Table Of ContentALi RIZA BAYZAN
~-
Misyoner Orgutlerin
-
- -
I
ve
OPERASYONU ...._ ......
IQ Kiiltiir Sanat Yaymctllk: 275
Ara~tmna-inccleme Dizisi: 232
Misyoner Orgiitlerin
Kiirt ve Alevi Operasyonu
Ali R1za Bayzan
Kitabm tum yaym haklan IQ Kiiltiir Sanat Yaymcdtk
Uluslararas1 Tamt1m Hizmetleri Ticaret Limited f;)irketi'ne aittir.
Yaymevinden yazd1 izin almrnadan k1smen veya tamamen almtl yap1lamaz,
hi<;bir ~ekilde kopya edilcmez. <;ogaltllamaz ve yayun!anamaz.
I. Bask1: Ocak I 2008 I istanbul
ISBN: 978-975-255-173-2
Gencl Yaym Yonctmcni: Adem Sangi:il
Editor: Deniz Sara<;
Dizgi-Mizanpaj: Zehra Unverdi
Kapak Tasanm: Yunus Karaaslan
Montaj: Biilent Birkan
Halkla ili~kilcr ve Dagttim Sorumlusu: Yusuf San go!
Baskt-Cilt: Kilim Matbaas1
Litros yolu Fatih Sanayi Sitesi 12/204
Topkap1 I istanbul Tel: 0212 612 95 59
Copyright il'=' 2008, !Q Kiiltiir Sanat Yaymcthk
lJluslararasi Tamtun Hizmctleri Ticaret Limited Sirkcti
Copyright © 2008, Ali R1za Bayzan
IQ K0LT0R SANAT YAYINCILIK,
Toplumu "Bilgi I~·tgmda Aydmlanmaya" yagmyor
"Bir Kitap Bill Silaht Susturur"
GENEI, DAGI'fiM
www. iqkultursanat. com
e-mail: info@iqkultursanat. com
~.®
TOPLU ALIMlARDA ISTEME ADRESi
IQ KOLT OR SANAT YAYINCIUK ve ULUSlARARASI
TANITIM HIZMETIERl Tic. LT O. Fl.
Alemdar Mah. Ticarethane Sokak. Fetih Han
No. 33/47-43 Cagaloglu-i>tanbu1 Tel. 0212 520 91 12
Beige ge<;er: 0212 520 91 12
Ccp: 0544 60S 58 58
"hzsam /(j
y~at
devfet ''
y~astn!
.)eyli T.de6afl
Ali Rtza Bayzan
1968 Trabzon dogumlu. Lisans egitimini Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi'nde
yaph. Uludag Oniversitesi Sosyal Bilimler Ensti!Usu'nde "(_;agda§ Psikoterapi
Sistemleri A~tsmdan Tasavvufi Bilin~ Yaptlanmasmm Degerlendirmesi" ba§hkh
teziyle yuksek lisansmt yap!t; yazar tezinin geli§!irilmi§ versiyonu olan Tasavvufi-Terapi
ba§hklt <;alt§masmt (yakla§tk 500 sayfa) yakmda yayimlamayi planlamaktadn. Felsefeyle
ilgili <;e§itli kitaplan Alfa ve Okyanus yaymlan arasmda <;tklt. Turkiye'de felsefe alamnda
ilk egitim CD'lerinden birisini haz1rladL (1996-2002)
1998'den itibaren ara§!IrmaCI gazeteci olarak "Misyoner Orgiitlerin faaliyetleri"
uzerine yap!@ ara§hrmalar 2500 sayfay1 a§lt. Bu konudaki kitap <;ah§malan §Unlardtr:
• Kiiresel Vaftiz, IQ Kul!Ur Sana! YaymCiltk (1. bask1. May1s 2004, 2. bask1
Agustos 2004, 3. bask1 Agustos 2007)
Misyonerin Soykmm Oyunu: Ermeni, Rum/Pontus, Siiryani/Nasturi
Gailesi, IQ Kul!Ur Sana! Yaymcthk (1. baskt, Nisan 2006, 2. bask1 Kas1m
2006)
Tiirkiye'de Amerikan Misyonerleri, (Mormonlar, Yedinci Gun Adventistleri.
Yehova !;iahitleri ve Moon Hareketi), Ankara-2006, Bilgi Yaymevi
• IQ Kultur Sanat Yaymc1hk'ta <;~kan "Hz. isa Tanrt Degildir/Htristiyanhgm
Seriiveni" adh kitaba (istanbul.-2006) birka<; makalesiyle katk1da bulundu.
• "Misyoner Orgutlerin KUrt ve Alevi Operasyonu" IQ KUltur Sana! YaymCihk,
istanbul-ZOOS
"Uiuslararast Denklemde Misyoner Orgiitlerin Tiirkiye Operasyonu" ve
"Misyonerin Soykmm Oyunu" ''Misyoner Orgiitlerin Kiirt Operasyonu'' ba§hkl1
konularda lOOO'i a§klll beige ve resim i<:;eren Li<:; ayn power point sunusu haz1rladL Se<:;kin
kurumlarca organize edilen 20'yi a§km panel ve konferansta bu <:;ah§malanm "slayt
gosterisi e§liginde doga~lama sunu" olarak ka!tltmctlarla payla§!L
Halen bir yaym kurulu§unda Gene! Yaym Yonetmeni olarak .;ah§maktadtr. Ara§hrmact
Gazetecilik eksenli <;alt§malanm serbest olarak yUrutmekte, bazt <;ah§malanm ki§ise\ web
sitesinde -www.bayzan.net -yaytmlamaktad1r.
ic;iNDEKiLER
SOZ BA~I ......... 9
Gi:Ri:$ ......... 13
MGK: misyonerlerin amac1 "TUrkiye'yi bi:ilmek" ..... 14
TSK: Misyonerler, Alevileri ve KUrtleri hedef ald1. .... l6
Hem H1ristiyanhk Hem de KUrtc;UIUk PropagandasJ. ... l7
Polisiye Yakla~Jm ..... l8
Yeni Bir Paradigma ..... 18
Kurumsal Akti:irler ve Uluslararas1 Konsept ..... 19
KJrmJZJ <;;izgi: Toplumsal Dirlik ve Kamusal DUzen ..... l9
Uluslararas1 Hukuk Ac;rsmdan "Misyonerlik" ..... 20
Avrupa insan Haklan Mahkemesi ve Prozelitizm ..... 21
Misyoner brgUtlerin KUrt ve Alevi Operasyonu ..... 23
Nic;in KUrtler ve Aleviler? ..... 24
Paradigmatik $a~Jhktan Kurtulmak ic;in ..... 25
Misyoner brgi.itlerin SekOier ve Profesyonel Faaliyetleri ..... 26
"insam ya~at ki devlet ya~asm." ..... 28
BiRiNCi BOLUM
MiSYONER ORGUTLERiN KURT OPERASYONU ......... 31
21 Ekim 2007'de yUregimiz Daghca ile daglanmJ~J. .... 31
Ulusal GUvenligimize Yi:inelik Tehditler. .... 33
Misyoner OrgUtlerin Ki.irtlere Yi:inelik Tarihi ilgisi ..... 34
Dunmore'un Raporu: Harput Ovas1, Umut Ovasl. .... 35
Amerika'ya Gotiiriilen KUrtler ve Aleviler ..... 37
Asi $eyh Ubeydullah .... .39
Misyonerlerin KUrt Kimligi Tasans1:
TUrk DU~mam, H1ristiyan ve israii-Sever". ... .42
KUrtlere "Med Kimligi" .... .42
"Komplo Teorisi mi "Komplonun" Teorisi mi? .... .47
Douglas Layton'm ilginc; BaglantJian .... .48
Layton, Kimler ic;in Fikir Babasl? .... .49
<;;agda~ Mesih (!?) bcalan ..... Sl
Kurdistan Kalkmma Kurumu ..... 59
Kuzey Irak'ta Faaliyet Gi:isteren Misyoner NGO'Iar ..... 64
Silahlann Gi:ilgesinde HJristiyanla~tJrJian KUrtler ..... 66
Misyoner General Sada ..... 69
insani yard1m ad1 altmda H1ristiyanla~1rma ..... 7l
PKK-Sever Misyoner Lobisi ..... 74
Vatikan, PKK'nm Arkasmda ..... 77
5
Ali R1za Bayzan
6calan'1n Papa'ya Mektubu ..... 79
Vatikan'dan PKK'ya Arrnagan: C 1V. .... 86
Vatikan'dan Terore Teolojik Destek: Kurtulu~ Teolojisi. .... 86
bcalan'm Ziyaretc;ileri ..... 89
Kato\ik Misyoner Yard1m Orguti.'l: Caritas ..... 91
Caritas'm Amac1: Tann'n1n Kralhgl ..... 92
Caritas'm iki YUzU ..... 93
On YUz: Yard1msever Caritas ..... 93
Arka Yuz: PKK-Sever Caritas ..... 94
Oc;UncU Bin Yilda Asya'y1 H1ristiyanla~twrna Projesi .... 96
PKK ve Misyoner OrgUtlerin K1skacmdaki Yezidiler ..... 100
israii-Sever KUrdistan Projesi ..... 111
Klirtler ve Yahudiler: Sana! Akrabahktan Stratejik ittifaka ..... l13
Genetikbilirni uluslararasl politikanm hizrnetinde ..... ll.4
Meger Turkler de Yahudilerle Akraba irni~ ..... 116
izak Ben Zvi: KUrdistanh Yahudi\er, Kay1p Kabile ..... 118
KUrtler ve Yahudiler ibrahim Peygarnberde Bulu~uyor (!?) ..... 121
Kuzey Irak'ta TUrkiye'ye kar~1 akraba (!?) dayan1~mas1. .... 124
Yinon Plam: israil'in Bekas1 ir;in Irak Or;e Bo1Unmeli ..... 125
Arz-1 Mev'ud ve Amageddon Sava~l ..... 126
iKiNCi BOLUM
MiSYONER ORGUTLERiN ALEvi OPERASYONU ......... 131
Aleviler ..... l31
Sosyolojik Ac;1dan Alevi Gruplar. .... 133
Amerikan Board'm Alevileri Yonelik Tarihi ilgisi ..... 142
Misyoner Dunmore'un Raporlan: "Sozde MOs!Omanlar" ..... 142
Misyoner Riggs: Dersimliler H1ristiyan olmak istiyor ..... 144
Misyoner Wheeler: gen;ek inanc;lann1 gizlemeye c;ali~lrlar ..... 147
Osmanh, Alevileri Tan1maya <;ah~lyor ..... 151
Oryantalist ve Misyoner LiteratOrde Alevi Tasanml. .... 152
Misyonerlerin Alevilere Yonelik S6ylemleri ..... 155
Bir 06nUm Noktas1: Diyarbak1r incili Toplulugu ..... 157
Avrupa Birligi ve Aleviler ..... 160
AB'nin politikas1 ile misyoner faaliyetler arasmdaki paralellik ..... 167
Alevilerin Avrupa Birli9i'nden Beklentileri ..... 169
Uluslararas1 Din bzgUrlligu Raporu'nda Aleviler ..... 171
Almanya'nm Havu<;-Sopa Politikaswa da Kurumsal Prozelitizm. .... 173
A!manya Alevi Birlikleri Federasyonu ..... 177
Avrupa'da Alevi!ik is!am'dan Ayn Bir inane; Olarak Tamnma SUrecinde ..... 180
Almanya'da Si.irec; i~liyor .... 180
Oanimarka'da Alevilik islam'dan ayn bir inan<; ..... 182
Hollanda'da sUrec; i~liyor ..... 183
6
Misyoner cirgutlerin Kurt ve Alevi Operasyonu
"Aiev1iik, islam-D1~1 Bir inan9:1r." Tezinin Aktbrleri. .... l84
ismail Be~ikr;i ..... 184
Onsal 6zturk ..... 187
Faik Bulut.. ... 188
Nuri Dersimi ..... 190
Cem~id Bender ..... 192
Mehmet Bayrak ..... 193
Nejat Birdogan ..... 194
Erdogan Aydm ..... 197
Diger Aktbrler ..... 199
PKK'nm Alevil@ DbnU~tiirme Projesi ..... 201
Alevi Kurumlar Alevil@ Tart1~1yor: Alevilik Islam'm kinde mi D1~mda m1? .. 210
Alevi TV'Ier Aleviligi Tart1~1yor ..... 210
Alevi 6rgl.itler Aleviligi Tartl~lyor ..... 213
Karacaahmet Sultan Dernegi ..... 213
;>ahkulu Sultan Dergah1 Vakf1. .... 21s
Cem Vakf! ..... 215
Alevi Bekta~i Federasyonu ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu ..... 216
Hao Bekta~ Veli Ki.ilti.ir ve Tamtma Dernegi ve Hac1 Bekta~ Veli Anadolu
KUIWr Vakfl ..... 228
Pir Sultan Abdal KiiltUr Dernegi ..... 229
;liilik Yanhs1 Aleviler .... 231
HaCI Bekta~ Dergah1 ..... 234
c;:elebiyan/Dedegan Kolu: Veliyettin Ulusoy Efendi ..... 233
c;:elebiyan/Dedegan Kolu: Mehmet MGnir Ulusoy Efendi ..... 234
Babagan Kolu: Bedri Noyan Dede-Baba ..... 234
Serr;e~me Dergisi ve Esat Korkmaz ..... 236
Aleviligin Siyasalla~mlmasJ ..... 239
Alevi Ocaklar ve Dergahlann Ortak Sesi:
Alevilik islam'1n Orijinal Bir Yorumudur .... .242
Kurultay Sonuc; Bildirgesi. .... 245
YeniBir kat: "Yahudi Aleviler" ..... 252
SON SOZ YERiNE ......... 259
EK BOLUM ......... 265
KA YNAK<;A ......... 307
7
SOZ BA~I
"Misyoner Orgutlerin Kurtlere ve Alevilere Yonelik Faaliyetleri" daha once
kitaphk ~apta ele ahnml§ bir konu degildir. Bu konuyu ele alan makaleler bile
s1mrhdJr. Konuyla ilgili yaz1 ve haberlerin ~ogu, bilgiye ve belgeye dayah degildir.
Bu durum konuyla ilgili istihbarat ve gilvenlik raporlan i~in bile ge<;;erlidir. Bu
bak1mdan elinizdeki kitap yakla§Jk 10 y!ld1r konuyla ilgilenen bir ara§tumaci
olarak bizim i<;;in de yorucu bir <;;ah§ma sonucu ortaya <;;1kti.
Burada yazdiklanm1z bizim i<;;in asia son soz degildir. Bu bak1mdan bilgiye ve
belgeye dayah olarak gelecek ele§tirilere ve onerilere a<;;1k oldugumuzu ozellikle
belirtmek isteriz. Okuyuculanmiz e-posta yoluyla ya da Yaymevi'ne telefon ya
da faks yoluyla ele§tirilerini ula§tuabilirler. Ele§tiri ve oneriler prensip olarak
kar§IhksiZ kalmayacaktir.
Bu <;ah§ma yazara Kurt ve Alevi yurtta§lanmizin kahir ekseriyetinin sagduyusunu
yeniden gorme imkam vermi§tir. Bu sagduyu sorunlann ~eyh Edebali'nin
siyaset i<;in 6ng6rdilgil "insaru ya§at kl devlet ya§asm" ilkesi <;;en;evesinde
<;6zillebilecegini gostermektedir.
Okuyuculanmlz, "Ni<;in "Kilrtler ve Aleviler" de 'Turkler ve Silnniler" degil?"
diye soralabilirler. Bu soruya Giri§ bolilmiinde cevap verdik. Soz ba§mda kitapla
ilgili birka<; noktaya deginmekle yetinecegiz.
Bu <;;ah§mada, IQ Kultilr Sanat Yaymc1hk'ta <;;1kan "Kuresel Vaftiz" adh
kitab1m1zm 3. bask1smda (ist.-2007) yer alan
• "Misyoner Orgiltlerin Alevilere Yonelik Operasyonu" (s. 241-256),
1
• "Misyoner Orgiltlerin Kurtlere Yonelik Operasyonu" (s. 257-274)
• "Katolik Misyoner Yard1m Orgiltil Caritas" (s. 195-207) ba§hkh
dosyalan ile,
1. Bu dosyanm geli~irilmi~ versiyonu 2023 Dergisi'nin Kas!ID 2007 tarihli say1s1nda "Kuresel Misyoner
Orgiitlerin Kurt Operasyonu" bru;hg1yla yay1mlamm~hr. Daha da geli~tirilmi!; olarak 17 Kas1m 2007'de Turk
Dunyas1 Ara~hrrnalan Vakfi'nda slayt gosterisi e~liginde "Misyoner Orgutlerin Kurt Operasyonu" bru;hkh
konferans olarak sunulmu~tur. S6z konusu konferans, T iirk DD.nyast Ara~hrmalan Vakf1 tarafmdan CD olarak
yayunlanacakhr. Konferansm bir bolumi.i Turk D(myasl Tarih Kulti.ir Dergisi'nin Arahk 2007 tarihli 252.
sayLc;mda yer alan ''Misyonerlerin KUrt Kimligi Tasanst: TUrk Dll!jmam, H1ristiyan ve israii-Sever" ba.!ihg, ile
yay1mlanm1.~hr.
9
Ali R1za Bayzan
Bilgi Yaymevi'nde ~1kan "Tiirkiye'de Amerikan Misyonerlerr· ndiJ
kitabJmizm2
• "Uiuslararas1 Hukuk Ac;1smdan Misyonerlik" (s. 311-315) ba~hkh bahsi
temel almi§hr. Ozellikle ilk iki dosya i.izerinde ~ah~<uak, refcrans dosyalan
neredeyse 10 kat derinle§lirdik.
<::ah§malanmizda referans noktam1zm politik olmadJgmi: arnacnmzm, medeniyet
perspektifine dayah ara~hrmac1 gazetecilik ekseninde konu:;la ilgili olarak
SN + 1K son1suna cevap verrnekten ibaret oldugunu belirtmek gerek. Bu
baglamda kendi ad1rmza, toplumsalhkla kumlu olan baglantdanrmzm ozgi.inluk
esasma dayah oldugunu, bu nedenle bir kirnlik gostergesi sayJlamayacagmJ
ozellikle not etmeliyiz.
Okuyucuyu yormamak i~in kimi aynnt1lar dipnotlara birakdmi§hr. l\amuoyunun
yeterince tammad1gmi ama tammas1 gerektigini dli~undugumuz i~in Alevi
orgutler ve aktorler hakkmda dipnotlarda gerekli bilgiler verilmi§tir.
Emik baki§ ac,;Ismi onemsedigimiz ic;in hrnak ic:i ahnblar t;ah§manl!Zda onemli bir
yer tutmaktad1r. Okuyucunun birebir yapilan aimlllan aynt edebilmesi ic;in hem
italik olarak dizilmi§, hem .de tlrnak i<,;inde verilmi~tir. Bu arada llrnak ic,;i
ahnl!larm ic;eriginden sommlu olrnadtgmlJZJ da not etmeliyiz. Bu tur ahntJlan
propaganda olarak alg1yacak okuyucu bu kitaptan uzak durmahdn·. Esas
maksadimJz gbri.i§lerin tesbiti oldugu i<,;in istisnalar haric,; ic;erigine katJlmadJgmllZ
ahnhlann tartJ§masi yapmad1k. Okuyucu bizim duru§Urnuzu bir butlin olarak
"Giri§" bolumunde ve ''Sonuc;''ta gorebilir.
Kitapta kimi yazarlann Kurt, Alevi ya da Bekta§i olduklannm belirtilmesinin
amac1. okuyucular ic;in "i<;eriden" yap!lan yorurnlan i§aretlemektir.
Kitaba bin;ok dostumuzun katkiSI oldu. <::ah§manm Giri~ ve ikinci bblumunu
ba~tan sona okuyarak ele§tiri ve onerileriyle katk1da bulunan Alevilik konusunda
say1h uzmanlardan birisi olan Yrd. Do~. Dr Ali Yaman'a, birer makalelerini
oldugu gibi kullanmamtza izin veren oksidantalist Aytun~ Altmdal ve
ara§llrmaci yazar Miifid Yiiksel' e, Yezic\ilerle ilgili bahse onemli kalktda
bulanan dinler tarihi ara§hrmacisi Murat Hakan Ylldmm'a, misyoner
orgutlerin Kurtlere ve Alevilere yonelik faaliyetleri konusunda ilgili bilgi ve
g6ri.i§lerini payla§an Do~. Dr. Erda! A~tkses'e, Kurt Yahudiler, Yahudi
Aleviler ba~ta olmak uzere bin;ok konuda bilgi ve gcnii§i.inii payla§an yazar
Rifat N. Bali'ye, Arnerika'ya goc; eden ilk Tiirklerle ilgili olarak bilgi ve
gbri.i§lerini payla§an Prof. Dr. Uygur Kocaba§oglu ve cigretim gbrevlisi
Sedat i§~i'ye, <;e§itli konulardaki gbrli§ ve yorumlanyla katk1da bulunan
2 Ank.-2006
10