suça sürüklenmiş çocuklar ile suça sürüklenmemiş çocukların algıladıkları anne ve baba

127 Pages·2017·2.47 MB·Turkish

by  Rabia Şengün Afşin

SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR İLE SUÇA SÜRÜKLENMEYEN
ÇOCUKLARIN ALGILADIKLARI ANNE VE BABA TUTUMLARI,
BAĞLANMA STİLLERİ VE BENLİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Rabia Şengün Afşin

YÜKSEK LİSANS TEZİ
ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ANABİLİM DALI

GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

OCAK, 2017
TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU
Bu tezin tüm hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla tezin teslim tarihinden itibaren
...... (.....) ay sonra tezden fotokopi çekilebilir.

YAZARIN
Adı : Rabia
Soyadı : ŞENGÜN AFŞİN
Bölümü : Çocuk Gelişimi ve Eğitimi
İmza :
Teslim tarihi :

TEZİN
Türkçe Adı : Suça Sürüklenen Çocuklar ile Suça Sürüklenmeyen Çocukların Algıladıkları
Anne ve Baba Tutumları, Bağlanma Stilleri ve Benlik Algılarının İncelenmesi

İngilizce Adı : The Analysis of The Children Who Are The Delinquent Versus The
Children in The Same Age Group Who Are Not Delinquent Perceptions of Their Parents
Behaviours, Attachment Styles and The Self Perception

i
ETİK İLKELERE UYGUNLUK BEYANI
Tez yazma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyduğumu, yararlandığım tüm kaynakları
kaynak gösterme ilkelerine uygun olarak kaynakçada belirttiğimi ve bu bölümler dışındaki
tüm ifadelerin şahsıma ait olduğunu beyan ederim.

Yazar Adı Soyadı: Rabia ŞENGÜN AFŞİN
İmza:

ii
JÜRİ ONAY SAYFASI
Rabia ŞENGÜN AFŞİN tarafından hazırlanan ‘ Suça Sürüklenen Çocuklar ile Suça
Sürüklenmeyen Çocukların Algıladıkları Anne ve Baba Tutumları, Bağlanma Stilleri ve
Benlik Algılarının İncelenmesi’ adlı tez çalışması, aşağıdaki jüri tarafından oy birliği ile
Gazi Üniversitesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans tezi olarak
kabul edilmiştir.
Danışman: Doç. Dr. Ayşe Dilek ÖĞRETİR ÖZÇELİK
Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi

Başkan: Prof. Dr. Abide GÜNGÖR AYTAR
Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi

Üye: Doç. Dr. Ayşe Dilek ÖĞRETİR ÖZÇELİK
Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi

Üye: Prof. Dr. Neriman ARAL
Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı, Ankara Üniversitesi

Tez Savunma Tarihi:27/01/ 2017
Bu tezin Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans Tezi olması için
şartları yerine getirdiğini onaylıyorum.

Prof. Dr. Ülkü ESER ÜNALDI
Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürü ...................................
iii
Biricik oğluma, kızıma ve sevgili eşime

iv
TEŞEKKÜR
Tez yazım sürecinin her aşamasında yardımları esirgemeyen, bana yol gösteren, sonsuz
sabır ve özveri ile yanımda olan değerli hocam ve tez danışmanım Doç. Dr. Ayşe Dilek
Öğretir Özçelik’e en içten teşekkürlerimi borç bilirim.
Tezimi okuyup inceleyen ve değerli katkılarını sunan çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü
başkanımız ve aynı zamanda jüri üyesi Prof. Dr. Abide Güngör Aytar ve jüri başkanı Prof.
Dr. Neriman Aral’a, veri toplama sürecinde yardımlarını esirgemeyen Diyarbakır
Başsavcısı Ramazan Solmaz’a verdikleri emeklerden dolayı teşekkürlerimi sunarım.
Bugünlere gelmemde, bugünkü Rabia’nın şekillenmesinde en büyük katkı sahibi olan,
manevi desteklerini hiç eksik etmeyen ve motivasyonlarını benden esirgemeyen sevgili
annem, babam ve kardeşlerime; yüksek lisansı yapmamda büyük katkısı olan, tüm yoğun
iş temposuna rağmen her zaman yanımda olan ve hep yardımıma koşan, desteğini ve
ilgisini benden esirgemeyen biricik hayat arkadaşım, yoldaşım eşime; tez hazırlama
döneminde zaman zaman vakitlerinden çalmak zorunda kaldığım oğlum ve kızıma; okuma
sevdalısı olmamda katkıları olan ilk modellerim dayılarıma sonsuz teşekkürlerimi sunar ve
mutlu yarınların bizi beklemesini dilerim.

Rabia ŞENGÜN AFŞİN
Ocak 2017

v
SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR İLE SUÇA SÜRÜKLENMEYEN
ÇOCUKLARIN ALGILADIKLARI ANNE VE BABA TUTUMLARI,
BAĞLANMA STİLLERİ VE BENLİK ALGILARININ İNCELENMESİ
(Yüksek Lisans Tezi)

Rabia ŞENGÜN AFŞİN
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
Ocak 2017

ÖZ
Bu çalışmada 12-18 yaş grubu suça sürüklenen çocuklar ile aynı yaş grubu suça
sürüklenmeyen çocukların algıladıkları anne ve baba tutumları, ebeveyne bağlanma stilleri
ve benlik algıları incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini Diyarbakır ve Şanlıurfa ilinde
bulunan 102 suça sürüklenen çocuk ile 108 ortaöğretim kurumuna devam eden çocuk
oluşturmuştur. Araştırmada çocukların algıladıkları anne ve baba tutumlarını ölçmek için
‘Çocuk Yetiştirme Stilleri Ölçeği (ÇYSÖ)’, bağlanma stillerini ölçmek amacıyla ‘Ebeveyn
ve Arkadaşlara Bağlanma Envanteri (EABE)’, benlik algılarını ölçmek amacıyla ise
‘Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ)’ ve araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Kişisel
Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Bu çalışmada elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 23 paket
programı ile analiz edilmiştir. Sayısal değişkenlerin normal dağılımdan gelme durumları
araştırılırken birim sayıları nedeniyle Kolmogorov Smirnov yararlanılmıştır. Çalışmadaki
değişkenler normal dağılmadığı için parametrik olmayan istatistiksel yöntemlerden
yararlanılmıştır. Bağımsız sayısal değişkenler arasındaki ilişki Spearman’s Rho
Korelasyon Katsayısı ile incelenmiştir. İki bağımsız grup arasındaki farklılıklar
incelenirken Mann Whitney U Testinden yararlanılmıştır. İkiden fazla bağımsız grup
arasındaki farklılık ise Kruskal Wallis Testi analizi ile incelenmiştir. İki bağımsız
kategorik değişken arasındaki ilişki Ki Kare Testi analizi ile test edilmiştir. Sonuçlar
yorumlanırken anlamlılık düzeyi olarak 0,05 kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen
bulgulara göre, suça sürüklenen çocuklar ile suça sürüklenmeyen çocukların anne ve baba
tutumları, bağlanma stilleri ve benlik saygısı puanı açısından anlamlı farklılıklar vardır.

vi
Anahtar Kelimeler : Suç, Ergenler, Anne Baba Tutumu, Bağlanma, Benlik
Sayfa Adedi : 110
Danışman : Doç. Dr. Ayşe Dilek Öğretir Özçelik

vii
THE ANALYSIS OF THE CHILDREN WHO ARE THE
DELINQUENT VERSUS THE CHILDREN IN THE SAME AGE
GROUP WHO ARE NOT DELINQUENT PERCEPTIONS OF THEIR
PARENTS BEHAVIOURS, ATTACHMENT STYLES AND THE SELF
PERCEPTION
(M. A. Thesis)

Rabia ŞENGÜN AFŞIN
GAZİ UNİVERSITY
THE INSTITUTE OF EDUCATION SCIENCES
January 2017

ABSTRACT
In this study, the 12-18 age group children who are the delinquent versus the children in
the same age group who are not the delinquent were were comparatively analyzed in terms
of their perceptions about their mother and father attitudes and their attachment styles.
Also their parents’ attachment styles and self perception were researched. The sample of
the survey consists of 102 children who are delinquent and 108 children who are
delinquent and in the middle schools living in Diyarbakir and Sanliurfa city centers. In
order to measure children’s perceptions about their mother and father attitudes as well as
children’s demographic information, the researchers were prepared the ‘Personal
Information Form’ and the ‘Child-rearing Styles Scale’ (CSS) were used. In addition, in
order to measure attachments style, the ‘Engaging Inventory to Parents and Friends’
(EIPF) were implemented. Also, , in order to measure egoism sensations the ‘Rosenberg
Respect of Egoism Scale’ (RRES) were used to measure self-perception of the children.
Data of the survey were analyzed with IBM SPSS Staticstics 23. Kolmogorov Smirnov test
was used if the number of units and researched state of variables arise from normal
distribution. In study, because the data are not normally distributed, non-parametric
statistical tools are used. The relationship between independent variables are analyzed by
using Spearman’s Rho Correlation Co-efficient. When we analyze two independent
variables, we apply Mann-Whitney U Test. When we analyze more than two independent
variables, we use Kruskal Wallis test. When we look at two independent categorical
viii