Table Of ContentP A T R O L O G LE
— C U R S US C O M P L E T US
SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, UECONOMICA,
OMNIDM iSS. PATRDM, DOGTOIUJM SCRIPTORUMOUB ECCLESI.ISTIOMUIlll,
SrVE LATINORUM, 8IVE GRiBCORUM,
QUI AB JEVO APOSTOHCO AD TEMPORA INNOCENTIIIII (ANNO 12*6) PRO LATINIS
ET CONCIUI FLORENTINI (ANN. 1489) PRO GRJ&CIS FLORUERUNT :
RECUSIO CHRONOLOGICA
0MN10M QTT£ EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICJ2 TRADITIONIS PER QUINDBCIM PRIMA
ECCLESIiE SJECULA,
JUXIA EDITIONES ACCURATI8SIMA8 INTER 8E CUMQUE NONNULLI3 CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUMA
DILIGENTER GASTIOATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUB LECTIONIBUS CONTINBNTER ILLUSTRATA;
OMNIBUS 0PERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUIB TRIBU3 NOVISSIMIS SISCULIS DBBENTUR ABSOLUTAS
DETECT18, AUCTA J INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALTTICLS, SLNOULOS SIVB TOMOS SIVE AUCTORB8 AHCUJUS
MOMENTI SUBSEQUENTIBUS, DONATA \ CAPITULIS INTRA IPSUM TBXTUM RITB DISPOSITIS, NECNON ET
TITULI8 SINOULARUM PAOINARUM MAROINEM SUPERIOREM DI8TINOUENTIBU8 SUBJECTAMQUE MATE-
RIAM SIGNIFICANTIBU8, ADORNATAJ OPERIBU8 CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO
AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBU8, AMPLIPICATA J
DUCENTIS ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM 8ICUT BT OPERUM, ALPHABBTICIS, CHRONOLOGICUS,
STATISTICI3, SYNTHETICIS, ANALTTICIS, ANALOOICIS, IN QUODQUE RELIGIONIS PUNCTUM, DOGMATICUM, MORALE,
LITURGICUM, CANONICUM, DI8CIPLINARE, HI8T0RICUM, ET CUNCTA ALIA 8INE ULLA EXCEPTIONE ; 8ED PRiB-
SERTIM DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GENERALIBUS, ALTERO SCILICET RERUM, QUO C0N9ULT0,
QUIQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNU8QUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM
OMISSO, IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR ', ALTERO SCRIPTUR/E
SACR^E, EX QUO LECTORI COMPERIRE 8IT OBVIUM QUINAM PATRE8 ET IN QUIBU8 OPERUM
SUORUM LOCIS SINGULOS 8INOULORUM LIBRORUM 8. SCRIPTURiB VERSUS, A PRIMO
OBNESE08 USQUE AD NOVISSIMUM AP0CALYP3IS, COMMENTATI SINT.
EDTIO ACCURATI3SIMA, G/BTERISQUE OMNIBU8 PACILE ANTEPONENDA, 81 PERPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS
CHARTJB QUALITAS, INTEGRITA8 TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETA8, TUM
NUMERUS, PORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGliB DECURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETII EXIGUITAS, PRiBSERTlMQUE I8TA COLLECTIO, UNA, MBTHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM PRAOMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS KIC ILUC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM
IN N08TRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ET MS8. AD OMNBS -BTATES, LOCOS, LINOUAS FORMA8QUE
PBRTINENTIBU8 COADUNATORUM.
SERIES SECUNDA,
IN QUA PRODBUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORBSQUE ECCLESLB LATINiE
A GREGORIO MAGNO AD INNOCENTIUM III
A G G U R A N TE J . - P. M I G N E,
BIMIotheet» Clerl ulversse,
SIVE CURSUUM GOMPLETORUM IN SINGULOS SGIENTLE ECCLBSIASTICJE RAMOS EDITORB
PATROLOGLE TOMUS CXLII.
S. BRUNO HERBIPOLENSIS EPISCOPUS, S. ODILO ABBAS CLUNIACENSIS, BERNO ABBAS AU-
GIENSIS, GREGORIUS VI, CLEMENS II, RPM4SI PGNTIFICEP», RODULPIIUS GLABER, WIPPO
PRESBYTER, ETC. : :i .V. : ;•
TOMUS UNICUS.
PARISIIS
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VIA DICTA: AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSEE DU MAINE, 117.
1880
Ex typls soetetttis diet» Soeietts impressionis et libnriae tdministrstionum tiarnmqne femtimm.
PAULO DUPONT. — Parisiis, in tia dieta Jean-Jacqnes-Ronssean, 41. (Ci.) 116.9.80.
SiECULUM XI.
S. B R U N O N IS
HERBIPOLENSIS EPISCOPI,
S. ODILONIS IBBITIS M I M M S,
B E R N O N IS A U G I E N S IS A B B A T I S,
O P E RA O M N I A,
NUNC PBJMUM IN UNUM COLLECTA, AD EDITIONES MBUORIS NOTiE RECOGNITA» ORDINATB DISPOSITA, AUGTA
BT EMENDATA.
A G G B D U NT
GREGORII VI, CLEMEHTIS II,
ROMANORUM PONTIFICUM,
EPISTOLiB ET DlPIiOHATAi
R O D U LN GLABRI, W I P P O N IS P R E S B Y T E R I,
OPUSCULA HISTORICA.
INTEKMTSCHNTUR
6UID0NIS DE CASTBLLIONB RBMBNSIS ARCHIBPISCOPI, OUViE AUSONENSIS, VASONIS LEODIBNSIS,
GBRARDl I GAMBRAGBNSIS, HUGONIS LINGONBNSIS, HALINARDI LUGDUNENSIS, JORDANI LEMO-
VICBNSIS, EPISCOPORUM: SBIFRIDI ARBATIS TBGERNSBBNSIS, ODORANNI MONACHI S. PBTRI
VIVI, HBLGAUDI FLORIACBNSIS MONACHI, ANSBLMI MONAGHI S. RBMIGU RBMBNSIS,
SCRIPTA VEL. SCRIPTORUM FRAttMEMTA QUJB SUPERSUNT.
ACCURANTE J.-P. MIGNE,
RIMIetheete Clert U I T W W,
SIVB
6URSUUM COMPURORUM IN SMOULOS SCBNTLS ICCUSUSTiaC RAMOS KDRORI.
TOMU& UMCUS.
PARISIIS
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES.
IN VU DICTA : AVBNUB DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSEE DU MAINE,\XI.
1880
EtENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXLII CONTINENTUR.
SANCTUS BRUNO HERBIPOLENSIS EPISCOPUS.
Expositio in psalmos, col, 50. — Commenlarius in Cantica, col. 530. — Commentarius in
Orationem Dommicam, Symbolum apostolorum et fidem Athanasii, coL 562.
GREGORIUS VI PAPA.
Epistolae et diplomata, col. 574.
CLEMENS H PAPA.
Epistejae et diplomat», col. 578.
OLIVA AUSONENSIS SIVE VICENSIS EPISCOPUS.
Sermoin natali S. Narcissi episcopi, col. 591. — De conversione beatae Afrae, col 594. —
Epistote, col. 599.
HODULFUS GLABER CWJNIACENSIS MONACHU&
Historiarum libri qrunque^coL 611. — Vita S. Guillelrai abbatis Dmonensis, col. 698.
SEIFRIDUS ABBAS TEGERNSEENSIS.
Epistolae, col. 719.
VASO LEODIENSIS EPISCOPUS.
Epistolae, col. 763. — Charta, col 765.
ODORANNUS MONACHUS S. PETRI VIVI.
Ghronicon, CQIS 769. — Historia translationjs JSS. Saviniani, Potentiani et sociornm, col 777. —
Opuscuia XIII, col. 799. — Hymnus in S. Savinianum sociosque ejus, col. 826. — Epitaphia
Senonensia, col. 830.
S. ODILO ABBAS CLUNIACENSIS V.
Epistolae, col 939. — Vita B. Maioli abbatis, col. 943. — Hymni IV in vigilia B. Maioli, col 962.
— Vita Adalheida imperatricis, col. 963. — Miracula ejusdem, col. 983. — S. Odilonis sermones,
col. 991. — S. Odiionis Credulitas, col. 1035. — Carmina sacra et preces, col. 1035.
BERNO ABBAS AUGLE DIVITIS.
De officiis ecclesiasticis, col. 1055. — De celebratione Adventus Domini, col. 1079. De jejunio
Quatuor Temporum, col. 1087. — Opuscula de musica, col. 1097. — Epistolae, col. 1156. — Vita
S. Meginradi, col 1176. — Vita S. Udalrici, col. 1183. — Carmina, col. 1203.
WIPPO PRESBYTER, CONRADI SALICI ET HENRICI III IMPP. SACELLANUS.
Vita Gonradi Salici, col. 1217. — Panegyricus Henrici III, col 1249. — Proverbia, col. 1259.
HELGAUDUS FLORIACENCIS MONACHUS.
Vita Robertf regis, col. 1267.
GERAR9USI CAMBRACENSIS EPISCOPUS.
Acta synodi Atrebatfcnsis in Manichaeos, col. 1269. — Epistolae, col. 1313.
HUGO LINGONENSIS EPISCOPUS.
De corpore et sangume Domini, col. 1325.
HALINARDUS LUGDUNENSB EPISCOPUS.
Epistolae, col. 1345.
JORDANUS LEMOVICENSIS EPISCOPUS.
Epistola ad Benedic.um.YUk c<fck-i34&..v- Dftfofrite >duo, co/. 1351. — Acta concilii Lemovi-
censisII,coI. 1353. • :
GUIDO DE CASTELLIQIJE KJEMENSI^ j^RCHIEPISCOPUS.
Diplomau,coLl^:-\:.:-#-:x y ": i j / i : V i:.:
-: ANSElMUS MONACHUS S. REMIGII REMENSIS.
Historia dedicationis ecclesiae S. Remigii Remensis, col. 1415.
ANNO DOMINI MXLV.
SANCTUS BRFNO
HERBIPOLENSIS EPISGOPUS
SANCTI BRUNONIS OPERA
POST REYSERl ET COCHLEl CURAS
BECBNSDIT
HENRICUS DENZINOER
IN UNIVERSITATE HERBIPOLENSI THEOLOGLE PROFESSOR
PROLEGOMENA
1. De S. Brunonis Vita et rebu& gestis. A do I, Carinthi* duce et matre Mathilde, Hermanni II
1. S. Bruno (Brun) Herbipolensis S. Wirzebur- ducis Alumannorum, filia. Consanguineos habuit
gensis episcopiiB, ex illustri ducum Saxonia?, Fran- Gregorium V, summum pontificem ct imperatores
coniae ei Carinthia? prosapia, qu«e Ottones ct Franco- Conradum II et Henricum III. Qu« genealogia ut
nicos Caesares gexminavit, ortue est, patre Conra- uno intuiiu pateat, integrum arborem subjicimus.
Ludolphus, dui Saxoniffl,
t 864.
Oito illuslris, dux Saxonie.
t 792.
Henricus 1, toiperator, Conradus, comes Franco
919—936 uxor Glismuda.
Olto I, Imperalor,
986-975
Luitgardis Conradus sapiens, Lothariofte et
Franconia dux, 1965.
Otio, dux Carinthi».
1. Uenricus, t. Bruno, 3. Conradus I 4. Guiielmus
FrancoBi» dux dux Cariothiae 11012 ep. argentor.
1789 postea Gregor. pp. V. nxor : Mathildis, fiiia 11048
t999 Hermanni H ducis Alem.
Conradusll, imp. S. BRUNO, Conrados H junior
1024—1039 ep. Herbipolen. Carinlhiae ei Francon. dux,
1034-1045 11039
Henrlcuslll, imp.
1039—1056.
Brunonem nostrum fliium fuisse Conradi l exMa- B filium fuisse Cuonradi duci* ex Mathilde. Ex quo
thilde, ex iis patet, qu« Hermannus Contractus ad recte conclusit P.yEroilianus Wssermann (3), Bruno-
a. 1034 de ejus genere tradit(l), eum filium fuisse nem nostrum et Conradum II, Carinthiae ducem,
ex Matliilde Cuonradi ducis, si conferas cum iis qure ejusdem patris ac matris filios fuiss»*. Hinc patet
ad a, 1024 de juniore Conrado prcdit (2), eum item quantopere errent ii (4), qui Conradum II patrem
(1) Ed. Ussermann I, p. 206. bellen. Leipzig, 1744, tab. 27.
2) Ibid., p. 201. (4) Bruschius,Fries in chronicis Wirceb.,Hieron.,
(3; Episcopatus Wirceburgenws. Typis Sanblasia- Megiserus in Annalibus Carinthi».
nis, 1794, t. I, p. 47. Cf. Hufjner Genealogiphe Ta-
PATROL. CXLII.
14 S. BRUNO HERBIPOLENSIS EPISCOPUS. 12
Brunonis faciunt,quod ct ex co capite falsum csse } do IV comile de Hcnneberg, mareschalli muncre
apparet, quod Conradus iste anno 1039 immatura pro more fungentc introductum fuisse (15), memo-
mortx, ut aiunt annales Hildesienses (5) defunctus riae traditum est.
sit, Bruno vcro jam canus a. 1045 diem supremum Non desunt, qui anno 1033 (10) episcopum factum
obierit. Patct porro falsissimum esse, Brunonem cx dicant, diversumque diem inccepti episcopatus tra-
comitibus de Qucrfurt fuisse oriundum (G), vel ma- dant (17).
trem habuisse Malhildeni de Quernfurt, filiam Ge- Verum probatissimi quique auctorcs (18) in an-
bhardi de Qucrnfurt et Sophiae de Mansfcld, ut num 1034 consentiunt. Cumque certum sit, Bruno-
alii (7) autumarunt. Fabula isla licct a multis et nem 27 Maii 1045 diem supremum obiisse, porro
gravibusnuctoribus tradatur, nullis tamen antiqui- cura annos 11, mensem 1, dies 14 in cathedra ller-
tatis monumentis nititur, imo tubulis Quernfurten- bipolcnsi sedissc, dubitari nequit, cum a. 1034
#
siumgenealogicis(8) refutaturetexindcortumtraxit; episcopatu potitum fuisse, cum tantidem tempo-
quod Brunonem nostrum quidam cum S. Brunonc, ris a 14 Aprilis 1034 ad 27 Maii 1045 usque de-
episcopoet martyre alque Borussiae apostoloa. 1009 fluxerit.
pro fide inlerfecto, qui revera comes de Quernlurt 3*. Bruno, in episcopum promotus, vcre se a Deo
fuit, confuderint, alii vcro, licef utrumque distin- , datum, ut eum Annales Bildesienses (19) vocant,
guerent,fama illa Brunoncm Hcrbipolensem cx ca- ' ostendit:« Vir erat, ut ait Trithemius (20), per om-
dem Quernfurtensium stirpe fuisse, decepti, genea- « nia Deo et hominibus acceptus, justus, doctus et
logiam composuerint, quaj omni carct fundamento. « christianae legis cultor et propagator integerri-
Ex cadem sancti noslri genealogia verosimile fit « mus. » Episcopus factus, pergit idem abbas Span-
admodum, cum nomcn Brunonis a patruo Brunone, heimensis « in omni sanctitate et justitia omni
qui poslea Gregorius papa V fuit, sortitum fuissc. u tempore diligcntissimo studuit el omne bonum
2. Quidantc episcopatum gesserit Bruno, memo- « quod verbo docuit, prius opere demonstravit. »
ria prorsus iutercidit, nisi quod cum pracpositum Eluxit vero praesertim inter sanctissimi viri vir-
VII summi tcmpli Goslaricnsis fuisse, ex msnachi- tutes eximius quidam cultus divini zelus, Hinc cla-
Hamerslebiensis narratione de basilica Goslariensi boratum magno laborc opus, cui praeludimus, in
ejusque praepositis (9) discamus. Psalmos,quod S. Kiliano offerens ccclesiae suae ca-
3. Cum Conradus II imperatora. 1034 Quadrage- thedrali donavit; huic vel consecrata maxima so-
simae tempore Wirzebugi comitia celebraret (10) lemnitate vel exlructa atque ornata summa libe-
patruelem suum Brunonem,consentiente unanimi- ralitate tcmpla.
ter clero (11) in Meginhardi clefuncti locum,ecclesiae Anno Chrisli 1034, 7 sept. Bruno sacellum S. Be-
Herbipolensi praeponi curavit et in ejus gratiam 1 nedicti monasterii in Schwarzach a Wolfgero ab-
iisdem in comiliis sedis privilcgia amplissimc con- bate extructum consecravit (21).
firmavit (12). Bruno vero in dic Paschae (13) quae Anno 1036, 8'kal. Jun. dedicationi ecclcsia» Bu-
tunc 14 Aprilis fuit S. Burch^rdi locum, episcopus storfianae apud Paderbornam Bruno a Meinwerko
XIX, occupavit; porro feria quinta post Pascha cpiscopo adscitus una cum S. Bardonc Moguntino
Meinungae homagium suscepisse (14) et a Gcbhar- ct Heriinanus Coloniensi archiepiscopis interfuit,
(5) Ap. Pertz V, p. 103. ibid.Vll, 425, Chron. Wicerb. Baluzianum ibid. II,
(6) Ita aliqui ap. Fries. 214 mortem praedecessoris, de qua eadem habetur
(7) Ila Bruschius, Elias Reusncrus in auctario ope- dissensio in diem 21 Martii 1034 reponil. Denique
ris genealogici BaatV.xwv, p. 45, et ex iis Hensehe- duo monumenta hobentur omni exceptionc supeno-
nius in Actis SS. ad diem 17 Maii,et Pagius. Cril. ra et sunt actus consccrationis ecclcsiac S. Burchar-
Baronii ad a. 1045 n. 2, aliique, Trithemius Saxo- di Herbipoli factae a. 1042, in quo eadem consecratio
nem facit. dicebaturannoVIIIconsecrationisBrunonis perracta
(8) Cf. Hubner op. cit., t. II, tab. 334. (ap. Gropp. Chron. Wirzeb., t. II, 206) et actus con-
(9) Ap. Leibnitz, Scriplt. rcrum Brunsvicensium secrationis cryptae ecclesiae cathedralis. quoe cele-
t. 11. p. 507. brata est die 21 ab obitu Brunonis et dicitur facta
(10) Nonum. anonym. ap. Ludewig Scriptt. rerum anno XI consecrationis ejusdem.
WTirceburgen. in notis ad Frisii Chron. * (19) Pertz, V, 169.
(11) Bruschius.
(20) Annalium, t. I, p. 1G9.
(12) Monum. vctus ap. Baum in praidicationo ha-
bita in jubilaco Brunoniano anno 1745. (21) Monum. anonym. ap. Ludcwig Scriptt. Wir-
(13) Herm. Contractus ad a. 103*. ceb., p. 4G7. Bruschius, Centuria monasteriorum,
(14) Mon. vet. up. Ludewig 1. <\ f. 145. Chronicon Schwarzacense ap. Ludewig
(15) Spaugeuberg, Lliron. Ilenncbcrgen., f. 74 Scriptt. rerum Germ.,t. II, p. 16, quod ejusmodi
cf. f. 81. factum in VI Id. Sept. 1038 reponit. In ecclesia
(.6) Bruschius.duo rhonographi np. Gropp. Coll. Schwarzacensi,modo aVandalis destructa, habeba-
npvissima Scriptt. rerum Wirceb. I, 819, 823 duo turolim lapis, in quo episcopus astans S. Petro se-
monum. vett. ap. Ludewig I. c. dcnti ecclesiam olferebat, in sculptis infra verbis
(17) Frics 14 Martii cpiscopatu potiturn.monum. hujusmodi :« Bruno episcopus f S. Petrus aposto-
ap. Lud. 2G Aprilis 1033 Icr 5posl Pascha Meinun- lus. » HOJC ex excentis habeo Fabricii cujusdam,
ge fuisse contendunt. qui sa?ru'o olapsoplurimaad historiam noslram per-
(18) Herm. Coutr. Ann. Hildcsien. ap. Pertz V, tmentia magna diligentia congcssit, quae in biblio-
99. Ann. Augustani, ibid. V, 125. Bernoldi Chroo. thcca Univcrsitatis asservantur.
43 PROLEGOMENA. 44
quorumadhibitoconsilio seccclesiamcumcanonico- A S. Crucis, Mariai Deiparaj, S. Andrca» apostoli
rum collegio exlruxissein diplomate donationis tc- S. Burchardi et S. Remigii dedicavit, assistentibus
status S. Meinwerkus,Paderbonensisepiscopus (22). Suidgero, Bambergcnsi episcopo, qui postea Cle-
Eodcm anno 1036 dic 15 Aug. curiam quamdam mens II summus pontifex fuit, Heriberlo Eichstet-
in Paderbonensi episcopatu sitam Sunrgk nomine tensi, Severo Pragensi, Cadalo Citizcnsi, et Ehren-
quam cx paterna haereditate, facta cum fratre par- frido Bullanensi (27).
titione (23), possidebat, qu®, teste Frisio, 200mar- Eodem anno 1042, die S. Burchardo sacra, quae
cas argenti (24) ferebat Deo et S. Kiliano obtulit,hoc cst 14 Oct. a Gozonanno, Eichteltensi episcopo, jn-
est ecclesiae suae cathedrali quae tunc S.Kiliani voca- vitalus, astitit dedicationi ecclesiae S. Walburgis.
batur,donavit; duplexque praBterea tributum exea- Cumque episcopus iste tertio post die praematura
dem villa singulis annis ecclesiae ejusque clero sol- morte, abreptus fuisset, Brunoni sepeliendi officium
venduin procuravit. Cujus donationis diploma au- ohtigit (28).
thenticum cum prolegomenis nostrisintegrum sub- Plurimas dcnique ccclesias et scholas in propria
didirous. Quae ut magis firmarentur, Bruno nedum dioccsi vel extruxit vel rcdditibus dotavlt (29).
in festo S. Johannis Baptistae post sermonem ad Maximara vero sanctissimi praesulis solertiam
populum habitum,id se facturum publice edixit,ut _ ipsa cathedralis ecclesia sibi vindicavit, quam male
si quid a qu^quam objici posset, liberc proferendi struclam et vetustate ruinosam a. 1042 (30) a fun-
iempus haberct; sed Moguntiam ctiam proliciscens damcntis erigcre instiluit, lotumque patrimonium
subsistentes ibidem Conradum II imperatorem et in cxtrucndam ornandamque impendit (31) anno
episcopos S. Bardonem Magtintinum ct Rothonem dcnique 1043presbylcrium et subjacentem cryptam
Paderborncnscm, ut Herbipoli fostum Yirginis As- absolvit (32) Undc in parte apsidis exteriori adhuc
sumptae secum celebrarent ct donationi ut testes videtur insculplura ejus mouogramm8,de quo plura
assisterent, invitaverat (25). Imo ct tabula? aereae postea diccmns. Non id taiuon assecutus est piissi-
insculptam in ecclesia Sunvyk affigi curavit. Ea ta- mus praesul, ut ecclesiam,quam restitui curaverat,
mcn praedia postmodum ad episcopos Paderbor- ipscDeo consccraret.Antequam iter in Hungariam,
nenses cesserunt, jamque saeculo xvi ineunte apud quod ultiinum fiat, aggrederetur, jam cryptae dedi-
Herbipolcnses, amplius non erant (2G). cationem paraverat; verumtaraen morte praereptus
Dic Pentecostes anni 1042 ecclcsiam S. Bur- alteri opus perficicndum rcliquit.qui fuitS.Bardo,
chardi Herbipolitanam a Willemutho,ejusdem mo- dictus Chrysostomus, archicpiscopus Moguntinus.
nasterii abbate, 1033 incccptam et modo fcliciter Die igitur 15 Junii 1045, quce vigesima prima post
ad fastigium perductam in honorem S. Trinitatis, Brunonis obitum fuil, consecrata est (33).
(22) Schaten Annales Paterbornenses, t. I, 493. ^ archivio capituli asservatur t. II, p. 13 et B. Ncu-
Vita S. Meinwerki ap. Leibnitz, Scriptt. rerum mann in descriptione dcdicationis templi aulici 1745
Brunsvicen. t. I, p. 563. p. 2-9 ubi singulaaere sculpta habentur. Est autem
(23) Frisius Chron. Herbip. actus consecrationis,quod in Brunoniana chronolo-
(2*) Mon. anonym. ap. Baum, I. c, p. 112 ait gia magni est momenti secundum apographum (fac-
1100 rnarcas protulisse. simile) ap. Ncumann hujus tcnoris : « Anno incar-
^25) Frisius, Schaten, I, 507. « nationisDomini millesimo XL° Vl°,indictione xv,
.26) Frisius, Schatcn, I, 510. Testatur hic locum « regnante gloriosissimo rege Hcinrico, regni eius
illum in fertili rcgioneapud Borgentrich situm fuis- « Vll°, ordinationis autem eju9 anno Xvll°, XI°
se,verumtamen sua aetate nonnisi quaedam ecclesiae « vero ordiuationis anno Brunonia Wirziburgensis
rudera extitisse. Ibid. « ecclcsiae vcnerabilis episcopi, XX* primo die obi-
(27) Frisius, Reinhard Chron. Wirceb. ap. Lude- « tus sui, Vl° Kalend. scilicet Junii, dedicata est
wig,Hofraann Ann. Rambergenses ap. eundem t.I, • hacc crypta in honorem sanctae Trinitatis ac S.
p. 67 Scriptt. Bamb. Actus consccrationis olim in « Crucis et S. Mariae semper VirginisetS.Stephani
capituloS. Burchardi asservatus allcgatus aGropp. « protomartyris et in honorem omnium sanctorum
Chron. Wirceb. t. II. 206. « martyrum et eorum, quorum reliquiae hic conti-
(28) Bruschius Cat. episcoporum Eystettcn. f. 183 « nentur. Hoc est de capillis sancti Sthephani pro-
verso, Gretser Cat. episc. Eystctten. t. X Opp. « tomartyris et de lapide, quo lapidatus est,de velo
p. 845 ex anonymo Hasenriedano anni 1075 « (llodcsindis V, ab angelo ei juxta altare 8. Ste-
. 29 Bruschius, Kettlerinscrm. in Jubilceo Bruno- D « phaui allato et imposito, quo involutae sunt reli-
niano 1745 habito. « quiae de osse humcri S. Stephani. De sandalio et
(30j Frisius. « tunica S. Stephani, de sanguine S. Stephani. Re-
(31) Trithemius in Ann. FrUius. « liquiae S. Viti mart. Reliqune S. LambertiM. Re-
i32j Himmeilstein, der St-Kilians-Dom zu Wiirz- « liquiai sanctorum Ccelestini et Taurini. Reliquiae
burg. 1850, p. 7. « sancti Marcelliani M.Rcliquiae S.Blasii. Reliqui»
(33; Cum a. 1699 amoveretur altare cryptae in- « S. Ceorgii M. sanctorum Infantium. Sanctorum
venta est capsula rurea, in quam Bruno rcliquias • martyrum Marcellini et Petri. Sanclorum Diony-
reposuerat et sigillo clauscrat, in cujus apcrculo « sii et Pancratii. S. Sixti M. S. M. Slephani pp. et
verba BBPNC EPS insculpta erant. Haec simul cum « Cyriaci. S. Mauricii M. S. Laurentii M. S. Apolli-
actu consecrationisettribus incensi granis in plum- « naris M. Sanctorum martyrum Prot» et Chryso-
bearn thecam sigillo Bardonis clausam immissa « goni. S. Alexandri. De craticula S. Laurentii. »
trat. Quae simul a 1743, cum a Friderico Carolo Notandum tamen vel in ipso originali vel in apo-
de Sehoenborn, tunc Brunonis succeFsoiv»,tcmplura prapho mendum habcri, cum lcgendum sit a. 1045
aulicum consecraretur, in summo altari recondita mdictionc xm, ut egregie ostendit tunc temporis
80nt. II.-cc ox diario Joh. Bern. Mayer. episcopi P. Gropp. cclebcrnmus Historiogmphua noster,
Cbrysopolitani et suifraganei Herbipolensis.quod m nisi velis ipsum actum sibi contradiccre.
45 S. BRUNO HERBIPOLENSIS EPISCOPUS. 46
4. Xec minor fuit S. Brunonis in pauperes cura, in cathcdrain Eichslettenscm, defuncto fratreHeri-
siquidcm ex ejusdcm curia3 Sunryk dictae rcdditi- berto vacantem, promotus est (39).
bus,quibus cathedralem ccclesiam ditaverat,singu- Henricus rex, a. 1043 cx Pannonia redux, Ulmac
lis annis per totam Quadragesimam duodecimpau- colloquium generale habuit.Post Gonstantiam tcm-
pcrcs nutriri, feria vero sexta in Parasceve vestiri pore synodi cum quam plurimis episcopis venit;
etiam jusserit (34). die autem indulgentix; quae est feria5 in Ccena Do-
5. Tantae Brunonis virtutes magis quam sangui- mini, cum episcopo Constantiensi gradus confren-
nis vincula eum imperatoribus Conrado II ct Hen- dcns,suos subditos ad pacem hortatus cst cdictoque
rioo III acceptissimum reddidere. Neque tamen is paoem flrmavit, omnibusque, qui se laeeisscnt, ex
erat Bruno, qui politicorum more aulam regiam se- christianae legis instituto publice condonavit (40).
queretur ct rogum gratia sibi consuleret,scd eaqua Interciderunt quidem monumenta,quibus in specie
pollcbat auctoritatc, ut ecclesiis prodesset, atque probare possemus, Brunonem nostrum inter aucto-
prseclara quaeque promovcret, usus est, quod se- res tam egregii edicti fuisse. Verumtaraen praesu-
quentibus exemplis probabirnus. mendum est,eum utpote imperii principem conciliis
Cura a. 1040 Augustae comitia cclebrarentur, interfuisse; et ex similiter acti9 vero admodum
Brunonis nostrialiorumque episcoporum intcrventu simile est,eum prra omnibus illis annumerandum,
Henricus rcx ecclesiam in Ilinichnach monasterio qui rcgi rem adeo inauditam atque germanorum
Altahensi 10 Kal. Febr. attribuit (35). illius acvi moribus adeo rcpugnantem suaserunt.
Paulo post 9 Kal,Febr. cjusdcm anni Brunonis et Tribuitur etiam a plurimis Brunoni nostro insi-
Thietrici Mctcnsis interventu Hcnricus comitatum gne ejusdem generis factum.quod in obsidione Me-
Hasbaniae ecclesiae Leodiensi conccssit (36). diolanensi a. 1037 (41) accidit. Narrant Conradum
Anno sequente 1041 alterum praestantissimum imperatorem perduclles quosdam Longobardiae
beneficium eidem ecclesia? Leodiensi praestitit.Cum episcopos, inter quos et Mediolanensem,in vincula
enim in cpiscopum ibidem electus fuisset Wazo,vir conjecisse. Hic vero cum custodia evasisset, rex
pius ac doctus, et ad regem, qui Ratisbonae, Bohe- eum insecutus Modiolanum per integrum annum
mos aggressurus,morabatur,consensus regii impc- obsedit, aliumque in ejus cathedram suHecit. Cum
trandi causa missus fuisset,multi aulicorum electio- igitur Conradus castrum quoddam S. Ambrosii
nem sine regio favore factam cassam esse et ex prope Mediolanum Curbitum dictum obsideret, die
capellanis regiis aliquem,qui non tantum praeesse, Pentecostes, cum ccelura antca serenum fuisset,
sed et prodesse sciret, promovcndum,causabantur. horrenda tempestas exorta est tantaque fulgura,ut
Jamquo regio juvenis animus in id propendebat,ut multi homines et equi in castris perimerentur,qui-
ad Loodienses alterum destinaret, nisi ex universo dam etiam prae horrore mente caporentur. Eos vero
ccetu Bruno solus cum Ilcrimanno Colonicnsi resti- qui extra castra fuerant, reduces nihil sc de tem-
tissent, annumque regis et procerum ad saniora pestate sensisso dicebant. Imperatorem vero eodem
traxissent (37). tompore missae astitisse, episcopum autem Bruno-
Anno 1042 3 Jan. Hcnricus rex in Heercsheim nem, Bertulfum imperatoris secretarium aliosque
Brunoni cjusquc ccclesiae varia praxlia in pago Co- testatos esse, se S. Ambrosium vidisse, gravia regi
ckengaw ad Cocheram sito, in Sindringen nempc, minitantem, nisi obsidione cederet.
Suemoilendorf,Gerolzhagen et Buch concessit {38). Wippo presbyter imperatoris familiaris, qui vi-
Hujus etiam donationis actum in appendice addi- tam Conradi scripsit, tempestatem mcmorat, de
dimus. visione tacet (42).
Eodem anno Brunonis instinctu GozmaDnus ex Multi indefinitc Brunonem episcopum nomi-
comitibus de Rothenburg,clericus Wirzeburgensi^, nant (43), quin ojus scdem indicent, cum ta-
(34) Vide diploma donationis. Ila porro ms. anti- P. Neugart in episcopatu Constantiensi I, 353.
quum allegatum a Baum in sermone suprat cit. (41) De anno,quod id actum fuerit,certant aucto-
(35) Hansitz Germ. sacra t. 11, p. 169. Diploma res. Bruschius, Spangenberg (Chron. Henneberg. 1.
extat in rebus Altahen. addition. Gevoldi. II, c. 1). Chron. ap. Grapp. (Novis. coll. I, 823),
(36) Litteraj extant ap. Chapeauville I, 279, et ap. ct alterum (in excerptis Fabricii fol. 130 verso),
Aubert. Miraenm in opp. diploo.at. et hist. 1.1, p. annum 4054 indigitant. Herm. vero Contractus,
264 ed. 2. Bruxell. 1723. Conradus abbas Urspergensis, ann. Hildesien. ap.
(37) Anselmi gesta pontificum Leodiensium ap. Pertz V, 99. Augustan. V, 125, Mellicen^es XI,
Pcrtz IX, 220. 498 ad a. 1037 referunt Conradi itcr in Italiam, in
(38) Frisius ct alii. Lang. Regcsln Boica I, 83. quo revera factum id fuissc admittendum est, cum
(39) lta anonymus HurrMiriedanus ap. Gretscrum apud Muratorium (Ault. Ital. t. I, p. 609) habeatur
Cat. epp. Eyftattcn. t. X. opp. 847, qui etiam ait diploraa Conradi datum in obsidione Mediolanensi
Heribertum ad Brunonis petitionem promotum in pervigilioPent costes 1037.0mnino cxplodendus
fuisse. Cum id vero a. 1021 factum fuissc oporteret, est Sigebertus Geniblacensis qui a. 1039 admittit.
quo Brunoni nullum adhuc cum Wirzebergensibus (42) Apud Pistorium script. rerum Germ. t. III,
eratvinculum,dehacre aliisiiidicium committimur. p. 481, itcm, Hepidannus ap. Goldast. Rerum Ala-
(40) Cf. Hartzheim ccnnlia Germ. III, 110, ct mann. t. I. Tempestatem etiam reticcnt Herm.
auctores ab eo allegatas. Id vcro facti ad a. 1043 Contr. et Conradus abbas Urspergensis.
cum Ilermanno Contracto, non vero ad a. 1044 ut (13) Sigebert. Gemblacen. ap. Pistorium I, 833,
ann. Hildes. et Harzbeim egcrunt, egregie ostendit Pcrlz Vlfl, 358, Ricobaldus Ferrarien. ap. Murator.
