Q. Asconii Pediani commentarii

140 Pages·1920·7.174 MB·Latin

by  Giarratano C. (ed.), Asconius

m
PA
25+
6
I
^-

SINBINa IISTNOV 1 1922.

COLLEZIONE
DI
TESTI E MONUMENTI ROMANI
PUBBLICATI
DA ETTORE PAIS E DA F. STELLA MARANCA

!^
ASOONII PEDIANI
Q.
COMMENTARII
RECOGNOVIT
CAESAR GIARR^TANO
-t=4#4=<-
ROMA
Dr. A. NARDECCHIA, EDITORE
1920
PR
ftB
PRAEFATIO
Reperti sunt Asconii Pediani commentarii aestate
anni 141G a Francisco Poggio Florentino in mona-
sterio Sancti Galli prope Constantiam. cum enim
loannes XXIII pont. max. mense Octobri a. 1414
Constantiam profectus esset ad plenarium universae
Ecclesiae concilium convocandum, eodem tempore vel
paulo post eo se contulit Poggius cum nonnuUis col-
legis a Romanae Ecclesiae principibus. at post fu-
gam loannis XXIII Poggius eiusque amici in plurimis
Galliae Germaniaeque bibliothecis summo studio ac
diligentia perquirendis otia consumpserunt, cum e
barbarorum ergastulis, ut ipsi aiebant, auctores an-
tiquos vindicare latinisque musis restituere vellent
(cfr. R. Sabbadini, Le scoperte dei codici latini $
greci ne' secoli xiv e xv, Firenze, 1905, p. 76 sqq.).
De Asconio invento ipse Poggius in notissima ad
Guarinum Yeronensem epistula ita loquitur « Est
:
autem monasterium S. Galli prope urbem hanc milia
passuum XX. itaque nonnulli animi laxandi et simul
perquirendorum librorum, quorum magnus numerus
VI C. GIARRATANO
esse dicebatur, gratia eo perreximus. ibi inter con-
fertissimam librorum copiam, quos longum esset re-
censere, Quintilianum reperimus adhuc salvum et in-
columem, plenum tamen situ et pulvere squalentem.
erant enim non in bibliotheca ut eorum dignitas po-
stulabat, sed in teterrimo quodam et obscu^ro carcere,
fundo scilicet unius turris quo ne capitalis quidem
rei damnati detruderentur reperimus praeterea
. .
libros tres primos et dimidiam quarti C. Yalerii Flacci
Argonauticon et expositiones tamquam thema quod-
dam super octo Ciceronis orationibus Q. Asconii Pe-
diani, eloquentissimi viri, de quibus ipse meminit
Quintilianus. haec mea manu transcripsi et quidem
velociter ut ea mitterem ad Leonardum Aretinum et
Nicolaum Florentinum; qui cum a me huius thesauri
adinventionem cognovissent, multis a me verbis Quin-
tilianum per suas litteras quam primum ad eos mitti
contenderunt. habes, mi suavissime Guarine, qupd
ab homine tibi deditissimo ad praesens tribui potest.
vellem et potuisse Hbrum transmittere, sed Leonardo
nostro satis faciundum fuit. verum scis quo sit in
loco, ut si eum voles habere (puto autem te quam
primum velle) facile id consequi valeas. Constantiae,
XVIII Kalendas lanuarias anno Christi 1417 » haec
.
eadem fere verba reperiuntur in epistula, quam eadem
de re Poggius ad loannem Corvinum Arretinum misit
{Ad epistulas Francisci Barbari Diatriba, p. ii-iv,
Brixiae, a. 1741).
Alterum doctae illius peregrinationis testimonium
nobis praebet Cincius Romanus, qui haud multum a