Table Of ContentHacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Felsefe Anabilim Dalı
NIETZSCHE VE HEIDEGGER’DE METAFİZİK SORUNU
Melodi ÇAKIN
Yüksek Lisans Tezi
Ankara, 2015
NIETZSCHE VE HEIDEGGER’DE METAFİZİK SORUNU
Melodi ÇAKIN
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Felsefe Anabilim Dalı
Yüksek Lisans Tezi
Ankara, 2015
iii
iii
TEŞEKKÜR
Bu çalışmada yönlendirmeleri, önerileri ve titiz eleştirileri ile bana yol gösteren
danışman hocam Dr. Savaş ERGÜL’e ve jüri üyeleri Prof. Dr. Cemal GÜZEL, Prof. Dr.
İsmail H. DEMİRDÖVEN, Doç. Dr. Çetin TÜRKYILMAZ ile Yrd. Doç. Dr. Eren
RIZVANOĞLU’na teşekkürü borç bilirim.
Hayattaki güçlü duruşu ve bilgeliği ile her daim bana örnek olan sevgili anneme, felsefe
konusunda dahi söylenecek sözü olan, yaşam tecrübesi ve yaratıcılığı ile her zaman beni
şaşırtmayı başaran anneanneme, böyle bir çalışmayı gerçekleştirmemi benden daha
fazla isteyen ve bu nedenle çalışmayı ona ithaf ettiğim dedeme, Eskişehir’den dahi
desteğini eksik etmeyen ailemin diğer üyelerine, özellikle uzun cümlelerimi bölmeye
çalışmadan İngilizce’ye çevirmeyi başaran Aslı MOLACI’ya ve son olarak bu
çalışmanın tamamında emeği bulunan, çalışmanın her aşamasında gece gündüz
demeden yardım için hazırda bekleyen ve meslektaş olmaktan gurur duyduğum Arş.
Gör. Melike MOLACI’ya sonsuz teşekkürler.
iv
ÖZET
ÇAKIN, Melodi. Nietzsche ve Heidegger’de Metafizik Sorunu, Yüksek Lisans Tezi,
Ankara, 2015.
Nietzsche ve Heidegger, metafizik geleneğin oluşun arkasında değişmeden kalan bir
temel varlığın bulunduğu kabulüyle düşüncede yarattığı ikiliğin, nihayetinde Batı
Felsefesi’nde düşünsel bir erozyona yol açtığını öne sürmektedirler. Biri değer, biri de
varlık sorunsalından hareketle bu geleneği yeniden okuyan iki filozof, sonunda
metafiziğe dair farklı kavrayışlar geliştirerek, onu aşma yönünde farklı yolları öne
çıkarmışlardır. Çalışmanın amacı bu iki düşünürü karşı karşıya getirerek, metafiziğin
farklı perspektiflerden kavranışına ışık tutmak ve bu kavrayışların aşma meselesindeki
bağına dikkat çekmektir.
Nietzsche, metafizik geleneği yaşamı aşağı doğru çeken nihilist bir değer sistemi açığa
çıkardığı yönünde eleştirirken; bu sistemin arka planında yer alan erdem politikasını göz
önüne sermeyi amaçlayan bir değerler soykütüğü geliştirmiştir. Aşırı yorumların
kendilerinin doğurduğu karşıt yorumlar tarafından yıkılacağı kabulüyle, geleneğin
“varlık” temelli sisteminin karşısına “oluş” temelli Dionysosçu bir felsefe inşa etmiştir.
Böylelikle geleneğin iki bin yıllık “putlarını” yıktığını öne sürmüştür. Çalışmanın
birinci bölümünde Nietzsche’nin metafiziğe dair bu kavrayışı ve geleneği aşma
denemesi, onun felsefesiyle olan temel bağı da vurgulanarak ele alınacaktır.
Heidegger ise geleneğin temel sorunun değer meselesi değil, Varlık ile Varolan’ı
birbirine karıştırıp, hakikat bakımından Varolanı öncelikli kabul etmesi, bu sırada
Varlığı karanlığa iterek zaman içinde onun hakikatini tamamen unutmasıdır. Geleneği
yıkmaya çalışan Nietzsche bile Heidegger tarafından bu unutulmuşluğun bir parçası
olarak görülüp geleneğe dahil edilmektedir. Geleneği aşmak için değer eleştirisi yeterli
olmamıştır. Soru sorma biçimi itibariyle sadece Varolan’ın hakikatine odaklandığı için
kendi kökenlerine yabancı kalan, böylece kendi temelinden giderek uzaklaşan gelenek,
ancak bu soru sorma biçiminin Varlık lehine değiştirilmesiyle, yeniden kat edilmelidir.
Çalışmanın ikinci bölümünde Heidegger’in felsefesinin temel kavramları üzerinden bu
v
metafizik kavrayışı ve yine bu kavrayışa uygunlukla geliştirdiği Nietzsche yorumu ve
aşmaya dair tespitleri üzerinde durulacaktır.
Sonuç bölümünde Nietzsche’nin metafiziği yıktığı savı Heidegger’in eleştirileri
üzerinden değerlendirilerek, bu iki farklı metafizik eleştirisinin geleneğe ışık tuttuğu
noktalar ve bu noktaların aşma meselesi doğrultusundaki önemi tartışılacaktır.
Anahtar Sözcükler: Metafizik, aşma, Varlık, Varolan, öz, oluş, hakikat, nihilizm,
değer, teknik, eleştiri felsefesi, soru, dil, düşünme.
vi
ABSTRACT
ÇAKIN, Melodi. Nietzsche and Heidegger on The Problem of Metaphysics, Master
Thesis, Ankara, 2015.
Nietzsche and Heidegger thought assert that the metaphysical tradition acknowledged a
relict fundamental entity behind the existence that created a dualism in thought and thus,
ultimately caused intellectual corruption in Western philosophy. The two philosophers
reappraised this tradition, one of them referred to the problem of Being as the other
based on the problem of value, and yet by asserting different apprehensions as to
metaphysics, they highlighted different paths on overcoming. The aim of this study is to
offer an insight into the apprehension of metaphysics from different perspectives, and to
point out the relationship of these apprehensions with the overcoming of metaphysics.
Nietzsche criticized the metaphysical tradition for creating a nihilist system that
devalues life; and he improved a genealogy of values the aim of which is to expose the
moral politics behind this system. Conceding the fact that the radical interpretations
would be destroyed by the adverse interpretations posed by the radical ones in the first
place, he developed a Dionysian philosophy based on “Being” against the system of
tradition based on “existence”. Hereby, he asserted himself as the “iconoclast” of this
two-thousand year tradition. In the first chapter of the study, Nietzsche’s apprehension
of metaphysics and his attempt to overcome of this tradition will be discussed with an
emphasis on the basic relationships in-between with his philosophy.
On the other hand, according to Heidegger, the basic problem of the tradition is not the
problem of value but it is the fact that the tradition confused “Being” with “a being” and
focused on the truth of beings by obscuring “Being”, it completely omitted the truth of it
in time. Even Nietzsche, who attempted to destroy the tradition, was included in the
tradition, as a part of this oblivion, by Heidegger. The critique of values was not enough
to overcome of the tradition. The tradition, which become alienated from its own origins
and so, gradually diverged from its principles since it only focused on the truth of
beings as of the form of questioning, is to be revived only through changing the form on
behalf of “Being”. In the second chapter of the study, this apprehension of metaphysics
vii
as to Heidegger’s basic concepts, and again his comments on Nietzsche that he built in
line with this apprehension, and his evaluations as overcoming it will be discussed.
In the conclusion chapter, Nietzsche’s assertion in which he destroyed metaphysics will
be appraised on the basis of Heidegger’s critique, and the matters on which the two
different metaphysic critics enlightened the tradition, and the importance of these
matters as to overcoming issue will be discussed.
Key Words: Metaphysics, overcoming, Being, a being, essence, existence, truth,
nihilism, value, technique, critical philosophy, question, language, thinking.
Description:Nietzsche'ye göre değer anlayışındaki kırılmayı yaratan Antik Yunan'da trajik . ürkünç olanı bir sanat yapıtında birleştirdiklerinde, bu uyumdan tragedya doğmuştur Heidegger bu “olagelme”yi “varlık takdiri” olarak yorumlar:.
