİM

AB Genişleme Stratejisi

{SWD(2015) 210 }
{SWD(2015) 211 }
{SWD(2015) 212 }
{SWD(2015) 213 }
{SWD(2015) 214 }
{SWD(2015) 215 }
{SWD(2015) 216 }

(Türkiye’ye İlişkin Bölümler)

TR TR
I. GENİŞLEME GÜNDEMİ – KAZANıMLAR VE SıNAMALAR

Bu Bildirim, AB genişleme politikası için Komisyonun görev süresini kapsayacak orta vadeli
bir strateji belirlemektedir. Söz konusu strateji, açık bir rehber niteliğindedir ve ilgili
ülkelere katılım sürecinin ana konularını ve gerekliliklerini uygun biçimde ele alabilmeleri
için destek sağlayacak araçları ve çerçeveyi sunmaktadır. Strateji ayrıca üyeliği hedefleyen
ülkelere önümüzdeki dönemde AB yolunda kayda değer ilerleme sağlamak ve katılımdan
önce daha yakın bir bütünleşmeden faydalanmak için bir fırsat sunmaktadır.
AB'nin genişleme politikası, Avrupa'da barış, güvenlik ve refaha yapılan bir yatırımdır. Söz
konusu politika, AB ve AB üyeliğini hedefleyen ülkelerin ortak çıkarına olan ekonomik ve
ticari fırsatların artmasını sağlamaktadır. AB üyelik perspektifinin ilgili ülkeler için, pozitif
yönde demokratik, siyasi, ekonomik ve sosyal değişimi de içine alan güçlü bir dönüştürücü
etkisi vardır.
Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerini içine alan son genişlemeler, hem yeni üye devletlerden
hem de daha önce üye olmuş devletlerden AB vatandaşları, şirketler, yatırımcılar, tüketiciler
ve öğrenciler için birçok yeni fırsat sağlamıştır. Ticaret ve yatırım artmıştır. AB tek pazarı,
500 milyon vatandaşa hizmet eden ve dünya GSYH'sinin %23'ünü üreten dünyanın en büyük
pazarıdır.
Genişleme, belirlenmiş kriterler ve geçmişten çıkarılan dersler üzerine kurulan, katı kuralları
haiz fakat adil bir süreçtir. Aday ülkelerin iyi hazırlanmalarını sağlamak, genişleme
politikasının güvenilirliği açısından olduğu kadar mevcut ve gelecekteki üye devletlerde
kamuoyu desteği açısından da çok önemlidir. Daha kapsamlı reformlar gerçekleştirmeleri için
ülkelerin teşvik edilmeleri amacıyla her ülke kendi başarısına göre değerlendirilmektedir.
Mevcut genişleme gündemi, Batı Balkan ülkelerini ve Türkiye'yi kapsamaktadır1. Türkiye ile
katılım müzakereleri 2005'ten beri devam etmekte ancak yavaş ilerlemektedir. Katılım
müzakereleri Karadağ ile 2012'den, Sırbistan ile ise 2014'ten beri devam etmektedir.
Makedonya'nın- 2005'ten beri aday ülke- AB'ye katılım süreci hâlâ çıkmazdadır. 2014'de
adaylık statüsü verilen Arnavutluk, Komisyonun katılım müzakerelerinin açılmasını
önerebilmesi için bazı kilit öncelikleri ele almaktadır. Bosna-Hersek ile imzalanan İstikrar ve
Ortaklık Anlaşması (SAA) Haziran’da yürürlüğe girmiştir. Kosova ile İstikrar ve Ortaklık
Anlaşması*, Ekim'de imzalanmıştır.
Geçen yıl boyunca, bazı ülkeler pek çok alanda önemli ilerleme kaydetmiş olmakla birlikte,
hâlihazırda karşı karşıya kaldıkları sınamaların niteliği nedeni ile bu ülkelerden hiç biri,
2019'un sonuna doğru görev süresi sona erecek olan mevcut Komisyon döneminde AB'ye
katılım için hazır hale gelemeyecektir. Bu ülkelerin tamamı hukukun üstünlüğü konusunda
önemli sınamalarla karşı karşıya kalmaktadır. Yargı sistemleri yeterince bağımsız, etkin veya
hesap verebilir değildir. Örgütlü suç ve yolsuzlukla mücadele için ciddi çaba sarf edilmesine
hâlâ ihtiyaç duyulmaktadır.
Temel haklar çoğunlukla kanunla düzenlenmiş olmakla birlikte, uygulamada hâlâ eksiklikler
devam etmektedir. İfade özgürlüğünün güvence altına alınması, bazı ülkelerde gerçekleşen
olumsuz gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda, özel bir sınama teşkil etmektedir.
Yüksek düzeyde siyasileşme ve şeffaflığın olmaması sorunlarıyla başa çıkmak üzere gerekli
idari kapasiteyi oluşturmak amacıyla kamu yönetimi reformunun gayretle sürdürülmesi

1 İzlanda Hükümetinin kararının ardından, İzlanda katılım müzakerelerine devam etmemektedir.
* Bu ifade, statüye ilişkin tutumlara halel getirmez ve BMGK’nin 1244/99 sayılı Kararı ile Uluslararası Adalet
Divanının Kosova'nın bağımsızlık deklarasyonu hakkındaki görüşü ile uyumludur.

1
I. GENİŞLEME GÜNDEMİ – KAZANıMLAR VE SıNAMALAR

Bu Bildirim, AB genişleme politikası için Komisyonun görev süresini kapsayacak orta vadeli
bir strateji belirlemektedir. Söz konusu strateji, açık bir rehber niteliğindedir ve ilgili
ülkelere katılım sürecinin ana konularını ve gerekliliklerini uygun biçimde ele alabilmeleri
için destek sağlayacak araçları ve çerçeveyi sunmaktadır. Strateji ayrıca üyeliği hedefleyen
ülkelere önümüzdeki dönemde AB yolunda kayda değer ilerleme sağlamak ve katılımdan
önce daha yakın bir bütünleşmeden faydalanmak için bir fırsat sunmaktadır.
AB'nin genişleme politikası, Avrupa'da barış, güvenlik ve refaha yapılan bir yatırımdır. Söz
konusu politika, AB ve AB üyeliğini hedefleyen ülkelerin ortak çıkarına olan ekonomik ve
ticari fırsatların artmasını sağlamaktadır. AB üyelik perspektifinin ilgili ülkeler için, pozitif
yönde demokratik, siyasi, ekonomik ve sosyal değişimi de içine alan güçlü bir dönüştürücü
etkisi vardır.
Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerini içine alan son genişlemeler, hem yeni üye devletlerden
hem de daha önce üye olmuş devletlerden AB vatandaşları, şirketler, yatırımcılar, tüketiciler
ve öğrenciler için birçok yeni fırsat sağlamıştır. Ticaret ve yatırım artmıştır. AB tek pazarı,
500 milyon vatandaşa hizmet eden ve dünya GSYH'sinin %23'ünü üreten dünyanın en büyük
pazarıdır.
Genişleme, belirlenmiş kriterler ve geçmişten çıkarılan dersler üzerine kurulan, katı kuralları
haiz fakat adil bir süreçtir. Aday ülkelerin iyi hazırlanmalarını sağlamak, genişleme
politikasının güvenilirliği açısından olduğu kadar mevcut ve gelecekteki üye devletlerde
kamuoyu desteği açısından da çok önemlidir. Daha kapsamlı reformlar gerçekleştirmeleri için
ülkelerin teşvik edilmeleri amacıyla her ülke kendi başarısına göre değerlendirilmektedir.
Mevcut genişleme gündemi, Batı Balkan ülkelerini ve Türkiye'yi kapsamaktadır1. Türkiye ile
katılım müzakereleri 2005'ten beri devam etmekte ancak yavaş ilerlemektedir. Katılım
müzakereleri Karadağ ile 2012'den, Sırbistan ile ise 2014'ten beri devam etmektedir.
Makedonya'nın- 2005'ten beri aday ülke- AB'ye katılım süreci hâlâ çıkmazdadır. 2014'de
adaylık statüsü verilen Arnavutluk, Komisyonun katılım müzakerelerinin açılmasını
önerebilmesi için bazı kilit öncelikleri ele almaktadır. Bosna-Hersek ile imzalanan İstikrar ve
Ortaklık Anlaşması (SAA) Haziran’da yürürlüğe girmiştir. Kosova ile İstikrar ve Ortaklık
Anlaşması*, Ekim'de imzalanmıştır.
Geçen yıl boyunca, bazı ülkeler pek çok alanda önemli ilerleme kaydetmiş olmakla birlikte,
hâlihazırda karşı karşıya kaldıkları sınamaların niteliği nedeni ile bu ülkelerden hiç biri,
2019'un sonuna doğru görev süresi sona erecek olan mevcut Komisyon döneminde AB'ye
katılım için hazır hale gelemeyecektir. Bu ülkelerin tamamı hukukun üstünlüğü konusunda
önemli sınamalarla karşı karşıya kalmaktadır. Yargı sistemleri yeterince bağımsız, etkin veya
hesap verebilir değildir. Örgütlü suç ve yolsuzlukla mücadele için ciddi çaba sarf edilmesine
hâlâ ihtiyaç duyulmaktadır.
Temel haklar çoğunlukla kanunla düzenlenmiş olmakla birlikte, uygulamada hâlâ eksiklikler
devam etmektedir. İfade özgürlüğünün güvence altına alınması, bazı ülkelerde gerçekleşen
olumsuz gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda, özel bir sınama teşkil etmektedir.
Yüksek düzeyde siyasileşme ve şeffaflığın olmaması sorunlarıyla başa çıkmak üzere gerekli
idari kapasiteyi oluşturmak amacıyla kamu yönetimi reformunun gayretle sürdürülmesi

1 İzlanda Hükümetinin kararının ardından, İzlanda katılım müzakerelerine devam etmemektedir.
* Bu ifade, statüye ilişkin tutumlara halel getirmez ve BMGK’nin 1244/99 sayılı Kararı ile Uluslararası Adalet
Divanının Kosova'nın bağımsızlık deklarasyonu hakkındaki görüşü ile uyumludur.

1
1