Sosyalist Kültür Ansiklopedisi (cilt 8)

479 Pages·1980·76.9 MB·Turkish

SOSYALİST
KÜLTÜR
ANSİKLOPEDİSİ
VIII
MAYY AYINLARI
YAYIMLAYAN
MehmetA liY ALÇIN
YÖNETEN:
ŞükraKnU RDAKUL
TEKNİYKÖ NETMENL:E R
TomurcuEk RZiKi-stendEiRyZaİrK
YAZARLAR
GünaAyK ARSUE,l erşmtein(T.i ya-tFraio)kA K ÇAYY,a za-rÖ ğretm(eKne.Sn otr uanrlı-)D ç.S ina
S.
AKŞİNS,i yaBsiailllg eFra külÖtğerseit Üiyme s(Tia.r ihF)e riAhKaT ANY,a za(rE.db eiya-t)D ündar
-
AKÜNALY,a za(rD.e regri-)l ErdAaLlO VAŞ,a i-rY aza(rE.d ebi-yMautz)a ffAeRrA BULŞ,ai rY azar.
_
(Deirelgr-) ProOtğ.u zAR IB,o ğazÜinçieivr sitÖeğsrie tÜiyems (iK.e ntle-şOmsem)aS na ffAeRtO LAT,
Yaza(rK.u rumDlaavra,l -aHrl)im iA RTANY,a za(rK.i eşri,Kl uruml-aDrç). T okatmıAşT EŞİ,s tanbul
Üniversİiktteissia t ÖFğarkeütlÜitymeei ss.(i K elmiazm-) CenigzBE KTAYŞü, kseMkim a_r Şai(rM.i ­
mar-i)D ç.K oruktB ORATASV,i yaBsliaglei rFl akülÖtğersieimt Ü yes(iEo.kn moi-) EnderK amliB O­
VACIH,u ukkç-uY aza(rG,e lnK eounla-r)E raCyA NBERKŞ,a i-rY aza(rE dyeabti-) AdnaCnE MGİL
Yaza(rG.e nKeoln ul-arA)h meCtE YHANY,a za(rG,e nKeoln ul-arH)a saÇnA KIRY,ü kseMki mra.
(Kurum-laTre)v fÇiAkV DARY,a zaDre,v lPeltnaa lmaT eşaktiUılzm anı(T.ia rh-) AlÇiİ ÇEKLYİa,z ar,
Öğreetnm(.E debi-yNaatb)Di İ NÇEYRa,z aDre,v lPeltaa nmlaT eşkiElsakUtizı m an(ıK.u raurm-)l Kamil
ERDEHAY,a zarH ukukçMuü.lk ilyielBeirir ğl1i1 B. aşka(nKıie.şr iK,lu ruml-aŞra)k EiRrO GLUA,r aş­
tırma(cTıü.rS ka naMtü ziğ-iM)us tafGEaB ZELYia,z a(rG.e nKeolun la-r)A lmi GÜNEYY,a za(rB.a ­
le-) FulGyÜaR SESY,a za(rG.e lniçHka reket-lHearsia)Bn a srGÜiR SESY,a za(rG.e çnliHkae rkertil)e
- CengGiÜzN DOGDUY,a za(rG.e nKeoln luar-) ŞürküH ANİOGLYUa,z aİrs.t anÜbnivuelr siitketsiis at
Fakültesi ÜyÖeğ.sr (ieTrtaiih-m) A yıdnH ATİBOGLŞUa,i rY aza(rE.db eiayt-) RasNiuhr İiL ERYİa,­
•
zar(.T ar-ihA)l paKyA BACALYIa,z a(rG.e lnK eonluar-)A rSlaBna şeKrA FAOGLEUk, omniost(T.ü ­r
kiye'Endfel ans)-y oDr.D orKaA LKAN(,T ıKpo unla-rıS)e hratKE STEYLa,z arÖ ğretm(eEnd.iye abt)
_
- HasaKnI YAFEYTa,z arÖ ğrtemen(.Ô ğretKmuernu llaıur)ş- SabrKiO Z,Y azarÖ ğretmen.
_ M.
(Edyeabti-) NectdK eURDAKUYLa,z a(rTr.ai )h -ŞükrKaUnR DAKUYLa,z a(rE,d ieybaGten,e Klo nluar)
NecaMtEiR TY,a zaÖrğ,r etm(eEnd.ea bti-)y ZiyaM ETİENl, eşti(rSmienne.-m Par)o Bte.r nMaOR AN,
İstanÜbnuilvs teiersEid eibyaFta klüteİsnig iDliilvzie E deibyta BölümÖüğ retiÜmy eis.(E dieyba-t)
SeyyNiEtZ İYRa,z a• rÖ ğreetnm(.E deabtiG,ye neKoln ula-rP)r oÖfz.d emiNUrT KU(,T iyaGternoeK,lo ­
nula-rİ)l bOeRrT AVLSIi,ay saBlli geirFl akülÖtğerseitÜ iyems i(T.ia rh-) CelÖaZlC ANY,a z_a Örğret­
men(.E iğti-mK)e maÖlZ ERŞ,a i-Yra za(rE.d eabti-)y SemiPhO ROVK,a kraitür(cKüak.ra itürc-üler)
TekiSnÖ NMEZŞ,a i-rY aza(rE.ed biya-t)F aurkS ÖNMEZOGLlUs,tb aunÜln ievrsiit İekstiFsaakltüt ie s
Y.Ö ğretÜiyme s(iıK.b rSıosr unl-aKreım)a SlÜ LKEYRa,z aDri,s Eks kGie nleS ekret(eSredinki.a S,e n­
dkiacı-laSrü)r eyya ŞYAaİzRaG(İrTrL,a,i -h)A yteŞnA N,K üütphaneUczimlaink(ı Bl,i iobygraf-yOa)r ­
hanTA YLAYN,a za-rR essa(mR.e sYiomn,t -u)R ekiTnEK SOYE,l eşti(rSmienne.-m aÖ). FT.O PRAK,
ŞairY aza(rE dyeabti-) Dr.Z afeTrO PRAKB,o ğazÜiniçvise tireisÖ ğretÜiyme s(iS.i yaPsaarlt i-ler)
•
AlTiU RGANYa,z ar _ Hukukçu.( GenKeoln ul-arl)b rahTÜiRmK ,Y aza-rH uukkçu(.Ya sa-laYrü)c el
YAMAN,Y aza(rG.e lnK eounla-r)C emiYlE NER,Y az-aArr aştır(mTaacsıa.w- uDfr)Ç. e ntY iETKİN,
Hukukç(uaT.r i-h)P rof.S aDiArtl. Yi Ü KSETLi, caİirlmirl A ekamdiesÖiğ retÜiyems i(,B aanckı)l.ı k
TomurcuMka tbaasıdnizdiliap basılmıştır.
Yayın hakkı: (CopYTİgMheth)me Atl i
FotoğflraardMaa:y Y ayıııCluamrhıu,r iyet, Yalçın,].\fa y ayı.nları,
Denıof.P,oalti,t iGkaza eteleZirhini ile 19C,a iaJoYİğ sltula,. nB baubıaclaid clcsi
AııadRoals,i Nhu riİ lveerAs ii yEel içiıı'in Tel.2:7 7 16 1
arşivforyiaırnırdleanm lmı.şıı.r. Yı:l 1980
SOSYALiST
KÜLTÜR
ANSiKLOPEDİSİ
Sekizicniclit
MAYY AYINLARI

961
SAKARYA
15 kişilbiikrk urucle pheygei diopr dunuGne nelkurmaybıun kıonn udaktie şhidsoiğ .b ütünv atandVıart.a nıhne rk arıtşo prai)ı,
durumunyua kındgaönr eredkö,n üştoer du.r uç ıktı. vatandakşaınni yılsel anmadıtkeçroakl una­
nunm ükemmedlu rumdoal dullum�iul letve­SakaryCaep hesi1 00k ilometkra"d arm az.O nuni çiknü çükb,ü yühke rc üzütam,
killerainnlea tBtuı .y atıştıçraılcıış maltaurtau yorYduun.a no rdusguö rünüşmtueh a•b ulundumğeuv zidaetnı labFialkiarkt.ü çük,
rağmenT,B MM'dat artışmadleavra me ttrie bekyaiz anmaikç ienl veridşulriu mdiad ib.ü yükh erc üzütaiml,k d urabilndoikğtia ­
ve MustafKae mal'ofrad unubna şıngae ç·8 8.00tü0f e7k.,0 0m0a kinetlüif e3k0,0 t op,d a,t ekrdaür şmankaa rşcıe phtee şkeidli p
mesli stendMiu.s tafKae mal'kionm utay1ı. 30k0ı lıç (sü1v5a-r2ik0)a, d ard a tay.m uharebedyeev ame derY.a nındacküiz üta·
üzerianlem asıb,ü tün Medistseo nç arey areysea hiopl avne t aşyıotl lairlıte a şaı­tm ınç ekilmemyeec buorl duğunguö recnü ­
olaraekl ea lındGıi.z lbii ro turumdMau s­raçlabroılo land üşmano rdusauy.r ıcİan ­zütamlaorn,at aboil amaBzu.l unc!umğevu­
tafaK emalü ç ııylıbki rs ürei çibna şko­gileimzp eryarılıiiznibni tmetzü kehmesze r·z iden ihayektaed ars ebavte m ukavemete
mutanlıkğaıb uelt iğibniil di(rd4Ai ğ ustov'e tk aynakladraı anrık asıanlam ıştTıü.r km ecburd:ıuıdr ediO.r dunuhne rb ireybiu,
.
1912) .c MustafKae malP aşa'byaaş kumaonr·d usuniclsııe4 0.00t0ü fek7,0 0 ı:nekineslil stieçmi ndhee,r a dımdae nçokö zveriyi
danlıtke vcihdianiekr a nun»T BMM'dkea ·t üfe1k7, 7t op2,. 74k5ı lı(çs üvarvie)i kig östermseukr etiydlüeş,m anıüns tüknu v­
bule dil(d5iA ğusto1s9 21). tayyarvea rdıt,a şıyto llavreı a raçlakrö­ıv etleriimnhiae dereykı,p rataerna sko,n un­
MustafKae malP aşaG,e nelkurBmaaşy­ tüi d,i ordunubnü tügne reçlkeartiı erş,e kd,a onut aarruxudneav ame tmeky eteneğin­
kanıF evzPia şai leb irliPkotlea tlı'Cd_eapkde­iv e vee nç okd a kağniıl tea şınıyorddue.n v eg ücündeyno ksubni rh "lp getir·
hek arargahgıinta(t1 i2 A ğust1o9s2 )1. O ta MeydanS avaşgıü neydeb aşl.a dTıürhd i.
yandakna rargahKıüntıa hyak'udraa Ynu nano rdusunsuno lc enahAın kara'5n0ın k ilo­ YunanlılcaBrü yük Yunanistan" ülkü-
KralıK onstantAinnk,a ra'aylıa raTkB MM metrgeü neyiknaed açre kilOdrid.u nucne p­sü ve emperyalizmviunr ucquü cüo larak
hükümeytöin etimsionnev ermeki stiycrhdeus.ib ,a tıyiak eng üneydeö ndüa,r kasAın ·ç arpıştBıul asrı.r acbaa şkomutMauns tafa
KonstaMinA'nikna ra'hyeıd egfö sterbeinrk ara'iykae nk uzeyvee rildcie,p hed eğişK·e mala,t ınddaünş tvüe k aburgkae mikleri
«günleümkr ii»l iel ehrair ekeoteeç eYnu nanm iş oldu.S avunmah atlakrııs ımk ısımk ırılydaır,a lolıa raske dyüez erindııesnk e­
ordusEus kişehir'den dAonğkrauri al'eyrk­aı rılKdıır.ı lhaenr k ısıme,n yakıbni ru• ri harek�ytöın ettSia.k aryaS avaşınüdsa­
lemeybea şla(d1 ı3 Ağusto1s9 2)1. l kçl a r­zaklrkta yeniden kuruhladtul.a rtıSü­anyv aurnamral ıkgölraürlıe kno mutanlar arasın­
pışmalaTrüır kö ncü-gözcbUi rlikleyrai­nyalü em itb ağlamvaeko nunk ırılmasoiry­ldea, İ smetK,a zım( OzalpŞ)ü,k rüN ailKie­,
panY unanlılTaürr,ko rdusunsuo ly anınd­ununb üyüklüiğlüeo rantuızluın rı.ıe safmea lettSianm iF,a hrettİizzne,t tvien De rvlp
danç evirmeçyael ıştıDlüaşrm.a no rdusug.e riyçee kilmteeokr isihnüik ümsükzı lmakP aşalbaurl unuyoMrudsut.a fKeam al'ciHna t­
nunT ürkc ephesitneem ase deresko fc e­ içinü lkes avunmasbıanşık ab irb içimdteı m üdafayao ktusra,t hmıü dafavaa rdıOr .
nahtanç evirmyea pacağıhnüak medereskn,l atmiaçki Mnu stafKae mala Hattmıü da­satıbhü tünv atandıerm•r i: '-�rTiünrak
bu noktadöannl emv ed üzena ldırTaünr kf aay oktusra,t hmıü dafavaa rdıOr .s atıohr duskua ygabni rs avunmsai steumyig u­
lamaybaa şlaYduın.a nk uvvetlebriira ralık
Ankara'5n0ık ni idmegtürnee yiknaed ayra k·
!aştıTloaprs .e slearrit ıAkn kara'diaşni ti­
liyordYuu.n anlıelna rç oks ağy anlarında
ağıbra saryaekr k azanıyorlardı
25A ğustosk'atnalç ıa rpışma--olratra ·
lama9 0k ilome-e-trbirc ephbeo yun·cyaa ­
yıldSıa.v asşa,l dırvıelk aarr şsıa ldırıge.l arla
cey arısıknaad asrü rdüY.u nanlıalğaırkr a-
yıplakraar şılpıekk az yere lde ettiler.
26-27-A2ğ8u sos'mteay dans avaşıb ütün
şiddetsiüyrldeüÇ .o kk ayıvpe reYnu nanıılar,
-6.nkarab'iyrsı a ldıhraım lesievlleege çir­
meyiu marfarkkeonr,k unbçi rh avakiı rık­
lığıun§ar adıl2a8r-.2 A9ğ ustoqsü nleYrui­
nanlılaürsıtnü nk uvvetlerlsea ldırmaları
karşısıncdeap,h edbea zıd üzeltmeylaeprı l­
dı.3 1 Ağustos'Ytuan anlıÇlaalrD ağı'nda
birg eciakç tılBa"ra.ş komutacnelpıhke nin
bozulmastıe hlikeksairnşeıö ,nc edebnü tün
birlik«lteerkei nsakna lıncakyaad aarc 'ım
adıms avunmae»m rinvie rmioşl duğgui bi,
yarmah arekaützıe riBnaet Cıe oheKsoim u­
tanlığıd'?nkıkna çteik ildBia,t ıc ephesinde
açılagne diğaed aı;ıg öllderilerseakı "ddıurrı­
duruldu.
1 Eylül'bdaeşnl ayaYruanka no rdusu,
cephenhienr y anındbao calamabvnaş lacı.
MUAtaKfeam.al Sakarya aavaşım üderksn A11cakz ayıryfo ktalvaurraa raoke,ç lbcalş a-
fasik3ü/1�F:o r:m6 a1
962
SALERİ
rııkaarz anıfyaokralta ro,rT düursku nüun vanMiüyşlier( lMiakr erşüatlb)ev seirh ­usu·sitsat tiakvmle sa elrJb teasdmte imie k­
bo­
zamıyo..r5 lEayrldüıkl a'deaY ru,n anldıidl,ia ğrke orm utandlara ürtıbney lüekrstiei lBr­u.s aydıklhaerrıhmabıningr iii nsd­e
büyükka yıpulğarraay Taürraskka vuntmial Bduiz .a fersodneraTn U rktioyper atkilkal­amladhernu ,m miiylelvtee mte mleke­
gücüyneün ememyeiyndcsaean v aşhıınr­ıınn eımnp eryaalraissıtndlböae lrü şültmeismnia, n ahyaik ikbiüstiüyinls et iklalinden
zındaa zalgmöar ülbmaeşylea ndı. içyianp ılmtıaşsa rılialafrs ettSia.k aSray­maa hrumideymeekttiir B.i. zb,u nut emin
TürBka şkomutYaunnlaınğlısı,al v­aarşıiınk,u i l usbuünt,üv nar lıkklaarrvşleıyi lset iehtsmaelsd uelnh s ükOmı:ıaaz har
ve
vaşyıa vaşlbaötlasgraeav ka,sş üır dürkmeakr şgıeylam veesç ia rpışamnalsaım oılnadcaa kğaınmaıazdt eiğn..id.» le di izy eİtr·ie k
vey entia kvbiiyrel iakllaersraaikl dıbriı(rty oap yeskaôvnaö şr)n eoğlia rdaekğ eirM­ devletleriAninnt,a enmtp ervalistlerinin
geçmieskt ediaknlleaBrdaiıtnC.ıie phelseinndei (rNiultdCu.kii , ls .6. 1 9)A.t atürbka'röüınnşe riklaebreuitlnm ie dibkilledriirndii .
bud urumöunnü ngee çilmseüsvia,r ilİesrtiHinak rlballe yregainnei mnu vatfakSiaykeatZr ayfae İrsit,i kSlaavla şdıönnıünm
u
Yunaonr dusguenruinvs uirnaitr aakkv şiayreto lıa»ra gök sterdo:imğiilef,lr eatd ınnoıknt oalsdvıue B üyüTka arirluteza mam­
alınmaesnıgneılnl beinlmdeisrii ldyia.l dnüızş mkaanr �ıbsuılnudnaad nelğl�iarln ,a TrUarkk Ciuymeh uriyet"'nin t�mellerinin
6 EylülY'udnea nlhıalraergkıienrt.ik şöiy­deev,i ntdaer,l absuılnudnhaae nr kae­tılmabsüıynükdkaa t kb!udlau ndu.
minyii tiarndliağşiDı ülşdmıoa.rn d ususniunsn,i lav'uhrluaşm aunh argipi bkie,n dini MustGeabfzae li
zayıdfelrıekc aenslianmiia çkic ne phevnaı:iinf ehdiasrs edebrüetküm nev cudiySetAiLyElReİ (1 922)R.e ssGaümn.ü müz
merkeziikntidü emne nblikiruk w etkalrem­ ücadehlaesyree tkmoeşsuSila»uk aSray.aT ürrkeK rsimsiktniadend rıens saçmelraçrev esin­
şıt aargreuçziavl etd aia rbrauşza orlıdlvuıa. ş ıg'enrdçae kleşti. deo luştugrruulpalvnae rsıenr gitla­erin
6-7-E8 ylgüüln leTrüirnokdr ed uYsuun,a n SakaryZaa feirtiid,le avfl eatrlaesrnıiın t­tgıiğrıi şikseinma lrears ıyne.:ra� l ır.
kuwetlgeerrpiiün sik ürbtamşelyCaeed pıd­.a kfii kaiyrrı lıklaarrıntımn a11se ıyn.ean Sia naötğ renilmsitnainG,bü uzSlea ln atlar
henibnaz kıe simlerinde çYöuT.nü ardnkel vılleautrlidunasi lnap rraersatsgiıüj çi­nin
Akademiysaip'tnıdskeot nai.rnc.a !;l doil a-
zülmçee,k ihlamree kegtölreürl9id- Oü1 !l enmeysairndeeı tmtB iu.z afebrilrel niakktlea FrrıaynlkaPf aurrvites,R omag ibi
EylüTlü'rdoker dussuankğua nn aYduın._a İnt­alyoarn duAlnaardıo lçue'kdiaFlnrd ain,ks ean tlienrcdee,l veeçm ea lışmyaalpatrı .
lılkaarraşh ıü cugmeaç Ytuin.a nlyıel­daerv lTBMe'Mt il ıükümteatnivıendF iır an1s9ı6z5 'kdue ruMlialne tlTeürrakKr aadsıın
dekk uwet·leerritiyü ikpe ndiçğeiknidolerindp u laÇruıknuırnböo lvgeas ibnoiş altSmaanlaat­Kçlıülabadürl ıbı ig ri rişimin öncülü­
kaçmakbtaaşnbk iaçr a rbeu lama1d1ı rlıanörın. gö rAennk aarnad laşimmazsaıl ğaünndyüıa pSaanl beurt io pluBlautAğıva r upa
EylülT'üdreko rdususnaulnd ıgreılsi(ış2 t0Ei k.i 1m9 2)1. G üneCye phebösyilneiücnle k elerincoel asnaağkllyaaanrradanra lna ­
Süvakruiw etdleeg rüin eybdaesnt Yıu.r doır,t akdaalnk mTaüsrıhk,ü kümeotridı:ı,une­a r/aUkr itç invdede ı şıbnidraçs oekr gi
nanltıoltpa,ür f veeak ğ ırlıbkılraarkılanarıra ıKn ı Yİunngaiinsl ti!izal rakıcanıra sş aı­
• düzenlHeuyd oil.gd eal işielni şkileriyle
bütüknu wetlBeeryilniik köpgerçüi'rvd·ae şmnaü kz eÇruek urovaB'ac!tCaıen p he1s9i6n4e'Pd ea ribsi'rgd üem ülş9 ,67 'ddee
dil1e1r E.y lüYlu'ndaeon r dutsau� vai­yaak taromlaa nvaeğrıd i.
Atina'da mbaidra lla9y 6laBt,'ı c!ines e
larsaokbıi i kra rsşaıl dıqreıçiytsalde e , SakaZryaafe rTi,B MM hükümevtei Mioıniank 1o.M' adnas iyonbui yaoglrdaıfğiıs inde
bus aldTıürrıok r dussuünnuqhnüü cumMuu stKaefmaa lf'iiivnleh i u kuoktio riteleri­
yazbıullıu Snaaln1e 9r5i6 yılıbenrdia n
ildeu rdurBuelydlui.k mkeövpkriüai rntdn­eig nü çlensmeasğilnvaiesdı a vbaoşy unca
TürkRieyses aCmelmaiıyre ti'ynöinne­
çıs avaşvlearYreuınn anbloızlgahuran l iDnoğ­us ınırbeıknldeays eanv,aT şBıMnMy ö. ce
tikmu rulbuunlduan.m iukşi,bn acşik anlık
deS,a karyab'antııngs üıçnlaüç kelkei lneebtiiJm.ki anycbee dihlamleiAsnnida ed olu'ya
göreüvsitnlie nYmaipşıt.itryl.ea rrmeıo­ln c'ıa
diler. girehrUekkü mkeutr miaskt eeysekİnit ti•
tifliedreianel,di izlekm öiyşfl iüg ürlednin
12 Eylübla'zTdıüe r bki rliSkalkeahrrai­t,ç ısloaunrm ıunt larsıunyıda ü şürdü.
� batgıallıe röilleçrüuilynea rriı dnüaaz en­
ya'nbıant ıgseıçnear keakç,Ya un nanlSıalkaarZrıay fae aryir,ıT cüar kiilySeeov yet·
lenmyeosliu çnadbaa gölsatre rdi.
koval.aS düvıalraildreerY unanlgıelralierr Rı unsy asaır asıdnodsatkvlieui kt tiif­ak
hatlarınag esiçarer kkiadlrüeaşnkm 3lniışnk ilegrüiçnlien dMiorsdkioAtı,vd al aŞ: (O.T.)
harekbeotzignçuien vai rdiler. ması(nde1ı 6Mn a rt1 921) tekrnairtıSe­ ALiHHoc aoğl(uT rabz18o8n0? /S ov­
bir
22-güvne 22 gecseü rSeank aMryeay l­iğibnudleu KnaarnAs n dlaşimmazsaıl yaentdlıe r• 1B95i5rB)l.ii lğiim selk us­osyalist
danS ava1ş2ı-1,E3 ylgüelc evY�urnıas(n1ı 3 E ki1m9 2)1. ramv ee ylaı;ıdma mYıü.k söeğkr enİism­ini
ordustuanmuy ne nilgsiosniuyçll1e3a ndSıa.k aZryaaf eri·nsodneurnla u slatraanlrbA ausskıe' rBia yMteakrt ebtia'mnadmel a­
Eylgüüln Süa karydao'ğnuısndu ünşdmada unru mddaekğii şdieke ltikğiiistnii ydlleaevfd ­ ı( 1903A)y. noık ulcrdeam rianzt-aın iye"
ordusuensdekaran l maAdtıa.t il«rSkal'­eütnl Seervlar,n dlaşmbaaszhııün kıünrr ö.ğ�r etmyeanpl(ti1 9ığ1 i0 12).A nkera'­
karya Melham(eS-aik aBKryüüayb ürrkai sndiıü zeltTmüerykiii,lyY eeu nanistdaank5 i.K oloHradyuv Haans tahmaündeüsri­
KaınS ia vadşeıd)bi ğu»si a vaYşutnaa n raosırn­dbai mrü taryeakpeı lmdaaö snıea­nrıld üiğ.ü antea nBduıg .ö revinYdeeşyikleonr ­
dusuinnusnka any 4b0ı b inT,ü rokr c!ulseu(r­2 2M ar1t9 22)Y.u nanliıklariad ru,d uç evrelielrikişuykrlideT u ü.rH ka lİks ­
rıuniks2ie6 binbiu luyoYrudnua.n laırlaasrıaınsndk aeb rissria zhb aı rakıilkmiat siır,a kFiıyyrukna ksuır'unelıvunrş e saikntdief
malzevmese i lk&ahy ibsıTe ü,r k ortsaurnaaufnsı­kned ruir umuintuindl eavfl egötrleeavrl idT ıc.k maitl letvNeakziıBlmui,r sa
kii lkea rşılaştıörlıçlüadmea ykabocümayiküs ky onunca sdaevnaeüştçıal nyem nimlelseitS,ve ervkeirKl,ai r ahisar mllletvekill
olduG.a rCpe phKeosmiu tİasrımıe Pta şiaç idnu rdurulbmaarsıış koşuŞlülkarrbeıily lesbrailpretl Taiü­rkktH ael kK urtuluş
ve
«23A ğustobse'rc'etiva anme deSna karnyıan cayam ütkaraedkaeunriz na tıklomşausflış­ tirakiyyun kuFrıurblkiualşsd ıi'rniısni ni
MeydMaunh areTbüerskiBi,iy iev Müikl lleatr ıinçıe rmeünt areYkuenyain lkıalbuahlra zır(Bl kanKd.eı r Siamd Tiü,r kiSyoes­'
de
Mecloirsdiu sumnuuzna ffekraity'eitye-etist iiMyli­esraM.ki -l!lb ia'ğykleaı l myaeymai ynal izm. TarihiKatnekı, sf1.B 4).P artinin
lan eticeldeinymeiGrşeetnkie rl»k Buarşm­ay olan hükümbeumt ült areAknekyair tao'pc'ılaak noanng re(sbikuno dneg re
etmiş TBMM
kanlıbğiırr'a npaoz ralfehara beurlianşivt eıb ru­niuz lebyeanr aınşd laşömnaesrıTi..s Ki.[­TPü.r kKioymeü nPiasrtt isi]'nin ikinci
dı. nik abeutlm edAit.a kt,bü u.d önemcdiesk ­ongrseasyiı lmBıkşntM.ıe rt.Te u nçay,
SakaZryaaf ,ey ruirdhuenvr a nıbnednat­ ikltaalmd-»a1 v paesşıi onldduek lar«ıİnSı,T· ürkdieSy oeAl' k ım2la76r -,27 B)m er­
zergiö rülmbeimhrie şy evceas ne viynaç.t ikltaalmd- ein ilzdaimğabini ,t tsaibyiak sezik ,o mibtiersiisn eckir tasreçliilğAd­iin.e
ra'T.BtMıM.M, u staKfeam alo:'Gea zlmlailk:oii k,t iasdaladisi,�, eh rafr,si !.l .ah. e rr aştıarrımna Kcaımlinttoeprnl ıanndaat ıs
ve iV.
963
SALNAMELER
T.H.aid.ıFkn.ata lı ğdııbneıl irtHtoickal­eri teröszeek lu ruvme ykai şileçrıckea rılsın
oğlAuğ,u sl9t 2o3s 'ptaer tkianpianat süıı­l m tebki kro nuodlad ugğiubq ie naemla çla
zeri3n,ea5 y haü kügmi yZdaif.e rsdoenn­ dad üeznlenebiÖlnicrellieelrrkdiei l. bir­
raİ stanybeurll'eaöş zeerlelkti rkalmev ay gönrşüü vei çerbiukltueyn ıalnl ıkgli­arın
işçilöerrgiüntsilinenö nenmü celüekt t1i9.25 dergeek lişgtöirğmienkit Aevyriuzp.a 'dan
.tutuklainzmlaelygaeürnenı rlndSıeo vyet­ göreOrsemkla Dıne vleutyignuilnab maaşğ­a
\eBri rligğeçit'in.eö lOdrüa.d a ladyığııly laınykııp ekç okt ürydeer ar\ı
bilgkialpesraidm ıarOk.st maaDnelvtıli encle
SalMiohl Alşak (ı1 88/4 1 925) Çağdaş
görüslaelnnf aemrbeiancş allışaurnıl ardı:
Türkr esmipnriifnkl ieatrriia sısnadyaı lan As­
kersia lnaOmsem:a onrldıu löarrıgenünıt­nl
bur esskaumş iaçğiıyn edtei HşüsmeiyşGi in­
med urumu, r.ıoirşdvauendm aakdia lyalar
ritOlsim,aN nu r·iA,h mBeetd rMiu,s tafa,
hakkıbnidlag ileri Kieççeercmiezkatdead ir.
FahKraip tŞaeknu,rM ,ü hip, kShemrveidl i
FuaPda şaS'enrıans kdeörnleimğiiinl dkei
Emigni rbeis samalyanorırl taöa zkek llleiri
1686y ılıynadyaı nılşatBnıamrh.r isvael -
taşİılryk.a ğlrrbesosaymal artıemmısziıln
nameBsaih:r nieyzea rebtaiğnfleeı kn o­
etitğmii nyatbüartdaıenlnlı a rmedsai m a­
miysontua rafın1d98a0nv l ııinlçdkıaik a­
lanıgençai işliaknd ımlaSraılMcioıhlr l.a
rılmıBşutanırlrıi.nç ienndö en emloilsain
dAaşyk eXıItX i.y şübyezuınrl saFıvodaennah lK raaiDrp aıtrnaü·dnşde'şarda saf na ka'­ DşeiPvtaly şelıatıl ğoıçblnaımışkaüntakz ar e ırlMemu asVst�Rıa7•nfA adr aı
a\.ı!nb igrr ugpe naçr asyıenardl aıB urg .r u­ tarih
bunö zieğlOis maHna mc'Ş·eik,e r Ahmet Pa­
şav eS lüeymSaenyy giitb gie libşikkril na ­
siakn laytöıenmlam yeekr idnaehs aa vfe
duyayrelryı e rn aiofl artaakna ınmalbile-. AhmeVte fPiakş a
cebki ürs luublaa ştSıalnaabrtu.ı;.� ır up
içisnoddnee rescavefe t emiiçzt,be ignri t­atitsitciaksr,ae ntat,ya ir,fi ehn,b, i yogra­
zemcivlairğbaeinr r a hıakvt e\s ükOn fiibÇkigi linl­geirbd ie ğikşoinku lbairldvgaei r ­
dek ullaçnigdizvı eğr ıe nukuy mllaars ıeyçd­igğiibD ie vlkeatd orl-ıjaernıhenalıt nl arıy·
lab ic!r.ö kümyüanpüa Dredvılv.eı tl lığının
kienşlir.
temaemla Dceıv lettüiranll üa nlaertd­aki
SALİHOGMLeUh,m (eÇta y-e1\9'2i2Ş )a.ik ri,n lik-lbeerliinryitanin lımyneödsnaie timde
yazaOrr.tö ağ reniİmsitnaiEn rbkueLlki ­
buluynüaknsc eekr egcöerleiv dlei l,eriisni m­
sesi'ynüsdkeekö, ğ renTiemkinnÜiin ki vleerr­ignövirl,ee raiçnımika,lt k.aı Bunudnı ­
sitİen şFaaakte üsnlidt'te amlaamclıU.z un
şınödzaek lu rulvueşyklaia şrit laerra fından
ylıalİrm,av re İ•sBkaakğnaı n'gfneıdname ül­d acl üzenlseanlmenenal eorl urllduut .ü r
düyra rdıım,gc eınlmeıülüğd •ıv;0 ;Tıe,t ksiakl nagmeenleelrgl eiçkbelineyr ı liıçvn e
Kuruülyue gölriveğlie rbiunlduenİ dmuaİ.rsd ­ıoşl aarylınsdöaeznd eröenke,mk liiş ilerin
kaBna kaınM lüısğteşyaatrpıl«.ıV �aır kbkigy»ro,a fniiyl aeyraıirnllardı.
«Saılmk»«,I lg«aY:.ed»i,t .eırPY"Ue"­n i SalnamiesltDeeerrv, tl aeartf ından,
fukl«aGrü»n,e «yA»k,. ş«aMmüy»le,it ı>,
«TüDrikli c!»e rvgegi a zeteşlieidrrei,­n de
nemveeö zelşmaekm ııü zeryianydıem ladığı
CevdPeatş a
yazıltaarnlıSana alni h1o9ğ5l5Tu' .dDe. K.'­
Öztürdkeçneev mee yarışmabisrıi'nn­da HayruElfleanAhdh im,eV te fik vePt aa­şa
cödiü ül,H alGke rçveeHğ ail Ska:natç.ıY o­ riyha zaCervıd Peatş a'çnaılnı şsmoansuı­
bazlSılok,c uvleAu tka türakdlçdıüe nle­ük cunidlakk e z1 84y7ıı lndyaa vınlanmıştır.
melerTiRyT1l 9e7 D0e neAmrem ağBaan­ı Hariscailynea Hmaersiicn:ie yzeas riectiil -i
şarÖıcf ülük'arizaün dı. ahvmaülüd rityaertia f1ı8n8yd4lıa ınn çdıa.
Yapıtları:A ğacDıenr d(iş iirler, kramıalyab alşam.ı şİtlımrisyael namesi:
195)5,D umaDnu maÜns tü(nşei irler, Meşimheaktt upcaurlaucğıul"J9 ı61ğ yııy­la
1959B)ana, SCJesiYna şam(aşki irler, lınçdıakt aırltmııİrçş.i nodrej inoalla rak
)966l)ş,ı klÜalrumk( eDi ülz eryianzeı lar, biçro Şke yhaümlıifnle stvaılnatırkınıp b a­
smılavraır dMıara.rs iafl naBmaekslaiın:ğ ın
196)6,A taç'l.a (1 G9e68l)Ees,ni n tiler örgvüetk urulduışşuıe nğdiat,ii ilmlglo­ie
Ktlacıvçş(aadğ( ıeş nieim1r9e l75le) erG.r,ü , n I1 ş9ı7ğÇ3ıı)nak, ­ lartaükz vüe�p rroagmladraiı ç ermekte­
diri,l k1i8 9y9ı nldıab saışltmııRra.s ad­
Salnam(eY'ıelArll.ım ka,)n Gaeçkmiyşı l­ hanae-mii srael naBmuek suir:u luş Ticaret
larvıenyb aiy rı lDıelnve thienrt üirc rtaıa· veN afia nezbaarğeoltlıdi un(jeu bnidra n
nıv eD evlöertg ütüinşülne ygiösştienrie � olmaOzke 1r8e7 y2ın ldıvaa yınlanmış­
kere
resmDie vlyelığtılı .O smaDne!v leti'nde tırR.u sumsaatl naMmaelsiinv:ee z aretinı
resmsia lnyaamıyen lanXmIXa.vs üızyl ıın bağollıaR nu sumı:ünclaütr lyUemtuirnui n
ortıanladaM -urstRaefşaPi aatş' nçıanb ası tarhirdyiaei rebsiirn ckee z olmak üzere 1915
leo lmuşStaulmr.e.nl gaeerç bein�r ı lın, M.R eşPiaşta yıınldyaa ynınmlı.aşİ tlılrsearl saimS:ea l-
964
SALTTAINNA
namyea yınlakonnumsu·andas cıo k gayretcl unacakFtaıkra.it t himalb a:ık.aıf akleia­sr ile egemenpaldiiğşiah talıanp biz.
ysüazyırleıntf mi ikşilnyecarirıSd aisvlrın.e·a xx m.e lyöüezzreı yllınl biXkaIlşXe. lle acek­Mtire»c blçiimiöinsğdeiln keo ndsuşeotu.nn rbaikril eşimyziasanatmdmil evla ee yue tu rueit kmei nkmcuaivcUes vietleri i.lem
rındOas manlüıl kesingienn eld urumundaon rteancküm enlrece hazırlyaansaant asarı­kendkiu drevteirnti.Lei 7ş. .tm.adi ­r.
bilgsia hioblim aki steyenilçeiyrn arabirr lrııs oık unmuşv eh az,br ulunanR/iazredd aeni l e svaaşitd nı, baraışn f4t
de
kaynaktrı. milleZtevkieb ekyiielnbi e nmu halifismes»i masgıi bbiü tü,ne gemehnulkiU­k
arasınbdüay ükç oğunlukkalbau el dlmiişitr. kunum illekendiai.tnin deı opla�­
(SŞ..)
(A.C.t)ı r.
SaltanKaatlıdnı rıOlmsaamnslıı d,e vletinin
Bug erekçoe yr.almea,nd anb e­
impara,taoşralmuakys aırıns ödmaürng ae­
şamasdıünşam esi üzerine emperyalist güçler ri eskiO smanJlm ıl"' ratorlta­ufiu
intiekdali ype rine ve
tarafıtnodparna klpaaryılnaışenıv .rled­ıi\ı Tı'Jıe yeni
milbliiTr ü rkiDyeev le(tyii,no e
deT ürkhiaylek bıanşıanr vıeyrldKeiu rğ­i
tuluSşa vaşiıl tea rsia!ıh nessiinidiennm e­ :.arrıarufun beri padişahlkıakl dınl­
siol ay9ı .E ylZüalf ecreip,h ekdaevkgia nın mıoşl uype riTnüreki yBeü yüMkil ­
soanş amoalsdıu ğMuundua,.ns ilyah� b ıra­ �tM eclisgie)ç mişYtainirb .u gün
klımeırbi eiilbe llmgeleerzkegnle i1l.kDpm ütnoeeyl anS i;ı vtiaişlykıee Lan eo-snı- nIısu rsıaılennb kubolul'rudunaayh nalıe ciytare vkbarmi eğılırş­ ­
zan'dtaop alncaak barkıoşn feraOnss-;na ru,y abancı kuuvzavke mtitlelni
manllıı ükümetdielnegienelr inind ek atılma· güc\saeh ipo lmaykıöptb üi yro ko­
sıi çiçna ğgröın c'erSdoinOls emnralı. Sa d­ luişç indMeidlilrke.it ş ibayhğe e­
razamTıe vfiPka şa1,7 E ki1m9 2d2e T ür­ gemenvleis lacr halakıy veç evresi­
kiyeBü yük MilMleetc lBiasşik Maunsıt afa nins efahaützie rikneu rusaüa­lan
KemalP aşya ag öndetredilğı:ıirk aafztaan,ı ­ nat yeriasneı lh alkkiled tninv e
lazna feİrsitna vnebA unlk aarraa sındaki köylünhüunk ukuknour umvae
kilkiağıid ırsdözık oğnıunseuıd ereLk,o zan mutluluüğzeurniuan laen b iHra lk
BarKıoşn feranizslnıee'ck nepdoliatik anın Hükümeytöin etkiumrim vueşo r­
saptanmiaçsinAı nkara'dna tayme ktilib ir tayak oymuştur.
görevilinn gönderilmesini isti.e.dD ışv e iç Durumb öyleykİesnt anbul'da
düşmasnaıhnn keoyyem çaab asıngdöar ün­ düşınanlişabrilryala ipğmoiışl anı.
şimdhia leil/isa kl,t anatv e
ıılüğüb u ikiolyiu nb ardağtıa şırsaonnd am­ rırı lıa­
lao ldu3.1E ki1m9 22gü nü MuasfatK emal nedan haklın-uı:ı sözk onusetmue­
PaşaM,ü dafaai HukuGkr upundyaa ptığı TevfPiakş a lerignöir mehkalyer ieçti nbduel ıı­
konuşmOasdmaa,ns laıl tanakatlıdınrııln- ııuyoTreuvzf.iP kaş a'ntıenl wafı
ınaksonıu usndaki görüşlernii açıkladı. 1 • kadarg arivpeg erçeteğreds üşen
Kasıgünmü Meclis'ktoen uü zeringdöer üş- SaltanKaatlıdnı rılİmlaisşıknian birb elgtea rihetndee rgö rülmü­ş
mea çiıdı ğıZ ö'Tlasonr unpa ralmento oyun­ T,B.MGen.eMlK. u ruKla rarı türB. ug uekçiel TeB M·M aşağı­
rlılamrasııneıyrl etegene lllemeneiksmt eenikdis .ySt neael!rae tnönaektaiırnlinnd ı­ «Birkycıfüzyıld ır veB a­ vderamkişhitusr :ius laryıa yımlamkaavraar
·saray
TeşkialıtE sasiy,e Şer'iye vo.A dliye encü­ lnalincienh akvte s eafhan yii­ Anay"iMıl Teü rkihyael ekgıe­
menlerhianvl-aee" dilymoelsuikn adraça ırk ­zündedevn'let büyüfke laketlıer i­ menlikha klannı t•eh ükiiıııetle­
n�assıağn:ıla a.drU ıç encümen:bna şaknlıı!]- çiıule müthbiiş�r ureçaltkalant­e rini, gereçk temsiollcaisTnüir kyei
nad a HocaM üfiEte fndis eçiŞlerd'iiE.yn e­ dıktan nsiohnartyaae rti ihnetikal DüyiMilci lleMte cUsi'nimnanevi
cümeninı:Jüeykelie rh ilavfees to l��kanva­t etmişb ulundbuiğarun dOas manlı kişiliğpairndçea,l anvmea bsıır a­
ramalrıınnb ibrirlereinn adyrlımavacgaöğ­ı in ıparatorklıwuağnuv 'egn eur çek kılmasmıü mküno lmamaküzere
rüşünöün es ürerOeskm anlıs altankaut­rınıs ahiobliaT nü rkm ill4entaid olu'­temsiel ve fiilyüerünt meyvee
tarma çabasiıç indey.d :Bulenunr üzerindealıe nıd ışd üşmanlakraırnbşıaa ş­ mililria dedyaey anmaJıyiacnb ir
MustKaefmaalP aşııs öza laark.« Osmanoğulk-aldırhneımı şo, �d ürışıanlarla kuvvveetk urutalnıum amaya
lraız orlTaü rkm ililneitenge menlik ves a­l birlemşiilpldeke atrehareke ştıe geç­ verdiğöitıuleüıı:nrm üis amka­lil-.ı
rar
tanatıenlak oymuaşcrlı6,0 0 yldıan bere­i mişo lans raya veB abuiallevil ıina 1.;.s .ı nırilaiıç inTdBeM Mh ü'küme­
gemenliksleürridnüir müSşilmedric'de i .m ücadelatrlareaky e TürkiByüe­ tinden başkah ükünbıi,eim.ti tanı­
Tdüirrkm eielrle;:tieeb kmu me üvntelse ailtcaknaa tı�nhıiai zdslyleaeebndrri e-iilnn­ yıiü nckMtv eiio lle rtMd ecullisamvirıey enod ına unaenh e ü;]dl­te­ir kmiaşzB.iue sg geeelrem keçneldTyiaülğyreeanak niİ lıalyskıet an­
rekke nedlii fniei allemnbı uşl unuBvuo rr.e kd ışd üşnıansarayl av eB p.brfili bul'dbaikçii msheülk üemti1 0M art
sbiarel mtrivaakneidagri.te Bımanehınki,blos ıin rğuoaislknuaaimm nc iı alyklı ezlti,ile nfe isıe ikınkn vnte ısg liüılç alohüi.avlkreıleaa rvck yeı b o ik,.­ ri1he9 2in0t'kiidalte eintb mavi.şrse eae bnyed miverıı. tn.­�'ır.,,
sbeılrzeaa ktememanmry ıiayvcoımaalezskkm?ei u bl ieşdrse" ğ i"i drlri",e Miğeif- a­,bsuugnülnukkikuüçlar irtn ıdkdguaeü�v n güaııneulaşyi amr ıişş­mi•ş , •
dedeni baretBtiurm .u tloalkaac aBkutrıar·t. ı r. SamiRhİ faİts atnb(ul 1874/ Anka-ra:
da topalnnlaarM eclviesh erkesm eseletyai- Tükt millseartaiy vıenB abuili'1­932)Ş.air .O rtaö ğrnalmini KocaM usta­
biig örürse fikuryigmucnoe l urA.k sit ak- ninh ıyanegtöirndiüza ğmüa nA na­ fa PaşRaü ştiey etamsaiml'andtdıanks on­
.d irdey,i neg erçeuks uçlerüçev esnide ifadey a:ıayı hazırlayarbaikr imadndescii raö zeölö regönriemerk V"tiştFlar. snızca,