the relationship among attachment style, affect regulation, psychological distress and mental ...

294 Pages·2008·14.28 MB·Turkish

THE RELATIONSHIP AMONG
ATTACHMENT STYLE, AFFECT REGULATION,
PSYCHOLOGICAL DISTRESS
AND
MENTAL CONSTRUCT OF THE RELATIONAL
WORLD

A THESIS SUBMITTED TO
THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF
MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY

BY

RUHSAR NESLİHAN RUGANCI

IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS
FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY IN
PSYCHOLOGY

FEBRUARY 2008
Approval of the Graduate School of Social Sciences

__________________________________

Prof. Dr. Sencer Ayata
Director

I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the
degree of Doctor of Philosophy

_________________________
Prof.Dr. Nebi Sümer
Head of Department

This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully
adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of
Philosophy

_________________________
Assoc. Prof. Dr. Tülin Gençöz
Supervisor
Examining Comittee Members
Prof. Dr. Nuray Karancı (METU PSY) ____________________
Assoc. Prof. Tülin Gençöz (METU PSY) ____________________
Prof. Dr. Taha Karaman (AKU PSYCH) ____________________
Assoc. Prof. Gonca Soygüt (HU PSY) ____________________
Assoc. Prof. Çiğdem Soykan (M+ PSYCH) ____________________
I hereby declare that all information in this document has been
obtained and presented in accordance with academic rules and
ethical conduct. I also declare that as required by these rules and
conduct, I have fully cited and referenced all material and results
that are not original to this work.

Name, Surname: R. Neslihan Rugancı

Signature:

iii
ABSTRACT

THE RELATIONSHIP AMONG
ATTACHMENT STYLE, AFFECT REGULATION, PSYCHOLOGICAL
DISTRESS
AND
MENTAL CONSTRUCTION OF THE RELATIONAL WORLD

Rugancı, Ruhsar Neslihan
PhD., Department of Psychology
Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Tulin Gençöz

February 2008, 271 pages

In this study interpersonal world of the individual was tried to be
conceived with its cognitive and affective domain. Two Studies were
carried out. In the first study, adaptation of the Difficulty of Emotion
Regulation Scale (DERS) developed by Gratz & Roemer (2004), into
Turkish was carried out. Additionally, the relation of secure (Ss),
dismissing (Ds), preoccupied (Ps), fearful (Fs) and mixed insecure
attachment styles with emotion regulation, and the mediator role of the
emotion regulation in the association between each attachment style
and psychological distress were analyzed, the results of which were
iv
also expected to serve for the strength of the validity of Turkish version .
As a result of Study I, Turkish version of DERS was established with
considerable reliability regarding alpha coefficient, test-retest and split-
half reliabilities. Aapproximately similar factor structure with the original
version indicating Construct Validity , as an indication of Concurrent
Validity DERS and its subscales displayed significant relation with
psychological symptoms, and DERS differentiated high and low distress
level regarding Criterion Validity. Additionally, Ss were displayed
significantly better emotion regulation in general compared to three
insecure categories (i.e., except Ds but including Ps, Fs, Mixed
insecures), and Ss significantly differed from total insecures in terms of
every strategy of emotion regulation as well . Furthermore,
psychological distress and Ss, Ps, Fs, (but not Ds) relationship were
mediated by emotion regulation. These results were providing
additional support for the validity of the Turkish version of DERS. In the
second study, possible Clinical and Control Group differences were
investigated through comparing the secure, insecure attachment styles
of the participants in relation to emotion regulation, psychological
distress and their personal construct system regarding the internal
representation of self and significant others. Again, mediation of
emotion regulation in the association between attachment style and
psychological distress were examined both in Clinical and Control
Group. Results revealed that Clinical Group had more difficulty to
regulate their emotions, except awareness skill and had more
psychological distress compared to Control Group. The strength of Ss
v
was displayed with better emotion regulation and less psychological
distress even in Clinical Group compared to insecure attachment styles.
Effective emotion regulation, as a mediator was associated to low level
of psychological distress for Ss, while problem in emotion regulation as
a mediator was associated to high level of psychological distress for
insecure attachment style both in Clinical and Control Group.
Additionally, Ss seemed to integrate the ‘positives’ and ‘negatives’ into
‘self’ and ‘others’ rather than splitting and have better cognitive
complexity or multi-dimensional view besides more integrated system
compared to insecure attachment styles. Results were discussed
considering the promising efficiency of instruments that can be used in
Clinical Psychology research and considering the implications regarding
the prevention and intervention in Clinical practice.

Key Words: emotion regulation, attachment style, psychological
distress, repertory grid test

vi
ÖZ

BAĞLANMA BİÇİMİ, DUYGU REGÜLASYONU, PSİKOLOJİK
RAHATSIZLIK
VE
İLİŞKİSEL DÜNYANIN ZİHİNSEL YAPILANMASI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Rugancı, Ruhsar Neslihan
Doktora, Psikoloji Bölümü
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Tulin Gençöz

Şubat 2008, 271 sayfa

Bu çalışmada, bireyin kişilerarası dünyası, bu dünyanın bilişsel
ve duygulanım düzeyindeki yansımalarıyla değerlendirilmeye
çalışılmıştır. Bu bağlamda iki ayrı çalışma yapılmıştır. İlk çalışmada:
Duygu Regülasyon Zorluğu Ölçeği (DERS)’nin Türkçe
standardizasyonu gerçekleştirilmiş ve bu Türkçe versiyonla Duygu
Regülasyonu becerisi ile, Güvenli Bağlanma, Kayıtsız Bağlanma,
Kaygılı Bağlanma, Korkulu Bağlanma ve Karşık Güvensiz Bağlanma
arasındaki ilişki çalışılmıştır. Ayrıca, Bağlanma Biçimi ve Psikolojik
Sorun arasındaki ilişkide Duygu Regülasyonun Aracı (Mediator) rolü
araştırılmıştır. Çalışma 1’in sonuçlarına göre, DERS’in Türkçe
versiyonu, testin bütününün alfa değeri, test-tekrar test korelayonu ve iki
vii
yarım güvenirliği açısından dikkate değer bir güvenirlik göstermiştir.
DERS, yapı geçerliğine işaret eden yaklaşık orijinalinin aynı faktör
yapısıyla, eş zaman geçerliğe işaret eden ölçeğin geneli ve alt
ölçeklerin pskilojik belirtilerle anlamlı ilişki göstermesiyle ve ölçüt
geçerliğe işaret eden yüksek ve düşük psikolojik belirtiye sahip
grupların duygu regülasyonunu anlamlı biçimde ayırd etmesiyle dikkate
değer geçerliğe sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Güvenli
Bağlanmaya sahip olduğunu belirten grubun, diğer 3 güvensiz
bağlanma grubundan (kayıtsız haricindeki Takıntılı, Korkulu, Karma
grupları) anlamlı biçimde duygularını daha iyi regüle edebildiği ve
güvenlilerin toplam bir grup olarak güvensizlerden her bir duygu
regülasyon stratejisinde anlamlı olarak farklılaştığı gözlenmiştir. Ek
olarak, Psikolojik Sorun ve Güvenli, Takıntılı, Korkulu Bağlanma
arasındaki ilişkiye Duygu Regülasyonun aracılık ettiği tespit edilmiştir.
Bu sonuçlar da DERS’in Türkçe versionunun geçerliğine ek olarak
destek vermektedir. Çalışma 2’de ise: Klinik ve Kontrol Grup arasındaki
Duygu Regülasyon Becerisi ve Psikolojik Sorun düzeyi farklılıkları,
ayrıca ‘kendilik’ ve ‘öteki’nin zihinsel temsilleri olarak Kişisel Yapı
Sistemlerindeki farklılıklar incelenmiştir. Benzer biçimde, Bağlanma
Biçimi ve Psikolojik Sorun arasındaki ilişkide Duygu Regülasyonunun
Aracı rolü hem Kontrol Grubunda, hem de Klinik Grupta araştırılmıştır.
Çalışma 2’nin sonuçları, Kinik Grubun, farkındalık becerisi dışında
Kontrol Grubuna kıyasla duygu regülasyon becerilerinde anlamlı
biçimde zorluk ve daha fazla Psikolojik Sorun yaşadığını göstermiştir.
Güvenli bağlanmanın gücü, Klinik Gruptaki Güvenli Bağlananların bile
viii
güvensiz bağlananlara kıyasla daha iyi Duygu Regülasyonu ve daha az
Psikolojik Sorun göstermesiyle tespit edilmiştir. Gerek Kontrol ve
gerekse Klinik Grupta, Etkili Duygu Regülasyonu, Güvenli Bağlanmanın
düşük Psikolojik Sorunla eşleşmesine aracılık ederken, Duygu
Regülasyonu Sorunu Güvensiz Bağlanmanın yüksek düzeyde Psikolojik
Sorunla Eşleşmesine aracılık etmiştir. Ayrıca, Güvenli Bağlananların
Güvensiz Bağlananlara kıyasla, ‘olumluluk’ ve ‘olomsuzluk’ları, gerek
‘kendilik’ gerekse ‘öteki’ içinde bütünleyebildiği, daha bütünleyici bir
bilişsel sistemin yanısıra, daha fazla bilişsel çok yönlülüğe sahip olduğu
bulunmuştur. Sonuçlar, ölçüm araçlarının Klinik Psikoloji
araştırmalarında kullanılabilecek yeterlilikte olması, önleyici ve
müdahaleye dayalı Klinik Stratejilerdeki doğurguları açısından
tartışılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Duygu Regülasyonu, Bağlanma Biçimi, Psikolojik
Raasızlık, Repertory Grid Testi

ix
DEDICATION

Dağı kucaklamış
Dağdan iniyordu
Dağlı
Hamit Rugancı, 1982

Ellerim tuz
Kirpiklerim gözlerim deniz içinde
Deniz kokuyor üstüm başım
Elimde değil doyamıyorum
Yavaş yavaş deniz oluyorum
Hamit Rugancı, 1982

To my dear father,
for his heart as brave as mountains
and
for his love as immense as sea

x