sosyal yazılar

460 Pages·2014·3.51 MB·Turkish

SOSYAL YAZILAR
“Kendine yapılmansını İstemediğin bir
şeyi, bir başkasına yapma”

RABAŞ
RABAŞ
TOPLUMUN AMACI 1
Makale No.1, Bölüm 1, 1984
Burada, Baal HaSulam’ın metodunu ve yolunu izlemeyi
arzulayanlarla beraber insan derecesine yükselip, bir hayvan gibi
kalmamak için bir grup oluşturmak üzere bir araya geldik, tıpkı
atalarımızın “Ve Benim koyunlarım, Benim otlağımın koyunları, siz
insansınız,” ifadesiyle ilgili söylediği gibi. Raşbi der ki: “Size, ‘insan’
denir ve puta tapanlara ‘insan’ denmez.”
İnsanın erdemliğini anlamak için atalarımızın şu sözlerini
anlamalıyız, “Her şey duyulduğuna göre, sonunda: Yaradan’dan
kork ve O’nun emirlerini yerine getir; çünkü bütün insan budur.”
Ve Gimara sorar, “’Bütün insan’ ne demektir?”
Kabalist Elazar der ki: “Yaradan dedi ki, ‘Tüm dünya sadece
bunun için yaratıldı.’ Bu demektir ki tüm dünya Yaradan korkusu
için yaratılmıştır.”
Yaradan korkusu dünyanın yaratılış nedeni olduğundan, bu
korkunun ne olduğunu anlamalıyız. Atalarımızdan öğrendiğimize
göre yaratılış nedeni, O’nun yarattıklarına fayda sağlamaktır. Bu
demektir ki, Yaradan insanlar bu dünyada mutlu olsunlar diye onlara
haz vermeyi arzuladı. Ve atalarımızın söylediği “Bütün insan olduğu
için ,” sözünde olduğu gibi, yaratılış nedeni Yaradan korkusudur.
Fakat “Matan Tora” (Maneviyatın Edinilmesi/Yaradan'ın İfşası)
makalesinde açıklanana göre, yaratılış nedeni bu olmasına rağmen
insanların sevinç ve memnuniyet duymamasının nedeni, Yaradan
ve insanlar arasındaki form eşitsizliğidir. Yaradan verendir, insanlar
alandır. Fakat burada dallar doğdukları köke benzer kuralı söz
konusudur.
Kökümüzde almak olmadığı ve Yaradan hiçbir şekilde eksik
ve Arzusunu tatmin etmek için hiçbir şeye ihtiyacı
4
Sosyal Yazılar
olmadığından, insan alıcı durumunda olduğunda hoşnutsuzluk
hisseder. Bu nedenle insan utanç ekmeğini yemekten utanır.
Bunun ıslahı için, dünyanın yaratılması gerekliydi. Olam
(dünya), He’elem (gizlilik) demektir, bu nedenle sevinç ve
memnuniyet gizlidir. Bu neden böyledir? Cevap şudur; korku için.
Diğer bir deyişle, insanın “kendini sevmek” denen alma kaplarını
kullanmaktan korkması için bu böyledir. Bu demektir ki, kişi kendini
haz almaktan korumalıdır çünkü insan arzular ve bu arzuya, arzu
nesnesine üstün gelecek güce sahip olmalıdır.
Tersine, kişi Yaradan’a memnuniyet verecek hazları almalıdır.
Bu demektir ki, haz alma onu -kişi kendi yararı için aldığında-
Yaradan’a tutunmaktan alıkoyduğundan, ihsan etmeyi isteyecek
ve Yaradan korkusuna, kendisi için alma korkusuna sahip olacak.
Dolayısıyla, kişi Yaradan’ın Emirlerinden (sevaplar) birini yerine
getirdiğinde, Sevapları yerine getirerek Yaradan’a ihsan etmeyi
ve bu Sevapların ona saf düşünceler getirmesini amaçlamalıdır.
Atalarımızın dediği gibi, “Kabalist Hanania Ben Akaşia der ki:
‘Yaradan insanı arındırmak istedi; bu yüzden onlara çokça Manevi
Çalışma ve Islahlar verdi.’”
Ve bu nedenle burada bir araya geldik–her birimizin
Yaradan’a ihsan etme ruhunu izlediği bir toplum kurmak için. Ve
Yaradan’a ihsan etmeyi başarmak için, “başkalarını sevmek” denilen
insana ihsan etmek ile çalışmaya başlamalıyız.
Ve başkalarını sevmek, yalnızca kişinin kendisini iptal etmesiyle
mümkün olur. Bu nedenle, her insan bir taraftan kendini düşük
hissetmeli, diğer taraftan Yaradan’ın bize, tek bir hedefi olan
aramızda Kutsallık-bir toplumda bulunma şansı verdiği için gurur
duymalıyız.
Ve henüz bu amacı başarmamış olsak da, başarmak için
arzumuz var. Yolun başında olsak bile, yüce amacı başarmayı
umut ediyoruz.
5
RABAŞ
TOPLUMUN AMACI 2
Makale No.1, Bölüm 2, 1984
İnsan, eylemin kendine yarar sağlayacağını göremediği
“kendini sevmek” denen Kli ile yaratıldığından, en ufak bir
hareketi yapmak için bile motivasyonu yoktur. İnsanın kendini
iptal etmeden, Yaradan’la Dvekut (tutunmak) elde etmesi yani
form eşitliğine gelmesi mümkün değildir.
İnsanın yaratılma amacının gerçekleşmesini engelleyen
“kötü eğilim” dediğimiz alma arzusunu iptal etmek için
beraberce çalışıp büyük bir güç oluşturacak bir topluluğa
ihtiyaç duyarız.
Bu nedenle, grup bu amacı başarmaları gerektiğine oy
birliğiyle hemfikir olan bireylerden oluşmalıdır. Sonra, herkes
herkese entegre olduğundan, her biri kendine karşı mücadele
edebilecek tek büyük bir güç haline gelir. Bu nedenle her biri
amacı başarmak için büyük bir arzu oluşturur.
Birbirine entegre olmak için, herkes diğerlerinin önünde
kendini iptal etmelidir. Bu, her birinin dostlarının hatalarını değil,
onların erdemliğini görmesiyle başarılabilir. Fakat dostlarından
biraz daha yüksek olduğunu düşünen kişi, artık onlarla
birleşemez.
Ayrıca, toplantı sırasında, niyeti kaybetmemek için ciddi
kalmak önemlidir, çünkü bu amaç için bir araya gelmişlerdir.
Yüce bir şey olan alçakgönüllülükle yürüyen kişi ciddiyete
alışmalıdır. Fakat gerçekte, onların kalplerinde bir ateş yanar.
Ancak, toplantı sırasında kişi, toplantının amacını bozan
sözleri dinlemekten ve eylemleri izlemekten sakınmalıdır ki
böyle yaparak Yaradan’la Dvekut’u başarırlar. Dvekut’a ilişkin
olarak, “Matan Tora” makalesine bakabilirsiniz.
6
Sosyal Yazılar
Fakat kişi dostlarıyla birlikte olmadığı zaman, kalbindeki
niyeti göstermemek ve diğer herkes gibi görünmek en iyisidir.
“Yaradan’ınla alçakgönüllülükle yürü” sözlerinin anlamı budur.
Buna ilgili daha yüce yorumlar olsa da, basit bir açıklama da
önemlidir.
Bu nedenle, birleşen dostlar arasında eşitlik olması
iyidir, böylece kişi diğeri önünde kendini iptal edebilir.
Ve ciddiyetsizlik her şeyi bozduğundan, toplum içinde
ciddiyetsizliğe izin verilmemeli ve dikkatli olunmalıdır. Fakat
yukarıda bahsettiğimiz gibi, bu içsel bir mesele olmalıdır.
Ancak orada bu toplumdan olmayan biri varsa, hiçbir
ciddiyet gösterilmemeli, henüz gelmiş bu kişiyle eşitlik
sağlanmalıdır. Diğer bir deyişle, ciddi konulardan bahsetmekten
sakınılmalı, sadece “davetsiz misafir” denen, henüz gelmiş
kişiye uygun olan şeylerden bahsedilmelidir.
7
RABAŞ
DOST SEVGİSİNE DAİR
Makale No.2, 1984
1) Dost sevgisine duyulan ihtiyaç.
2) Özellikle bu dostları seçmemin nedeni nedir ve neden
dostlar beni seçti?
3) Dostlardan her biri gruba olan sevgisini açığa çıkarmalı mı,
yoksa kişinin kalbinde sevgi hissetmesi ve dost sevgisini gizlilik
içinde uygulayıp, kalbinde ne olduğunu açıkça göstermemesi
mi gerekir?
Bilinir ki alçakgönüllü olmak yüce bir şeydir. Fakat bunun
tersini de söyleyebiliriz – kişi kalbindeki sevgiyi dostlarına karşı
açığa çıkardığında, onları uyandırır ve böylece onlar da dost
sevgisini hisseder. Bundaki fayda şudur ki, herkesin sevgi gücü
diğer herkese entegre olduğundan, dost sevgisini daha güçlü
olarak uygulama fırsatını elde ederler.
Bu demektir ki, eğer grup on üyeden oluşuyorsa, kişi dost
sevgisini uygulama gücünün bir ölçüsüne sahip olduğu noktada
dost sevgisine bağlanmanın gerekliliğini anlayan on güçle
entegre olur. Ancak, eğer her biri dost sevgisini uyguladığını
göstermezse, o zaman kişi grubun gücünün eksikliğini duyar.
Bu böyledir çünkü kişinin dostunu haklı çıkarması çok
zordur. Herkes erdemli olduğunu ve dost sevgisine sadece
kendisinin bağlandığını düşünür. Bu aşamada kişinin dost
sevgisini uygulaması için çok az gücü vardır. Bu nedenle, bu
çalışma özellikle herkese açık olmalı ve gizlenmemelidir.
Fakat kişi her zaman topluluğun amacını kendine
hatırlatmalıdır. Aksi takdirde, beden daima kendi çıkarını
önemsediğinden, amacı bulanıklaştırma eğilimi gösterir.
Bilmeliyiz ki grup sadece başkalarını sevme temeli üzerine
kurulmuştur ve bu, Yaradan sevgisi için bir sıçrama tahtasıdır.
8
Sosyal Yazılar
Bu, özellikle, dostuna hiçbir ödül olmaksızın verebilmek
için kişinin bir gruba ihtiyacı olduğunu söylemesiyle mümkün
olur. Diğer bir deyişle, ona bedenin alma kaplarını memnun
edecek hediyeler ve yardımlar versin diye bir gruba ihtiyacı
yoktur. Böyle bir topluluk kendini sevme üzerine kurulmuştur ve
sadece kişinin alma kaplarının gelişimini harekete geçirir, oysa
şimdi kişi dünyevi şeyler elde etmede dostunun ona yardım
etmesiyle daha fazla şey kazanma imkânı olduğunu görür.
Unutmamalıyız ki, grup diğerlerini sevme temeli üzerine
kurulmuştur, dolayısıyla her üye, başkalarını sevme ve
kendinden nefret etme koşulunu gruptan alır. Ve dostun
kendisini iptal etmek ve başkalarını sevmek için gayret ettiğini
görmek, herkesin diğer dostların niyetlerine entegre olmasına
neden olur.
Dolayısıyla, örneğin, eğer grup on üyeden oluşuyorsa, her
biri kendini iptal etmeyi, kendinden nefret etmeyi ve başkalarını
sevmeyi uygulamak için on güce sahip olur. Aksi takdirde,
kişi başkalarını sevmekle ilgili sadece tek bir güçle kalır, çünkü
dostlar başkalarını sevmeyi gizli olarak uygulamaktadır. Daha
da ötesi, dostlar onun başkalarını sevme yolunda yürüme
arzusunun gücünü de kaybettirebilir. Bu durumda, kişi onların
eylemlerinden öğrenir ve kendini sevmenin hâkimiyetine
düşer.
4) Herkes, dostunun ihtiyaçlarını onları nasıl memnun
edeceğini bilmek için bilmeli mi, yoksa genel olarak dost
sevgisini uygulamak yeterli mi?
9
RABAŞ
DOST SEVGİSİ
Makale No. 3
“Ve tarlada gezinirken bir adam onu buldu.” Ve adam ona
sordu: ‘Ne arıyorsun?’ Şöyle dedi: ‘Kardeşlerimi arıyorum. Sana
yalvarırım, bana sürüyü nerede otlattıklarını söyle.’”
“Tarlada gezinen” adam, dünyayı besleyecek ekine kaynak
olan yer anlamına gelir. Ve tarladaki çalışma, toprağı sürmek,
tohum ekmek ve ekin biçmektir. Bununla ilgili şöyle denir:
“Gözyaşı içinde ekenler, neşe içinde biçecek” ve buna, “Kralın
kutsadığı toprak,” denir.
Baal HaTurim, tarlada gezinen kişiyi, aklın yolundan sapan
kişi olarak açıklar. O, “tarlada gezinen eşek” durumundadır ve
ulaşması gereken yere onu götürecek gerçek yolu bilmez. Ve
gerçekleştirmesi gereken amacı asla gerçekleştiremeyeceğini
düşündüğü bir koşula gelir.
“Ve adam ona sordu:’ Ne arıyorsun?’”, yani, “Sana nasıl
yardım edebilirim?” “Ve o şöyle dedi: ‘Kardeşlerimi arıyorum.’”
Kardeşlerimle yani dost sevgisinin olduğu bir grupla beraber
Yaradan’ın evine giden yolu çıkabileceğim.
Bu yola, “ihsan etme yolu” denir ve bu davranış tarzı
bizim doğamıza aykırıdır. Bunu gerçekleştirebilmek için, dost
sevgisinden başka bir yol yoktur. Dost sevgisi ile herkes dostuna
yardım edebilir.
“Ve adam şöyle dedi: ‘Buradan ayrıldılar.’” Ve Raşi,
bunu onlar kendilerini kardeşlikten ayırdılar yani seninle bağ
kurmak istemiyorlar olarak yorumlar. Bu sonunda, halkın
Mısır’a sürgününe neden oldu. Ve Mısır’dan çıkmak için, dost
sevgisinde olmak isteyen bir gruba girmeyi kendimize görev
edinmeliyiz, ancak bu şekilde Mısır’dan topluca çıkmak ve
Manevi Edinim ile ödüllendirilebiliriz.
10