Siyasal İdeolojiler Ders Notları

15 Pages·2017·2.99 MB·Turkish

T.C.
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
SİYASAL
İDEOLOJİLER
(SBK457)
3. Hafta Ders Notları - 02/10/2017
Araş. Gör. Dr. Görkem Altınörs
[email protected]
1
Ders Programı
• 1. Hafta – İdeoloji • 8. Hafta – Sosyal Demokrasi
• 2. Hafta – Liberalizm • 9. Hafta – Milliyetçilik
• 3. Hafta – Muhafazakârlık • 10. Hafta – Anarşizm
• 4. Hafta – Marksizm • 11. Hafta – Feminizm
• 5. Hafta – Gramsci • 12. Hafta – Faşizm
• 6. Hafta – Althusser • 13. Hafta – Korporatizm
• 7. Hafta – Vize Haftası • 14. Hafta – Sonuç ve
Değerlendirme
2
Muhafazakârlık: Kadim
Geleneğin Savunusundan
Faydacılığa
Güler, E. Z. (2007) “Muhafazakarlık: Kadim Geleneğin Savunusundan
Faydacılığa”, Örs, H. B. (der.) 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler
içinde, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 115-162.
3
Muhafazakârlık
• Muhafazakarlık?
• Muhafaza etmek?
• Neyi muhafaza etmek?
• Mevcut olan siyasal, sosyal,
ekonomik düzenin muhafazası.
• Değişim?
• Yavaş ve tedrici olmalıdır.
• Aydınlanma düşüncesi ve Fransız
Devrimi’ne tepkidir.
• Edmund Burke (1729-1797)
4
Muhafazakârlık
• İki temel özelliği: 1) İnsanın • Karl Mannheim
doğasına, köksüzlüğe,
• ‘doğal muhafazakârlık’
denenmemiş buluşlara
• ‘modern muhafazakârlık’
güvensizlik; 2) Tarihsel süreklilik
• Kavram ilk defa 1815 sonrası
ile geleneksel çerçeveye duyulan
dönemde Fransa’da
güven.
Chateaubriand tarafından
• Bir parti görüşünden ziyade
siyasetin sağ kanadını
geleneksel yapıyı altüst eden
tanımlamak için kullanılmış,
modernleşmenin, kapitalizm,
1830’larda Almanya’da, 1835’ten
reform ve devrim sonucu bozulan
sonra da İngiltere’de
ve yok olan aristokrasinin,
benimsenmiştir.
Avrupa’daki geleneksel düzenin
• Edmund Burke
görüşüdür. Bir ideolojiden çok,
bir ruh halidir.
5
Muhafazakârlık
• Edmund Burke • Muhafazakârlık liberal ve
sosyalistlerin dünyayı değiştirme
• Whig Partisi (Liberaller) içinde yer
almıştır çabalarına karşı savunmacı bir
harekettir.
• Tory’lere (Muhafazakarlar)
muhalefet etmiştir
• Aydınlanma’nın liberal felsefi
• Fransız Devrimi’nde özgürlük
düşünme tarzına, doğal haklar ve
görmemektedir
doğal hukuk düşüncesine,
• Adam Smith’in klasik ekonomi
burjuva devrimci düşünce-
fikirlerini benimsemiş, pazarın
davranış biçimine karşı
işleyişini doğal yasa olarak
görmüştür çıkmaktadır.
• Aydınlanma’nın soyut aklına ve
deney ile doldurulacak tabula
rasa’ya da karşıdırlar.
6
Muhafazakârlık
• Bireycilik X Toplumculuk • Fransız Devrimi ve Aydınlanma
Düşüncesi ile beraber, Sanayi
• Eşitlik X Eşitsizlik
Devrimi’ne de tepkidir
• Özgürlük X Bağımlılık
• Makinalaşmaya, kırsal yapının ve
• Halk Egemenliği X Mutlak
sosyal düzenin bozulmasına ve
Monarşi
proleterleşmeye karşı çıkılır
• “(Fransız Devrimi) terör
• Düzeni bozan şey, sadece FD
döneminden daha büyük bir
değil, bizzat buhar makinesi,
olayın kusursuz özetidir:
makinalaşma, kentleşme, nüfus
Yaşamın, mülkiyetin, otoritenin
artışı, sanayileşme yani
ve adil özgürlüğün kuvvet yoluyla
kapitalizmin kendisidir.
ilgası”
7
Muhafazakârlık
• Auguste Comte – Aydınlanma • Almanya ve İtalya’da Hıristiyan
düşüncesi ile muhafazakârların Demokratlar
düşüncelerinin bir alaşımı olarak
• Japonya – Liberal Demokratlar
sosyoloji
• ABD – Cumhuriyetçilik
• İlk siyasal ifadesi – Britanya’da
Tory’lerin yerine kurulan
Muhafazakâr Parti (1830)
• Klasik Liberalizm
• Disraeli ve Churchill gibi
• Burke – 1790 – Fransız Devrimi
liderlerle beraber 1945
Üzerine Düşünceler
sonrasında Britanya’nın ikili parti
sistemi içinde (İşçi Partisi) yer
aldı
8
Muhafazakârlık
• Karl Mannheim – Muhafazakâr • Soyutlama daha sonra Marksist
düşüncenin somuta ilişkin düşüncede de karşımıza çıkacak.
yaklaşımı – mülkiyet üzerinden
• Aydınlanma ile gelen soyut
• Muhafazakar düşüncenin kendini düşünce sistemine karşıdır.
dayandırdığı somut mülkiyet
• Toplumun sürekliliği ve hukukun
düşüncesi Ortaçağ, feodal
ve de düzenin korunması için
döneme ait, mülkiyet ile mülk
yönetici bir patriarkal otoriteye,
sahibi arasındaki somut, karşılıklı
işlevleri açısından bununla
özdeşleşmeyi ele alan bir ilişki
benzeşen bir devlet otoritesine
iken burjuva mülkiyet düşüncesi
ihtiyaç vardır.
soyut bir temele dayanmaktadır.
9
Muhafazakârlık
• Toplum Sözleşmesi – • Muhafazakâr deneyimler
Liberallerden farklı
• İngiltere
• Fransa
• Almanya
• Burke – toplumu oluşturan
• Modern toplumun, sanayinin,
ortaklık tek bir kuşağın değil,
burjuvazinin ve geniş bir orta
birçok kuşağın elde ettiği bir
sınıfın İngiltere ve Fransa’ya göre
şeydir. Toplumun kendisi bir
gecikmişliği koşullarında
sözleşmedir, yalnızca yaşayanlar
muhafazakâr düşünce,
arasında değil, yaşayanlar,
milliyetçilik ve faşizm Almanya’da
ölmüşler ve doğacak olanlar
kendine özgül koşullarında
arasında bir ortaklıktır.
kendine uygun bir zemin
bulmuştur.
10