mevcut durum analizi

354 Pages·2015·17.04 MB·Turkish

1
İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER ............................................................................................................................................. 2
KISALTMALAR .......................................................................................................................................... 8
TABLOLAR .............................................................................................................................................. 14
ŞEKİLLER ................................................................................................................................................. 20
HARİTALAR............................................................................................................................................. 25
1. GİRİŞ .............................................................................................................................................. 28
2. SOSYAL SERMAYE VE KURUMSAL YAPI ......................................................................................... 29
2.1. Belediyeler ............................................................................................................................. 32
2.2. Sivil Toplum ve Meslek Kuruluşları ........................................................................................ 35
3. DEMOGRAFİK YAPI ........................................................................................................................ 37
3.1. Demografik Göstergeler ........................................................................................................ 37
3.2. Nüfusun Temel Göstergeleri ................................................................................................. 39
3.3. Göç ......................................................................................................................................... 46
3.3.1. TR 41 Bölgesinin İlçe Nüfusları ve Değişim Oranları ...................................................... 48
4. SOSYAL VE KÜLTÜREL YAPI ............................................................................................................ 50
4.1. Bölgesel Gelişmişlik, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk ................................................................... 50
4.1.1. Bölgesel Gelişmişlik Düzeyi ............................................................................................ 50
4.1.2. Gelir Dağılımı ve Yoksulluk ............................................................................................ 52
4.1.3. Sosyal Dışlanma ve Yoksullukla Mücadele .................................................................... 53
4.2. Sosyal İçerme ve Sosyal Hizmet Sunumu .............................................................................. 54
4.2.1. Bursa’da Sosyal Hizmet Sunumu ................................................................................... 54
4.2.2. Eskişehir’de Sosyal Hizmet Sunumu .............................................................................. 56
4.2.3. Bilecik’te Sosyal Hizmet Sunumu ................................................................................... 58
4.3. Eğitim ..................................................................................................................................... 59
4.3.1. Örgün Eğitim .................................................................................................................. 60
4.3.2. Yaygın Eğitim ................................................................................................................. 63
4.4. Sağlık ...................................................................................................................................... 65
4.4.1. Sağlık Hizmetlerine Erişim ............................................................................................. 66
4.4.2. Sosyal Güvence .............................................................................................................. 67
4.5. Gençlik ve Spor ...................................................................................................................... 68
4.5.1. Bölgede Gençlik ve Spor ................................................................................................ 68
4.5.2. Bölgedeki Gençlik ve Spor Merkezleri ........................................................................... 70
2
4.6. Kültürel Yapı .......................................................................................................................... 71
4.6.1. Bölgenin Kültürel Mirası ................................................................................................ 71
4.6.2. Bölgeye Ait Kültürel ve Sanatsal Veriler ........................................................................ 73
5. İŞGÜCÜ YAPISI VE İSTİHDAM ......................................................................................................... 76
5.1. İşgücü ..................................................................................................................................... 76
5.1.1. Cinsiyete ve Yaş Gruplarına Göre İşgücü ....................................................................... 77
5.1.2. İşgücüne Dâhil Olmayan Nüfusun Dâhil Olmama Nedenleri ......................................... 79
5.2. İstihdam ................................................................................................................................. 80
5.2.1. Cinsiyete ve Yaş Gruplarına Göre İstihdam ................................................................... 82
5.2.2. Yaş Gruplarına Göre İstihdam ........................................................................................ 85
5.2.3. İstihdamın işteki durumu ............................................................................................... 85
5.3. İşsizlik ..................................................................................................................................... 87
5.3.1. Genel Görünüm ............................................................................................................. 87
5.3.2. Cinsiyete ve yaş gruplarına göre işsizlik ......................................................................... 88
5.3.3. Eğitim Durumuna Göre İşsizlik....................................................................................... 90
6. EKONOMİK GÖRÜNÜM VE SEKTÖREL YAPI ................................................................................... 91
6.1. Ekonomik Görünüm ............................................................................................................... 91
6.1.1. Sektörel Üretim ve Katma Değerler .............................................................................. 91
6.1.2. Vergi Gelirleri ................................................................................................................. 93
6.2. Sektörel Yapı ve Önde Gelen Sektörler ................................................................................. 94
6.2.1. TR41 Bölgesi Sanayi Genel Görünümü .......................................................................... 94
6.2.2. İşletme Sayısına Göre Yoğunlaşan Sektörler ................................................................. 94
6.2.3. İstihdama Göre Yoğunlaşan Sektörler ........................................................................... 94
6.2.4. Sektörel Yapı, Genel Durum (KOBİ, KSS, OSB, Serbest Bölgeler…) ................................ 95
6.2.5. Ar-Ge ve Yenilikçilik ..................................................................................................... 102
6.2.6. Patent, Faydalı Model ve Tasarım ............................................................................... 104
6.2.7. Üniversite-Sanayi-Kamu İşbirliği .................................................................................. 110
6.2.8. Mesleki ve Teknik Eğitim ............................................................................................. 114
6.2.9. Girişimcilik ................................................................................................................... 115
6.2.10. Kümelenme ................................................................................................................. 117
6.3. TR41 Bölgesindeki Başlıca Sanayi Sektörleri ........................................................................ 124
6.3.1. Otomotiv Sektörü ........................................................................................................ 124
6.3.2. Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı .................................................................................. 126
6.3.3. Tekstil, Giyim Eşyası ve Deri Sektörü ........................................................................... 129
3
6.3.4. Mobilya Sektörü .......................................................................................................... 131
6.3.5. Seramik Sektörü .......................................................................................................... 133
6.3.6. Doğaltaş Sektörü ......................................................................................................... 135
6.3.7. Makine-Metal Sektörü ................................................................................................. 136
6.3.8. Elektrikli Teçhizat İmalatı ............................................................................................. 138
6.3.9. Kimya Sektörü .............................................................................................................. 140
6.3.10. Gıda Sanayi .................................................................................................................. 142
6.4. Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık ............................................................................................. 143
6.4.1. Kırsal Nüfus .................................................................................................................. 144
6.4.2. Ekonomide Tarımsal Üretimin Payı ............................................................................. 146
6.4.3. Tarımda İşgücü ............................................................................................................ 148
6.4.4. Tarım Destekleri ve Tarımsal Krediler ......................................................................... 150
6.4.5. Tarımda Dış Ticaret ...................................................................................................... 153
6.4.6. Tarımsal Üretim Değeri ............................................................................................... 157
6.4.7. Tarımsal Yapı ............................................................................................................... 158
6.4.8. Arazi Dağılımı ............................................................................................................... 159
6.4.9. Tarımda Mekanizasyon ................................................................................................ 162
6.4.10. Bitkisel Üretim ............................................................................................................. 162
6.4.11. Hayvancılık ................................................................................................................... 168
6.4.12. Tarımsal Örgütlenme ................................................................................................... 174
6.4.13. Coğrafi İşaret ............................................................................................................... 176
6.4.14. Ormancılık ................................................................................................................... 177
6.4.15. Balıkçılık ....................................................................................................................... 182
6.4.16. Kültür Balıkçılığı (İç Su Yetiştiriciliği) ............................................................................ 184
6.4.17. Atçılık ........................................................................................................................... 186
6.5. Finans Sektörü ..................................................................................................................... 187
6.5.1. Sektörel Altyapı ........................................................................................................... 187
6.5.2. Kredi ve Mevduatlar .................................................................................................... 189
6.5.3. Finansal İçerme ............................................................................................................ 190
6.5.4. Vergi............................................................................................................................. 190
6.6. İnşaat ................................................................................................................................... 192
6.7. Turizm Sektörü .................................................................................................................... 196
6.7.1. TR41 Bölgesi ................................................................................................................ 198
6.7.2. Tesis ve Yatak İstatistikleri ........................................................................................... 202
4
6.7.3. Yatırım tutarları ........................................................................................................... 203
6.7.4. Kültür ........................................................................................................................... 203
6.8. Lojistik .................................................................................................................................. 205
6.8.1. Lojistik Sektörüne Genel Bakış .................................................................................... 205
6.8.2. Bölgede Lojistik Sektörü .............................................................................................. 207
6.8.3. Gümrüklerdeki Taşıt Trafiği ......................................................................................... 210
6.8.4. Lojistik Odaklar ............................................................................................................ 210
6.8.5. Limanlar ....................................................................................................................... 211
6.8.6. Limanların Art Alanları (Hinterlantları) ....................................................................... 218
6.8.7. Antrepolar ................................................................................................................... 222
6.8.8. Lojistik Merkez ............................................................................................................. 222
6.8.9. Lojistik Sektörü Sentez Sonucu .................................................................................... 224
6.9. Ticaret .................................................................................................................................. 224
6.9.1. Dış Ticaret .................................................................................................................... 224
6.9.2. İhracatçı ve İthalatçı firma sayıları ............................................................................... 230
6.9.3. Serbest Bölge ve Gümrükler ........................................................................................ 230
6.9.4. Eximbank Kredileri ....................................................................................................... 231
7. MEKÂNSAL GELİŞME VE YERLEŞİMLER ........................................................................................ 236
7.1. Arazi Kullanımı ve Kentsel/Doğal Eşikler ............................................................................. 236
7.1.1. Mevcut Arazi Kullanımı ................................................................................................ 236
7.1.2. Yerleşim Alanları .......................................................................................................... 239
7.1.3. Sanayi Alanları ............................................................................................................. 242
7.1.4. Koruma Alanları ........................................................................................................... 244
7.1.5. Arazi Kullanımı Değişimi .............................................................................................. 248
7.1.6. Risk Alanları ................................................................................................................. 251
7.2. Mevcut Yapılaşma ............................................................................................................... 255
7.3. Yerleşimlerin Etkileşimi ....................................................................................................... 258
7.4. Yerleşimlerin Kademelenmesi ............................................................................................. 259
7.5. Mekânsal Gelişme ve Yerleşimler Değerlendirme .............................................................. 261
8. ULAŞIM ve HABERLEŞME ............................................................................................................. 263
8.1. Ulaşım Sektörüne Genel Bakış ............................................................................................. 263
8.2. Bölgesel Ulaşım ................................................................................................................... 264
8.2.1. Karayolu ....................................................................................................................... 265
8.2.2. Demiryolu .................................................................................................................... 269
5
8.2.3. Havayolu ...................................................................................................................... 271
8.2.4. Denizyolu ..................................................................................................................... 272
8.2.5. Kent içi Ulaşım ............................................................................................................. 273
8.2.6. Ulaşım Sistemi Gelişimi ............................................................................................... 275
8.3. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Sektörüne Genel Bakış ........................................................... 281
8.4. Bölgede Bilgi Teknolojileri ve İletişim Sektörü .................................................................... 284
8.5. Ulaşım, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Sektörü Değerlendirme ............................................ 288
9. ÇEVRE .......................................................................................................................................... 290
9.1. Doğal Kaynaklar ................................................................................................................... 291
9.1.1. Su Kaynakları ............................................................................................................... 291
9.1.2. Toprak ve Arazi Kullanımı ............................................................................................ 297
9.1.3. Ormanlar...................................................................................................................... 297
9.1.4. Koruma Alanları ........................................................................................................... 299
9.1.5. Flora ve Fauna ............................................................................................................. 301
9.1.6. Mineral Kaynaklar ........................................................................................................ 302
9.2. Çevre Kirliliği ve Çevre Yönetimi .......................................................................................... 307
9.2.1. Su kirliliği ...................................................................................................................... 307
9.2.2. Katı Atık ....................................................................................................................... 311
9.2.3. Hava Kirliliği ................................................................................................................. 314
9.2.4. Gürültü Kirliliği ............................................................................................................. 315
9.2.5. Toprak Kirliliği .............................................................................................................. 316
9.2.6. İklim Değişikliği ............................................................................................................ 316
9.3. Temiz Üretim ....................................................................................................................... 317
9.4. Değerlendirme ..................................................................................................................... 319
10. ENERJİ ...................................................................................................................................... 319
10.1. Enerji Üretimi .................................................................................................................. 320
10.2. Enerji Tüketimi ................................................................................................................. 324
10.3. Yenilenebilir Enerji Kaynakları ......................................................................................... 326
10.3.1. Hidrolik ........................................................................................................................ 326
10.3.2. Güneş ........................................................................................................................... 327
10.3.3. Rüzgâr .......................................................................................................................... 329
10.3.4. Biyoenerji ..................................................................................................................... 331
10.3.5. Jeotermal ..................................................................................................................... 332
10.4. Enerji Verimliliği ............................................................................................................... 332
6
10.5. Değerlendirme ................................................................................................................. 333
11. YATIRIMLAR ............................................................................................................................. 334
11.1. Kamu Yatırımları .............................................................................................................. 334
11.2. Uluslararası Doğrudan Yatırımlar .................................................................................... 336
11.3. Yatırım Teşvikleri ............................................................................................................. 339
11.4. Değerlendirme ................................................................................................................. 342
KAYNAKÇA ........................................................................................................................................... 344

7
KISALTMALAR

AB Avrupa Birliği
ABD Amerika Birleşik Devletleri
AÇSAP Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması
ADF Ankara Demiryolu Fabrikası

ADNKS Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi
AFAD Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
AHCI Art and Humanities Citation Index (Sanat ve İnsan Bilimleri Atıf Endeksi)
ANT Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri
Ar-Ge Araştırma - Geliştirme
ARİS Arazi İzleme Sistemi
AŞ Anonim Şirketi
ATAP Anadolu Teknoloji Araştırma Vakfı
BDDK Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

BEBKA Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı
BESOB Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği
BİLSEM Bilim ve Sanat Merkezi
BM Birleşmiş Milletler
BOİ Bursa Otobüs İşletmesi
BORSAB Bozüyük Organize Sanayi Bölgesi
BP British Petrol
BROP Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı
BT Bilgi Teknolojileri
BTK Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
BTSO Bursa Ticaret ve Sanayi Odası
BURULAŞ Bursa Ulaşım Toplu Taşım İşletmeciliği Turizm San. ve Tic. A.Ş
BUSEB Bursa Serbest Bölgesi
BUSMEK Bursa Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eğitimi Kursları
BUTEKOM Bursa Tekstil ve Konfeksiyon AR-GE Merkezi
BUTGEM Bursa Teknoloji ve Tasarım Geliştirme Merkezi
CEC Commission for Environmental Cooperation /Avrupa Birliği Komisyonu
CORINE Coordination of Information on the Environment / Çevre Bilgi Düzeni
ÇATAK Çevre Amaçlı Tarımsal Alanların Korunması Programı
ÇDP Çevre Düzeni Planı
8
ÇOGEM Çocuk Gelişim Danışmanlık Merkezi
DGD Doğrudan Gelir Desteği
DGKÇ Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali
DHMİ Devlet Hava Meydanları İşletmesi
DLH Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü
DMO Devlet Malzeme Ofisi
DOSAB Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi
DPT Devlet Planlama Teşkilatı
DSİ Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
DTM Dış Ticaret Müsteşarlığı
EBDSR Ekonomi Bakanlığı Doğaltaş Sektörü Raporu

EBK İş Kümesi Eskişehir-Bilecik-Kütahya Seramik İş kümesi
EGM Emniyet Genel Müdürlüğü
EİE Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü
EOSB Eskişehir Sanayi Odası Organize Sanayi Bölgesi
EPDK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
ESA 95 Avrupa Hesaplar Sistemi
ESİNKAP Eskişehir İli İnovasyon Stratejileri İçin Kapasite Oluşturma Projesi
ESO Eskişehir Sanayi Odası
ESOGÜ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
ESTRAM Eskişehir Hafif Raylı Sistemi
ETKB Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
EUROSTAT Avrupa Birliği İstatistik Ofisi
EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş.
FAO Birleşmiş Milletler Gıda-Tarım Örgütü
GATT Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması
GB Gümrük Birliği
GEMPORT Gemlik Liman ve Depolama İşletmeleri A.Ş.
GEPA Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası
GHSİM Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü
GSKD Gayri Safi Katma Değer
GSM Global System for Mobile Communications / Mobil İletişim İçin Küresel
Sistem
GSYARGEH Gayri Safi Yurtiçi Hasıla İçindeki Ar-Ge Harcamaları
GSYH Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
9