Table Of ContentPOMYŚLEĆ
EKONOMIĘ
OD NOWA
POMYŚLEĆ
EKONOMIĘ
OD NOWA
Przewodnik po głównych
nurtach ekonomii heterodoksyjnej
PRZEŁOŻYŁA
ANNA PIEKARSKA
heterodox
Tytuł oryginału
Rethinking Economics: An Introduction to Pluralist Economics
First published 2018
by Routledge, a member of the Taylor 6 Francis Group
2 Park Square. Milton Park. Abingdon. Oxon. 0X14 4RN
and by Routledge
711 Third Avenue. New York. NY 10017
Routledge is an imprint of the Taylor 8 Francis Group, an informa business
Rethinking Economics: An Introduction to Pluralist Economics
6 2018 selection and editorial matter. Rethinking Economics; Individual chapters, the contributors
All Rights Reserved
Authorised translation from the English language edition published by Routledge, a member of the
Taylor 6 Francis Group.
Copyright ©for the Polish translation Anna Piekarska, 2018
Redakcja merytoryczna dr Iwo Augustyński
Redakcja Marcin Czachor
Redakcja językowa Anna WojczyTiska
Korekta Ela Dajksler
Projekt wnętrza i skład Ela Dajksler
Projekt okładki Waldemar Koralewski I Portlab
Indeks Anna Piekarska
Copyright® for the Polish edition by
Wydawnictwo Ekonomiczne Heterodox
Poznali 2018
ISBN 978-83-943671-6-9
SPIS TREŚCI
POMYŚLEĆ EKONOMIĘ OD NOWA 11
O AUTORKACH I AUTORACH 13
PODZIĘKOWANIA 17
PRZEDMOWA 20
WPROWADZENIE 23
Pomyśleć ekonomię od nowa 23
Ekonomia pluralistyczna - co to takiego? 2A
O naszym wprowadzeniu do ekonomii pluralistycznej 27
Przemyśleć ekonomię w XXI wieku 28
Bibliografia 29
ROZDZIAŁ 1. EKONOMIA POSTKEYNESOWSKA ♦ ENGELBERT STOCKHAMMER 31
Wprowadzenie 31
Nurty postkeynesizmu i różnice wobec keynesizmu głównego nurtu 33
Podstawy: niepewność, konflikt społeczny i instytucje 36
Zasada popytu efektywnego 38
Bezrobocie i daremność cięć płacowych AO
Teoria monetarna: pieniądz endogeniczny, preferencja płynności
i cykle finansowe A3
Polityka gospodarcza A5
Bibliografia 47
Polecane lektury 48
ROZDZIAŁ 2. EKONOMIA MARKSISTOWSKA ♦ BEN FINE, ALFREDO SAAD-FILHO 49
Wprowadzenie 49
Marksistowska ekonomia polityczna - metoda i podejście 50
Teoria wartości oparta na pracy 53
Towary, praca i wartość 55
Kapitał i kapitalizm 58
Od wartości do wartości dodatkowej 60
Zysk i (coraz większy) wyzysk 63
Mep. prawa rozwoju i współczesny kapitalizm 65
Wnioski 86
Polecane lektury 69
ROZDZIAŁ 3. EKONOMIA AUSTRIACKA ♦ XAVIER MÉRA. GUIDO HÛLSMANN 71
Spór o metodę w ekonomii: szkoła austriacka kontra główny nurt 72
Ekonomia austriacka - bardzo krótkie wprowadzenie 74
Narzędzia rozumienia kryzysu: rozrzutność na rynkach finansowych wywołana
przez rządy 80
Narządzia rozumienia kryzysu: austriacka teoria cyklu koniunkturalnego 83
Wnioski 86
Polecane lektury 87
ROZDZIAŁ 4. EKONOMIA INSTYTUCJONALNA ♦ GEOFFREY M. HOOGSON 89
Czym są instytucje i co to jest ekonomia instytucjonalna? 89
Krótka historia ekonomii instytucjonalnej 91
Ekonomia instytucjonalna i rozwój gospodarczy 94
Ekonomia instytucjonalna, jednostka i jej motywacje 96
Prawa własności, prawo i koszty transakcyjne 100
Przyszłość ekonomii instytucjonalnej 102
Bibliografia 104
Polecane lektury 109
ROZDZIAŁ 5. EKONOMIA FEMINISTYCZNA: DLACZEGO WSZYSCY EKONOMIŚCI POWINNI BYC
EKONOMISTAMI FEMINISTYCZNYMI? ♦ SUSAN HIMMELWEIT 111
Definicje lii
Różnice wobec ekonomii głównego nurtu 113
Analiza relacji rynkowych nie wystarcza 115
Gospodarstwo domowe to nie jednostka 118
Możliwe do zbadania normy społeczne wpływają na to.
czego ludzie chcą i co robią 120
Zaopatrywanie w opieką to alternatywny model pracy i produkcji 123
Szersze definicje dobrostanu, inwestycji i infrastruktury 127
Wnioski 128
Bibliografia 129
Polecane lektury 130
ROZDZIAŁ 8. EKONOMIA BEHAWIORALNA ♦ STEPHEN YOUNG 133
Podejmowanie decyzji w „standardowym” ująciu ekonomicznym 134
Podejmowanie decyzji w ekonomii behawioralnej 136
Ekonomia behawioralna I polityka publiczna 145
Wnioski 149
Bibliografia 151
Polecane lektury 153
ROZDZIAŁ 7. EKONOMIA ZŁOŻONOŚCI ♦ ALAN KIRMAN 155
Wprowadzenie 155
Równowaga 157
Podejścia alternatywne 159
Porównanie podejścia standardowego z podejściami
systemów złożonych 160
Rynki 166
Oczekiwania 189
Wnioski 171
Bibliografia 172
Polecane lektury 174
ROZDZIAŁ 8. EKONOMIA SPÓŁDZIELCZOŚCI ♦ MOLLY SCOTT CATO 177
Wprowadzenie 177
Teoria i historia spółdzielczości w skrócie 179
Zasoby w perspektywie spółdzielczej 183
Spółdzielcza teoria firmy 185
Handel w perspektywie spółdzielczej 188
Spółdzielczość i dobro społeczne 190
Bibliografia 193
ROZDZIAŁ 9. EKONOMIA EKOLOGICZNA: MIĘDZY NATURĄ A SPOŁECZEŃSTWEM ♦
CLIVE L.SPASHI VIVIANA ASARA 195
Wprowadzenie 195
Treść i znaczenie ekonomii ekologicznej 198
Od ekologii do społeczeństwa 202
Podziały w ramach nurtu 20A
Cele na przyszłość 208
Wnioski 209
Bibliografia 210
Polecane lektury 212
EPILOG. CZYM JEST RETHINKING ECONOMICS I JAK MOŻESZ SIE ZAANGAŻOWAĆ? 213
Czego chcemy 213
Co robimy? 215
Co możesz zrobić? 215
INDEKS RZECZOWY 217
INDEKS OSÓB I KOMENTOWANYCH DZIEL 226
ANEKS. MANIFEST MIĘDZYKRAJOWEJ INICJATYWY STUDENCKIEJ
NA RZECZ PLURALIZMU W EKONOMII 229
SPIS RAMEK I RYSUNKÓW
RAMKA 1. Trzy fundamenty ekonomii neoklasycznej 26
RYSUNEK 5.1. Wartość produkcji gospodarstw domowych w stosunku do
przeciętnego PKB (szacunkowe koszty zastępstwa] 117
RYSUNEK 5.2. Zmiany ustosunkowania społeczeństwa do zatrudnienia matek
w Wielkiej Brytanii w latach 1991-1999 122
RYSUNEK 5.3. „Diament" opieki 125
RYSUNEK 6.1. Teoria perspektywy 139
RYSUNEK 7.1. Segregacja wynikająca z preferencji „niedyskryminacyjnych" 165
RYSUNEK 7.2. Segregacja w przypadku różnych funkcji użyteczności 165
„Kryzys finansowy 2008 roku i jego wciąż odczuwalne skutki obnażyły
ograniczenia intelektualnej praktyki «monokadrowania» w ekonomii,
a więc niemalże całkowitej dominacji jednego podejścia: ekonomii neo-
klasycznej. Młodzi ekonomiści z ruchu Rethinking Economics rzucili
wyzwanie tej praktyce. W swojej książce przedstawiają wizję plura
listycznego podejścia do ekonomii, zamiast tylko zastąpić jeden inte
lektualny monokadr innym. W zbiorze znalazło się dziewięć esejów,
w których czołowi ekonomiści przedstawiają reprezentowane przez
nich szkoły. Dzięki nim widzimy bogatszy obraz ekonomii i zyskuje
my jej głębsze rozumienie. To niezwykle istotny i pouczający wkład
w debatę, od której zależą losy światowej gospodarki, a także sposoby
dyskutowania oraz nauczania ekonomii”.
Ha-Joon Chang, Uniwersytet w Cambridge,
autor książki Ekonomia. Instrukcji obsługi
„Członkowie i członkinie Rethinking Economics nie tylko sprzeciwili
się ograniczoności nauczania ekonomii konwencjonalnej, ale też zrobili
coś, by jej zaradzić. Opublikowany zbiór wspaniale zaspokaja zapotrze
bowanie na wyśmienite, współczesne i specjalistyczne omówienia róż
nych podejść do ekonomii, a wszystko to dzięki wysiłkowi studentów”.
Sheila Dow, profesorka emerytowana.
Uniwersytet w Stirling, Wielka Brytania
„Studenci i studentki ekonomii wiele tracili przez studia, które uczyły
tylko i wyłącznie o ekonomii neoklasycznej, pomimo jej niepowodzeń
przed, podczas i po kryzysie. Ta książka to przydatna prezentacja al
ternatywnych głosów w ekonomii. I choć żaden z tych głosów nie ma
odpowiedzi na wszystkie pytania, każdy z nich porusza kwestie, o któ
rych główny nurt nigdy nawet nie wspomniał”.
Steve Keen, Uniwersytet Kingston w Londynie,
Wielka Brytania
„Ta książka to o wiele więcej niż pomyślenie ekonomii od nowa - to
prawdziwa rewolucja na horyzoncie ekonomicznym, demokratyzują
ca teorię i język dla dobra ogółu. Tworzy nowy zespół obywatelskich
ekonomistów i rozwiewa ezoteryczną mgłę, która otacza speców od
ekonomii. To lektura obowiązkowa dla wszystkich pragnących zmiany
dysfunkcjonalnego status quo w gospodarce, niezbędny przewodnik dla
zwolenników zrównoważonego rozwoju społecznego, gospodarczego
i ekologicznego. Prawdziwy postęp nie może się dokonać bez nowych
teorii, języka i narzędzi w ekonomii. Ta książka wypełnia tę lukę”.
Michael Shank, Uniwersytet Nowojorski,
Stany Zjednoczone
„Aktualny i wyczerpujący przewodnik po różnorodnych szkołach myśli
w ekonomii. Wspaniały punkt wyjścia dla studentów i studentek po
szukujących bogatszej wiedzy ekonomicznej”
Jo Michell, starszy wykładowca ekonomii,
University of West England w Bristolu, Wielka Brytania
„Pytacie: «Czy istnieje życie poza ekonomią głównego nurtu?». Oto wa
sza odpowiedź: dziewięć różnych podejść, objaśnionych przez ich czo
łowych przedstawicieli. Gorąco polecam książkę przygotowana przez
Rethinking Economics”.
Victoria Chick, profesor emerytowana ekonomii,
University College w Londynie, Wielka Brytania
POMYŚLEĆ EKONOMIĘ 00 NOWA 10
