Table Of ContentT.C.
ĠSTANBUL AREL UNĠVERSĠTESĠ
SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTUSU
ĠġLETME ANABĠLĠM DALI
STRATEJĠK POLĠTĠK PAZARLAMA, Y KUġAĞINA YÖNELĠK POLĠTĠK
PAZARLAMA STRATEJLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ
(Yüksek Lisans Tezi)
Tezi Hazırlayan: Zeki ÇETĠN
Enstitü No: 125200228
DanıĢman:
Prof. Dr. Muhittin KARABULUT
Ġstanbul-2015
T.C.
ĠSTANBUL AREL UNĠVERSĠTESĠ
SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTUSU
ĠġLETME ANABĠLĠM DALI
STRATEJĠK POLĠTĠK PAZARLAMA, Y KUġAĞINA YÖNELĠK POLĠTĠK
PAZARLAMA STRATEJLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ
(Yüksek Lisans Tezi)
Tezi Hazırlayan: Zeki ÇETĠN
Enstitü No: 125200228
YEMĠN METNĠ
Yüksek lisans tezi olarak sunduğum “Politik Pazarlama Y KuĢağına Yönelik
Politik Pazarlama Stratejilerinin GeliĢtirilmesi ” baĢlıklı bu çalıĢmanın, bilimsel
ahlak ve geleneklere uygun Ģekilde tarafımdan yazıldığını, yararlandığım eserlerin
tamamının kaynaklarda gösterildiğini ve çalıĢmanın içinde kullanıldıkları her yerde
bunlara atıf yapıldığını belirtir ve bunu onurumla doğrularım.
18.09.2015
Zeki ÇETĠN
ONAY
Tezimin/raporumun kağıt ve elektronik kopyalarının Ġstanbul Arel
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü arĢivlerinde aĢağıda belirttiğim koĢullarda
saklanmasınaizin verdiğimi onaylarım:
□ Tezimin/Raporumun tamamı her yerden eriĢime açılabilir.
□ Tezim/Raporum sadece Ġstanbul Arel yerleĢkelerinden eriĢime açılabilir.
□ Tezimin/Raporumun 5 beĢ yıl süreyle eriĢime açılmasını istemiyorum. Bu
sürenin sonunda uzatma için baĢvuruda bulunmadığım takdirde,
tezimin/raporumun tamamı her yerden eriĢime açılabilir.
18.09.2015
Zeki ÇETĠN
ÖZET
STRATEJĠK POLĠTĠK PAZARLAMA, Y KUġAĞINA YÖNELĠK POLĠTĠK
PAZARLAMA STRATEJLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ
Zeki ÇETĠN
Yüksek Lisans Tezi, ĠĢetme Anabilim Dalı
DanıĢman: Prof. Muhittin KARABULUT
Eylül, 2015 - 181 sayfa
Demokratik yönetim ve devlet yaĢam tarzının ayrılmaz unsuru olan siyasal
partilerin programlarının seçimler öncesi hedef seçmen kitlesine belli strateji ve
politikalarla anlatımı ve desteğinin alınması giderek önem kazanmaktadır. Kitle
partilerinin genelde kemikleĢmiĢ ideolojik seçmen kitlesi dıĢında kararsız ve
partilerin seçim öncesi uyguladığı seçim propagandası ve çevresel faktörlerin
(ekonomik, milli vb.) etkisi ile oy verecek olan seçmen kitlesinin oyunu kazanma
aĢamasında politik pazarlama araç ve stratejileri belirleyici olmaktadır. Bu seçmen
kitlesi gün geçtikçe artmakta ve partilerin hedef seçmen kitlesi olarak gün geçtikçe
artarak devam etmektedir. DıĢa açılmıĢ ve çevresel etkilerin giderek arttığı seksenli
yıllar ve sonrasında Türkiye‟de de siyasi partiler kamuoyu araĢtırmaları ile seçmen
özellikleri ve grupları ile ilgili anketler ile güçlü ve eksik taraflarının tespiti ve
uygulanacak seçmen davranıĢlarını yönlendirebilecek etkileyici propaganda araçları
ile desteklenmiĢ bir seçim stratejisi ile baĢarıya ulaĢma konusunda uzman Ģirketler ile
çalıĢmaya baĢlamıĢlardır. Bu baĢarının seçim sonrası da bir sonraki seçimlerde
kitlenin konsolide edilerek güçlü bir Ģekilde desteğinin alınması içinde devamı
gerekmektedir. Seçmenin öncelik ve ağırlıkları değiĢeceğinden bu tür araĢtırma ve
uygulamaların düzenlilik arz etmesi baĢarının lider dıĢındaki en önemli aracı olduğu
kanaatindeyim. Bu tezin amacı politik çerçevenin tanımlanması ve hangi tür araçlar
ile seçmen kararını parti lehine çevirme ve kazanma yollarını ortaya koymaktır. Bu
kapsamda kitle iletiĢim yolları ve teknikleri önem arz etmektedir.
Anahtar kelimeler: Y KuĢağı, politik pazarlama, siyasi partiler, politika, seçim
sistemleri
i
ABSTRACT
STRATEGICAL POLITICAL MARKETING, POLITICAL MARKETING
STRATEGIES FOR GENERATION Y
Master’s Thesis, Business Department
Advisor: Prof. Dr. Muhittin KARABULUT
September, 2015 – 181 pages
It is becoming gradually important to express and get support of target voters
with party programs before eelections for the politcal parties which are Integral
element of democratic governance and public life. Parties often entrenched
ideological voters except unstable and electioneering applied before the election of
the party and environmental factors (economic, national, etc. ), political marketing
tools and strategies in the process of winning the game of voters who will vote with
the effect is decisive. This constituency is increasing day by day and continues to
increase day by day as the target constituency of the parties. After 80s when
environmental effects gradually increased, political parties started to make surveys
about voter features and groups. In this surveys, political parties are studied with
specialized companies and it is aimed to investigate strong and weak sides of party
programmes. This success should be carried on after election to get the support of
voters by consolidated. Since the priorities and trends are chancing, I believe that the
continuity of this kind of studies and practices are the most important tools for succes
except the leader. The main purpose of this study is to define the political framework
and to expose what kind of tools make voters to support the party. In this context, it
is important to mass communication and techniques.
Keywords: Generation Y, political marketing, political parties, politics, election
systems
ii
ÖNSÖZ
Politik pazarlama uygulamalarında hedef pazar olarak Y kuĢağına yönelik
politik pazarlama stratejilerinin geliĢtirilmesi siyasal partiler için önem taĢımaktadır.
Bu bakımdan yapmıĢ olduğum bu çalıĢmada Y kuĢağına ait seçmenlerin oy verme
davranıĢlarını araĢtırdım. Bu araĢtırmam boyunca beni her konuda destekleyen yol
gösteren değerli, görüĢleriyle çalıĢmama en büyük katkıyı sağlayan danıĢman Hocam
Sayın Prof. Dr.Muhittin KARABULT‟ a;
ÇalıĢmamın her aĢamasında destek ve önerilerini ve anlayıĢını esirgemeyen
hocam Sayın Prof. Dr. Ali AKDEMĠR‟e;
ÇalıĢmanın istatistik analiz bölümlerinde yardımcı olan Ersan ÇIRAK‟a;
Her zaman yanımda olan ve çalıĢmamın yazımında yardımcı olan sevgili
oğlum Batuhan ÇETĠN‟e, EĢim Gülten ÇETĠN‟e ve kardeĢim Güzel ÇELĠK‟e;
Anketlerin katılımcılara ulaĢtırılmasında büyük emeği olan yeğenim Okan
KARAMANLI‟ya teĢekkürlerimi bir borç bilirim.
Zeki ÇETĠN
Eylül 2015
Ġstanbul
iii
ĠÇĠNDEKĠLER
ÖZET ............................................................................................................................ i
ABSTRACT ................................................................................................................ ii
ÖNSÖZ ....................................................................................................................... iii
ĠÇĠNDEKĠLER ......................................................................................................... iv
KISALTMALAR LĠSTESĠ ..................................................................................... vii
TABLOLAR LĠSTESĠ ............................................................................................ viii
ġEKĠLLER LĠSTESĠ ................................................................................................ ix
GĠRĠġ .......................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM
ULUSAL VE KÜRESEL POLĠTĠK REKABETÇĠ PAZARIN
ÖZELĠKLERĠ VE POLĠTĠK PAZARIN ÇEKĠCĠLĠĞĠ
1.1. POLĠTĠK PAZARLAMA KAVRAMI, SEZAR‟DAN GÜNÜMÜZE
TARĠHSEL GELĠġĠMĠ VE PAZAR ÇEVRESĠ .......................................................... 3
1.1.1. Politik Pazarlama Kavramı .......................................................................... 3
1.1.2. Sezar‟dan Günümüze Tarihsel GeliĢimi .................................................... 13
1.1.3. Pazar Çevresi Faktörleri ............................................................................. 18
1.2. AYDINLANMA ÇAĞINDAN SANAL ÇAĞA: POLĠTĠK AYDINLANMA,
KARARTMA, ÇOĞULCULUK VE DEMOKRATĠK KURUMLAR, SEÇĠM
SĠSTEMLERĠ ............................................................................................................. 19
1.2.1. Politik Aydınlanma ve Karartma Dönemi .................................................... 19
1.2.2. Politik Çoğulculuk, Demokratik kurumlar ve Seçim sistemleri .................. 21
1.2.3. Türkiye‟de Siyasal Partiler ve Politik Pazarın Çekiciliği: CHP Örneği ve
Diğerleri ................................................................................................................. 25
1.3. KÜRESEL GÜÇLER VE KÜRESEL KURUMLAR VE EVRENSEL POLĠTĠK
ÖZELLĠKLER: .......................................................................................................... 33
1.4. BÖLGESEL GÜÇLER VE BÖLGESEL KURUMLAR: BÖLGESEL POLĠTĠK
PAZAR ....................................................................................................................... 34
1.5. ULUSAL GÜÇLER VE ULUSAL KURUMLAR: ULUSAL POLĠTĠK PAZAR
.................................................................................................................................... 35
1.6. ULUSAL PAZARDAN BÖLGESEL VE KÜRESEL PAZARLARA POLĠTĠK
YAYILMA ................................................................................................................. 38
2. BÖLÜM
POLĠTĠK HEDEF PAZARIN BELĠRLENMESĠ VE POLĠTĠK PAZARLAMA
BĠLEġENLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ; VATANDAġIN POLĠTĠK JENERĠK
BEKLENTĠLERĠ VE POLĠTĠK BEKLENTĠLERE UYGUN PARTĠ LĠDER
VE ADAY ÖZELĠKLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ
2.1. POLĠTĠK PAZAR, PAZAR BÖLÜMLERĠ VE HEDEF PAZARLARIN
BELĠRLENMESĠ ....................................................................................................... 40
2.1.1. Politik Pazar ................................................................................................. 40
2.1.2. Pazar Bölümleme ......................................................................................... 42
2.1.3. Hedef Pazarların Belirlenmesi ..................................................................... 43
2.1.4. Bir Alt Hedef Pazar Bölümü Olarak Y KuĢağı ............................................ 44
iv
2.1.4.1 Sessiz (Lost) KuĢak (1925-1945) ........................................................... 50
2.1.4.2 Bebek Patlaması -BabyBoomers KuĢağı (1946-1964) .......................... 51
2.1.4.3. X KuĢağı (1965-1979) .......................................................................... 52
2.1.4.4. Y KuĢağı (1980-2000) .......................................................................... 52
2.1.4.5. Z KuĢağı (2000 ve sonrası) ................................................................... 62
2.2. VATANDAġIN POLĠTĠK JENERĠK POLĠTĠK BEKLENTĠLERĠ ................... 63
2.3. POLĠTĠK BEKLENTĠLERE UYGUN PARTĠ, PARTĠ LĠDERĠ VE ADAY
ÖZELLĠKLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ VE REKABETÇĠ KONUMLANDIRMA 66
2.3.1. Politik Pazarlama BileĢenleri ...................................................................... 66
2.3.1.1. Ürün ...................................................................................................... 67
2.3.1.2. Politik Bedel/Fiyat ................................................................................ 77
2.3.1.3. Dağıtım .................................................................................................. 80
2.3.1.4. Pazarlama ĠletiĢimi: Reklam ve diğer ĠletiĢim BileĢenleri .................... 85
2.3.1.5. Pazarlama ĠletiĢimi/Tutundurmanın ÇeĢitleri ve Özellikleri ................ 88
2.3.2. Rekabetçi Politik Konumlandırma ............................................................... 93
2.4. POLĠTĠK BEKLENTĠLERE UYGUN PARTĠ VE YEREL ÖRGÜTLERĠNĠN
ORGANĠZASYONU VE GELĠġTĠRĠLMESĠ ........................................................... 95
2.4.1. Yerel Örgütler Olarak Ġl, Ġlçe, Belde Örgütleri ve Belediye Örgütleri ........ 95
2.4.2. Yerel Örgüt Organizasyonlarının GeliĢtirilmesi .......................................... 96
2.5. POLĠTĠK YÜK: VATANDAġIN POLĠTĠK KAZANCI VE ÖDEDĠĞĠ BEDEL
.................................................................................................................................. 107
2.6. POLĠTĠK BEKLENTĠLERE UYGUN PAZARLAMA ĠLETĠġĠM
SĠSTEMĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ ........................................................................... 108
3. BÖLÜM
Y KUġAĞI POLĠTĠK BEKLENTĠLERĠNĠN ARAġTIRILMASI
3.1. ARAġTIRMA SORUNU VE HĠPOTEZLERĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ .............. 111
3.2. ĠKĠNCĠL KAYNAKLARIN DEĞERLENMESĠ, BAĞIMSIZ VE BAĞLI
DEĞĠġKENLER VE ARAġTIRMA MODELĠ ....................................................... 111
3.3. Y KUġAĞI BEKLENTĠLERĠNE ĠLĠġKĠN VERĠ TOPLANMASI: ANA
KÜTLE VE ÖRNEK HACMĠ ................................................................................. 112
3.4. TOPLANAN VERĠLERĠN ANALĠZĠ .............................................................. 113
3.4.1. Y Profiline ĠliĢkin Frekans ve Yüzde Değerleri ......................................... 113
3.4.2. AraĢtırma Ölçeğinin Güvenilirlik Analizleri ............................................. 118
3.4.3. Faktör Analizi ............................................................................................ 118
3.4.4. Katılımcıların AraĢtırma Ölçeği Alt Boyutlarına ĠliĢkin Betimleyici
Ġstatistikleri ........................................................................................................... 128
3.4.5. Hipotez Eksenli Analizler ve Elde Edilen Bulgular ................................... 130
3.5. SONUÇLAR ..................................................................................................... 132
v
