Table Of ContentPEDİATRİ
• Yenidoğanlarda mikrosefali en sık nedeni... TORCH
YENİDOĞAN
enfeksiyonları
• Yenidoğan ve infantlarda makrosefali en sık nedeni....
Hidrosefali
1. YENİDOĞANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
• Çocuklarda makrosefali en sık nedeni… Ailesel
VE GENEL BİLGİLER (Familyal) makrosefali
• Yenidoğan dönemi… Doğumdan sonraki 0-28 gün arası
Makrosefali ve Mikrosefali nedenleri
dönemdir. (0-7 gün erken neonatal dönem, 7-28 gün geç
neonatal dönem)
Makrosefali Mikrosefali
• Perinatal dönem… Gebeliğin 28. haftası ile doğumdan
sonraki ilk 7 gün arası dönemdir. • Hidrosefali • Lissensefali
• Perinatal ve neonatal mortalitenin major nedenleri… • İntrakraniyal kanama • Konjenital Toksoplazmozis
Fetal: Plasental yetmezlik, Preterm: İmmatürite, Term: • Konjenital (Erken dönem)
Konjenital Anomaliler Toksoplazmozis • Konjenital CMV
(Hidrosefali • Trizomi 13, 21
• Moro refleksi ne zaman kaybolur... Moro refleksi 6.
geliştiğinde) • Cri-du-Chat Sendromu
ayda kaybolur. Diğer önemli reflekslerin ortaya çıkma
ve kaybolma zamanları; • Akondroplazi • Hipoksik iskemik
• Mukopolisakkaridozlar ensefalopati
• Nörofibromatozis • Kraniyosinostoz
Yenidoğan refleksleri
• Gangliosidozis • Annede Fenilketonüri
• Ailevi serebral • Annenin radyasyon ve
Görülme zamanı Kaybolma
Refleks gigantizm alkol alımı
(hafta) zamanı (ay)
• Frajil-X Sendromu • İnkontinentia pigmenti
Moro 28-32 6 • Ailesel makrosefali • Ailesel mikrosefali
Palmar yakalama 28 2
Plantar yakalama 28 10
• İlk 3 ayda kraniotabes… Normaldir, ancak postnatal
Tonik boyun 35 7 3. aydan sonra kraniotabes patolojiktir ve altında yatan
nedenler araştırılmalıdır.
Arama 32-34 3
32-34 (yutma ile Uyanıkken 4,
Emme Kraniotabes Nedenleri
koordineli) Uykuda 7
Ömür boyu *** EZBER FORMÜLÜMÜZ: HİPeR-ASD
Paraşüt*** Postnatal 7-8. ay
devam eder • Hidrosefali
• İmperfekta (Osteogenezis), Kleidokraniyal dizostozis
• Prematürite
• Fontanellerin kapanma zamanı... Ön fontanel 3-18.
ayda, arka fontanel ilk 6-8. haftada kapanır. • Raşitizm
• A hipervitaminozu
• Fontanelin erken kapandığı durumlar... Kraniyosinositoz,
Hipertiroidi, D vitamini hipervitaminozu, Wormian • Sifiliz
kemikleri • Down Sendromu
Ön fontanelin normalden büyük olduğu ve
• Yenidoğanda solunum sıkıntısının ilk bulgusu...
geç kapandığı durumlar İnleme‛dir. Takipne sınırı ise... 60 soluk/dakika
• APGAR skoru parametreleri... Cilt rengi, kalp hızı,
• Rasitizm • Hipofosfatazya refleks yanıt, tonus, solunum
• Rubella sendromu • Haller-Streiff sendromu
• Russel-Silver sendromu • İmperfekta osteogenezis • Yalancı negatif APGAR skoru (Yani Apgar skoru yüksek
• Akondroplazi • İUGR ama fetus/bebekte aslında asidoz var) nedeni...
• Apert sendromu • Prematüre Yüksek fetal katekolamin düzeyleri
• Hipotiroidi • Piknodizostozis
• Hidrosefali • Trizomi 13, 18, 21
*** Ezber formülümüz: “Down’lu RAHİP’lerin fontanelleri
geniş olur” şeklinde aklınızda tutabilirsiniz :)
2 3
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
Diğer tarama testleri:
APGAR Skorunu Etkileyen Faktörler
Ülkemizdeki Ulusal Yenidoğan Topuk Kanı
Yalancı Pozitif Yapan Yalancı Negaitf Yapan
Tarama Testleri
Durumlar Durumlar
• Hipotiroidi (TSH)
Fetal Asidoz Yok Fetal Asidoz Var
• Fenilketonüri (Guthrie)
ama Düşük APGAR ama Yüksek APGAR
• Biotinidaz eksikliği (Kolorimetrik yöntem)
• İmmatürite • Maternal asidoz • Kistik fibrozis (IRT: İmmunoreaktif Tripsinojen)
• Analjezikler, narkotikler, • Fetal katekolamin • Konjenital Adrenal Hiperplazi (17-OH Progesteron)
sedatifler düzeylerinde yükseklik – (Pilot uygulama)
• Magnezyum sülfat • Bazı full term
• Akut serebral travma bebekler
• Hızlı doğum • Yenidoğan taramaları... İşitme taraması (ABR/
• Konjenital miyopati BERA), kritik konjenital kalp hastalıkları taraması
• Konjenital nöropati (pulse oksimetre), gelişimsel kalça displazisi taraması
(muayene, kalça USG), kırmızı refle testi (direkt
• Spinal kord travması
oftalmoskop-koaksiyel ışık kaynağı
• Santral sinir sistemi anomalisi
• Yenidoğanın en sık non-patolojik cilt bulgusu...Toksik
• Akciğer anomalisi
eritem (Eozinofilden zengin içerik)
(diyafragmatik herni)
• Hem patolojik, hem de non patolojik yenidoğanın cilt
• Havayolu obstrüksiyonu
bulgusu...Kutis marmoratus
(koanal atrezi)
• Harlekuin renk değişikliği... Vazomotor merkezlerin
• Konjenital pnömoni ve sepsis
immatüritesine bağlı görülen yenidoğanlardaki non-
• Öncesinde fetal asfiksi
patolojik cilt bulgusudur.
epizodları
• Harlekuin bebek... Ağır iktiyozis tablosu ile seyreden,
• Hemoraji - hipovolemi
yenidoğanın patolojik bir cilt bulgusudur.
• Geçici neonatal püstüler melanosis... Yenidoğanın non-
• Annede Graves hastalığı... Neonatal geçici patolojik cilt bulgusudur (Nötrofilden zengin içerik)
tirotoksikoz • Ağız içinde küçük retansiyon kistleri (Ebstein
• Annede Myasthenia gravis... Geçici neonatal incileri) ve mavimsi renkli mukus retansiyon kistleri
myasteni (Ranula)...Yenidoğanın normal muayene bulgusudur.
• Annede İTP... Neonatal geçici trombositopeni • Mongol lekesi… Yenidoğanın non-patolojik cilt
bulgusudur ve daha çok normal bebeklerde görülür,
• Maternal hiperparatiroidi... Neonatal hipokalsemi
Down sendromunda daha sık görülmez.
(Daha çok geç neonatal hipokalsemi (Postnatal > 4 gün)
yapar. • Amniyotik band izleri... Yenidoğanın patolojik cilt
bulgularına bir örnek olup, yenidoğanda diğer patolojik
• Annede fenilketonüri... Yenidoğanda KKH, mikrosefali,
cilt bulguları ise; Sklerem, peteşi, ekimozlar, “Cafe au
Mental retardasyon, IUGR
lait” lekeleri, “Junctional nevi”, sarılık, grimsi cilt rengi
• Annede SLE... Yenidoğanda konjenital kalp bloğu, (methemoglobinemi), ağır/yaygın ödem, Port Wine stain
diskoid döküntü, anemi, trombositopeni, nötropeniye (Porto şarabı lekesi), kavernöz hemanjiyomlardır.
neden olur, ancak böbrek tutulumu olmaz.
• Aplazia kutis nedenleri… Trizomi 13, Kromozom 4
• Eritroblastozis fetalis tedavisi... Umbilikal venden delesyonu, Johanson-Blizzard sendromu
kan transfüzyonu (Hct < %30)
• Sepsisli yenidoğanlarda kötü prognozu da gösteren
• Fetal supraventriküler taşikardi tedavisi... Anneye patolojik cilt bulgusu... Sklerem/sklerödem
digoksin, flekainid prokainamid, amidoron, kinidin
• Doğum ağırlığı... 5. ayda iki katına, 12. ayda üç katına,
• Pulmoner immatüriteyi önlemek için... Anneye 24. ayda dört katına ulaşır.
betametazon (CelestonR) tedavisi
• Doğum boyu... 1 yaşında 1⁄2 katına, 4 yaşında iki katına,
• İntrauterin tanılı 21-Hidroksilaz eksikliği tedavisi... 13 yaşında da üç katına ulaşır.
Anneye deksametazon tedavisi
• Yenidoğanda acil göz muayenesi endikasyonu olan
• Oligohidramnios tedavisi... Amniyoinfüzyon bulgu... Lökokoridir. Lökokorinin en sık nedeni ise
• Polihidramnios tedavisi... Amniyon sıvısının alınması ve katarakttır. Lökokori etiyolojisinde ilk ekarte edilmesi
anneye indometazin verilmesi gereken en önemli neden ise retinablastomdur.
• Yenidoğanın rutin bakım ve destekleri... Doğumda • Subkonjuktival kanama... Yenidoğanda sık görülür ve
K vitamini (İM), antibiyotikli göz bakımı, doğumdan klinik önemi yoktur.
1
sonra oral D vitamini ve postnatal 2-4. ayda oral Fe+2 • Kaput suksadenum... Saçlı derinin ödem ve kanamasıdır,
profilaksisi sütürleri ve orta hattı geçer, ortalama 2-3 günde
• Ülkemizde konjenital hipotiroidi taraması için topuktan rezorbe olur.
alınan kan örneğinde ölçülen tetkikler… Sadece TSH
2 3
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
• Sefal hematom... Subperiostal kanamadır, sütürleri 4. Aşağıdakilerden hangisi, sistemik lupus
geçmez, %25 lineer kafatası kırıkları eşlik eder, eritematozuslu bir gebenin bebeğinde beklenen
ortalama 2 hafta - 3 ayda rezorbe olur. komplikasyonlardan biri değildir?
• Subgaleal kanama: Potansiyel ölü boşluk olan galeal
A) Hipoglisemi
bölgeye olan kanamadır. Hemorajik şoktan bebek
B) Kalp bloğu
kaybedilebilir. Altında hemofili gibi kanama diyatezi
yatabilir. C) Anemi
D) Nötropeni
• Subaraknoid kanamanın en önemli bulgusu. Lomber
E) Trombositopeni
ponksiyonla alınan BOS örneğinde eritrosit veya gross
kanama görülmesidir. Doğru cevap: A
• 14 günden sonra hala göbek kordu düşmemişse...
5. Yenidoğanlarda sık görülen bir deri lezyonu olan
Hipotiroidi, faktör 13 eksikliği, lökosit adezyon
Mongol lekesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
defektleri, alloimmün nötropeni ve omfaliti düşün.
hangisi yanlıştır?
• Yenidoğanda batındaki kitlelerin en sık nedeni...
Renal patolojiler (Hidroüreteronefroz ve renal kisitik A) Mavi pigmentli lezyonlardır.
anomaliler) B) Presakral bölge, kalça ve bel bölgesinde görülebilirler.
• Yenidoğanda prognozu en kötü olan karın duvarı ve C) Down sendromlu bebeklerde daha sık görülür.
umbilikal halka defekti... Omfalosel D) Bir yıl içinde kaybolurlar.
• İlk 3 ayda doğumsal kalça çıkığı tanısı... Kalça E) Malign değişim göstermezler.
ultrasonografi, daha sonraki dönemlerde kalça Doğru cevap: C
grafisidir.
6. Maternal eklampsi ve koryoamnionit nedeniyle acil
• Yenidoğanda hemihipertrofinin en sık nedenleri...Wilms
olarak sezaryen ile doğurtulan bir yenidoğanın gebelik
tümörü, nörofibromatozis, Russel-Silver sendromu ve
yaşı 28 hafta, doğum ağırlığı ise 960 gramdır. Bebeğin
Beckwith- Widemann sendromudur.
doğumda 1. dakika Apgar skoru üç, 5. dakika Apgar
skoru beş olarak belirleniyor.
SORULAR
Aşağıdaki faktörlerden hangisi bu yenidoğanın
1. Ön fontanelin geç kapandığı patoloji Apgar skorunun düşük olmasını açıklamaz?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anneye magnezyum sülfat verilmesi
A) Skorbüt B) Akondroplazi B) Anneye narkotik analjezik verilmesi
C) Kraniyosinositoz D) Fenilketonüri C) Prematürite
E) Tirozinemi D) Bebekteki olası konjenital pnömoni ve sepsis
E) Anneye intravenöz sıvı verilmesi
Doğru cevap: B
Doğru cevap: E
2. İyi görünen bir yenidoğan bebek serin ortamdayken
vücudunun büyük bir kısmında olan retiküle, kırmızı 7. Aşağıdakilerden hangisi yenidoğanda makrosefali
ve/veya mavimsi kutanöz dantel şeklinde bir desen nedenlerinden biridir?
oluşuyor.
A) İnkontinentia pigmenti
B) Diyetine uymayan maternal fenilketonüri
Bu yenidoğan bebekle ilgili olarak aşağıdakilerden C) Cri-du-Chat sendromu
hangisi en olası tanıdır? D) Hipoksik iskemik ensefalopati
E) Sotos sendromu
A) Mongol lekesi B) Somon yaması Doğru cevap: E
C) Cutis marmorata D) Harlequin renk değişimi
E) Eritema toksikum 2. YÜKSEK RİSKLİ YENİDOĞAN
Doğru cevap: C
• Preterm tanımı… 37. haftadan (259 gün) önce doğan
bebeklerdir. (Geç preterm 34-37 hafta arasında doğan
3. Yenidoğanın fizik muayenesinde aşağıdaki
bebeklerdir)
bulgulardan hangisinin saptanması acil olarak
ileri değerlendirmeyi gerektirir? • Term tanımı… 37-42 hafta arasında doğan bebeklerdir.
(Erken term: 37-39 hafta, full term: 39-40 hafta, geç
A) Subkonjunktival hemoraji term: 40-42 hafta arası doğan bebeklerdir.)
B) Toksik eritem • Postterm tanımı… 42 hafta (294 gün) ve sonrasında
C) Kırmızı refle doğan bebeklerdir.
D) Aralıklı nistagmus
• Ballard skorlaması (Testi)... Yenidoğanın fiziksel
E) Lökokori ve nöromusküler gelişim özelliklerinden yararlanılarak
Doğru cevap: E gestasyon yaşının belirlenmesidir.
4 5
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
• Prematürite patogenezinde en fazla suçlanan...
Fiziksel matürasyon Nöromusküler Enfeksiyon (Histolojik koryoamniyonit)
kriterleri matürasyon kriterleri • Nekrotizan enterokolitte en önemli risk
faktörü...Prematürite
• Cilt görünümü • Postür
• Nekrotizan enterokolitin en erken klinik
• Lanugo tüyleri • El bileği kare pencere
bulgusu...Gastrik rezidü
• Ayak tabanı çizgilenmesi özelliği
• Meme dokusu • Kol geri kıvrılma özelliği
• Göz, göz kapağı/ kulak • Popliteal açı Nekrotizan enterokolitin önemli radyolojik
kepçesi • Eşarp bulgusu bulguları
• Genitalya • Topuk-Kulak testi
- Genişlemiş barsak ansları ve distansiyon (En erken
radyolojik bulgu-NEK Evre 1)
• Gestasyon yaşına göre ağırlığı 10 persentilin altındaki - Pnömatosis intestinalis (Tanı koydurucu spesifik bulgu-
bebekler... SGA NEK Evre 2A)
• Gestasyon yaşına göre 10-90 persentil arasındaki - Portal vende gaz (Kötü prognoz göstergesi-NEK Evre
bebekler... AGA 2B)
• Gestasyon yaşına göre ağırlığı 90 persentilin üzerindeki - Hava-sıvı seviyeleri (Perforasyon, ileri evre bulgusu-
bebekler... LGA NEK Evre 3B)
• SGA bebeklerde simetrik-asimetrik ayrımı... Baş
çevresi ve vücut ağırlığı oranlarının karşılaştırılmasıile
yapılır. • Nekrotizan enterokolitte mutlak cerrahi
endikasyonu...Barsak perforasyonu, pozitif abdominal
• SGA bebeklerde simetrik-asimetrik ayrımında
parasentez
kullanılan özel indeks... Ponderal indeksi (düşükse
asimetrik SGA) • Nekrotizan enterokolitte relatif cerrahi
endikasyonları... Medikal tedaviyle iyileşmede gecikme,
• SGA bebeklerde prognoz...Asimetrik SGA‛larda daha
grafide tek fiske barsak ansı, karın duvarında eritem ve
iyi
indurasyon veya batında palpabl kitledir.
• SGA bebeklerde aynı gebelik haftasındaki preterm
AGA bebeklere göre görülme riski azalan durum...
Term bebeklerde NEK yapabilen nedenler
Respiratuar distres sendromu (RDS)‛dur.
• SGA bebeklerde sıklığı artan sorunlar ise; Hipotermi, • Hirschsprung hastalığı
hipoglisemi, mekonyum aspirasyonu, tekrarlayan apne
• Asfiksisi
ve pnömoni, pulmoner hipertansiyon ve persistan fetal
• Rotavirüs enfeksiyonu
dolaşım, akciğer kanaması, intrauterin fetal ölüm,
polisitemi-hipervizkozite, dismorfolojidir. • Down sendromu
• Konjenital kalp hastalıkları
• Amniyotik sıvı volümü ile ilişkili durumların hangisinde
oligohidramnios görülür… Prune-Belly sendromu
EZBER Formülümüz: HARD kalp
Oligohidramnios Polihidramnios • Prematüre yenidoğanlarda gereğinden fazla oksijen
tedavisinin en önemli komplikasyonu... Prematüre
• İntrauterin büyüme Konjenital anomaliler: retinopatisidir (ROP). Ayrıca ROP için diğer risk
faktörleri;
geriliği Anensefali, hidrosefali, TÖF,
• Fetal anomai duodenal atrezi, spina bifida,
ROP risk faktörleri
• İkizden ikize yarık damak - dudak kistik
transfüzyon (verici) adenomatoid malformasyon,
• Prematürite (En • Düşük doğum ağırlığı
• Amniyotik sıvı kaçağı diyafragma hernisi
önemli) • E ve A vitaminleri eksikliği
• Renal agenezi (Potter
• Hiperoksi • Aşırı aydınlatma,
sendromu) Sendromlar: Akondroplazi, • Respiratuar Distres • Hiperkapni
• Üretral atrezi Klippel-Feil, Trizomi 18, 21 • Apne • İntraventriküler kanama,
• Prune-Belly sendromu TORCH, hidrops fetalis, multipl • Bradikardi • Sepsis,
• Pulmoner hipoplazi konjenital anomali Diğerleri: • Kalp Hastalıkları • Kan değişimi,
• Amnion nodosum Diabetes mellitus, ikizden ikize • Enfeksiyonlar • Tekrarlayan apne,
• İndometazin transfüzyon (alıcı), fetal anemi, • Hiperkardi • RDS
• Asidoz • Prematüre bakım
• ACE inhibitörleri fetal kalp yetmezliği, poliürik
• Anemi ünitesinin yetersizliği
• Fetal akinezi böbrek hastalığı, nöromusküler
• Transfüzyon
sendromu hastalıklar, nonimmun hidrops,
şilotoraks, teratom, idiyopatik
4 5
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
• Prematüre retinopatisi (ROP) görülme riski...
Gestasyonel yaşla ters orantılıdır Kanamanın Şiddeti Belirgin nörolojik
• ROP muayenesi kime / ne zaman yapılır… 32 hafta sekel insidansı
veya 1500 gr altındaki tüm prematüreler ile hekimin
riskli gördüğü tüm preterm bebekler ROP için taranır. Grade I 15
Tarama düzeltilmiş yaş 42. haftada veya vaskülarizasyon Grade II 25
tamamlanınca sonlandırılır. İlk ROP muayenesinin
Grade III 50
zamanı bebeğin doğumdaki gestasyonel haftasına göre
planlanır. Grade III ve belirgin
Periventriküler 75
Doğumdaki İlk Muayene (Hafta) Hemorajik Enfakt (PVI)
Gestasyonel *Sekel: serebral palsi veya mental retardasyon, veya her
Yaş (Hafta) Postmenstrüel Kronolojik ikisini de içerir.
yaş yaş
• Postmatüritenin bilinen en sık nedeni... Anensefalidir.
22 31 9
Önemli bir nokta: Anensefali bilinen nedenler arasında
23 31 8 en sık neden iken, genel anlamda postmatüritenin en sık
nedeni idiyopatiktir.
24 31 7
• Postmatüritenin klinik özellikleri… Genellikle boy uzun ve
25 31 6
3500-4000 gr‛ın üzerindedirler. Lanugo tüyleri ve verniks
26 31 5 az veya yok, Cilt çoğunlukla mekonyumla boyanmış, kuru
27 31 4 ve kolay soyulan parşomen kağıdı gibi kuru , kolay soyulan,
deskuame, soluk, el ve ayaklarda siyanoz, Cilt altı yağ
28 32 4
dokusu azalmış, karın çökük, Tırnaklar uzun, saçları
29 33 4 bol, Letarjik, bazen hipotonik, Ayak taban çizgileri iyi
30 34 4 gelişmiştir. Dismatürite sendromu: Perinatal asfiksi,
fetal distres, hipoglisemi, polisitemi, mekonyum
31 35 4
aspirasyonu, oligohidroamniyos.
32 36 4
SORULAR
• Prematüre retinopatisi taramalarında saptandığında
72 saat içinde lazer veya kriyoterapi ile tedavi
edilmesi gereken evre...Evre 3 1. Aşağıdakilerden hangisi polihidramnios ile
• Prematüre retinopatisinde kesin körlükle sonuçlanan beraber değildir?
evreler...Evre 4 ve 5
A) Werding-Hoffman hastalığı B) Anensefali
• Prematüre retinopatisi gelişiminden sorumlu tutulan C) Beckwith-Wiedemann sendromu D) Diyafragma hernisi
madde...Vasküker endotelyal growth faktör (VEGF)
E) SGA bebek
• Prematüre yenidoğanlarda en sık intrakraniyal
Doğru cevap: E
kanama bölgesi... Bir intraventriküler kanama (İVK)
olan germinal matriks kanamasıdır. Germinal matriks 2. İVK gelişen preterm bir yenidoğanda en sık
dışında koroid pleksus da bu kanamalar için önemli kanayan anatomik bölge hangisidir?
diğer bir bölgedir ve tanısı kraniyal USG ile konur.
Gestasyon yaşı 32 haftanın ve doğum tartısı 1000 gr A) Talamus B) Germinal matriks
altındaki tüm bebeklerde 3-7.günde rutin kraniyal USG C) Koroid pleksus D) Putamen
ile tarama yapılmalıdır. İVK gelişecekse, yaşamın ilk E) Periventriküler bölge
gününde %50, yaşamın ilk 3 günü %75‛i ortaya çıkar,
Doğru cevap: B
postnatal 1. aydan sonra nadir görülür.
• Yenidoğanda görülen intrakraniyal kanamalar için 3. Aşağıdakilerden hangisi, gebelik yaşına göre
en önemli risk faktörü... Prematüritedir. Diğer risk düşük ağırlıklı bebekler için doğru değildir?
faktörleri; Uzamış doğum eylemi, makat gelişi doğum,
asfiksi, sepsis, trombositopeni, serebral kan akımında A) Renal ven trombozu sıklığı artmıştır.
ani değişiklikler, kan basıncındaki ani değişiklikler, B) Hipoglisemi sık görülür.
mekanik ventilasyon, pCO düzeyindeki ani değişiklikler, C) Surfaktan sentezi azalmıştır.
2
RDS, Pnömotoraks, PDA, aşırı sıvı yüklenmesi (Aşırı sıvı D) Hipotermi sıktır.
verilmesi, BPD için de risk faktörüdür), ajitasyondur.
E) Postnatal büyümeleri yavaştır.
• Prematüre yenidoğanlarda görülen intrakraniyal Doğru cevap: C
kanamaların en önemli komplikasyonları...
Posthemorajik hidrosefali ve periventriküler 4. Pulmoner hipertansiyon gelişen mekonyum
lökomalazi aspirasyon sendromu olan bir yenidoğanda
• İVK Uzun Dönem Sonuçları... Germinal matriks- aşağıdaki ilaçlardan hangisi verilebilir?
İntraventriküler hemorojisi olan ve kanama şiddetinin
A) Dijital B) Diüretikler
bir göstergesi olarak hayatta kalanların nörolojik
sekeli C) Beta-2 mimetik D) Sildenafil
E) Beta-2 blokerler
Doğru cevap: D
6 7
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
5. Yirmi altı haftalık ve 850 gr olarak doğan ve umblikal • ABO uyuşmazlığına bağlı hemolitik hastalığın Rh
kateter takılan preterm bir bebek, postnatal 5. günde uyuşmazlığından en önemli farkı...İlk gebelikten
beslenmeye başlıyor. Fakat daha sonraki izlemlerinde itibaren görülebilmesi
apne, tartı kaybı ve dehidratasyonu gelişen bebeğin • ABO uyuşmazlığının en önemli periferik yayma
muayenesinde şiddetli batın distansiyonu geliştiği bulgusu... Mikrosferositler
saptanıyor ve batın grafisinde barsak anslarında
• Hidrops fetalisin en sık nedeni... Non-immün hidrops
belirginleşme ile barsak duvarında radyolüsen alanlar
fetalis yapan nedenler
saptanıyor.
• Non-immün hidrops fetalisin en sık nedeni...
Kardiyovasküler nedenler
Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden
• Non-immün hidrops fetalisin en sık hematolojik
hangisidir?
nedeni... Alfa-talasemi
A) Mekonyum ileusu B) Bakteriyel peritonit • Non-immün hidrops fetalisin en sık enfeksiyöz
C) Nekrotizan enterokolit D) Volvulus nedeni... Parvovirus B19
E) Mekonyum peritonitis • Hematapoez ilk nerede başlar... Yolk kesesinde başlar.
Doğru cevap: C Fetal hayatta hematopoez sırası; Yolk kesesi (3-6.
hafta), Karaciğer (6-20. hafta), Kemik iliği (20. hafta
6. Prematüre bebeklerde intraventriküler kanama en sonrası)
sık hangi dönemde görülür?
• Fetomaternal kanama hangi testle saptanır...
A) Doğumdan önce Kleihauer-Betke testi ile saptanır. Anne kanında fetal
eritrosit olup olmadığını gösterir.
B) Doğumdan sonraki ilk 7 günde
C) Postnatal 8.-14. günlerde • Maternofetal kanama hangi testle saptanır... APT
testi. Bu testte bebeğin anne kanını yutup yutmadığını
D) Postnatal 15.-30. günlerde
(Yenidoğanda üst GIS kanama varlığı olup olmadığını)
E) Postnatal 1. aydan sonra
gösterir. Materyal su ile karıştırılır, santrifüj
Doğru cevap: B edilir, ayrılan supernatanta NaOH ilave edilir. Sıvı
pembe kalırsa kan bebeğe aittir. Çünkü HbF alkaliye
3. YENİDOĞAN SARILIKLARI dirençlidir.
• Direkt Coombs testi neyi gösterir... Bebeğin
• Doğumdan sonraki ilk 24 saatte görülen sarılık… eritrositlerine yapışan antikorları gösterir, dolayısıyla
Patolojik bir sarılıktır. En sık neden izoimmünizasyon bebekte bakılır.
(Rh ve ABO)‛dur. Diğer nedenler arasında; TORCH • İndirekt Coombs testi neyi gösterir... Anne
enfeksiyonları, eritrosit enzim eksiklikleri (G PD serumundaki serbest antikorları gösterir, dolayısıyla
6
eksikliği, piruvat kinaz eksikliği) düşünülmelidir. annede bakılır.
• Rh uygunsuzluğunda anneye 28-32. gebelik haftasında
Yenidoğanın RH ABO ne yapılır... Rhogam (anti-D immunglobulin). Rhogam
Hemolitik endikasyonları sadece bununla sınırlı değildir. Diğer
Hastalıkları Uygunsuzluğu Uygunsuzluğu endikasyonlar aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Anne kanı /
Rh(-) / Rh(+) O / A veya B Rh negatif bir kadına Anti-D
bebek kanı
immünglobulinin verilmesi gereken
İlk gebelikten İlk gebelikten
Görülme zamanı durumlar
sonra itibaren
Görülme sıklığı Nadir Sık 1. Rh(+) bebek doğumundan sonra, eğer anne Rh (-) ve
Hastalığın indirekt Coombs testi negatif ise, doğumu izleyen 72
Kardeşten kardeşe Kardeşten kardeşe
aktarılma saat içinde standart doz 300 mcg (1 ml) verilir.
artarak gider belirgin değişmez
şiddeti 2. Antenatal kanamaya neden olan terapötik veya spontan
Klinik Ağır Hafif düşüklerden, plasenta previa, plasenta dekolmanından
sonra,
Annede Direk
- - 3. Yanlışlıkla Rh(+) kan transf üzyonu yapılan Rh (-)
Coombs
kadınlarda,
Annede İndirekt
++ + 4. Yaşayan çocuk yoksa veya daha önce duyarlanmamış ve
(Anti-A, Anti-B)
Coombs
indirekt coombs negatifse, gebeliğin 28-32. haftalarında
Bebekte Direkt +++ + ve 40. haftaya ulaşmış yenidoğanlarda doğumda
(% 95) (% 30-50)
Coombs 5. Amniyosentez ve koryon villus biyopsisi gibi antenatal
Bebekte girişimlerden önce anti-D Ig yapılır.
++ ++
İndirekt Coombs
Hidrops Sık Nadir
6 7
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
Bilirubin metabolizması
Patolojik sarılık tanı kriterleri
• İlk 24-36 saat içinde ortaya çıkmış ise
• Serum bilirubin düzeyindeki artış günde 5 mg/dL’den fazla
ise,
• Term bebeklerde 12 mg/dL, pretermlerde 2 haftadan uzun
sürmüş ise
• Term bir yenidoğanda 10 günden, pretermlerde 2 mg/dL’den
fazla ise
• Başka hastalık varsa: Anemi, hepatosplenomegali,
fototerapiye rağmen düşmeyen bilirubin, kusma, letarji,
beslenme güçlüğü, aşırı tartı kaybı, apne, bradikardi,
hipotermi, akolik gaita ve diğer kernikterus bulguları
Bilirubin metabolizması
• Erken tip anne sütü sarılığının nedeni...Anne sütü ile
• “Bilirubin metabolizması” başlıklı şekle bakınız.
yetersiz beslenme (yani bebeğin miktar olarak yeterli
beslenememesidir.)
• Bilirubin oluşumunda hız kısıtlayıcı enzim ve ilk
raksiyondn sorumlu enzim...Hem oksijenaz enzimi • Uzamış sarılık... İndirekt hiperbilirubineminin term
bebekte 2 hafta, preterm bebekte 3 haftadan daha uzun
• Bilirubin oluşum hızı ve miktarını belirlemede en değerli
sürmesidir. En sık neden geç tip anne sütü sarılığıdır.
yöntem... End-tidal karbonmonoksit ölçümü
(Artmış beta glukuronidaz enzim aktivitesi)
• Kernikterus nedir… Bilirubin ensefalopatisi.
Fizyolojik sarılık tanı kriterleri
• Kernikterusun akut form klinik özellikleri...Evre 1
(ilk 1-2 gün): Zayıf emme (ilk belirti), stupor, hipotoni,
• Sarılık ilk 24-36 saatten sonra başlaması
konvulsiyon. Evre 2 (ilk haftanın ortası): Ekstansör
• Bilirubin artma hızı 5 mg/dL/günden az
kaslarda hipertoni, opistotonus, retrokollis, ateş. Evre
• Term bebeklerde 12 mg/dL, pretermlerde 10-14 mg/ 3 (ilk haftadan sonra): Hipertoni
dL’nin altında ise
• Kernikterusun kronik form klinik özellikleri... İlk 1
• Direkt bilirubin 2 mg/dL’yi geçmez (veya total bilirubinin yaş: Hipotoni, artmış derin tendon refleksleri, tonik ense
%20’sinin altındadır. refleksinin sürmesi, motor gelişme geriliği. 1 yaşından
• Sarılık term bebeklerde 10 gün, pretemlerde 14 sonra: Hareket bozuklukları (koreatetoz, tremor,
ballismus), yukarı bakış paralizisi, sensorinöral iişitme
günden
kaybı, dişte enamel hipoplazisi
• Kernikterus tetradı... Ekstrapiramidal sisteme ait
hareket bozuklukları (Koreatetoz, tremor, ballismus),
yukarı bakış paralizisi, dişte enamel hipoplazisi, sinirsel
tipte işitme kaybı
8 9
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
• İndirek hiperbilirubinimenin en önemli toksik etkisi... 4. Aşağıdakilerden hangisi indirekt bilirubin
8. kraniyal sinir üzerinedir yüksekliğine yol açan durumlardan biri değildir?
• Fototerapinin etki mekanizmaları...Toksik özellikteki
A) Crigler-Najjar sendromu
indirekt bilirubinin, yine indirekt özellikte ancak konjuge
B) Rotor sendromu
olmadan safra ile atılabilen fotoizomerizasyon (4Z,
C) Gilbert sendromu
15E) ve yapısal izomerizasyon (Lumirubin) formlarına
dönüştürülmesi D) Rh kan grubu uyuşmazlığı
E) AB0 kan grubu uyuşmazlığı
• Fototerapinin kesin kontrendikasyonu...Eritropoetik
porfiri Doğru cevap: B
• En etkili fototerapi cihazları... LED‛li fototerapi
5. Anne ve fetüs arasındaki Rh kan grubu
cihazları (Mavi ışık)
uyuşmazlığı ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden
• Rhogam ne zaman yapılır… 28-32. gebelik haftasında, hangisi doğrudur?
bebek doğmuş ve kan grubu Rh pozitif ise doğumdan
sonraki ilk 72 saat içinde A) Anneye gebelik öncesi yanlışlıkla Rh (+) kan
transfüzyonu yapılmış ise, ilk gebelikte fetüste hemoliz
• ABO uyuşmazlığının en önemli periferik yayma
gelişebilir.
bulgusu... Mikrosferositler
B) Daha önceden duyarlanmış 0 Rh (-) annenin, fetus
• Hidrops fetalisin en sık nedeni... Non-immün hidrops kan grubu A Rh (+) ise fetuste hemoliz riski azalır.
fetalis yapan nedenler
C) Rh hastalığının şiddeti tekrarlayan gebeliklerde
• Non-immün hidrops fetalisin en sık nedeni... azalır.
Kardiyovasküler nedenler D) Anneye Anti-A gamaglobulin enjeksiyonu yapılması
• Non-immün hidrops fetalisin en sık hematolojik sonraki gebelikler için koruyucudur.
nedeni...Alfa-talasemi E) Rh uyuşmazlığından etkilenmiş olan yenidoğanlarda
sarılık çoğunlukla 10. günden sonra ortaya çıkar.
• Non-immün hidrops fetalisin en sık enfeksiyöz
nedeni...Parvovirus B19 Doğru cevap: A
6. Aşağıdakilerden hangisi kernikterusun uzun
SORULAR
dönemde ortaya çıkan bulgularından biri değildir?
A) Tremor
1. Yenidoğanın hemolitik hasatlığı ile ilgili hangisi B) Koreoatetoz
doğru değildir? C) Sensörinöral işitme kaybı
D) Dişte enamel hipoplazi
A) Rh negatif anneye doğumu takiben eğer bebek Rh
pozitif ise ilk 72 saat içinde RhoGAM uygulanmalıdır, E) Dışa bakış kısıtlılığı
amniosentez yapılması da RhoGAM ge- rektirir. Doğru cevap: E
B) ABO uyumsuzluğu, yenidoğan hemolitik hastalığının
en sık nedenidir. 4. YENİDOĞANIN ENDOKRİN
C) ABO uyumsuzluğu vakalarının çoğu, kan değişimi PROBLEMLERİ
gerektirir.
D) Rh ve ABO uyumsuzluğu, yenidoğan hemolitik
• Kalsiyum tedavisine yanıtsız dirençli hipokalsemide
hastalıklarının %95 inden sorumludur.
eksik olan elektrolit... Magnezyum. Hipomagnezemi:
E) ABO uyumsuzluğunda öncelikli yaklaşım, fototerapi
İntrauterin büyüme kısıtlılığı, çoğul gebelikler, annede
ile serum billirubin düzeyini düşürmektir.
hipomagnezemi veya malnutrisyon, diyabetik anne
Doğru cevap: C bebeği, kan değişimi ve hipoparatiroidi durumlarında
görülür.
2. Aşağıdakilerden hangisi kernikterusun akut
• Yenidoğanda hipokalsemi nedenleri... Maternal
dönemindeki evre 1’de gözlenen bir bulgudur?
diyabet, maternal hiperparatiroidi, maternal
A) Opistotonus B) Retrokollis antikonvülsan kullanımı, prematürite, hipomagnezemidir.
C) Ateş D) Gözlerde yukarı bakış Neonatal hipokalsemi gelişirse SSS ile ilgili en önemli
semptomlar; konvulsiyon, bilinç kaybı ve apnedir. Çocuk
E) Nöbet
ve yetişkinlerde görülen Chvostek ve Trousseau bulguları
Doğru cevap: E
ise yenidoğanlarda çok nadirdir.
3. Aşağıdakilerden hangisi yenidoğanda patolojik • Diyabetik anne bebeklerinde (DAB) hipokalsemi
hiperbilirübinemi gelişmesi için major risk faktörü nedeni... Hiperinsülinizme sekonder gelişen renal mg+
değildir? kaybına bağlı olan hipomagnezemidir.
• Diyabetik anne bebeklerinde en sık görülen kardiyak
A) Gebelik yaşının 35-36 hafta olması
problem/patoloji… Asimetrik septal hipertrofi
B) Hazır mama ile besleme (reversible)
C) Fototerapi almış kardeş öyküsü olması
• Diyabetik anne bebeklerinde en sık görülen kardiyak
D) Sefal hematom anomali... VSD
E) Beyaz ırk
Doğru cevap: B
8 9
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
• Diyabetik anne bebeklerine en özgü görülen kardiyak SORULAR
anomali… BAT
• Diyabetik anne bebeklerinde en sık görülen yapısal
anomali… Sakral agenezi 1. Diyabetik bir anneden doğan bir günlük bir bebeğin
uyanıkken tüm ekstremitelerinde titremesi olduğu
• Diyabetik anne bebeklerinde fetal-neonatal morbidite
görülüyor, titreme uyku sırasında olmuyor. Titremenin
ilişkisi… Konjenital anomali görülmesi kötü kan şekeri
göz hareketleriyle ilişkili olmadığı gözlemleniyor.
kontrolü ile İlişkili iken, amniyotik sıvı eritropoetin
Yapılan tetkiklerinde serum glukoz ve kalsiyum
düzeyi ise kronik fetal hipoksi ile ilişkilidir.
düzeyleri normal olarak saptanıyor.
• Diyabetik anne bebeklerinde görülen komplikasyonların
temel nedeni... Hiperinsülinizm
Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden
• Diyabetik anne bebeklerinde ileri dönemde görülebilen
hangisidir?
problemler… İnsüline bağımlı olmayan diyabetes mellitus,
obezite A) Hipoglisemi
• Polisitemi + hematüri + batında kitle birlikteliği... Renal B) Kernikterus
ven trombozu olup özellikle diyabetik anne bebeklerinde C) Renal ven trombozu
(polisitemi ve buna bağlı hiperviskozite nedeniyle)
D) Kaudal regresyon sendromu
gözlenir. Ek bir bulgusu da hipertansiyondur.
E) Jitteriness
• Doğum travmaları için risk faktörleri… Makrozomi,
Doğru cevap: E
baş-pelvis uygunsuzluğu, Prematürite, Postmatürite,
Uzamış veya hızlı doğum, Çoğul gebelik, Vakum-forseps 2. Diyabetik anne çocuklarında aşağıdaki tablolardan
uygulaması, Anormal prezentasyon (makat, alın, yüz,
hangisinin ortaya çıkması beklenmez?
omuz)
A) Hipomagnezemi
• Yenidoğanda “garson eli” görüntüsü... Erb-Duchenne
paralizisinde olur. C hasarı sonucu ortaya çıkar. Elin B) Hiperkalsemi
5-6
yakalama fonksiyonu korunmuş, tek taraflı moro refleksi C) Büyük damarların transpozisyonu
alınmaz. D) Polisitemi
• Klumpke paralizisi… C , T hasarı sonucu görülür. El E) Hipoglisemi
7-8 1
düşüktür, ön kol supinasyon, parmaklar ekstansiyondadır. Doğru cevap: B
Elin yakalama fonksiyonu bozulmuş, Moro refleksi zayıf
da olsa alınır. 3. Zor doğum öyküsü olan diyabetik bir annenin
bebeğinde doğumdan sonra sol kolunun gövdeye
• Frenik sinir paralizisi… C sinir hasarı sonucu gelişir.
Siyanoz ve irregüler solun3u,4m,5 la karakterizedir, bitişik olduğu ve içe dönük tutulduğu saptanıyor. Fizik
muayenede sol elde moro refleksi alınamıyor ancak
• Frenik sinir paralizisi kesin tanısı...
sol elde avuç içi yakalama refleksi alınıyor. Hastanın
Ultrasonografi veya floroskopi eşliğinde diyafragma
çekilen postero-anterior akciğer grafisinde patoloji
hareketlerinin gözlenmemesi
saptanmıyor.
• Yenidoğanlarda fasiyal sinir paralizisi... En sık
periferik tipte görülür Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden
• Fasiyal sinir paralizisinde klinik... Etkilenen tarafta hangisidir?
alın kırışıklığı kaybolur, göz kapanmaz, nazolabial sulkus
A) Erb-Duchenne paralizisi
silinir, ağız köşesi aşağı eğilir, bebek ağlarken ağız
sağlam tarafa eğilir. B) Klumpke paralizisi
C) Klavikula kırığı
• Yenidoğanda hipergliseminin en sık nedeni…
D) Humerus proksimal kırığı
İyatrojenik (Yüksek dekstroz derişimli intravenöz sıvı
infüzyonları) E) Total pleksus brakialis paralizisi
• Yenidoğanda ilk günlerde hipoglisemi sınırı… 50 mg/dl Doğru cevap: A
• Yenidoğanlarda panhipopituitarizm düşündüren 4. Aşağıdakilerden hangisi yenidoğan bebeklerde
bulgular... Hipoglisemi, uzamış sarılık ve hipokalseminin sık görülen bulgularından biri
mikrogenitalya
değildir?
• Konjenital hipotiroidizmin yenidoğanlardaki klasik
bulguları... Kabızlık, uzamış sarılık, hipotiroidi, hipotoni, A) Konvülsiyon B) Kusma
letarji, dolaşım bozukluğu C) Letarji D) Karpopedal spazm
E) Tremor
• Tedavi edilmeyen hipotiroidi vakalarının önemli
klinik bulguları... Kaba yüz görüntüsü, kalın-kuru saç Doğru cevap: D
görünümü, mental retardasyon ve kısa boy vardır.
5. Yenidoğan döneminde kapiller TSH ölçümü
ile yapılan hipotiroidi taramasında, aşağıdaki
hipotiroidi nedenlerinden hangisi saptanamaz?
A) İyot eksikliği B) TRH eksikliği
C) Dishormonogenezis D) Ektopik tiroid
E) Tiroid hipoplazisi
Doğru cevap: B
10 11
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ PEDİATRİ HIZLI TEKRAR
Erken başlangıç Klasik hastalık Geç başlangıç
Yaş 0-24 saat 2-7 gün 1-6 ay
GİS
Sefal hematom Subgaleal
Kulak-burun-boğaz mukozal İntrakranial GİS
İntrakranial
Kanama yeri İntrakranial Deri
GİS
Sünnet Deri KBB mukozal Enjeksiyon yeri Torakal
Göbek İntraabdominal
Enjeksiyon yeri
Maternal ilaç:Fenitoin, Vitamin K malabsorpsiyonu:
Vitamin K eksikliği, Anne sütü ile
Etiyoloji fenobarbital, warfarin, rifampin, Kolestaz, Kistik fivrozis bilyer atrezi
beslenme
izoniazid Abetalipopro-teinemi
Doğumdan önce veya doğumdan Doğumda parenteral verilen Malabsorbsiyon süresince parenteral
Korunma
sonra anneye parenteral Vitamin K vitamin K ile önlenir, oralin veya yüksek doz oral Vitamin K ile
(vitamin K)
verilmesi tekrarı gerekir. önlenir.
İnsidans Çok nadir Vitamin K verilmezse %2 Primer hastalığa bağlı olarak değişir
5. YENİDOĞANIN HEMATOLOJİK • Yenidoğanın klasik hemorajik hastalığının en sık klinik
bulgusu... Göbek kanaması
PROBLEMLERİ
• Yenidoğanda profilakside kullanılmayan K vitamin
analoğu... K
• Yüksek doz K vitamini preterm bebeklerde ne yapar... 3
Hemoliz yapar. Bunu yapan yüksek doz sentetik K
vitamini analoglarıdır (K ). Bunlar hiperbilirubinemiye, SORULAR
3
G PD enzim eksikliğinde yenidoğanlarda kernikterusa
6
neden olabilirler.
• Yenidoğanda K vitamini eksikliğini en iyi gösteren 1. Aşağıdakilerden hangisi polisitemi ile ilişkilidir bir
laboratuar testi... PIVKA pozitifliği durum değildir?
• Yenidoğanın hemorajik hastalığı 3 tiptir…
A) Trizomi 21
• “Erken başlangıç, Klasik hastalık, Geç başlangıç” B) İkizden ikize transfüzyonda donör olan ikiz
başlıklı tabloya bakınız.
C) Neonatal graves hastalığı
• Term bir yenidoğanda ortalama hemoglobin düzeyi… D) Göbek kordunun geç kesilmesi
16-18 g/dL‛dir. E) Diyabetik anne bebeği
• Term bir yenidoğanda anemi sınırı… Hemoglobin düzeyi Doğru cevap: B
<13 g/dL‛dir.
2. Trombositopeni saptanan yenidoğan bir bebeğin
• Yenidoğanda en sık anemi nedenleri...Termlerde immün
annesinde de trombositopeni olduğu belirleniyor.
hemolitik durumlar (Rh uyuşmazlığı), pretermlerde
tetkik için kan alınmasıdır.
Bu bebek için en olası tanı aşağıdakilerden
• Yenidoğanda polisitemi sınırı... Santral venöz kandaki
hangisidir?
hemotokrit düzeyi % 65 ve üzeri ise bebek polisitemiktir.
Polisitemiye bağlı ilk belirti beslenme güçlüğüdür. A) Neonatal otoimmün trombositopeni
• Yenidoğanda polisitemi tedavisi...Parsiyel kan B) Neonatal alloimmün trombositopeni
değişimi C) Kasabach-Merritt sendromu
• Yenidoğanda en sık trombositopeni nedeni... Annede D) Konjenital CMV enfeksiyonu
İTP olmasıdır. Patogenezde genellikle artmış trombosit E) Amegakaryositik trombositopeni
yıkımı rol oynar. Ayrıca TORCH, bakteriyel infeksiyonlar
Doğru cevap: A
ve DİK diğer önemli nedenlerdir.
• Yenidoğanda en ağır kanamalara yol açan 3. Yenidoğan hematolojik sistemi ile ilgili aşağıdaki
trombositopeni nedeni... Alloimmün trombositopeni ifadelerden hangisi yanlıştır?
• İnsanlarda en fazla bulunan trombosit antijeni...
A) Hemoglobin düzeyi yenidoğanın gebelik yaşı ile doğru
HPA1
orantılıdır.
• Alloimmün trombositopeninin en uygun tedavisi... B) Term bir yenidoğanda ortalama hemoglobin düzeyi
Anneden alınan trombositlerin ışınlanarak bebeğe 12-14 g/dL’dir.
verilmesi
C) Fizyolojik anemi, term yenidoğanlarda yaklaşık 8-12
• Yenidoğanın erken hemorajik hastalığının en haftada ortaya çıkar.
sık nedeni... Annenin kullandığı ilaçlar (Özellikle D) Prematürelik anemisi genellikle 6. haftada ortaya
antiepileptik ilaçlar) çıkar.
• Yenidoğanın klasik hemorajik hastalığının en sık E) Kordun geç klemplenmesi aneminin önlenmesinde
nedeni... Doğum sonrası profilaktik K vitamini yararlı olabilir
1
verilmediği durumlarda oluşur.
Doğru cevap: B
