ulusal meslek standardı ark ocağı operatörü seviye 5 referans kodu /11ums0123-5 resmi gazete ...

22 Pages·2017·0.55 MB·Turkish

ULUSAL MESLEK STANDARDI

ARK OCAĞI OPERATÖRÜ
SEVİYE 5

REFERANS KODU /11UMS0123-5

RESMİ GAZETE TARİH-SAYI / 21.03.2011- 27881 (Mükerrer)

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 1
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Meslek: ARK OCAĞI OPERATÖRÜ

Seviye: 5I

Referans Kodu: 11UMS0123-5

Hak-İş Konfederasyonu Koordinasyonunda
Standardı Hazırlayan Kuruluş(lar):
Çelik-İş Sendikası

Standardı Doğrulayan Sektör
MYK Metal Sektör Komitesi
Komitesi:

01.03.2011 Tarih ve 2011/17 Sayılı Karar
MYK Yönetim Kurulu Onay Tarih/
Sayı: Rev.01:14.12.2016 Tarih ve 2016/84 Sayılı
Karar

21.03.2011- 27881 (Mükerrer)
Resmi Gazete Tarih/Sayı:
Rev.01:27.02.2017 – 29992 (Mükerrer)

Revizyon No: 01

I Mesleğin Yeterlilik Seviyesi, sekizli (8) seviye matrisinde seviye beş (5) olarak belirlenmiştir

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 2
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

TERİMLER, SİMGELER VE KISALTMALAR

ARK OCAĞI: Hurda demir-çeliğin elektrik arkı vermek suretiyle ergitildiği ocağı,
CÜRUF: Metalin ergitilmesi işlemi sırasında, metalden yoğunlukça daha hafif olan ve ergiyen
metalin üstünde biriken safsızlıklara verilen adı,
ÇEVRE KORUMA: Çalışmalarda, çevreye zarar vermeyen malzemeleri veya süreçleri
kullanmayı veya zararlı atıkların uygun şekilde bertaraf edilmesini,
ELEKTROT: Ark ocağında sıvı metali ısıtmada kullanılan gereci,
ENJEKSİYON Bir malzemenin sıvı metalin içine dahil edilmesini,
GERİ KAZANIM: Malzemeleri doğrudan veya işlemden geçirdikten sonra tekrar kullanıma
sunmayı ve ilgili süreçleri yönetmeyi,
ISCO: Uluslararası Standart Meslek Sınıflamasını,
İSG: İş Sağlığı ve Güvenliğini,
KALİBRASYON: Doğruluğundan emin olunan (izlenebilirliği sağlanmış) referans ölçüm cihazı
ile doğruluğundan emin olunamayan bir ölçüm cihazını mukayese ederek ölçüm sonuçlarını
raporlama işlemini,
KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve
güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan
veya tutulan tüm alet, araç, gereç ve cihazları,
MAPA: Yük kaldırmada kullanılan bağlantı elemanını,
POTA: Ergimiş metali tutmaya ve taşımaya yarayan, refrakter malzemelerle kaplanmış kabı,
PROB: Ergitilmiş metalin ölçümlerinin yapılmasını veya numune alınmasını sağlayan ucu,
RİSK DEĞERLENDİRMESİ: İş yerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin
belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan
risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla
yapılması gereken çalışmaları,
RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme
ihtimalini,
TEHLİKE: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek
zarar veya hasar verme potansiyelini,

ifade eder.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 3
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ ...................................................................................................................................... 5
2. MESLEK TANITIMI ............................................................................................................ 6
2.1. Meslek Tanımı ................................................................................................................ 6
2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri ....................................... 6
2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile İlgili Düzenlemeler ....................................................... 6
2.4. Meslek ile İlgili Diğer Mevzuat ..................................................................................... 6
2.5. Çalışma Ortamı ve Koşulları ........................................................................................ 6
2.6. Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler .............................................................................. 6
3. MESLEK PROFİLİ ............................................................................................................... 7
3.1. Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri ...................................................................... 7
3.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman .......................................................................... 16
3.3. Bilgi ve Beceriler .......................................................................................................... 16
3.4. Tutum ve Davranışlar.................................................................................................. 17
4. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME ve BELGELENDİRME ................................................. 17

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 4
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

1. GİRİŞ
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) Ulusal Meslek Standardı 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu
(MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan 19/10/2015 tarihli ve 29507 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan Ulusal Meslek Standartlarının ve Ulusal Yeterliliklerin Hazırlanması
Hakkında Yönetmelik ve 27/11/2007 tarihli ve 26713 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör Komitelerinin Kuruluş, Görev, Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre MYK’nın görevlendirdiği Hak-İş
Konfederasyonu/Çelik-İş Sendikası tarafından hazırlanmış, sektördeki ilgili kurum ve
kuruluşların görüşleri alınarak değerlendirilmiş ve MYK Metal Sektör Komitesi tarafından
incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) Ulusal Meslek Standardının 01 no’lu revizyonu, Hak-İş
Konfederasyonu/Çelik-İş Sendikası tarafından yapılmış ve MYK Metal Sektör Komitesi
tarafından incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 5
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

2. MESLEK TANITIMI
2.1. Meslek Tanımı
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5), iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak, çevre koruma
mevzuatı ve kalite yönetim sistemi dokümanlarına uygun olarak çalışan, çalışılan yeri
düzenleyen, çalışma alet ve donanımının koruyucu ve talimatlı bakımlarını sağlayan, ark
ocağında işlem öncesi, işlem sırası ve işlem sonrasında talimatlı ve gerekli işleri yapan ve
yaptıran, elektrik ark ocağı ile ilgili arızalarda işletme talimatlarına uyulmasını sağlayan,
yardımcı tesis ve ekipmanı işletmede tutan, kumanda panelini idare eden, sıvı metalin kimyasal
kompozisyonu ayarlanmasına nezaret eden, iş organizasyonu yapan ve mesleki gelişim
faaliyetlerini yürüten nitelikli kişidir.
2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri
ISCO 08: 3135 (Metal üretim işlem kontrolörü)
2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler
4857 Sayılı İş Kanunu ve yürürlükteki alt mevzuatı.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve yürürlükteki alt mevzuatı.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve yürürlükteki alt mevzuatı.

Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili yürürlükte olan kanun, tüzük ve yönetmeliklere
uyulması ve konu ile ilgili risk analizi yapılması esastır.
2.4. Meslek ile İlgili Diğer Mevzuat
Mesleğe ilişkin diğer mevzuat bulunmamaktadır.
2.5. Çalışma Ortamı ve Koşulları
Ark Ocağı işlemleri, uygun seviyede aydınlatılmış, gerekli emniyet tedbirlerinin alındığı uygun
genişlikte, kapalı alanlarda gerçekleştirilir. Çalışma ortamının olumsuz koşulları arasında,
yüksekte çalışma, zorlamalı vücut pozisyonları, yüksek seviyede ısıya maruz kalma, toz, gürültü,
sıcaklık farkı, olası kaygan zemin ve aşırı hava akımına maruz kalma gibi iş sağlığı ve güvenliği
önlemlerini gerektiren kaza ve yaralanma riskleri bulunmaktadır. Mesleğe yönelik olarak ortaya
çıkabilecek risklerle kaynağında mücadele edilir ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine
uyularak bu riskler bertaraf edilebilir. Risklerin tamamen ortadan kaldırılamadığı durumlarda ise
işveren tarafından sağlanan uygun kişisel koruyucu donanım kullanarak çalışır.
2.6. Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5), 6331 sayılı İSG Kanunu’nun 15’inci maddesi gereğince sağlık
gözetimine tabi tutulur.

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 6
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

3. MESLEK PROFİLİ
3.1. Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri

Görevler İşlemler Başarım Ölçütleri
Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama
İş sağlığı ve güvenliği konusundaki normların anlaşılması için, işyerinin
A.1.1
düzenlediği eğitimlere katılır.
Çalışmalarını aldığı eğitime uygun olarak İSG kuralları doğrultusunda
A.1.2
gerçekleştirir.
İş sağlığı ve güvenliği A.1.3 Yapılan işe uygun KKD’leri kullanır.
A.1 konusundaki yasal ve işyerine
ait kuralları uygulamak A.1.4 İSG koruma ve müdahale araçlarını uygun ve çalışır şekilde bulundurur.
Yapılan çalışmaya ait uyarı işaret ve levhalarını talimatlar doğrultusunda
A.1.5
yerleştirir.
Yapılan çalışmaya ait uyarı işaret ve levhalarını çalışma sırasında koruyarak iş
A.1.6
alanının ve personelinin güvenliğini sağlar.
İş sağlığı ve güvenliği, Tehlikelerin belirlenmesi, risklerin değerlendirilmesi çalışmalarına katkıda
A.2.1
A yangın ve acil durum Risk etmenlerini belirlemek ve bulunur.
A.2
kurallarını uygulamak azaltmak Risk faktörlerinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalara katılarak, bunların
A.2.2
azaltılmasına yönelik çalışmalara katkıda bulunur.
Anında giderilemeyen tehlike durumlarını amirine ve yetkililere bildirerek
A.3.1
tehlike giderilinceye kadar gerekli tedbirlerin alınmasında görev alır.
Tehlike durumunda acil
Kullandığı ekipmana özel acil durum prosedürlerini uygular.
A.3 durum prosedürlerini A.3.2
uygulamak
Bölümünde çalışan makinelerin tehlikelerine karşı eğitim alarak kendini
A.3.3
tehlikelere karşı korur.
Acil çıkış veya kaçış prosedürlerinin etkinliğini kontrol etmek üzere yapılan
A.4.1
Acil çıkış prosedürlerini periyodik çalışmalara, eğitimlere ve tatbikatlara katılır.
A.4
uygulamak Acil çıkışların önlerine, geçişi engelleyecek şekilde makine, ekipman ve malzeme
A.4.2
konulmasını önler.

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 7
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Görevler İşlemler Başarım Ölçütleri
Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama
Gerçekleştirilen işlemler ile ilgili çevresel etkilerin doğru bir şekilde saptanması
B.1.1
çalışmalarına katılır.
Çevre koruma standart ve Çevre koruma gereklerine ve uygulamalarına yönelik periyodik eğitimlere
B.1 B.1.2
yöntemlerini uygulamak katılır.
İş süreçlerinin uygulanması sırasında çevreye olan etkilerini gözleyerek zararlı
B.1.3
sonuçların önlenmesi çalışmalarına katılır.
Dönüştürülebilen malzemelerin geri kazanımı için gerekli ayırma ve sınıflamayı
B.2.1
yapar.
Çevre koruma mevzuatına Dönüştürülebilen malzemelerin geri kazanımı konusunda diğer çalışanları
B B.2.2
uygun çalışmak Çevresel risklerin azaltılmasına bilgilendirerek koordine eder.
B.2
katkıda bulunmak
Tehlikeli ve zararlı atıkları verilen talimatlar doğrultusunda diğer malzemelerden
B.2.3
ayrıştırır.
B.2.4 Tehlikeli ve zararlı atıkların gerekli önlemleri alarak geçici depolamasını yapar.
Doğal kaynakların ve işletme kaynaklarının daha az ve verimli kullanımı için
Doğal/işletme kaynaklarının B.3.1
gerekli tespit ve planlama çalışmalarına katılır.
B.3 tüketiminde tasarruflu hareket
Doğal kaynakları ve işletme kaynaklarını tasarruflu ve verimli bir şekilde
etmek B.3.2
kullanarak diğer personelinde kullanımını sağlar.

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 8
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Görevler İşlemler Başarım Ölçütleri
Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama
C.1.1 Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara göre kalite gerekliliklerini uygular.
İşe ait kalite gerekliliklerini
C.1
uygulamak
C.1.2 Makine, alet, donanım ve sistemin kalite gerekliliklerine uygun çalışır.
C.2.1 Yapılacak işlemin türüne göre kalite sağlama tekniklerini uygular.
Kalite sağlamadaki teknik İşlemler sırasında kalite sağlama ile ilgili teknik prosedürleri uygulayarak, özel
C.2 C.2.2
prosedürleri uygulamak kalite şartlarının karşılanmasını sağlar.
C.2.3 Çalışmayla ilgili kalite, fire ve/veya hata formlarını doldurur.
Kalite yönetim sistemi C.3.1 Operasyon bazında çalışmaların kalitesini denetleme çalışmalarına katılır.
C dokümanlarına uygun C.3 Yapılan çalışmaların kalitesini C.3.2 Kullanılan makinelerin ve aletlerin uygunluğunu kontrol eder.
çalışmak denetim altında tutmak

C.3.3 Yapılan işin ve gerektirdiği işlemlerin teknik talimatlara uygunluğunu denetler.
C.4.1 Yetkisinde olmayan veya giderilemeyen hata ve arızaları amirine bildirir.
Süreçlerde saptanan hata ve C.4.2 Hata ve arızaları oluşturan nedenlerin ortadan kaldırılmasına katkıda bulunur.
C.4 arızaları engelleme
çalışmalarına katılmak
C.4.3 Hata ve arıza gidermeyle ilgili temel uygulama ve yöntemleri uygular.
Sürekli iyileştirme çalışmalarını her alanda uygulayarak, karşılaşılan sorunlarda
C.4.4
uygun problem çözme tekniklerini kullanır.

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 9
Ark Ocağı Operatörü (Seviye 5) 11UMS0123-5 / 14.12.2016 / 01
Ulusal Meslek Standardı Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Görevler İşlemler Başarım Ölçütleri
Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama
Çalışmaların kesintisiz ve uygun şekilde sürdürülmesi için, iş alanının
D.1.1
uygunluğunu tespit eder.
D.1.2 İş alanının olumsuz özelliklerinin iyileştirilmesine katkıda bulunur.
Çalışma alanının özelliklerini
D.1
belirlemek
D.1.3 Çalışmanın türü ve kullanılan iş yöntemine göre düzeni sağlar.
D.1.4 Çalışma alanının genişliğini ve ilgili çalışma noktalarının kapsamını belirler.
Kullanılacak malzemeleri yapılacak çalışma ile ilgili işlem formu ve yöntemlerine
D.2.1
uygun olarak seçer ve hazırlar.
Gerekli makine, donanım ve D.2.2 Belirlenen işleme göre, kontrol ve muayene araçlarını ve cihazlarını kullanır.
Çalışma alanını D.2 malzemeyi çalışmaya
D
düzenlemek hazırlamak D.2.3 Çalışma için gerekli aparat, makine ve donanımı çalışmaya hazır hale getirir.
Çalışma süresince kullanılacak malzeme, araç ve gereçlerin İSG kapsamında
D.2.4
uygunluğunu denetler.
D.3.1 İSG kurallarına uygun şekilde çalışma alanını temizler.
D.3.2 Kişisel ve ortak kullanım alanlarının sağlık bilgisi kurallarına özen gösterir.
İş bitiminde donanım ve iş D.3.3 Kullanılan makine ve ekipmanı iş bitiminde temizleyerek kaldırır.
D.3
alanı temizliğini yapmak
İş sağlığı ve güvenliğine zarar verebilecek maddelerin kullanımı sırasında gereken
D.3.4
özeni göstererek belirlenmiş yerlerde uygun bir şekilde depolar.
D.3.5 Yapılan çalışma hakkında amirini ve ilgili operatörleri bilgilendirir.

© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2017 Sayfa 10