Marksizm, İnsan ve Toplum - Balibar, Sève, Althusser, Bourdieu -

262 Pages·2011·4.96 MB·Turkish

by  Taner Timur

Taner Timur
1958 yılında AÜ SBF’den mezun oldu. Aynı fakültede asis­
tan olmasının ardından, 1968 yılında doçentliğe, 1979
yılında profesörlüğe yükseldi. 12 Eylül askeri darbesin­
den sonra görevinden istifa ederek çalışmalarını Paris’te
sürdürdü. Eylül 1992’de eski görevine döndü. 2002 yılına
kadar bu görevini sürdürdü.
Eserleri: Türk Devrimi ve Sonrası (1971); Osmanlı
Toplumsal Düzeni (1979); Osmanlı Kimliği (1986); Osmanlı
Çahşmaları-llkel Feodalizmden Yarı Sömürge Ekonomisine
(1989); Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş (1991);
Osmanlı-Türk Romanında Tarih, Toplum ve Kimlik (1991);
Küreselleşme ve Demokrasi Krizi (1996); Toplumsal Değişme
ve Üniversiteler (2000); Sürüden Ayrtlanlar (2000); Türkler
ve Ermeniler (2000); Türkiye Nasıl Küreselleşti (2004); Felsefi
İzlenimler (2005); Yakın Osmanlı Tarihinde Aykırı Çehreler
(2006); Habermas’ı Okumak (2008).

MARKSİZM ,
İNSAN VE
TOPLUM
Balibar, S£ve, Althusser, Bourdieu
Taner Timur
Yordam Kitap: 17 • Marksizm, İnsan ve Toplum • Taner Timur
ISBN-978-9944-122-12-2 • Düzeltme: Kemal özer* Dizin: özgür Güler
Kapak ve tç Tasarım: Savaş Çekiç • Sayfa Düzeni: Gönül Göner
Birinci Basım: Mart 2007 • İkinci Basım: Nisan 2011 • Yayın Yönetmeni: Hayri Erdoğan
©TanerTimur. 2007 © Yordam Kitap. 2007
Yordam Kitap Basın vc Yayın Tie. Ltd. Şti.
Çatalçeşme Sokağı Gendaş Han No: 19 Kat:3 Cağatoğİu 34110 İstanbul
T: 0212 528 19 10 F: 0212 528 19 09 W: v
E: info@yordamkitap. com
Baskı: Pasifik Ofset
Baha İş Merkezi
Haramidcre - İstanbul
Tel: [phone]
M A R K S İ Z M ,
İ N S A N VE
felsefe
T O P L U M
Balibar, Seve, Althusser, Bourdieu

İÇİNDEKİLER
GÎRİŞ.............................................. 9
I ETIENNE BALİBAR VE
ALTHUSSERCİLİGİN KRİTİK BİLANÇOSU.. .1 7
Marx ve Felsefe’nin Dönüşümü......................................................................19
Karl Marx: İdeoloji ve Fetişizm 31
Marx, Tarihsellik ve “İlerleme” Fikri ........... 47
Marksizm, Devrim ve Bilim 61
II LUCIEN SfcVE: TARİHİ MADDECİLİK
İNSANİN “ÖZ”Ü VE KİŞİLİK KURAMI 75
Lucien Sfeve, Marksizm ve Kişilik Kuramı. . . . 77
Marksizm, Psikoloji ve Kültürel Antropoloji ........................................91
Kişilik Kuramı, “Zaman Kullanımı" ve Devrim .... 105
III MARKSİZM, PSİKANALİZ VE NÖROBİYOLOJİ...................................119
Marx, Freud ve Kişilik Kuramı . 121
Althusser, Marksizm ve Psikanaliz ..................................................... 137
Althusser, Lacan, Anti-lacan ve Marksizm .... 149
Nörobiyoloji, Kişilik Kuramı ve Marksizm............................................165
IV P1ERRE BOURDİEU’NÜN
SOSYOLOJİ KAVGASI VE MARKSİZM................................................... 183
Pierre Bourdieu’nün Sosyoloji Kavgasi. . .... 185
Skolastik Dünya, “Habitus” ve “Alan” 201
Teori, Bilim Alanı ve “Homo Academicus” . 217
P. Bourdieu’nün Siyasal Kavgası,
Aydın Anlayışı ve “Sembolik MarksiznrTi. 235

GİRİŞ
<5t<?
Bu kitabımda, Batı dünyasında insan, toplum ve tarih ko­
nularında son dönemde cereyan eden en dikkate değer tartış­
malardan birini anlatmaya ve değerlendirmeye çalışıyorum. E.
Balibar, L. Seve, P. Bourdieu ve (psikanalitik kuramla ilişkisi
çerçevesinde) L. Althusser gibi düşünürleri ele aldığım bu çalış­
ma, bir bakıma Felsefi İzlenimler (İmge, 2005) başlıklı kitabımın
devamı sayılabilir. Burada yer alan yazılar da, daha öncekiler
gibi Evrensel Kültür dergisinde (Eylül 2005-Ocak 2007) yayın­
lanmıştı.
İncelediğim düşünürlerin ortak noktası, hepsinin de, farklı
perspektiflerde, fakat Marksist ya da Marx’tan etkilenmiş ola­
rak, toplum ve insan sorunsalları üzerinde yoğun çalışmalar
yapmış, büyük yankılar uyandıran eserler vermiş olmalarıdır.
Aslında hepsi de aynı kültür alanının (Fransız felsefe geleneği­
nin) temsilcileri olmakla beraber, etkileri, tartıştıkları konula­
rın evrenselliği dolayısıyla kendi ülkelerinin sınırlarını fazla­
sıyla aşmış bulunuyor. Daha çok Anglo-Sakson felsefesinin ve
analitik Marksizmin tanındığı ve Fransa’da üretilen kuramların
bile çoğu kez Anglo-Sakson kaynaklardan çevrildiği ülkemizde
bu tarz bir çalışmanın yararlı olabileceğini düşündüm.
Sözünü ettiğim tartışmaların temelinde “insan” faktörü bu­
lunuyor: Öznelci felsefenin, psikoloji ve antropolojinin, daha
sonra da psikanalizin temel “nesne” seçtiği bu varlık gerçekte