Temel Histoloji Atlas

528 Pages·2006·153.176 MB·Turkish

by  Yener Aytekin

t e m e l
Çeviri Editörleri Luiz Carlos
JUNQUEI RA
Prof. Dr. Yener Aytekin
Doç. Dr. Seyhun Solakoğlu Jose
CARNEI RO
tıp kitabevleri
I
.
'
t e m e l
T e x t & A tla s
Luiz Carlos Junqueira, MD, PhD Jose Carneiro, MD, PhD
Professor Emeritus Professor Emeritus
Medical School Institute of Biomedical Sciences
University of Sdo Paulo University ofSâo Paulo
S5o Paulo, Brazil Sao Paulo, Brazil
Honorary Research Associate in Biology Formerly Research Associate
Harvard University Department of Anatomy
Boston, Massachusetts McGill University Medical School
Formerly Research Associate Montreal, Canada
University of Chicago Medical School Formerly Visiting Associate Professor
Chicago, Illinois Deportment of Anatomy
Honorary Member University of Virginia Medical School
American Association of Anatomists Charlottesville, Virginia
Emeritus Member
American Society of Cell Biology
Çeviri Editörleri:
Prof. Dr. Yener Aytekin Doç. Dr. Seyhun Solakoğlu
Istanbul Üniversitesi İstanbul Üniversitesi
Istanbul Tıp Fakültesi İstanbul Tıp Fakültesi
Histoloji ve Embriyoloji ABD Histoloji ve Embriyoloji ABD
NOBEL TIP KITABEVLERI
© 2006
NOBEL TIP KİTABEVLERİ
Temel Histoloji
Çeviri Editörleri: Prof. Dr. Yener Aytekin, Doç. Dr. Seyhun Solakoğlu
ISBN: 975-420-467-5
Basic Histology, Tenth Edition, 2003
Luiz Carlos Junqueira, MD, PhD
Jose Carneiro, MD, PhD
ISBN: 0-07-141365-0
McGraw-Hill Companies
Bu kitabın Türkçeye çeviri hakkı McGraw-Hill Companies tarafından NOBEL TIP KİTABEVLERİ'ne verilmiştir. 5846
ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası gereği herhangi bir bölümü, resmi veya yazısı, yazarların ve yayınlayıcısı-
nın yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisi alınamaz veya kopya anlamı taşı­
yabilecek hiçbir işlem yapılamaz.
NOBEL TIP KİTABEVLERİ LTD. ŞTİ.
Merkez:
Millet Cad. No:111 Çapa-İstanbul Tel: [phone] Fax: [phone]
Şube:
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Karşısı Cerrahpaşa-İstanbul Tel: [phone]
Şube:
Kadıköy Rıhtım Cad. Derya İş Merkezi No: 7 Kadıköy-İstanbul Tel: [phone] Fax: [phone]
Ankara: MN Medikal & Nobel Tıp Kitabevi Bursa: Güneş & Nobel Tıp Kitabevi
Halk Sok. No: 5 Sıhhiye-Ankara Altıparmak Cad. Burç Pasajı, Bursa
Tel: [phone] Tel/Fax: [phone]
Fax: [phone]
Adana: Nobel Tıp Kitabevi
İzmir: Güven & Nobel Tıp Kitabevi
Adnan Kahveci Bulvarı 31/C Adana
168. Sok. No: 10/1 Bornova-İzmir
Tel: [phone]
Tel: [phone]
Fax: [phone]
Fax: [phone]
İzmir: Güven & Nobel Tıp Kitabevi Samsun: Nobel Tıp Kitabevi
SSK İş Hanı P/36 Konak-izmir Ulugazi Mah. 19 Mayıs Bulvarı 16/6 Samsun
Tel: [phone] Tel: [phone]
Fax: [phone] Fax: [phone]
www.nabeit.ifi.cam
Sayfa Düzeni : Nobel Tıp Kitabevleri — Hande Dalsaldı
Baskı / Cilt : Nobel Matbaacılık
iv
Katkıda Bulunan Yazarlar
Luiz Carlos Junqueira, MD, PhD
Professor Emeritus
Medical School University of Sâo Paulo
Sâo Paulo, Brazil
Jose Carneiro, MD, PhD
Professor Emeritus
Institute of Biomedical Sciences University of Sâo Paulo
Sâo Paulo, Brazil
Paulo Alexandre Abrahamsohn, MD, PhD
Professor
Department of Histology and Embryology
Institute of Biomedical Sciences
University of Sâo Paulo
Sâo Paulo, Brazil
Bölüm 1: Histoloji ve Çalışma Yöntemleri; Bölüm 20: Hipofiz; Bölüm 21: Böbrek Üstü Bezleri, Langerhans
Adacıkları, Tiroid, Paratiroid ve Pineal Bez; Bölüm 22: Erkek Üreme Sistemi; ve Bölüm 23: Dişi Üreme
Sistemi
Marinilce Fagundes dos Santos, DDS, PhD
Assistant Professor
Department of Histology and Embryology
Institute of biomedical Sciences
University of Sâo Paulo
Sâo Paulo, Brazil
Bölüm 15: Sindirim Sistemi ve Bölüm 16: Sindirim Sistemi ile İlişkili Bezler
Telma Maria Tenorio Zorn, MD, PhD
Professor
Department of Histology and Embryology
Institute of Biomedical Sciences
University of Sâo Paulo
Sâo Paulo, Brazil
Bölüm 5: Bağ Dokusu ve Bölüm 11: Dolaşım Sistemi

ÇEVİRENLER
Çeviri Editörleri
Prof. Dr. Yener AYTEKİN - Doç. Dr. Seyhun SOLAKOĞLU
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi
I-Iistoloji ve Embriyoloji ABD
Çevirenler
Dr. Bülent AfflSHALI Dr. Erdoğan GÜRSOY
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Histoloji ve Embriyoloji ABD Histoloji ve Embriyoloji ABD
Dr. Oktay ARDA Dr. Şahin SIRMALI
İstanbul Üniversitesi, Ceırahpaşa Tıp Fakültesi Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
Histoloji ve Embriyoloji ABD Flistoloji ve Embriyoloji ABD
Dr. Yener AYTEKİN Dr. Seyhun SOLAKOĞLU
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi
Flistoloji ve Embriyoloji ABD Histoloji ve Embriyoloji ABD
Dr. Attila Dağdeviren Dr. Mustafa TAŞYÜREKLİ
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İstanbul Üniversitesi, Ceırahpaşa Tıp Fakültesi
Histoloji ve Embriyoloji ABD Histoloji ve Embriyoloji ABD
Dr. Yeşim UĞUR
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Flistoloji ve Embriyoloji ABD
Çevirici isimleri, soyaclına göre alfabetik olarak yazılmıştır.

İçindekiler
Çevirenler.............................................................................................................................................................................................................vii
Çeviri Editörlerinin Önsözü.........................................................................................................................................................................xv
Önsöz ...................................................................................................................................................................................................................xiii
1. HİSTOLOJİ VE ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ .....................................................................1
Dokuların Mikroskopik İnceleme İçin Doku Kesitlerinin Otoradyografisi 7
Hazırlanması 1 Hücre ve Doku Kültürü 9
Işık Mikroskobu 3 Hücrenin Bölümlerine Ayrılması 9
Faz Kontrast Mikroskobu ve Difeansiyel Girişim Histokimya ve Sitokimya 9
Mikroskobu 4 Moleküller Arasındaki Yüksek Çekimli
Kutuplaştırma Mikroskobu 4 Etkileşimlerin Kullanıldığı Saptama
Konfokal Mikroskobu 4 Yöntemleri 13
Fliioresan Mikroskobu 5 Doku Kesitlerinin Yorumlanmasında Karşılaşılan
Elektron Mikroskobu 6 Sorunlar 18
S IT OPLAZMA.............................................................................................................................23
Hücre Farklılaşması 23 Hücre Bileşenleri 23
Hücre Ekolojisi 23 Hücre iskeleti 43
HÜCRE ÇEKİRDEĞİ..............................................................................................................53
Hücre Bölünmesi 59 Apoptoz 66
Hücre Döngüsü 60
EPİTEL DOKUSU....................................................................................................................69
Epitel Hücrelerinin Şekil ve Özellikleri 69 Epitel Tipleri 74
Hücre Yüzeyi Özelleşmeleri 73 Epitel Dokuların Genel Biyolojisi 83
BAĞ DOKUSU..........................................................................................................................95
Bağ Dokusunun Hücreleri 95 Ara Madde 113
Lifler 106 Bağ Dokusunun Tipleri 113
YAĞ DOKUSU.......................................................................................................................129
Üniloküler Yağ Dokusu 129 Mültiloki'ıler Yağ Dokusu 131
7. K IKIR D A K:................................................................................................................................135
Hiyalin Kıkırdak 136 Fibröz Kıkırdak 139
Elastik Kıkırdak 139 Omurlar Arası Diskler 139
8. K EM İK ......................................................................................................................................141
Kemik Hücreleri 142 Kemiğin Büyümesi ve Yeniden Şekillenmesi 151
Kemik Matriksi 144 Kemiklerin İç Yapısı 152
Periyost ve Endosteum 145 Kemik Dokusunun Metabolik Rolü 152
Kemik Tipleri 145 Eklemler 156
Histogenez 148
x / İÇİNDEKİLER
9. SİNİR DOKUSU VE SİNİR SİSTEMİ . . . ...................................................................161
Sinir Dokusunun Gelişimi 162 Meninksler 175
Nöronlar 1Ğ3 Koroid Pleksus ve Beyin Omurilik Sıvısı 176
Hücre Gövdesi 164 Periferik Sinir Sistemi 178
Dendritler 165 Sinir Lifleri 178
Aksonlar 165 Sinirler 180
Membran Potansiyelleri 166 Gangliyonlar 181
Sinaps İletişimi 167 Otonom Sinir Sistemi 182
Glia Hücreleri ve Nöron Etkinliği 168 Sinir Dokusunun Dejenerasyonu ve
Merkezi Sinir Sistemi 171 Rejenerasyonu 187
10. KAS DOKUSU ................................................. ...................................................................191
İskelet Kası 191 Düz Kas 207
Kalp Kası 206 Kas Dokusunun Yenilenmesi 221
11. DOLAŞIM SİSTEM İ........................................ ...................................................................215
Belli Bir Çapın Üzerindeki Karotis Cisimleri 224
Kan Damarları 219 Karotis Sinüsleri 225
Vaza Vazom m 220 Arteriyovenöz Anastomoz 225
Sinir Ağı 220 Postkapiler Veniiller ve Kapilerler 225
Arteriyolier 220 Venler 225
Orta Boy (Müsküler) Arterler 220 Kalp 226
Büyük Elastik Arterler 222 Lenf Damar Sistemi 230
Arterlerin Dejeneratif Değişiklikleri 223
12. KAN HÜCRELERİ........................................... ...................................................................233
Plazmanın Bileşimi 233 Eozinofiller 239
Kan Hücrelerinin Boyanması 234 Bazofiller 240
Alyuvarlar 234 Lenfositler 242
Akyuvarlar 236 Monositler 243
Nötrofiller (Polimorf Çekirdekli Lökositler) 238 Trombositler 246
13. HEMAT OPOEZ................................................. ...................................................................249
Kök Hücreleri, Büyüme Faktörleri ve Farklılaşma 249 Granülopoez 256
Kemik İliği 251 Granülositlerin olgunlaşması 258
Kök hücrelerin ve başka dokuların kaynağı Nötrofil Üretiminin Kinetiği 259
olarak kemik iliği 252 Lenfositlerin ve Monositlerin Olgunlaşması 260
Eritrositlerin Olgunlaşması 253 Trombositlerin Kaynağı 26l
14. BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ VE LENFOİD ORGANLAR ..............................................256
Organ Transplantasyonu 271 Dalak 284
Tinuıs 273 Mukozaya Eşlik Eden Lenfoid Doku 288
Lenf Düğümleri 278 Tonsiller 289
15. SİNDİRİM KANALI........................................ ...................................................................29i
Sindirim Kanalının Genel Yapısı 291 İnce Bağırsak 307
Ağız Boşluğu 292 Kalın Bağırsak 320
Ösofagus 299 Apendiks 322
Mide 299
ı6. SİNDİRİM KANALINA BAĞLI BEZLER . ...................................................................325
Tükürük Bezleri 325 Safra Yolları 344
Pankreas 328 Safra Kesesi 345
Karaciğer 332