ŞEM'DÂNİ-ZÂDE FINDIKLILI SÜLEYMAN EFENDİ TÂRİHİ MÜRtT-TEVÂRİH I.

303 Pages·1610·9.83 MB·Turkish

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ YAYINLARI No ; 2088
ŞEM’DÂNİ-ZÂDE
FINDIKLILI SÜLEYMAN EFENDİ TÂRİHİ
MÜRtT-TEVÂRİH
I.
Prof. Dr. M. MÜNİR AKTEPE
YENİÇAĞ TARİHİ
İSTANBUL
EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATBAASI
1976

Dizgi, tertip, baskı ve cilt
Edebiyat Fakültesi Matbaası
İstanbul - 1976
İÇiNDEJâLER
A. ÖNSÖZ XIII
B. YAZAR İLE TÂRİHİ VE YAZMA NÜSHALARI;
I. Şem’dânî-zâde Fındıklık Süleyman Efendi’nin hayatı XVII
II. Mür’i’t-tevârihin mâhiyeti XIX
III. Mür’i’t-tevârihin yazma nüshaları XXV
C. MÜR’İ’T-TEVÂRİH; ŞEM’DÂNÎ-ZÂDE TÂRİHİ
METNİNİN FİHRİSTİ :
1143 (1730-1731) SENESİ OLAYLARI:— 1-22.
Acz izhâr ederek zaîfâne sûlh istemekten zarar 1.— Dâmad zâde sö­
zünü dinlememekten zarar 2.— Pâdişâh’ın Acem seferi içün Üsküdar’a geç­
mesi 2.— İbrahim Paşa’nın etvârı 3. Kötülüğe müsaadeden zarar 3.—
Sa'd-âbâd 4.— Üsküdarlı Feyzullah Efendi 4.— Zâlimin âkıbeti harab
oldağu ve mazlûma muhtaç olduğu 5.— Zülâlî Haşan Efendi 6.— Fitne
zuhuru ().— Hakk sözünü redden zarar 6.— Şehirlinin vezirden ve ricâ-
Unden nefretlerinden zarar 7.— Kaba Kulak İbrahim Paşa 16.— Sadâ­
katin semeresi 16.— Zorbaların kahr olduğu 17.— Zorba tarafma meyi
ve yardim etmekten zarar 18— Kaba Kulak İbrahim Paşa 19.— Ra-
nıazandn zorba zuhûru 19.— Cebeciye itibar olunduğu 20.— Kayın Ah-
ıned Ağa 20.— Canım Hoca 21.— Acem ahvâli 21.— Devletin zaafını
düşmana izhar etmekten devlete zarar 22.
1144(1731-1732) SENESİ OLAYLARI:— 22-30.
Garip fitne ve fitnenin def’i 22.— Sadâkatin fâidesi ve Kaba Kulak
Paşa’nın azli 23.— Sırrın açıklanmasından zarar 23.— İnsanm kazdığı ku­
yuya düşmesi 23.— Dârü’s-sa’âde Ağası Beşir Ağa 24.— Akrabanın hi-
yâneti 24.— Vâlide Câmi’inde mevlûd okunması 25.— Topal Osman
Paşa ve Acem seferi 25.— Bağdad valisi Ahmed Paşa’nın gazası 25.—
Hamalı oğlu Ahmed Paşa 25.— Sûlh sohbeti ile düşmanın devleti iğîâli
VI M. MÜNiR AKTEPE
25.— Rüşvete ve zûlme sevk etmekten zarar 25.— Zamane hüddâmın
hâli 26.— Kahbe avratı Osman Paşa’nm denize atması 26.— Kadcm-i
şerifin Eyyüb Türbesi’ne konulması 26.— Pâdişâha tahâkkümâne edâdan
zarar 26.— Dâmad zâde Abülhayr Ahmed Efendi’nin şeyhülislâm ohna-
sı 27.— Nemçe’den ve Moskov’dan cülûs tebriki 27.— Acem meselesi­
nin görüşülmesi 27.— Sadârete gelen veziri istikbâl 28.— Topal Osman
Paşa’nın ahvâli 28.— Avam-pesend harekâtın vezirlere ve sultanlara lâ­
zım olduğu 29.— İstiklâl verilen vezire ifrât ve tefridden kaçınması lâzım
olduğu 29.— Yahya Paşa 29.—: Vâlide Sultan’dan Vezire at gelmesi 30.—
İstiklâl kürkü 30.— Vezîr Dîvânı’nın akşama kadar olması 30.
1145 (1732-1733) SENESİ OLAYLARI;— 30-33.
Tophâne’ye su geldiği 30.— Hocazâde ve Bolavîzâde’nin nefy olun­
maları 31.— Bursa’dan ma’zûl olana Anadolu sadrı verilmesi 32.— Ca­
nım Hoca ve Kesik para yasağı 32.— Acem Şâhı 32.
1146 (1733-1734) SENESİ OLAYLARI 33-35.
Metn-i kitaba zeylimizin evveli 33.— Topal Osman Paşa’nm azli 33.—
Acem Seferi 33.— Şanlı asker-keş Paşa’nın ser-asker olması 33.— Nâ­
dir Şâh’ın inhizâmı 34.— Gece Saray-burnu’ndan top atıldığı 34.— Ya-
lı-köşkü’nde Pâdişâh’ın tebriki 34.— Müjdeciye atâyâ 34.— Bağdad
muhasarası 34.— Gâzî hutbesi 35.— Ordu kadısına ikrâm 35.— Ebül-
hayr Efendi’nin azli 35.— Kumbaracılar nizamı 35.
1147 (1734-1735) SENESİ OLAYLARI 36-38.
İkinci tezkirecinin vezîr kethüdası olması 36.— Mısır’ın cizye kâğı­
dı îcâdı 36.— İzzet Ali Paşa 37.— Altımermer’de Ali Paşa Câmi’inin
yapılması 37.— Aydın muhassılı Abdullah Paşa’nm katli 38.
1148 (1735-1736) SENESİ OLAYLARI 38-43.
Hekim-başı zâde Ali Paşa’nın azli 39.— Saray-ı hümâyun’da Top-
kapı binasının genişletilmesi 39.— Acem cengi ve Köprülü-zâde Abdul­
lah Paşa’nın şehâdeti 39.— Ser-askerin eksik tedbîri 39.— Paşa öldür­
me sanatı 39.— Seksen yedi günde vezîr azli 40.— Şeyhülislâmın, fetva­
sına imzâ yerine mühür koyması 40.— Moskov seferinin zuhûru 40.—
Kırını Hanı’nm Dağıstan’a gitmesi 41.— Sulh görüşmeleri ile Acem’in
OsmanlI Devleti’ni iğfâli 42.— Azak kal’asmı düşmanın alması 42.—
Moskov’un hilesine İngiliz’in yardımı 42.
1149 (1736-1737) SENESİ OLAYLARI 43-66.
Sancağ-ı şerifin Moskov seferine götürülmesi 43.— Sultan III. Ah-
ŞEM’DÂNl-ZÂDE SÜLEYMAN EFENDİ TARİHİ VII
med’in ölümü 44.— Acem elçisinin İstanbul’da sûlh görüşmeleri nedenile
devleti iğfali 44.— Safavî Devleti’nin zuhûru ve inkırâzı; Afganm zuhûru
ve inkırazı; Nâdir Şâh’m zuhûru 45.— ' Acem Şâhı’mn şöhret kazanmak
içün OsmanlIlar ile nakz-ı ahd etmesi 45.— İsim değiştirme 45.— Şehzâ-
delere lâzım olan iş 46.— Pâdişâhın ziyâde iyiliğinden zarar 46.— Acem
Şâhı memleketleri 46.— Afgan’ın zuhûru 47.— Ceng hırsı 47.— İs­
fahan’ın vasfı 48.— Fâsid tedbîr 48.— İyi tedbîr 48.— Reşîd adamı
devlet yanından ayırmanın zararı 49.— Harb hilesi 50.— Askerin çok­
luğundan zarar 51.— Nasihat 51.— Pâdişâhın seferden hazz etmeme­
sinden zarar 51.— Şehzâdenin pâdişâhı kati edüp, yerine cülûs etme­
si 51.— Su’-i tedbîr 52.— Münafık sözü ile pâdişâhın vezire özür etme
si 52.— Asker-keş Serasker’i azilden zarar 52.— Kızıl bulutun şerre alâ­
met olduğu 53.— Müneccime şerif sâ’at tâyin ettirmekten fâide olmadığı
53.— Sû’-i karînlere pâdişâh teslim olarak, devlet mîzâcımn sâkin oldu­
ğu 54.— Fazla kıtlık 55.— Pâdişâhın yarar adamına i’tibâr etmemek­
ten zarar 55.— Sâdık hizmetkârın kadrini bilmemekten pâdişâha zarar
56.— Mîr Mahmud’ın şâh olup İsfahan tahtına cülûs etmesi 56.— Şer’e
ta’zimde kusur etmenin, saltanatın zevâline sebep olması 57.— Şâh fikrile
mecnun olduğu 58.— Eşref Şâh’ın cülûsu 58.— Afgan’m Osmanlılar
ile muhârebesi 58.— Tahmasb Şâh’m zuhûru 59.— Nâdir Ali 59.—
Nâdir Ali’nin itimâdü’d-devle olması 59.— Tahmasb Şâhm zevâli ve Nâ­
dir Ali’nin şâh olması 60.— OsmanlIların za’îfane sûlhunun devamlı ol­
madığı 62.— Şeyhülislâmın elçiye ziyâfeti 63.— Moskov seferi 63.—
Moskov’ın Kırıma zararı 64.— Ordunun Baba-dağı’nda kışlaması 64.—
Nakz-i ahd eden kâfirin balyosu 64.— Canım Hoca 64.— Sûlh sohbeti
ile Devletin gafleti ve küffânn iğfâli 65.— Nemçe’nin hîlesi 65.
1150 (1737-1738) SENESİ OLAYLARI 66-79.
Nemçe 66.— Kâfirlerin iğfâlini hakîkat zannetmekten zarar 66.—
Özü kal’asına küffânn istîlâsı 67.— Küffânn sözüne itimâd edüp, ihtiyat
etmeyen adamın hâli 68.— Hâlisa Osman Efendi’nin katli 69.— İhtiyâ-
tın fâidesi 70.— Bosnalı’nın bahadarlığı ve k%dm tâifesinin merdâne mu-
hârebesi 70.— Akılh kadının fâidesi 70.— Harb işlerinde tedbîr 71.—
Ser-askerin azîm nusrete nâil olması 71.— Banalûka’nın fethi 72.— Ya­
ralılara ikrâmdan fâide ve bahâdu-lara mansıb verilmesi 73.— Siyâset-i
lâyıka 74.— Gayyûr kadının vasıfları 74.— İvaz Mehmed Paşa 74.—
Gayret-i hakk ve kuvvet-i Cenâb-ı mutlak 74.— Nâm ve sân sâhibi Pa-
şa’nın Ser-asker olmasının fâidesi 74.— Râgıb Efendi 75.— Nemçe
75.— İslâmî selâbeti terk etmenin zararı 76.— Ada-kal’ası 76.— Esir­
VIII M. MÜNİR AKTEPE
lerin bahâsı 76.— Moskov’un gizli maddesi ve küffârm gurûru 77.— Ye­
ğen Mehmed Paşa’nın sadnâzam olması 77.— Rakofcı oğlu 78.— Pâ-
dişâhlarm sancağ-ı şerifi teşyi etmesi 78.— Küffânn iğfâline rağbet edil­
memesi 78.— Tedbirli kimselerin hizmetleri 79.
1151 (1738-1739) SENESİ OLAYLARI 79-87.
Sarı-Bey oğlu 79.— Harb hilesinin fâidesi 80.— Osmanlı askeri
perişan olmuş-iken tedbîr sâyesinde toplanması 80.— Askerin acele ga­
nimetle meşgul olmasmdan zarar 81.— Askerin memdûhunun Ser-asker
olmasmdan fâide 81.— Tedbirli Ordu kadısı olmanın fâidesi 81.— Tuz
Paşa 82.— Ada Kal’ası 82.— Kelime-i tevhid’in fâidesi 82.— Kâfir
hafiyyesinin hilesi 82.— Rü’esânm basiretinin fâidesi 83.— Ada-kal’a-
nm fethi 83.— Moskov 83.— Abdi Paşa zâde Ali Paşa 84.— Yolda
ulûfe verilmesi 85.— îstanbul’da, Nemçe elçisi ile sûlh görüşmeleri ol­
ması ve neticesiz kalması 85.— Sarı-Bey oğlu 85.— Dîni zaif olan kim­
selerin sözleri 85.— İçindeki sırrı açıklamaktan zarar 87.— Yeğen Meh­
med Paşa’nın azli ve İvaz Mehmed Paşa’nm tâyini 87.— Mâlikânelerden
cebelü alınması 87.
1152 (1739-1740) SENESİ OLAYLARI 87-95.
Sefere Bostancılarm gitmesi 89.— İsveç 89.— Anadolu Levend-
leri 89.— Sarı-Bey oğlu’nun katli 89.— İran’a giden elçi ve efendiler
89.— Orduda mevlûd meclisi akdi 89.— Prusya keferesi 90.— Nem­
çe ile Hisarcık savaşında olan büyük fütûhat 90.— Cesaretin fâidesi ve
küffânn sûlh diyerek aldatmasma i’timad etmemenin fâidesi 90.— Cengde
sebat etmenin fâidesi 91.— Şecî’ ve Gâzî 91.— Tuz (veya Toz) Paşa’mn
katli 92.— İmdâdm fâidesi 93.— Hekimbaşı zâde Ali Paşa 93.— Nem­
çe Sûlhu 93.— Belgrad’ın zabtı 93.— Yolda ulûfe verildiği 94.— Ze-
vâl vaktinden önce bayram namazı kılınması 94.— Kışın şiddeti. — Pa-
şa-Kapısı yangını 95.— İstanbul’da yeni hamam yapılması 95.
1153 (1740-1741) SENESİ OLAYLARI 95-103.
Nemçe’ye elçi gitmesi 96.— Moskov’a elçi gitmesi 96.— İtalya
keferesi 96.— Ayasofya Kütüphânesi’nİn binâsı 96.— Fransa 96.—
Fitne 97.— Pâdişâhın gümrükçü ziyâfetine gitmesi 97.— İvaz Paşa’nın
azli 98.— Ravza-i mutahhara’ya gönderilen âvîze 98.— Moskov elçisi­
nin çektiri ile ziyâfete gelmesi 98.— Fransız ve Nemçe elçilerine ziyâfet
99.— Nemçe çâsârı ile Moskov Çâriçesinin ölümü ve Nemçe memleket­
lerinin tafsili 99.— Elçi Cânibi Ali Efendi’nin Nemçeye gitmesi 99.—
Selâbet-i islâmiye 100.— Kadılara salâbet lâzım olduğu 101.— Vezirin
ŞEM’DÂNÎ-ZÂDE SÜLEYMAN EFENDİ TARİHİ IX
hünkâra ziyâfeti 101.— Kapdan Süleyman Paşa’mn ölümü 102.— Küf-
fâr ile müsâlâhaya tavassutda tehlike olduğu 102.— Nâdir Şâh ve Acem’­
den dokuz fil gelmesi 102.— Acem elçisinin Üsküdar’dan gelirken yapı­
lan şenlik 103.
1154 (1741-1742) SENESİ OLAYLARI 103-108.
Beşincf mezheb kavgası 103.— Moskov 104.— Yahya Paşa 104.—
Nemçe’ye ziyâfet 105.— Elçi ziyafetine kazaskerlerin dahi davet olun­
ması 105.— Acem elçisinin İstanbul’a gelmesi 105.— Beş mezheb kav­
gası 106.— Nazif Efendi ve Münif Efendi. Acem’e elçi gönderilmesi
106.— Moskov elçisine ziyâfet 107.— Yirmi-sekiz zâde Mehmed Sa’id
Efendi’nin Fransa elçisi olup gitmesi 107.— Moskov’un hilesi 107.—
Moskov’a ziyâfet 108.
1155 (1742-1743) SENESİ OLAYLARI 108-110.
Münif Efendi’nin Acem’den gelmesi 108.— Salâbet-i İslâmiye’ye ule­
manın temessükü 108.— Hekim-başı zâde Ali Paşa’nın sadâret mührünü
alması 109.— Atıf Mustafa Efendi’nin ölümü 109.— Ayasofya imâreti
binâsı 110.
1156 (1743-1744) SENESİ OLAYLARI 110-111.
Cânibi Ali Efendi’nin ölümü 110.— Mehmed Emin Ağa’nın ölü­
mü 110.— İstanbul’da Acem Şâhı nasb olunması 110.— Yahya Pa­
şa 111.— Seyyid Haşan Paşa’nın sadrıâzam olması 111.— Defterdar
Kapısı’nın yeniden tamiri 111.
1157 (1744-1745) SENESİ OLAYLARI 111-114.
Mısır Beyi Osman Bey’in ahvâli 112.— Hamalı zâde Ahmed Pa­
şa 112.— Nâdir Şâh’m Musul’a gelmesi 112.— AUah’ın inâyeti 112.—
Sefer esnasında sûUı sohbetinden zarar 113.— Çeteci Abdullah Paşa ve
Yeğen Mehmed Paşa 113.— Niderlânda yâni Felemenk 114.— Râgıb
Paşa’nın evsâfı 114.— Hind Elçisi 114.
1158 (1745) SENESİ OLAYLARI 115-119.
Nemçe Devletinin taksimi 115.— Fransa ile Nemçe ve İngiltere ara­
sında, OsmanlI Devleti’nin barış yapması 115.— Şeyhülislâm Seyyid Mus­
tafa Efendi’nin ölümü 116.— Tersâne Mahzeni’nin yanması 116.— Ha-
malı-zâde Ahmed Paşa 116.— Tophâne Kârhanesinin yemlenmesi 116.—
Mısır İskenderiye şeddi 116.— Kum-kapı’da kalyon zâyi’ olduğu 117.—
Kıbrıs muhassıUığınm eyâlet olması 117.— Tatar askerinin İstanbul’a ge-
lüp Anadolu’ya geçmesi 117.— Acem hanlarının Osmanlı devletine iltica
X M. MÜNİR AKTEPE
etmesi 117.— Acem Şâhı’nm Lezkilerie cengi 118.— Yeğen Paşa’nın
cengi ve Ölümü 118.— Acem’in iğfâli 118.— Dağıstan ve Kumuk 119.
1159 (1746) SENESİ OLAYLARI 119-130.
Acem’in sûlha rağbeti 120.— Nazif Efendi’nin Acem elçisi olma­
sı 120.— Mısır askeri 121.— Acem sûlhu.— Kesrîyeli Ahmed Pa-
şa’mn Acem’e elçi olması 121.— Rumeli-Hisarı Câmi’i binası 122.—
Mülhid 122.— Kızlar Ağası Hacı Beşir Ağa’nm ölümü 123.— Ulema
evlâdının sefâhatinden zarar 124.— Pîrî-zâde Mehmed Sâhib Efendi’nin az­
li 124.— Behçet Efendi 124.— Şâd-ı merk 124.— Mahkeme basanm
katı olunduğu 124.— Beykoz çeşmesi ve Tokat Bahçesinin tamiri 124.—
Tiryaki Mehmed Paşa’nm mührü alması 125.— Lâtife 125.— Alâim-i
semâviyeden minâre külâhmm yanması 125.— Genç Ali adındaki şakî le­
vendin katli 126.— Abaza Paşa 126.— Müfrit ihtişamdan zarar 127.—
Padişahın ulemasından geçmediği 127.— Şehsuvar-zâde ve Muhsin za­
de 127.— Ocaklının serhadde fitnesi 127.— Nâdir Şâh’m hakiki sûl­
hu 127.— Hüe-i Nemçe 128.— Acem’den gelen hediyeler 128.— Os-
manh Devleti’nden Acem’e giden hediyeler 128.— Kırım Haaı’nın İstan­
bul’a gelmesi 129.
1160 (1747) SENESİ OLAYLARI: — 130-138.
Tatar Hanı 130.— Tatar Han’ın İstanbul’dan gittiği ve Koca Musta­
fa Paşa Şeyhi’nin ölümü T 31.— Sabr etmenin tesiri 131.— Acem’e Os-
manlı Devleti’nden elçi gitmesi 132.— Padişahın imzâsı 132.— Sûihdan
sonra Osmanlı Devleti’ne iltica edenlerin felâketi 132.— Beşiktaş Sarayı’na
mermer direkli köşk yapılması 133.— Tiryâki vezirin azli 133.— Ocak
bezirgânı adındaki yahudinin katü 134.— Nemçe ahvâlinin tafsîli 135.—
Müebbed sûlh 135.— Acem Şâhı Nâdir Şâh’ın helâki 135.— Devlet
adamlarına sû’-i kasddan şâhlara zarar 135.— Mısır beylerbeyinin kat­
li 137.— Mısır ümerâsının kesik başlarının Bâb-ı hümâyûn’a konulma­
sı 138.— Bağdad vâlisi Ahmed Paşa’nın ölümü 138.
1161 (1748) SENESİ OLAYLARI 138-145.
Zübeyde Sultan’ın nikâhı 139.— Nûman Paşa 139.— Nemçe taf-
sîh.— Nemçe’ye elçi gittiği 140.— Bıçakçılar İmamı Abdullah Efen­
di 140.— Hanım sultanların nikâhını Rumeli kazaskerlerinin yapma­
sı 140.— Tersâne çekdirisinin Malta’ya esir olması 141.— Acem elçi­
si 141.— Bağdad fitnesi 141.— Hanım Sultan’ın zifaf alayı 142.— Ce­
zayir hediyesi 142.— Beşiktaş Sarayı’na, deniz üzerine köşkler yapılma­
sı 143.— İstanbul’da fitne 143.— Esad Efendi’nin müftî olması 143.—
ŞEM’DÂNI-ZÂDE SÜLEYMAN EFENDİ TARİHÎ XI
Ay ve Güneş tutulması 144.— Mısır’da fitne 144.— Şiddetli yağmur­
lar 144.— Dolma-bahçe’ye köşkler yapılması 144.— Acem 145.— De­
li Haşan Paşa’nın ölümü 145.
1162(1749) SENESİ OLAYLARI:— 145-151.
İstanbul’da kışm şiddeti 146.— Sahte ferman 146.— Yerden altun
çıkması 146.— Nemçe 146.— Pîrî-zâde Efendi’nin ölümü 147.— İkin­
ci imamların şehzâde hocası olması 147.— Nemçe’den gelen hediye­
ler 147.— Es’ad Efendi 148.— Buhârî hatmi 148.— Kâ’be örtüsünün
yenilenmesi 149.— Reîs Mustafa Efendi 149.— Cezayir hediyele­
ri 150.— Nemçe ahvâli 150.
1163 (1750) SENESİ OLAYLARI:— 151-156.
Basra valisinin isyânı üzerine tâyin olunan asker 151.— Tophâne su­
yuna bend binâ olunduğu 152.— Divitdar Mehmed Paşa 152.— Ay ve
güneş tutulması 152.— Ağa-kapısı yangını 153.— Hind’e giden elçimi­
zin dönüşü 153.— Hind pâdişâhmdan gelen hediyeler 153.— Kaz-âbâdî-
zâde 154.— Çarşı yangını 154.— Şeyhülislâm’m ilim yerine paraya na­
zar etmesinden zarar 154.— Düstûr-ı amel-i ulema 155.— Eski-odalar’-
da Hünkâr’a şerbet verilmesi kanunu 156.— Ağa-kapısı’nda Hünkâr’a şer­
bet verilmesi kanunu 156.
1164 (1750-1751) SENESİ OLAYLARI:— 156-161.
Zûlm-i ağreb 157.— Tersane zindanından esirlerin kaçması 157.—
Akdarma 158.— İsveç kıralı ve memleketlerinin isimleri 158.— Cebe-
hâne Kapısı tamiri 158.— Kısteyn mevâcibi 158.— At-bazarı ve yeniçeri
kışlalarında yangın 158.— Tiryaki Mehmed Paşa’nın ölümü 159.— Azîm
sel 159.— Büyük ta’ûn 159.— İran ahvâli 160.— Şeyhülislâm Ak Mah-
mud zâde’nin ölümü 160.— Kasım ayından önce kar yağması ve ağaçla­
rın helâki 160.— Şiddetli rüzgârlar ve gemilerin helâki 161.— Kış gün­
lerinin, yaz günleri gibi olması 161.
1165 (1751-1752) SENESİ OLAYLARI;— 161-171.
Hacc-ı ekber 161.— Hârici mezhebe girenlerin kati olunduğu 161.—
Mekke Şerifi 162.— Küçük-su Köşkü’nün yapılması 162.— Kandilli
Bahçe’nin kasaba olması 162.— Gedik Paşa yangını 162.— Bâ’is-i katl-i
Kızlar Ağası ve Divitdar Mehmed Paşa ve Yeniçeri Ağası 163.-— Yangın
içün kundak koyma 164.— Devlet me’mûriyetlerinin hâli 165.— Adam-
larmın kötülüğünden efendisine zarar 165.— Haddini tecâvüzden ve adam­
larına yüz vermekten zarar 166.— Üsküdar Mollası’nm basma mahkeme­