Modern Mantık

328 Pages·4.386 MB·Turkish

by  Hüseyin Batuhan ,Teo Grünberg

lRl 1 Aı O OC'JU ---TE---- K---N--iK ÜN--i--V--� ER--------S-iTE S---i-·
Mi DOLE EA ST T ECHNI C AL UNIVERSITY
MODEMRANN TlK
Yazanl a�
Doç. DrH.ü seyiBnA TUHAN V.D rT.eo GRONBERG
KatkıBdual unarı
SadreddEiYnU BOÖLU
2. a ......
f:NV EE DEBIYATF AKÜLTES-I FACULTYO F AATSA ND SCIENCES
-- --- ---- - - -----···· --- ·-· ----------
A NKARA.1 970Y.A YIN/PUBLICATIONNO . 17

Ö NS ÖZ
KlbAirki stmoatnetMlıÖ.eQ.sIVı . y. ü lzdyıMan. SX.IyX ü.yz ıloırn­
talakraıdsnarüearn dbruiaarkm lad nöemgie çirBmuinşkatraş iı;rl .ı k
"nodemrannkt X ıI.yX üyzıilikınnyc aıirs ıIngndialm iaeztm açtiiBskoio le
veA lmmaant emvaetm iakınkçtçiıF esrgıet aırnadfkaunr uladnudQaun
buy andaea.vm bliıgr eşl miev ei lemrleeh alibnudleut nam.dKa ılkrAsik
maınQtiıknbi iy nı lçdoasknrüe nd uarklamkaaslrıışmnkıoa d emrann ­
tıQhıınzg leimalşe sdiua.rk lammaannıtknıne Qidısniö nzegom üla pys ıa­
dec"elk AsAirki"s togtöerlümeşusüfh'naaçs ziıa nbıisnro nuoclud uQunu
göstMearnitrgı.eQm lıeinsaş icn.ab ku k lbgiöükrş übniy ra nbaaı klrı­
massıae ysimnüdmek oümlnut şuDro.Q baii mlleYrençiian'Qiıbnna şılna­r
dag eilşmdeesa.iy nşkıei lde.A riksltAosgtiöüekrşln üe bsaı'krmçıails ı
saeysignederekeç lşleimbşitir.
Hebri lailma neınsn odgnae m leilşiezrliem moedkee rQmnii tanin a
ielskoil dugQöeur.mn aan tsıoQynıüy nzı lbduab kadişö nüdcügürei lşmesi
kaşrısılneidlsaezr.di ehm.ati tAü inveerlmseziirdtihea lkAlk AA sriistoteles
maınQtıonkuıt myaenktmeliinanm odefriknzv rieiAnrei stoitQeilneis fiz
okuktk maady aerrb sidiraza v nroılşd kueQnud ilainQlıi•arN nş.iedı ktelinm .
rrıodmeaırnnQtö ınne mkianmvirı aşç obükile rkdeb imbiluöni Q eirtmdie.­
nemşeei knldeo lbsoiartlo.ae k urlakl aadsaorlk muubşun luouyrB.i zim
içdienb. u ghüany açşteiıatnall nil aurgyıunlaat naom lamakond emra­nn
ttıakgkeil işymaeklıeinrzdila enbm uenJkuad.n a y temienylisipe die­tni
barbeumn a ınQttıenmk eaalvm rlavreiŞl ıenrmınil çieo kcluıamzraıö Qretmek.
yalonnılgzati rtıiak rtçaen ö lübc;.dioert omagsdiyeabnni ar çtQaeıknnıink
geerkmeilricneevv aeeprb ilbeidcrüe şkü bnimçei amltiıınşrebm aakkı mın­
dadne Qsiodlne. r keacrşem ıbaki r ahkaotlla ma aonld meyraynşın açş şeıitli
Aristomtaenltneı.ısöQ zeılligkellee nefkeslfeseile l oel ainl gisidnodlaeiynmhı a.l
•
etmedekd oQru deBQiizl eddsieer r.i mAirzidset omtaenlteıs(1j hıinoçal maöznseam li
bikrı smıonlad)u kbçüay übkiy re ary ır(dBıkkK..ı tlalpV .I.B öli;i-KJm�'s ki "Ka­
tegoÖrniekr meMlaenrt"ı AQnıc.a)ok l dukkçaar mavşeıa kn laaşsıgılü mçb idri sip­
lionl aknl AsAriiks tomtanetlıne1jıstın a ma nlar.ım aınncıaske moblimka ntçıekr çe­
vesiiç ingdüenı şıQçıınkaıt nııd{lo.l ayıksliAky smliaen töı{lkr meitniisne mbolik
mantçıekr çeivçeisniy daep ılgmearsteıik {lbienlii ritsmteekr iz.
V
problkeaşmrılsemıraninkd tlaıı ş elbkdidierü şmüenyhea lzaımrbaamkkı ın­
dadnag eerkvlefi ad yadlıır.
Gerçi. çsoaı�druab niiz smlaeçmlaa lnır şdhmaea rlhabaimnrag nit ık
işleymaipnmiiaç kki unl lmaannıktlaıanknlru aıınbnnii nlecv ianrmdaok­.
lyaıs(itiyesklrle a issimtkoe.dr e "rmna)n dteınkbe"idn ri seiv palkoiılnf­
mamku tlgaeekrkadle ii�il rBd.ö yblimera ndtiiıspkl oilnsiam, a onltsıak ­
sailş lleemzrmiiid ahekati vnev emrlkiiı ll.iaA rbnicasko.zn a mlaradna
geelnbi çişorykne ib iltikemn.ifsk ee.laf ell aanrdıunrdbuaöm y dleie�l .d ir
Bua llarandmaa ndtiısk iöp�lerinenmdienmnia nktıakna unrnıısl adece
seizsgbeişlrke ikludlel yaenrtmdleaeiikd� l .i rTtasenmire b.uy eanlila anrda
modemrann taıiv�teav r esi o nuçalynarltrıbıııiş nrel kdöie�e rneislmimu t­
labkiz rou rnloumlluuşk.tS uökrzo nauslluaa nrıs ışraöabyliliazely: i r
1.ModernA naliFteislkee f veB liimF esleefsi
lçlak(j'bduya annb ai.rf çseoelksf tiee skmlia Asriiks tmoattnııe�nlıens
çerçdevıeşsıgine dltaii şHrmat.itaY ş ençiaf�e lgseöüfrlşeen ribinçi or�u
AristmoaMtnıenlkaeas rb şitıre poklaiako r rtaçykıamt ı.ışB röylyeackeı n
zamanklaadcra!'tara çyıak faenl saekfıem labrçioır�nudn"aufnno rmel
matnıtka"bn a m(jsııozl dus�öuynluiei lyziBe.rub nkaaşl rıısko.znm a a­n
larbdçiaorü kle kdgee elnvi eşat ranh ıbzyiyalrıa l an f"ealnsvaeelf iet"i k
"bifleielmss aeifk"ı mlfaorrımmnaednlat ".ım dkoe.rs ne omlbmiakn tık"
olatrmeaekbl i rroo ly natmaadAkınarl.ift leiskee vfeybai liflems efesi
ypamaki çimnu ltakmao edrn manttğav aktf goelrkmt�laikMd iatre.tm iak
bmieldfeni zöi�ekrnl iemie�gdii bi. smeoomdlbmeiarknn t bımi�elıd en
anafleifltevsi eekyb ai lfiemls öe�efrnleiesmiDe ozyl.ıa shieymlle iels.­e ri
midzeie lrdoek utuılnuaımc dau��ummoduezfr senel dfeer nsildnea rhia
iyaina lşıleashbiei.dml e üm inverfseiltöse�edrifeeem yn ia pmdaüyşıü nen
genrçilmeçiozdkia nhi ayb iiş rel kdvieei tşleembsiiiç miond ern mantık
ö�trieem lieindseb aaşnlmaşsatırı tr.
2.MatemaDtoiğkBa.li imlveerS io syBaill imler
Modersneo mlbmiaktn ıgke.rm eakta etmviedk o �bai lriiemn.gld ee­
rekselb ismelolrsigdyteiat iakrçtbeaiö nçrl ü dbeiç llbiiişn rei klkduenl ılla­
matkadBıumr a.n tbıi�çlılbiniinş re kkiulldela asnıyınoalalçm abna şlıca
etnk."e askiyommeattt"oiubknü n t büildiaimla ryıyanıal moalusmşıt ur.
Aksiyommeattoitkg. ü naürtdmıeyük az lgneıozm edt�eritilüd.mem a ­te
makttifeik.zt hiea.t ptsaij kieo,kl oonsoomsiy.go iilsb oojsiby ialllei rmde
dek ulllamatknadıOıyrsa.ak sityimokem tuaonbd aşlbaıirş rıe kkiulldılela ­n
masiıç miond,e srenmi bkmoa lntbıa�şravm uazkon rluuu.rdG ünümüzün
bilaidma mlgatirkitçıaenr ıtbnai önçrl ü dsee mibkmoa lntkıu�lıl andıkları
VI
bigree rkçtÖizre.inm kaitete çimikalseeromilbnrni akn� tagı tiktçibeü yük
biyrea ryd ıkırlagröıronürı•yuS ze.m ibmkoa lın�tkıunll lamassnıouı ncunda,
gekrm eatekmtvaeet d io�bai elriimgnledrees,ko ssbeyi alllei rbmdüey ük
gelivşeime ler iemmeelyaednrgaie nel ğekica nnıdsaıyBıuz .bd aaknı,m
modesrenom lbmiakın �toıknul tmsuaıngıenl,ie ncb eiğlaidma ımnlıanr
yetsiişenm sdeodne ercfeya daollaıağ cıinanaıny oruz.
3.ElterkiDkev erleOrtoim,a sy.Eo lnketroBneiiykn lBeirl imi
Modensr eomlbmiakn btüıtkbü,in ll eivrmeif nele snteiefnm meeltu o d
olmakkallamb ariy ıbdpae ö zzıbe li lvıe mkn tkielne,ör zilkeilleel terkik
devrneivlneoe troiimhkae tpsm aakine(olcmeuprtieonrrinsdan,it eguernse)l
teiosdriu rumuÇnad�aıdbmıeırelz.nköı inn e tmkelnioi lğaaitn o moans'yun
seomlbmiakn tdıaağynam asseıomi,lbmk a nötğıtrkie möinneimndi anhia
daat rmıartkda.ıE relkotnrbiekny eiirgiint tbıüktbcüienl t ieimk,k.ne ğitim
vei aşl aarnıylnalaydı bıiğçrıa M .ba um akeilnned raaiyndtıeğmtıeoe lr iyi
bilisennanl ayrteşıimneh seir hçaolfkyda deao llaıatk cır.
Moderno lsmıeaktmn bı:ekılr seizmddiee nemmaehe ityionldmüeaz ke re
deyrısd laıbnnuy anuayu glatnamı.dari tkseylseiefn se elof(Jer et­
1967-68
menlMeliirEl iğm i Btaiaknnlcıdağzü ıelnen3e-nh4a aflt"ıMkdo ernM an­
tık"k usyrlaazkr taılınaaru agykua lmagyeaçi lmşeirrBd.yö lece
1967-68
deyrısl ılsniedmai zde.d eyrısl ınlsdieam izded,e rs
7 1968-69 16 1969-70
yıldıan2 5dls aie mimzoddeem rannk m tüırfedparrtoa gmgıu luatynımrı.ş
Önmüüzddeekryisı llbaurs ıaınynddıaan hd aaa trcaağvıesn oıun nda
bütlsüienl ekraipmsiazıyina ıcy aouğrmLuu.zei.rs iiezmlvdreei eltkmeo lan
modemrannd tesırlkde arhia eşnui mmddmuiuğdzuddaaün s tbüibnrş'-! a­
raıu ylaşbmunılmşuta akdGıerrü.en kei rvsgietreel.sk iesö eğe rnlceniriin
modesrenom lbmiakn tkıağrgaşö ısi tlkeeirrdlihg eibr,a kıymüedrlkaenn ­
diicroil mtuuBşru.s envdiisrouinçctiga ünkç a nzraaamko.d emrannğ tıın
uzaomkla ybaingr ec leekytuer dumuzlsuienv eüb inüvsteiürtnne dlee ri
ugylunaacıaniğaan nmiatski yoruz.
Bue sebri ra yöi cnkeiM ilElğiiBt aiakmn lcıayğ aınynlımaşıno lan
'M"oderMnan tLıikls,le S lıı.nf ilçaDiren n eDmeeKr aisbt ıa"d•kla•iıb t ı­
mızoılndç aug kelnteiişşlb mişirke l.iE dsiherer"m Ün ievrsdietreks ia tbi"
hedme ls ielmeorddeemrn antuıgylğuyaına liaçr"i ğönrt emeenl -k"i tabi
Bua radmao derinth imearlt elosridine dmea ntıyğevrae rilmekBitzde edb iur .
•
konuayiabt iury gulamöarynaeo kl arKaikt al'pln iInX. B ölümeü "nidthmiar·
(probabkiaalvimrtıienc)nıe liyoruz.
•• ModeMrna ntLisiekD .e neeD mersKi abt'inıtne lhiafk Mkiıl Elğii tBiamk ıaOnılna
aiotl duğubnudk asını mi çiO.nD .T .Ü .'dteenlh iafk aklıı anmmıştır.
VII
neiltitCaişnKıiiy to1(a rSp.e tmiiDkorB).a htauKni.tl ialsps e a ySıaendd rdin
Eyuibuo'Qynaudrnıam rlıDyrlG.ar üenrbtga nrdafayınzal ımtıışSra.y ın
EyuibuoK.Qi tlaylpit' üoml aakbr üybüidkri a ktvk et itigzölzidgkeeln­e
çdiirgQbiiia ,ıl şıaılrahmreımneh enm teüny mlüöer neerkbilinkr ı smını
haazmıtrıılşErn.ö nmelkia tdkaıl s.lBı lö l§ü2 m' doelş mtruu;b urada
tam-gjenmideçi giröns te"rniurlmaealnma emtauo "od nuinlç gv ieon ri­
jinbaiblru luşudur.
Sözlees roivnme irzierskeedrnüei.zln t mnedbleüe yreüimke g!')eiç en
RaşGerlüe nrbgt'ekeşk eürlbeiirlridmmbeioyzrbiiçi liriz.
DrH.sü eyBiant uhDarnT. e Go rüenrbg
AnakrHaa.iz r1a79n0
VIII
i ÇNIDE KIELR
ONSOZ. ...................... ... V
GIRI:Ş M ANTlKN EDI7R
(aM)a ntvıekD üşünme
(bÇ)ı karımÇelşairtılne ri 2
(cM)a ntvıekD il 3
(dM)a ntDıekr snlieAnrm iacı 7N ..e dir 4
(eM)a ntıUOyıgnu laAmlaa nları 5
KITA1P : SEMITOIK. . 7
1.BÖLÜ:MS EMTIKIOV E DIL 9
1. Dinl şiçiektullili aıanrılış 9
A.D iLiGNÖ REVLERi 9
(iD)i lBiinl diGröemrvei . 10
(iDii) lBiinl dirselG-öeorvllmeıryia n 11
(a)D ilBienl irtGmöar evi 11
(b)D ilYianp tıGrömrae v.i... ...................... 11
.
(c)D ilTiönr enGsöervlei 12
(dD)i lEiynl emGsöerle .v i 12
B.Ç OK-ÖGREVLi.L...i.....K......... .. ... 13
. ...
(aÇ) ok-rgelöviiiNCeidenn .l eri 14
(bÇ) ok-rgeiöviilCiFna ydaS avkeı ncaları 16
Alıştı.r...m...a..l..a..r.... . 19
.
C.S ÖZCKÜLERiBNi LGiSAENI.LA. MIV ED UYGUSAYLÜK Ü. 20.
D.T ASVIERT MEV E DEaEERLNDiRME 21
Alırşmat lı.a r 24
. . . . . . . . . . . . ... . . .. .. .. .. . ... .... ... .... .... ..... ... ... .. ... .... .... ...... .
E.D ILIN ETKAIMLAECMIEY LKAU LLAMNAISLI.. 24
Alıştı.r malar 33
IX