TC İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü TÜRKİYE ANALİZİ: TAKİP ÇALIŞMASI ...

294 Pages·2015·8.37 MB·Turkish

T.C.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
Emniyet Genel Müdürlüğü

TÜRKİYE ANALİZİ: TAKİP ÇALIŞMASI
SÜRÜCÜ VE ÖN KOLTUK YOLCULARININ
EMNİYET KEMERİ KULLANIMI

Trafik Hizmetleri Başkanlığı - 2015

1 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
Bu rapor, Emniyet Genel Müdürlüğü öncülüğünde 81 İl Emniyet Müdürlüğü personelinin
fedakarca gerçekleştirdiği, anlamlı alan/gözlem faaliyetlerine dayanan, Emniyet Genel Müdürlüğü
Trafik Hizmetleri Başkanlığı ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümü Güvenlik
Araştırma Biriminin ortak bir çalışması olarak aşağıda isimleri belirtilen geniş bir ekibin eseridir.
Bu ekip, özellikle 2013 yılında yapılan çalışmanın gerçeklesmesine bilgi transferi ile destek veren
Bloomberg Philanthropies ve Johns Hopkins International Injury Research Unit’e, raporun
düzenlenmesinde destek veren Yrd. Doç. Dr. Bahar Öz’e ve alan/gözlem faaliyetlerine katılan
ve/veya koordine eden herkese tüm çalışmaları için teşekkürlerini sunar.
S.N. ÜNVAN ADI SOYADI BÖLÜMÜ
1 Doç. Dr. Türker ÖZKAN ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
2 Uzm. Psk. Yeşim ÜZÜMCÜOĞLU ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
3 Psk. İbrahim ÖZTÜRK ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
4 Psk. Cansu ÖZ ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
5 Psk. Gizem FINDIK ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
6 Psk. Gizem SERIN ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
7 Psk. İrem USLU ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
8 Psk. Pınar BIÇAKSIZ ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi
9 Psk. Şerife YILMAZ ODTÜ Psikoloji Bl. Güvenlik Araştırma Birimi

S.N. Rütbesi Adı Soyadı Birimi
1 1. Sınıf Emniyet Müdürü Yusuf AVAN Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
2 3. Sınıf Emniyet Müdürü Ertuğrul YILDIRIM Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
3 4. Sınıf Emniyet Müdür Dr. Fatih VURSAVAŞ Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
4 Polis Memuru Hakan SARIKAYA Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
5 Polis Memuru İsmail Ersin SAYI Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
6 Polis Memuru Özgür BATTAL Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
7 Polis Memuru Demet GÜNAYDIN Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
8 Bilgisayar Mühendisi Sedat KURBAN Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü
9 4. Sınıf Emniyet Müdürü Tolga HAKAN Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
10 Komiser Edip Ali EKICI Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
11 Polis Memuru Hayrullah ALDEMIR Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
12 Polis Memuru Bahar GEBEŞ Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
13 Polis Memuru Yunus ÇOŞKUN Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
14 İstatistikçi Alper BAYKAL Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
15 Polis Memuru Ahmet YILDIRIM Trafik Planlama ve Destek Dairesi Başkanlığı
16 Polis Memuru Oktay YAYLACI Trafik Uygulama ve Denetleme Dairesi Başkanlığı

2 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
İÇINDEKILER
1. GİRİŞ ............................................................................................................................ 7
2. YÖNTEM ..................................................................................................................... 9
2.1. Emniyet Kemeri Sayımı için Şehir içi ve Şehir dışı Sayım Noktalarının Tespiti ... 9
2.2. Personel Tespiti ve Görevlendirilmesi ....................................................................... 9
2.3. Akıllı Sınıf Eğitimi .................................................................................................... 9
2.4. Emniyet Kemeri Sayım Noktaları, Günleri ve Şekli ................................................. 9
3. SONUÇLAR ............................................................................................................... 10
3.1. Türkiye Genelinde Emniyet Kemeri Kullanım ve Değişim Oranları ...................... 10
3.2. Emniyet Kemeri Kullanımında 81 İlin Genel Durumu ........................................... 18
3.3. Türkiye Genelinde Emniyet Kemeri Kullanım Oranlarının Değişimi ..................... 25
3.4. Türkiye Genelinde Emniyet Kemeri Kullanımında Sürücü ve Ön Koltuk
Yolcularının Karşılaştırılması ......................................................................................... 28
4. TARTIŞMA ................................................................................................................ 29
KAYNAKLAR ............................................................................................................... 29
EKLER: TÜRKİYE GENELİ ANALİZLER ................................................................. 32
TÜRKİYE ....................................................................................................................... 32
İL BAZLI ORANLAR .................................................................................................... 42
ADANA .......................................................................................................................... 43
ADIYAMAN .................................................................................................................. 46
AFYON ........................................................................................................................... 49
AĞRI ............................................................................................................................... 52
AMASYA ....................................................................................................................... 55
ANKARA ....................................................................................................................... 58
ANTALYA ..................................................................................................................... 61
ARTVİN ......................................................................................................................... 64
AYDIN ............................................................................................................................ 67
3 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
BALIKESİR .................................................................................................................... 70
BİLECİK ......................................................................................................................... 73
BİNGÖL ......................................................................................................................... 76
BİTLİS ............................................................................................................................ 79
BOLU .............................................................................................................................. 82
BURDUR ........................................................................................................................ 85
BURSA ........................................................................................................................... 88
ÇANAKKALE ................................................................................................................ 91
ÇANKIRI ........................................................................................................................ 94
ÇORUM .......................................................................................................................... 97
DENİZLİ ....................................................................................................................... 100
DİYARBAKIR ............................................................................................................. 103
EDİRNE ........................................................................................................................ 106
ELAZIĞ ........................................................................................................................ 109
ERZİNCAN .................................................................................................................. 112
ERZURUM ................................................................................................................... 115
ESKİŞEHİR .................................................................................................................. 118
GAZİANTEP ................................................................................................................ 121
GİRESUN ..................................................................................................................... 124
GÜMÜŞHANE ............................................................................................................. 127
HAKKARİ .................................................................................................................... 130
HATAY ........................................................................................................................ 133
ISPARTA ...................................................................................................................... 136
MERSİN ....................................................................................................................... 139
İSTANBUL ................................................................................................................... 142
İZMİR ........................................................................................................................... 145
KARS ............................................................................................................................ 148
4 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
KASTAMONU ............................................................................................................. 151
KAYSERİ ..................................................................................................................... 154
KIRKLARELİ .............................................................................................................. 157
KIRŞEHİR .................................................................................................................... 160
KOCAELİ ..................................................................................................................... 163
KONYA ........................................................................................................................ 166
KÜTAHYA ................................................................................................................... 169
MALATYA .................................................................................................................. 172
MANİSA ....................................................................................................................... 175
KAHRAMANMARAŞ ................................................................................................. 178
MARDİN ...................................................................................................................... 181
MUĞLA ........................................................................................................................ 184
MUŞ .............................................................................................................................. 187
NEVŞEHİR ................................................................................................................... 190
NİĞDE .......................................................................................................................... 193
ORDU ........................................................................................................................... 196
RİZE .............................................................................................................................. 199
SAKARYA ................................................................................................................... 202
SAMSUN ...................................................................................................................... 205
SİİRT ............................................................................................................................ 208
SİNOP ........................................................................................................................... 211
SİVAS ........................................................................................................................... 214
TEKİRDAĞ .................................................................................................................. 217
TOKAT ......................................................................................................................... 220
TRABZON .................................................................................................................... 223
TUNCELİ ..................................................................................................................... 226
ŞANLIURFA ................................................................................................................ 229
5 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
UŞAK ............................................................................................................................ 232
VAN .............................................................................................................................. 235
YOZGAT ...................................................................................................................... 238
ZONGULDAK ............................................................................................................. 241
AKSARAY ................................................................................................................... 244
BAYBURT ................................................................................................................... 247
KARAMAN .................................................................................................................. 250
KIRIKKALE ................................................................................................................. 253
BATMAN ..................................................................................................................... 256
ŞIRNAK ........................................................................................................................ 259
BARTIN ........................................................................................................................ 262
ARDAHAN .................................................................................................................. 265
IĞDIR ........................................................................................................................... 268
YALOVA ...................................................................................................................... 271
KARABÜK ................................................................................................................... 274
KİLİS ............................................................................................................................ 277
OSMANİYE ................................................................................................................. 280
DÜZCE ......................................................................................................................... 283
Gözlemlere Katılan Personeller .................................................................................. 2836

6 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
ŞEKİLLER
ŞEKIL 1. TÜRKİYE GENELİNDE, ŞEHIR IÇI VE DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI GENEL
ORTALAMA YÜZDELIK ORANLAR ............................................................................................... 10
ŞEKIL 2. TÜRKİYE GENELİNDE, ŞEHIR IÇI VE DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM
YÜZDELIK ORANLARI ................................................................................................................ 11
ŞEKIL 3. TÜRKİYE GENELİNDE ARAÇ TİPİNE GÖRE EMNIYET KEMERI KULLANIMI GENEL ORTALAMA
YÜZDELIK ORANLAR ................................................................................................................. 11
ŞEKIL 4. TÜRKİYE GENELİNDE ARAÇ TİPİNE GÖRE EMNİYET KEMERİ KULLANIMI DEĞIŞIM YÜZDELIK
ORANLARI ................................................................................................................................. 12
ŞEKIL 5. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR İÇİNDE ARAÇ TİPİNE GÖRE EMNIYET KEMERI KULLANIMI GENEL
ORTALAMA YÜZDELIK ORANLAR ............................................................................................... 12
ŞEKIL 6. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR İÇİNDE ARAÇ TİPİNE GÖRE EMNİYET KEMERİ KULLANIMI DEĞIŞIM
YÜZDELIK ORANLARI ................................................................................................................ 13
ŞEKIL 7. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR DIŞINDA ARAÇ TİPİNE GÖRE EMNIYET KEMERI KULLANIMI GENEL
ORTALAMA YÜZDELIK ORANLAR ............................................................................................... 13
ŞEKIL 8. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR DIŞINDA ARAÇ TİPİNE GÖRE EMNİYET KEMERİ KULLANIMI
DEĞIŞIM YÜZDELIK ORANLARI .................................................................................................. 14
ŞEKIL 9, 10, 11. TÜRKİYE GENELİNDE HAFTA İÇİ VE SONU DURUMUNA GÖRE EMNIYET KEMERI
KULLANIMI ORTALAMA YÜZDELIK ORANLARI ........................................................................... 14
ŞEKIL 12, 13, 14. TÜRKİYE GENELİNDE HAFTA İÇİ VE SONU DURUMUNA GÖRE EMNIYET KEMERI
KULLANIMI DEĞIŞIM YÜZDELIK ORANLARI ................................................................................ 15
ŞEKIL 15. TÜRKİYE GENELİNDE GÜN İÇERİSİNDEKİ ZAMANA GÖRE EMNIYET KEMERI KULLANIMI
GENEL ORTALAMA YÜZDELIK ORANLAR .................................................................................... 15
ŞEKIL 16. TÜRKİYE GENELİNDE GÜN İÇERİSİNDEKİ ZAMANA GÖRE EMNIYET KEMERI KULLANIMI
DEĞIŞIM YÜZDELIK ORANLARI .................................................................................................. 16
ŞEKIL 17. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR İÇİNDE GÜN İÇERİSİNDEKİ ZAMANA GÖRE EMNIYET KEMERI
KULLANIMI YÜZDELIK ORANLARI .............................................................................................. 16
ŞEKIL 18. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR İÇİNDE GÜN İÇERİSİNDEKİ ZAMANA GÖRE EMNIYET KEMERI
KULLANIMI DEĞIŞIM YÜZDELIK ORANLARI ................................................................................ 17
ŞEKIL 19. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR DIŞINDA GÜN İÇERİSİNDEKİ ZAMANA GÖRE EMNIYET KEMERI
KULLANIMI YÜZDELIK ORANLARI .............................................................................................. 17
ŞEKIL 20. TÜRKİYE GENELİNDE ŞEHİR DIŞINDA GÜN İÇERİSİNDEKİ ZAMANA GÖRE EMNIYET KEMERI
KULLANIMI DEĞIŞIM YÜZDELIK ORANLARI ................................................................................ 18
ŞEKIL 21. SÜRÜCÜLERIN TÜRKIYE GENELINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI KATEGORILERINDEKI
DEĞIŞIMI ................................................................................................................................... 25
ŞEKIL 22. ÖN KOLTUK YOLCULARININ TÜRKIYE GENELINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI
KATEGORILERINDEKI DEĞIŞIMI ................................................................................................. 26
ŞEKIL 23. SÜRÜCÜLERIN TÜRKIYE ŞEHIR IÇINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI KATEGORILERINDEKI
DEĞIŞIMI ................................................................................................................................... 26
ŞEKIL 24. ÖN KOLTUK YOLCULARININ TÜRKIYE ŞEHIR IÇINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI
KATEGORILERINDEKI DEĞIŞIMI ................................................................................................. 27
ŞEKIL 25. SÜRÜCÜLERIN TÜRKIYE ŞEHIR DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI KATEGORILERINDEKI
DEĞIŞIMI ................................................................................................................................... 27
ŞEKIL 26. ÖN KOLTUK YOLCULARININ TÜRKIYE ŞEHIR DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI
KATEGORILERINDEKI DEĞIŞIMI ................................................................................................. 28
ŞEKIL 27. SÜRÜCÜLER ILE ÖN KOLTUK YOLCULARININ KEMER KULLANIMI ORANLARININ YILLARA
GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI ......................................................................................................... 28

7 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
HARİTALAR
HARITA 1. SÜRÜCÜLER IÇIN EMNIYET KEMERI GENEL ORTALAMALARI (GENEL) ........................... 19
HARITA 2. SÜRÜCÜLER IÇIN EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM ORANLARI (GENEL) .............. 20
HARITA 3. ÖN KOLTUK YOLCULARI IÇIN EMNIYET KEMERI GENEL ORTALAMALARI (GENEL) ....... 20
HARITA 4. ÖN KOLTUK YOLCULARI IÇIN EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM ORANLARI
(GENEL) .................................................................................................................................... 21
HARITA 5. SÜRÜCÜLER IÇIN ŞEHIR IÇINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI GENEL ORTALAMALARI 21
HARITA 6. SÜRÜCÜLER IÇIN ŞEHIR IÇINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM ORANLARI....... 22
HARITA 7. ÖN KOLTUK YOLCULARI IÇIN ŞEHIR IÇINDE EMNIYET KEMERI GENEL ORTALAMALARI . 22
HARITA 8. ÖN KOLTUK YOLCULARI IÇIN ŞEHIR IÇINDE EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM
ORANLARI ................................................................................................................................. 23
HARITA 9. SÜRÜCÜLER IÇIN ŞEHIR DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI ORTALAMALARI
(GENEL) .................................................................................................................................... 23
HARITA 10. SÜRÜCÜLER IÇIN ŞEHIR DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM ORANLAR ... 24
HARITA 11. ÖN KOLTUK YOLCULARI IÇIN ŞEHIR DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI GENEL
ORTALAMALARI ........................................................................................................................ 24
HARITA 12. ÖN KOLTUK YOLCULARI IÇIN ŞEHIR DIŞINDA EMNIYET KEMERI KULLANIMI DEĞIŞIM
ORANLAR .................................................................................................................................. 25
8 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
1. GİRİŞ

Emniyet kemeri kullanımının, olası bir trafik kazası sonucu ölüm ve yaralanma riskini azaltma
kapasitesi vardır. Bu oran, kaza sonrası ölümlerde sürücüler ve ön koltuk yolcuları için %50, arka
koltuk yolcuları için ise %75’tir; kaza sonrası yaralanmalarda ise %77 ye kadar ulaşmaktadır
(örn., WHO, 2008; 2013). Bu özellikler, emniyet kemeri kullanımını en basit, maliyeti en az ve
etkinliği en yüksek önleyici araç içi ekipmanlardan biri haline getirmektedir. Bu oranlar ve
özelliklerin sürücü, yolcu ve trafik güvenliğine etkisi emniyet kemeri kullanımının bir ülkede ve o
ülkenin karayollarında ne kadar yaygın olduğu ile yakından ve anlamlı bir şekilde ilişkili olacaktır.
Bu nedenlerle, 2014 yılında Türkiye’nin 81 İl Merkezindeki şehir içi yollarda ve yerleşim yeri
dışındaki şehirlerarası yollarda yapılan gözlem çalışmalarıyla ülke bazlı ilk genel durum tespiti
yapılmıştır (kapsamlı rapor için bakınız T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü, 2014)
Bu sayede, sürücü ve ön koltuk yolcularının emniyet kemeri kullanım oranları yol tipine, araç
türüne, gün içindeki saatlere ve hafta içi ve hafta sonuna göre belirlenmiştir (kapsamlı rapor için
bakınız T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü, 2014). Bu çalışma, 2013 yılında
yapılan bahsi geçen çalışmanın takibi niteliğindedir. Takip çalışması olması açısından, kendi
alanında dünyadaki ilk çalışma olduğu söylenebilir. Ayrıca bu çalışmadaki gözlemler, Türkiye’nin
81 İl Merkezindeki şehir içi yollarda ve yerleşim yeri dışındaki şehirlerarası yollarda bir önceki
çalışma ile aynı noktolarda, aynı zaman dilimlerinde ve aynı ölçüm formları ve protokolleri
kullanılarak yapılmıştır. Böylece, 2013 ve 2014 yıllarındaki veriler kullanılarak çeşitli
kıyaslamalar yapılmış, genel durum tespiti ve oranlardaki değişimler belirlenmiştir.

2. YÖNTEM
Türkiye genelinde, sayımın standart bir şekilde ve belirli bir yöntem çerçevesinde yapılmasının
sağlanması için 2013 yılındaki sürecin aynısı aşağıda belirtildiği şekilde izlenmiştir.
2.1. Emniyet Kemeri Sayımı için Şehir içi ve Şehir dışı Sayım Noktalarının Tespiti:
2013 yılında, her ilde, sayım yapılacak şehir içi ve şehir dışı noktaların tespiti ilgili talimatlarda
belirtilen genel kriterlere göre illerdeki ilgili uzman personel tarafından yapılmıştır. Buna göre,
Türkiye genelinde şehir içinde 338 ve şehir dışında 255 gözlem noktası olmak üzere toplam 593
noktada sayım yapılmıştır. Bu rapordaki gözlem noktaları 2013 yılındaki noktalarla aynıdır.

2.2. Personel Tespiti ve Görevlendirilmesi:
Belirtilen genel özelliklere göre yer tespitlerinin her bir ilde yapılması sonrasında sayım yapacak
personel EGM ile ortak belirlenen belli özelliklere göre belirlenmiş ve her bir gözlem noktasında
en az 1 kişi olacak şekilde görevlendirilmiştir.
2.3. Akıllı Sınıf Eğitimi:
İlgili personel; Sayım ve Bilgilendirme Formları Kullanımı, Sayım Görevlisinin ve Sorumlusunun
Yapacağı İşler, Sayım Yapılırken Dikkat Edilecek Hususlar, Veri Girişi İşlemleri ve Dosyaların
Merkeze Gönderilmesi konularında 81 İlde eş zamanlı olarak uzaktan eğitim almıştır.
2.4. Emniyet Kemeri Sayım Noktaları, Günleri ve Şekli:
Tüm illerde aşağıda belirtilen günlerde ve şekilde emniyet kemeri sayım gözlemleri yapılmıştır.
Emniyet kemeri sayımları 21-27 Eylül 2014 tarihleri arasında, hafta içi (1) gün, hafta sonu (1)
gün olmak üzere günde (6) saatten toplam (2) gün ve (12) saat olarak dört etapta
gerçekleştirilmiştir. Birinci etap 08.00-09.30, ikinci etap 10.00-11.30, üçüncü etap 13.00-14.30 ve
dördüncü etap 15.00-16.30 saatleri arasında gerçekleştirilmiştir. Emniyet kemeri takma oranlarının
9 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ
net olarak anlaşılması için Pazartesi ve Cuma günleri, bayramlar ve maç günleri gibi normal trafik
akışını etkileyecek herhangi bir durumda sayım yapılmamıştır. Bazı illerde çeşitli
mecburiyetlerden (örn., asayiş) dolayı yukarıda belirtilen tarih dışındaki günleri kullanma durumu
olmuştur. Bu durumların dışında, sayımlar hafta içi Salı, Çarşamba ve Perşembe günlerinden
birinde, hafta sonu ise Cumartesi veya Pazar günlerinde o ildeki sayım noktalarının tümünde eş
zamanlı/aynı anda gerçekleştirilmiştir.
3. SONUÇLAR
Türkiye genelinde şehir içinde 383,606 ve şehir dışında 251,820 araç olmak üzere genel toplamda
635,426 araç gözlemlenerek sürücü ve ön koltuk yolcusu emniyet kemeri kullanım oranları
hesaplanmıştır.

3.1. Türkiye Genelinde Emniyet Kemeri Kullanım ve Değişim Oranları:
Buna göre; Türkiye genelinde (bakınız Ekler: Türkiye Geneli Analizler) sürücülerin %47,6’sı, ön
koltuk yolcularının %37,5’i emniyet kemeri kullanmaktadır. Şehir içinde bu oranlar sırasıyla
%39,8 ve %27’dir. Aynı oranların şehir dışında sırasıyla %60,2 ve %51,1 olduğu tespit edilmiştir
(bakınız Şekil 1).

Şekil 1. Türkiye Genelinde, Şehir İçi ve Dışında Emniyet Kemeri Kullanımı Genel Ortalama
Yüzdelik Oranlar
2013 yılında yapılan gözlem çalışmasının sonuçlarına kıyasla (kapsamlı rapor için bakınız T.C.
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü, 2014); 2014 yılında yapılan gözlem sonuçları
emniyet kemeri kullanım oranı Türkiye genelinde (bakınız Ekler: Türkiye Geneli Analizler)
sürücülerde %4, ön koltuk yolcularında ise %1,6 artış göstermiştir. Şehir içinde bu oranlar
sırasıyla %4,1 ve %1,8 artış göstermiştir. Aynı oranlar şehir dışında sürücüler için %4 artış
göstermişken, ön koltuk yolcuları için bu değer herhangi bir değişim göstermemiştir (bakınız Şekil
2).

10 |
Emniyet Genel Psikoloji Bölümü
Güvenlik Araştırma Birimi
Müdürlüğü
Ulaşım Araştırma Merkezi
ODTÜ