powikłania gastroenterotoksyczne i ich odwracalność u dzieci leczonych z powodu ostrych białaczek.

224 Pages·2006·1.53 MB·Polish

2.Wstęp. 10
___________________________________________________________________________________

JOANNA BAUTEMBACH – MINKOWSKA

PRACA NA SOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH PT:

POWIKŁANIA GASTROENTEROTOKSYCZNE
I ICH ODWRACALNOŚĆ U DZIECI
LECZONYCH Z POWODU OSTRYCH BIAŁACZEK.

PROMOTOR : PROF. DR HAB. MED. ANNA BALCERSKA

_______________________________________________________________________________
2.Wstęp. 11
___________________________________________________________________________________
AKADEMIA MEDYCZNA W GDAŃSKU
GDAŃSK 2006
2.Wstęp. 12
___________________________________________________________________________________

Pracę tę dedykuję Moim Rodzicom.

Bardzo serdecznie dziękuję
Pani Prof. dr hab. med.
Annie Balcerskiej
za wyjątkową życzliwość i okazaną pomoc.
2.Wstęp. 13
___________________________________________________________________________________

Dziękuję także moim Rodzicom ,Mężowi i Siostrze
za nieustanne wsparcie miłość.

1. Wykaz skrótów

ACT – aktynomycyna
ADM – daktynomycyna
AIDS – zespół nabytego niedoboru odporności
ALAT – aminotransferaza alaninowa
ALL – ostra białaczka limfoblastyczna
AML – ostra białaczka mielolastyczna
ARA-C – arabinozyd cytozyny
AspAT – aminotransferaza asparaginowa
AT III – antytrombina III
ATP – adenozynotrójfosforan
BCNU – karmustyna
BIA – bioelektryczna analiza impedancji
CMV –wirus cytomegalii
CRP –białko C-reaktywne
CTX – cyklofosfamid
CzŻP – częściowe żywienie pozajelitowe
CŻP – całkowite żywienie pozajelitowe
DEXA – densytometria
DNR – daunorubicyna
DTIC – dakarbazyna
EA – wczesny antygen CMV
EBV – wirus Ebsteina Bara
2.Wstęp. 14
___________________________________________________________________________________
EGF – czynnik wzrostu nabłonka
EPA – kwas eikosapentaenowy
FALK – fosfataza alkaliczna
FGF – czynnik wzrostu fibroblastu
G-CSG – rekombinowany ludzki czynnik pobudzający wzrost granulocytów
GGTP –γ-glutamylotransferaza

GM-CSF – rekombinowany ludzki czynnik pobudzający wzrost granulocytów i
makrofagów
GvHD – choroba “ przeszczep przeciwko gospodarzowi”
HAV – wirus A zapalenia wątroby
HBV – wirus B zapalenia wątroby
HCV – wirus C zapalenia wątroby
HLA – antygeny zgodności tkankowej
HT –toksyczne uszkodzenie komórki wątrobowej
IEA – bezpośredni wczesny antygen CMV
IgA – immunoglobuliny klasy A
IgG – immunoglobuliny klasyG
IgM – immunoglobuliny klasy M
Il-1 – interleukina 1
Il-6 – interleukina 6
INF α – interferon alfa
INF γ – interferon gamma
iv – dożylnie
LA –późny antygen CMV
L-ASP – L-aparaginaza
LPS – lipopolisacharyd
MCT – tłuszcze średniołańcuchowe
MP – merkaptopryna
MTX – metotreksat
NF-κB – czynnik trankrypcyjny
2.Wstęp. 15
___________________________________________________________________________________
OTZ – ostre zapalenie trzustki
OUN – ośrodkowy układ nerwowy
PCR – reakcja łańcuchowej polimerazy
PGE-1 – prostaglandyna E 1
PGPLBCiGL –Polska Grupa Peditryczna do spraw Leczenia Białaczek,
Chłoniaków i Guzów Litych
RNA – kwas rybonukleinowy

RTX – powikłania gastrotoksyczne związane z radioterapią
SIRS – zespół uogólnionej reakcji zapalnej
TK – tomografia komputerowa
TNF α – czynnik martwicy nowotworów
TYPH – martwicze zapalenie kątnicy
UDCA – kwas uredoksycholowy
USG – ultrasonografia
VCR – vinkrystyna
VOD – zespół niedrożności żył wątrobowych
VZV – wirus opryszczki
Z.J. – zapalenie jelita
Z.J.U. – zapalenie jamy ustnej
FU – fluorourayl
CPT 11 – irinotekan
2.Wstęp. 16
___________________________________________________________________________________

Spis treści

1. Wykaz skrótów…………………………………………………………………... 4
2. Wstęp.....................................................................................................
2.1. Wybrane powikłania gastroenterotoksyczne.................................
2.1.1. Stany zapalne błon śluzowych, jamy ustnej i gardła...............
2.1.2. Uszkodzenie błony śluzowej jelit. Biegunki.............................
2.1.3. Martwicze zapalenie jelita pątniczego – typhlitis......................
2.1.4. Toksyczne uszkodzenie wątroby..............................................
2.1.5. Choroba venookluzyjna naczyń (VOD).......................................
2.1.6. Ostre zapalenie trzustki..............................................................
2.1.7. Uszkodzenie tkanki okołoodbytniczej, zakażenia
okołoodbytnicze............................................................................
2.2. Rola leczenia żywieniowego w chorobie nowotworowej..........................
2.3. Patogeneza niedożywienia w chorobie nowotworowej...........................
2.4. Konsekwencje żywieniowe nowotworów złośliwych............................
2.4.1. Zaburzenia metaboliczne............................................................
2.4.2. Zaburzenia immunologiczne......................................................
2.4.3. Utrata łaknienia.........................................................................
2.4.4. Zaburzenia wchłaniania.............................................................
2.5. Konsekwencje żywieniowe leczenia onkologicznego..............................
2.Wstęp. 17
___________________________________________________________________________________
2.5.1. Konsekwencje żywieniowe chemioterapii......................................
2.5.2. Konsekwencje żywieniowe leczenia chirurgicznego.......................
2.5.3. Konsekwencje żywieniowe radioterapii..........................................
2.5.4. Konsekwencje żywieniowe zabiegu transplantacji komórek
krwiotwórczych................................................................
2.6. Ocena stanu odżywienia dzieci z chorobą nowotworową...........

2.7. Leczenie żywieniowe w chorobie nowotworowej u dzieci...........
2.7.1. Zapobieganie niedożywieniu..............................................
2.7.2. Żywienie doustne...............................................................
2.7.3. Żywienie dojelitowe.............................................................
2.7.4. Żywienie pozajelitowe..........................................................
2.7.5. Żywienie pacjentów po dokonanym przeszczepie komórek
krwiotwórczych......................................................................
2.8. Farmakoterapia żywieniowa..........................................................
2.9. Podsumowanie..............................................................................
3. Cel pracy..............
4. Materiał kliniczny i metody badań.....................
4.1. Charakterystyka badanych dzieci......................................................
4.2. Metody badań.....................................................
4.2.1. Badania diagnostyczne infekcji CMV.........................................
4.2.2. Badania diagnostyczne infekcji HBV i HCV................................
4.2.3. Badania ultrasonograficzne.......................................................
4.2.4. Ocena stanu odżywienia..............................................................
4.2.5. Ocena toksyczności leczenia......................................................
4.2.6. Analiza statystyczna....................................................................
5. Analiza porównawcza podgrup IA, IB pod względem częstości obserwowanych
powikłań gastroenterotoksycznych, stosowania całkowitego i częściowego żywienia
2.Wstęp. 18
___________________________________________________________________________________
pozajelitowego, leczenia chirurgicznego, stanu odżywienia oraz ilości
zgonów...........................................................................................................
6. Analiza porównawcza podgrup IIA, IIB pod względem częstości obserwowanych
powikłań gastroenterotoksycznych, stosowania całkowitego i częściowego żywienia
pozajelitowego, leczenia chirurgicznego, stanu odżywienia oraz ilości
zgonów.........................................................................

7. Analiza porównawcza pacjentów z grup wysokiego (HRG) i standardowego ryzyka
(MRG), pod względem częstości obserwowanych powikłań gastroenterotoksycznych,
stosowania całkowitego i częściowego żywienia pozajelitowego, leczenia
chirurgicznego, stanu odżywienia oraz ilości zgonów....................................................
7.1. Analiza porównawcza grup standardowego ryzyka ( MRG ) u dzieci z
pierwotnym rozpoznaniem ALL i AML............................................
7.2. Analiza porównawcza grup wysokiego ryzyka (HRG) u dzieci z pierwotnym
rozpoznaniem ALL i AML ( podgrupa IB i IIB )...................
8. Analiza pacjentów z rozpoznaniem białaczki niemowlęcej, pod względem częstości
obserwowanych powikłań gastroenterotoksycznych, stosowania całkowitego i
częściowego żywienia pozajelitowego, leczenia chirurgicznego, stanu odżywienia
oraz ilości zgonów...............................................................
9. Analiza pacjentów ze wznową ostrej białaczki pod względem częstości
obserwowanych powikłań gastroenterotoksycznych, stosowania całkowitego i
częściowego żywienia pozajelitowego, leczenia chirurgicznego, stanu odżywienia
oraz ilości zgonów.......................................................................
10. Analiza pacjentów bez powikłań gastroenterotoksycznych......................
11. Najcięższe powikłania gastroenterotoksyczne u pacjentów z pierwotnym
rozpoznaniem ostrej białaczki...................................................................
12. Najcięższe powikłania gastroenterotoksyczne u pacjentów ze wznową ostrej
białaczki.
2.Wstęp. 19
___________________________________________________________________________________
13. Zależność rodzaju obserwowanych powikłań gastroenterotoksycznych od
stosowanego w terapii protokołu leczniczego................................................................
14. Dyskusja................................................................................................................................ 142
15. Streszczenie.......................................................................................................................... 175
16. Aneks..................................................................................................................................... 177
17. Bibliografia............................................................................................................................ 208

2.Wstęp.

Dążeniem współczesnej onkologii jest nie tylko uzyskanie trwałego czasu wolnego od
niekorzystnych zdarzeń (EFS), ale również minimalizacja skutków ubocznych
stosowanej radio- i chemioterapii, tak ważna zwłaszcza w populacji dziecięcej.
Stała intensyfikacja leczenia przeciwnowotworowego wiąże się nierozerwalnie z
narastającą liczbą jego powikłań. Dlatego coraz większego znaczenia nabiera wczesna i
prawidłowa diagnoza oraz odpowiednie leczenie schorzeń pojawiających się u chorego
jako wynik działań niepożądanych stosowanych leków.
Powikłania gastroenterotoksyczne jakie obserwuje się w przebiegu leczenia choroby
nowotworowej stanowią poważny problem terapeutyczny, a ich niejednokrotnie
burzliwy i nasilony przebieg może stać się bezpośrednią przyczyną zgonu chorego,
utrudniać realizację planowanego programu leczenia przeciwnowotworowego,
prowadzić do upośledzenia stanu odżywienia pacjenta.