Table Of ContentRahmi Maltaş
1965 yılında Tatvan'da doğdu. İlkokulu birleştirilmiş sınıf müfredatıyla
bitirdi. Orta ve lise öğrenimini Tatvan'da tamamladı. 1987 yılında Dicle Üni
versitesi Eğitim Fakültesinden mezun oldu. iki yıl kadar bir kamu kuruluşun
da çalıştı. 1992 yılında Siirt'e öğretmen olarak atandı. 1993-1994 'ten itibaren
Tatvan Atatürk Lisesi'nde idarecilik ve değişik okullarda İngilizce öğretmen
liği yaptı. 2004-2007 yılları arasında siyasi danışmanlık, müdürlük ve koordi
natörlük görevlerinde bulundu. Ulusal ve Uluslararası sempozyum, panel ve
konferanslara katıldı. 2007'den bu yana Nurullah Eren Anadolu Öğretmen Li
sesi'nde öğretmen olarak görev yapmaktadır. Almanca ve İngilizce bilen
Rahmi Maltaş Evli ve 4 çocuk babasıdır.
SÜMERLERDEN GÜNÜMÜZE
EGİTİM-1
(İlkO rtaçağ)
ve
Rahmi MALTA Ş
CİZGİ
• •'1 ". 1.,1
ÇizgKii tabeYvaiy ınl2a81n :
BiliTmo pluSmi yaset
•
GeneYla yınY önetmeni
MalunutA rlı
•
Kapak:
Harun Yıldız
•
Baskı
SebaOtf set
•
CÇlql KJtabevl
Şahat 2011
•
ISBN9:78 -605-454 1-18-0
YayıncSıe rtifiNkoa: 17 536
•
K0T0PHANE BİLGİ KARTI
MALT AŞ,R ahmi
SümerleGrüdneünm ilzEeğ it-i1m
(ilvkeOrt açağ)
*
ANAHTAR KAVRAMLAR
-Key Concepts-
1. Eğiti2.m P,e dago3.j Dii,nv eE ğitim4,. EğiFtieml sefesi
EdııcatiPoedna,go gyR,e ligaindo Ednıı catiEodnuc,a tiPohni losophy
•
ÇİZGİ KiTABEVİ
MimaMruz afferC addesi
HelvacıAopğtlN.uo :41-/KIO NYA
Tel0:33 2 353 62 65 -353 62 66
Faks03:3 2 353 IO 22
www.c:izgikitabevi.c:om
İÇİNDEKİLER
Önsöz .............................................................................................................. 7
Giriş .............................................................................................................. 11
BİRİNCİ BÖLÜM
bkçai'da Elitim
1· Sümerlerde Eğitim ................................................................................. 25
2- Mısır'da Eğitim ....................................................................................... 50
3- Çin'de Eğitim ......................................................................................... 70
A-Konfüçyüs ......................................................................................... 79
B-Lao Tzu ............................................................................................. 89
4- Hintlilerde Eğitim ................................................................................... 91
5· Perslerde Eğitim ..................................................................................... 97
6- İbranilerde Eğitim ................................................................................. 106
7- Türklerde Eğitim ................................................................................... 113
8- YunanlılardaEğitim .............................................................................. 121
A- Atina'da Eğitim .............................................................................. 133
B- Sparta'da Eğitim ............................................................................. 137
C- Sofistler .......................................................................................... 142
D- Sokrates ......................................................................................... 146
E- Eflatun ............................................................................................ 159
F- Aristo .............................................................................................. 182
9- Roma'da Eğitim ...................................................................................... 199
A-Çiçero .............................................................................................. 206
B-Lucius Annacus Seneca ................................................................... 207
C-Marcus Fabius Quintilianus ............................................................. 209
İKİNCİ BÖLÜM
Ortaçal'da Elitim
1· Ortaçağ Avrupa�ı'nda Eğitim ............................................................... 213
2· İslam' da Eğitim .................................................................................... 233
A-Camiler ............................................................................................ 248
B-Medreseler ....................................................................................... 248
C· Beytül-Hikme .................................................................................. 251
D-Darül-İlm ......................................................................................... 253
E-lslam'ın Örgün Eğitim Kurumlannda Gelişen
Bilimler .................................................................................................2 66
a) Coğrafya ve Astronomi ........................................... -........................ 266
b) Doğa Bilimleri .................................................................................. 267
c) Matematik ......................................................................................... 269
d) Tıp .................................................................................................... 271
e) Felsefe .............................................................................................. 273
F-İslam Bilginlerine Göre Eğitim ........................................................ 278
a) Ebu Nasr Muhammed Far ibi ............................................................ 278
b) İmam Gazili ..................................................................................... 284
c) İbn Tufeyl ......................................................................................... 292
d) İbn Haldun ........................................................................................ 305
Kaynakça ............................................................................................. 313
Dizin ..................................................................................................... 319
ÖNSÖZ
Eğititma riihnis antlaırki hiddüişrü,n ctea rihiDdüişrü.n cenin
sözk onusoul duğhue rz erreadrea yıvşa rdıdri,nv ardıfre,l sefe
vardıern;k estirimfaed eyilnes ankıenn divsair dıTra.r ibhiil eeğ i
timlbea şlatıyoyruazn,yi a zıyYlaaz.Sı ü mert apınaklatroımnudra
cuklandFıi.r avunuenv ib ire ğitimk urumuydGuı.l gameöşl,ü m
süzlüğsüınr rıbniıl gker aUlt napiştiyma,n iN uh'tanö ğrenmemiş
miydiS?o kratgeesn,ç leri tanrıneırnd eemmolrili myalyeça a ğır
dığısnöıy lemekçteekni nmiyoErğdiut.i moclim ayabni rp eygam
bere rastlamıyoruz. Avelo lnauhn,l ak aylaezmıel anlara yeminle
başlabtiırSr u re'yBiütü.n y azıklaıy naklöarrg üenğ itidmü şünce
sinidni nk aynakollıd uğusnöuy ler.
Eğititma rihİilnkiç abğalşal atmoankd,a nö ncektio pluluklara
haksızalnılka mıgneal iirk.yi ö nüyhlaek sızlıbkitzeı lri;m izdseıki
nırvleır ileyralreg ıbdual unuyorTaubzi.a tkıunt sdaöln güsküa rşı
sındsaa ygıyelğai laispl ıdnöan müşo lmai htimpaelkii tibC1grö r
mez,ç ünkbüi livma ro lanillag ileOnliurm.s uazn laymü klediğimiz
"ilkveely"a" ilkelİllikkç"a ğh'aıken t medibğiirk avramdıDro.ğ ru
su" ilekl "dYiarr.a tzıeckıa lartıayrliabh aiş latanillakreıl lsiukçle
lamanıtne kerriührt imaulniu tulmamalMıoddıerr.ni nsanbıenş
biny ıslo nraiknis anbaı rakabilteeckbe iğrei s eryio ktuBre.ş a sır
sonratkoir unlarımiılzkıenls luiçkl amasının nneeo dleancia ksa,
bud ao dur.
Ortaçeağği ttiam rihgienlei nickeyi,ö nüv arb ud önemiBna.tı
lıv eD oğulguö züyelğei titma riYhaiş.a mpar agmatigkö zlbea kan
Batıilçıi zno rbalyıüğzık ,ı zartıecyıl emlmeerşir ug östergmeel e
neğAiu gustinusb'udy eann ai yideiny iykeö ks almışBtaıtrı.al yı
dınH,a çlıleağriıtni m"işnöiv alyealsiağlievntie k ibarlşıeğkıl"i nde
ifadee decekka daorb jektifB(a!t)ıtkliaıry .n aklİalrk çeağği timinde
Doğu'ybua şköşeoyteu rturkOretna,ç eağği tismöizk onusoul unca
Doğug örmezdegne linkiarl,e mlteirt rBearz.e nd ek alemlerden
zehiark ark,ü stahzliırvke y aparK.a rSic hmidPte,r sleZreirnd üşt
döneminddüen yaneınnt emimzi lleotlid uklarlısnlıa,m iykeatbiu l
ettiktesno nrkai rlyia şamaybaa şladıklsaöryılneıHr a.y dutların
parmaki zlermiünrie kkepsliel meçyael ışanltaurzıanğ ıdnüaş en
eğitimcil.e.rB.ia mtiızİl sık,e nderiymee'şdhekuAire uropeuKmü
tüphanesiHnzi.Ön m ert arafınydaaknı ldısğöıynlıeT rü,r ke ğitimci
bunuk aynagkö steriorna,y lar. Garipktiib,ru nung erçeokl madı-
ğınyıü ksepke rdedehna ykıradna imanlbıi rA lmank omünist,
AugustBee bel.
Tarihtia rihçyialze�rre ;ğ ititamr ihiynaiz makki miünz erine
vazifOen?u da beceremiyodruuzy;g ulanmıezğliat itma rihini
yazmac esaretgiönsit eriyoBruu üzl.k enöinne mlpie dagoglann
danb iriPseid agoTjair ihi'Snedlea hadEdyyiunb ii çibni rA rapş ai
rinş öyldee diğinnaik led"eMra:d emT ürksübnu,y eterÇ.o"ğ uz a
man daB atıylaız arladnend iklemruitneib esra yanzC.em iMle
riç'diend igğiib yia,i stinesdaihy oryuazd at aklit
Yazıklaıy naakç ısınedğaint itma rithair,i hleenrk ianra b ahtlı
sıdıürv,e ydiTra.r ikhi taplhaenr y erdedirra;fl ardöağ,r encinin
çantasın.d.Ça.o ğuz amanf etişleştikriişlimlieşr le, gçeorkaç ze ğine
benzeyseanv aşladrollavu e h erz amank arştıa rafıhna ksıbza,r bar
olduğtua rikhi tapl.a.En.ğ itimbiinr etre zahüorlüa nm edeniyet,
felsevfebe i litma riihliie l gkialyin aska yıdsaıe ğititma rihkionniu
edinendfaeznl adıTrü.r kidyee 1'9 20'den 1k9a8d0a'lrel kçeağği
timt arishaid ecdeö rkte zk alemael ınmışBtuıs rı.n ıkralynıa klara
ulaşmadkan eredeyismek ansız.
Dünyav atandabşiıre ğitimoclia rabku a lanküaç ükb irk atkı
dab ulunmaiks tediAml.by ıldafanz las üreanr aşbrmansıonn u
cundad ört cilotl araokr tayçaı kabnu ç alışmaenğıint imacria,ş
brmacvıe b u konuylial gileneinçlifaenyr d aloıl acağıinnaa nıyo
rum.D iğeürç c iltbtuel unakno nub aşlıkblua rkıi tabsıonn unda
yera lmaktadır.
Buk itaplaorrıtna yçaı kmasınkdaat kıloalna Mn illKiü tüpha
neb aşkanSıa yıTnu nceAlc arv eb uradabküit üçna lışanlkaarya,
nakt emininydaer dımlaensniır gemeÜymeint M altaşÇ'eat,i Kno
caman'Mae,h metG üneş'Geü,n eÇş oban'Mau,s aveOtr ak'Ma.,A li
KargınF'aat,i Öhz demirH'aek,a nU luğ'Eam,e kK aradaşF'eas,i h
Tutuğ'kai,t abbıans ımıgneır çekleşÇtiizrgKeiin t abevtie'şneek kür
ediyorum.
Bus ürei çerisiinhdmea eltt iğiçmo cuklarıvmeıb na nak atla
nane şimihna klarhıenlıae ltm eleridniil iyorum.
Rahmi MALTAŞ
Dostum A. Samet Maltaş 'ın
aziz hatırasına