tc selçuk üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü kamu yönetimi anabilim dalı kamu yönetimi bilim dalı

214 Pages·2016·10.24 MB·Turkish

T.C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
KAMU YÖNETİMİ ANABİLİM DALI
KAMU YÖNETİMİ BİLİM DALI

EKONOMİK, SOSYAL VE KÜLTÜREL SERMAYENİN KİŞİSEL
TERCİHLERE YANSIMASI: GÜVENLİKLİ SİTELERİN İZMİR
ÖRNEĞİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Enes YALÇIN

YÜKSEK LİSANS TEZİ

Danışman
Yrd. Doç. Dr. Hayriye SAĞIR

Konya- 2016
i

BİLİMSEL ETİK
T. C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

Bilimsel Etik Sayfası

Adı Soyadı Enes YALÇIN
Numarası 154228001020
n
ni Ana Bilim / Bilim Dalı Kamu Yönetimi/Kamu Yönetimi
i
c
n Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora
e
r
ğ
Ö
Tezin Adı ETDkeeroğcneirhollmeenriked ,iY rilamSnoseıssmyi aals ı: vGeü veKnülilktülir Seli telSereirnm İazymeinri nÖ rnKeğişinisdeel

Bu tezin proje safhasından sonuçlanmasına kadarki bütün süreçlerde bilimsel etiğe
ve akademik kurallara özenle riayet edildiğini, tez içindeki bütün bilgilerin etik
davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez
yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada başkalarının eserlerinden
yararlanılması durumunda bilimsel kurallara uygun olarak atıf yapıldığını bildiririm.

Öğrencinin imzası
(İmza)
ii

KABUL
T. C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

Yüksek Lisans Tezi Kabul Formu

Adı Soyadı Enes YALÇIN
Numarası 154228001020
n
ni Ana Bilim / Bilim Dalı Kamu Yönetimi/Kamu Yönetimi
i
c
n Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora
e
r
ğ
Ö
Tezin Adı ETDkeeroğcneirhollmeenriked ,iY rilamSnoseıssmyi aals ı: vGeü veKnülilktülir Seli telSereirnm İazymeinri nÖ rnKeğişinisdeel

Yukarıda adı geçen öğrenci tarafından hazırlanan ………………………………
başlıklı bu çalışma ……../……../…….. tarihinde yapılan savunma sınavı sonucunda
oybirliği/oyçokluğu ile başarılı bulunarak, jürimiz tarafından yüksek lisans tezi
olarak kabul edilmiştir.

Ünvanı, Adı Soyadı Danışman ve Üyeler İmza
iii

TEŞEKKÜR

Bu tez çalışmasının gerçekleşmesinde, güler yüzü ve derin hoşgörüsü ile her
daim bana destek olan kıymetli danışman hocam Yrd.Doç.Dr.Hayriye SAĞIR’a,
çalışma disipliniyle ve akademik çalışkanlığıyla genç nesillere örnek olduğuna
inandığım Kamu Yönetimi Bölüm Başkanımız Prof.Dr.Mehmet Akif
ÇUKURÇAYIR’a, ve bilhassa tezin her aşamasında kendi zamanından feragat
ederek bana vakit ayıran, son bir sene içerisinde öğrendiğim bir çok şeyde imzası
bulunan, iş arkadaşlığının ötesinde bir ağabey olarak gördüğüm ve kendisini tanımış
olmaktan dolayı çok mutlu olduğum Arş.Gör.Yasin TAŞPINAR’a teşekkürü bir borç
bilirim.
Ayrıca, kendisiyle, yüksek lisans eğitimime başladığım zaman tanışmış olmayı
her daim bir gecikmişlik olarak kabul ettiğim, öğrencisi olmaktan büyük memnuniyet
duyduğum hocam Doç.Dr.Yunus Emre ÖZER’e, engin bilgi birikimi ve devlet
adamlığı tecrübesi ile her daim çevresine, bilhassa gençlere ışık tutmayı başaran,
multidisipliner çalışma yapısı ile bir çok yönden rol model olarak kabul ettiğim
Prof.Dr. Sabri TEKİR’e bu vesile ile teşekkür etmeyi vazife kabul ederim.
Ömrünü, inandığı yolda mücadele ederek geçiren, yaşamış olduğu birçok dava
adamı, torunu olmayı şeref addettiğim dedem Mehmet Ali ACAR’a, hayatlarını bana
ve kardeşim Büşra’ya vakfeden, emeklerini sayfalara sığdıramayacağım, varlık
sebeplerim, annem Selma ve babam Mustafa YALÇIN’a, her daim nazımı, kahrımı
çeken, sıkıntılı anlarımı huzur dolu vakitlere çevirmeyi başaran sevgili eşim Mesude
YALÇIN’a, hayatımı oluşturdukları için şükran dolu olduğumun bu satırlar vasıtası
ile tarihe not düşülecek olmasından dolayı bahtiyarım.
iv

T. C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

Adı Soyadı Enes YALÇIN
Numarası 154228001020
n
ni Ana Bilim / Bilim Dalı Kamu Yönetimi/Kamu Yönetimi
i
c
n Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora
e
r
ğ
Ö
Tezin Adı ETDkeeroğcneirhollmeenriked ,iY rilamSnoseıssmyi aals ı: vGeü veKnülilktülir Seli telSereirnm İazymeinri nÖ rnKeğişinisdeel

ÖZET
Barınma ihtiyacı, insanoğlunun, asırlar boyunca en temel ihtiyaçlarından
biri olmuştur. Ağaç kovuklarıyla, mağaralarla, etrafı çevrili basit mekânlarla,
bu ihtiyacını karşılayan insanlar, içinde bulunduğumuz çağda, türlü olanaklarla
zenginleştirilmiş yerleşim alanlarında yaşamaktadır. Güvenlikli site konsepti de,
insanların, prestij kazanma gereksinimi, çok çeşitli sosyo-kültürel aktivitelere
sahip olma arzusu ve güvenlik sağlama kaygılarıyla oluşturdukları bir
postmodern yaşam tarzı ürünüdür.
Bu çalışma; güvenlikli sitelerde yaşayan insanları dışa kapalı yerleşim
alanlarına iten sebepleri, güvenlikli sitelerin neden her geçen gün daha çok
tercih edildiğini araştırmayı hedeflemektedir. Site sakinlerinin homojen bir
yapıya sahip olmadığı varsayılarak, farklı düzeydeki ekonomik, sosyal, kültürel
sermaye birikimlerine sahip bireylerin, kişisel tercihlerinin de aynı yerleşim
alanları içinde bulunsalar dahi farklılaşacağı düşünülmektedir. Bu
varsayımdan hareketle, İzmir örneğinde gerçekleştirilen bir alan
araştırmasıyla, günlük yaşamdaki durum test edilmeye çalışılmaktadır.
Anahtar kelimeler: Güvenlikli site, Ekonomik sermaye, Sosyal sermaye,
Kültürel sermaye.
v

T. C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

Adı Soyadı Enes YALÇIN
Numarası 154228001020
n Ana Bilim / Bilim Dalı Kamu Yönetimi/Kamu Yönetimi
i
n
ci Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora
n
e
r Tez Danışmanı Yrd.Doç.Dr.Hayriye SAĞIR
ğ
Ö
Tezin İngilizce Adı ToCnho em PRmeeurfsnloeitncitaeilso ninP o rtfeh feEe Crceoannscoee mso:fi cİ,zA Smsosirce isaslm aenndt Coufl tutrhael CGapaitteadl

SUMMARY
During decades, housing needs of humankind has become one of the most
basic needs. People supplied this requirement with hollows, caves and enclosed
simple areas. In our age, they live in settlements enriched with various
possibilities. The concept of gated community is the postmodern lifestyle
product which is created by people with concerns about prestige and security in
addition to the desire to have socio-cultural activities.
This study aims to make research about causes that provoke people to live
in gated communities and to detect why people prefer being surrounded areas.
It’s believed that people who have different levels of economic, social or cultural
capital make various choices although they live in same residential area with the
assumption of that residents have heterogeneous social structure. Starting from
this assumption, the condition in daily life is tried to be examined via field
research implemented in İzmir.
Key words: Gated community, Economic capital, Social capital, Cultural
capital.
vi

İÇİNDEKİLER
BİLİMSEL ETİK ........................................................................................................ i
KABUL .................................................................................................................... ii
TEŞEKKÜR ............................................................................................................. iii
ÖZET ....................................................................................................................... iv
SUMMARY .............................................................................................................. v
İÇİNDEKİLER ......................................................................................................... vi
KISALTMALAR VE SİMGELER .............................................................................. ix
TABLOLAR LİSTESİ ................................................................................................ x
ŞEKİLLER LİSTESİ ............................................................................................... xiv
GİRİŞ ....................................................................................................................... 1
BİRİNCİ BÖLÜM
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
1.1. Sermaye Tanımı ................................................................................................. 1
1.2. Sermaye Türleri .................................................................................................. 2
1.2.1. Ekonomik Sermaye ..................................................................................... 3
1.2.2. Sosyal Sermaye ........................................................................................... 3
1.2.2.1.Sosyal Sermaye’nin Ölçümü ........................................................................ 8
1.2.2.2. Sosyal Sermaye Türleri ............................................................................. 10
1.2.2.2.1. Bağlayıcı Sosyal Sermaye .................................................................. 10
1.2.2.2.2. Köprü Kuran Sosyal Sermaye ............................................................ 11
1.2.2.2.3. Birleştirici Sosyal Sermaye ................................................................ 13
1.2.3. Kültürel Sermaye ...................................................................................... 14
1.2.3.1. Kültürel Sermaye Türleri........................................................................... 17
1.2.3.1.1. İçşelleşmiş Kültürel Sermaye ............................................................. 18
1.2.3.1.2.Nesneleşmiş Kültürel Sermaye ............................................................ 19
1.2.3.1.3. Kurumsallaşmış Kültürel Sermaye ..................................................... 20
1.2.3.2. Kültür Ekonomisi, Kültürün Metalaşması ve Frankfurt Okulu ................... 21
vii

İKİNCİ BÖLÜM
KURAMSAL ÇERÇEVE
2.1. Toplumsal Tabakalaşma .......................................................................................... 26
2.1.1. Toplumsal Tabakalaşma Sistemleri .................................................................. 35
2.1.1.1. Kölelik Sistemi ......................................................................................... 36
2.1.1.2. Kast Sistemi .............................................................................................. 38
2.1.1.3. Feodal Zümreler........................................................................................ 41
2.1.2. Toplumsal Tabakalaşma Kuramları .................................................................. 42
2.1.2.1. Fonksiyonalist Toplumsal Tabakalaşma Kuramı ........................................ 42
2.1.2.2. Çatışmacı (Marxist) Toplumsal Tabakalaşma Kuramı ............................... 44
2.1.2.3. Weberyan Toplumsal Tabakalaşma Kuramı .............................................. 47
2.2. Kentte Mekânsal Ayrışma ve Mekânsal Ayrışma Faktörleri ..................................... 48
2.2.1. Sosyal Ayrışma ............................................................................................ 51
2.2.2. Sınıfsal Ayrışma .......................................................................................... 52
2.3. Güvenlikli Siteler .................................................................................................... 54
2.3.1. Tarihsel Süreç ve Güvenlikli Sitelerin Temeli Olarak Banliyöler ...................... 54
2.3.2. Güvenlikli Site Olgusu ..................................................................................... 63
2.3.3. Güvenlikli Sitelerin Sosyal ve Mekânsal Ayrışmadaki Rolü ............................. 70
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İZMİR ÖRNEĞİNDE GÜVENLİKLİ SİTELER
3.1. Araştırma Evreni: İzmir........................................................................................... 73
3.1.1. Coğrafik ve İklimsel Yapı ................................................................................ 73
3.1.2. Demografik Yapı ............................................................................................. 74
3.1.3. Sosyo-Ekonomik Yapı ..................................................................................... 74
3.2. Araştırma Amacı ..................................................................................................... 75
3.3. Temel Hipotezler .................................................................................................... 76
3.4. Araştırma Yöntemi .................................................................................................. 76
3.4.1. Araştırmada Kullanılan İstatistiki Yöntemler .................................................... 78
3.4.2. Evren ve Örneklem .......................................................................................... 79
viii

3.5. Araştırmanın Örneklemini Oluşturan Güvenlikli Siteler ........................................... 80
3.5.1. Çiçek Evler Sitesi (ÇES) .................................................................................. 80
3.5.2. Kordelya Evleri Sitesi (KES)............................................................................ 83
3.6. Araştırma Verilerinin Analizi .................................................................................. 87
3.6.1. Demografik Verilerin Değerlendirilmesi .......................................................... 87
3.6.2. Güvenlikli Site Sakinlerinin Tercihlerinin Değerlendirilmesi .......................... 102
3.6.2.1. Betimleyici İstatistikler ........................................................................... 111
3.6.2.2. Mann-Whitney U Analizleri .................................................................... 115
3.6.2.3. Kruskal-Wallis Analizleri........................................................................ 129
3.6.2.4. Pearson- Correlation Analizleri ............................................................... 172
GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ ................................................................ 175
KAYNAKÇA ........................................................................................................ 179
EKLER ................................................................................................................. 193
EK - 1: Anket Formu (Ön Yüz) .................................................................................... 193
EK - 2: Anket Formu (Arka Yüz) ................................................................................. 194
ÖZGEÇMİŞ ........................................................................................................... 196
ix

KISALTMALAR VE SİMGELER

ABD: Amerika Birleşik Devletleri
AVM: Alışveriş Merkezi
ÇES: Çiçek Evler Sitesi
EUROFOND: Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı
KES: Kordelya Evleri Sitesi
OECD: Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü
SES: Sosyo-ekonomik Statü Endeksi
SPSS: Sosyal Bilimler için İstatistik Paketi
TDK: Türk Dil Kurumu
TOKİ: T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
UNESCO: Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
Vs: Vesaire