Table Of ContentLeidraadkleinespoedeisendeaandoeningen
Leidraad kleine spoedeisende
aandoeningen
Onderredactievan:
C.A.Brusse´
C.vanderLinden
BohnStafleuvanLoghum
Houten2010
(cid:2)2010BohnStafleuvanLoghum,onderdeelvanSpringerUitgeverij
Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemagwordenver-
veelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,
ofopenbaargemaakt,inenigevormofopenigewijze,hetzijelek-
tronisch,mechanisch,doorfotokopiee¨nofopnamen,hetzijopenige
anderemanier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvan
deuitgever.
Voorzoverhetmakenvankopiee¨nuitdezeuitgaveistoegestaanop
grondvanartikel16bAuteurswetjohetBesluitvan20juni1974,Stb.
351,zoalsgewijzigdbijhetBesluitvan23augustus1985,Stb.471en
artikel17Auteurswet,dientmendedaarvoorwettelijkverschuldigde
vergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht(Postbus3051,
2130KBHoofddorp).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uit
dezeuitgaveinbloemlezingen,readersenanderecompilatiewerken
(artikel16Auteurswet)dientmenzichtotdeuitgevertewenden.
Samensteller(s)enuitgeverzijnzichvolledigbewustvanhuntaak
eenbetrouwbareuitgaveteverzorgen.Nietteminkunnenzijgeen
aansprakelijkheidaanvaardenvoordrukfoutenenandereonjuisthe-
dendieeventueelindezeuitgavevoorkomen.
ISBN9789031380596
NUR871
Ontwerpomslag:GrafischBurovanErkelens,DenHaag
Ontwerpbinnenwerk:StudioBassa,Culemborg
Automatischeopmaak:PrePressMediaGroep,Zeist
BohnStafleuvanLoghum
HetSpoor2
Postbus246
3990GAHouten
www.bsl.nl
Inhoud
Redactieenmedewerkers 10
Voorwoord 12
1 Dermatologie 14
1.1 Inleiding 14
1.2 Allergischereactie 16
1.3 Contacteczeem 20
1.4 Zonneallergie 24
1.5 Scabies 25
1.6 Hoofdluis 27
1.7 Varicellazoster 28
1.8 Herpeszoster 30
1.9 Steenpuist 31
1.10 Impetigo 32
1.11 Cellulitisoferysipelasvandeondersteextre-
miteit 33
1.12 Lymfangitis 36
1.13 Oppervlakkigetromboflebitis 37
1.14 SOA 39
1.15 Hidradenitissuppurativa 40
1.16 Tineapedis 43
1.17 Granulomapyogenicum 48
2 Gynaecologie 50
2.1 HettoedienenvaninjectiesvoorIVF-behan-
deling 50
2.2 Morning-afterpil 51
2.3 Corpusalienumvagina 53
3 KNO 54
3.1 Acutekeelpijn 54
6 Leidraadkleinespoedeisendeaandoeningen
3.2 Oorpijn 57
3.3 Traumatischetrommelvliesperforatie 61
3.4 Cerumenprop 63
3.5 Corpusalienumoor 65
3.6 Rinosinusitis 66
3.7 Traumaneus 68
3.8 Epistaxis 70
3.9 Corpusalienumneus 72
3.10 Parotitis 73
3.11 Complicatiesnatonsillectomie 75
3.12 Zwellingindehals 76
3.13 Stomatitis 82
3.14 Globusgevoelenslik-ofstemklachten 89
4 Oogheelkunde 92
4.1 Algemeen 92
4.2 Cornea-erosie 94
4.3 Keratoconjunctivitisphotoelectrica 95
4.4 Corpusalienumoog 97
4.5 Conjunctivitis 98
4.6 Chalazion 100
4.7 Hordeolum 101
4.8 Blefaritis 101
4.9 Episcleritis 102
4.10 Keratitis 103
4.11 Zwellingrondhetoog 104
5 Urologie 107
5.1 Katheterproblemen 107
5.2 Suprapubiskatheterinbrengennarecente
verwijdering 108
5.3 Acuteurineretentie 109
5.4 Urineweginfectie(UWI)bijvrouwen 111
5.5 Urineweginfecties(UWI)bijmannen 114
5.6 Nierstenen 117
5.7 Acutescrotum 119
6 Diversen 123
6.1 Tandheelkundigeproblemen 123
6.2 Tetanusprofylaxe 126
6.3 Hyperventilatiesyndroom 128
Inhoud 7
6.4 Ingestievoorwerpen 131
6.5 Dehik(singultus) 134
6.6 Zwangerschapenro¨ntgendiagnostiek 138
6.7 Pijnstillingsadviesvoordepatie¨nt 140
6.8 Kindermishandeling 141
6.9 Huiselijkgeweld 143
7 Wonden 145
7.1 Algemeen 145
7.2 Snijwonden 147
7.3 Brandwonden 153
7.4 Schaafwonden 159
7.5 Overigewonden 160
7.6 Corpusalienuminhandofvoet 161
7.7 Hondenbeet/kattenbeet 164
7.8 Mensenbeet 167
7.9 Insectenbeet 168
7.10 Tekenbeet 170
7.11 Bevriezingsletsels 172
8 Fracturen 174
8.1 Fractuurbehandeling 174
8.2 Gipsverbanden 179
8.3 Gipsklachten 185
8.4 Claviculafractuur 186
8.5 Subcapitalehumerusfractuur 187
8.6 Humerusschachtfractuur 190
8.7 Ulnaschachtfractuur 191
8.8 Radiuskop-enradiushalsfractuur 192
8.9 Antebrachiifractuur 195
8.10 Distaleradiusfractuur 196
8.11 Distaleradiusfractuurbijkinderen 198
8.12 Scapho¨ıd-ofnavicularefractuur 199
8.13 Carpus-ofhandwortelfractuur 200
8.14 Metacarpalefracturen 201
8.15 Falanxfracturen 203
8.16 Enkelfractuur 206
8.17 Metatarsalefracturen 208
8.18 Tarsalefalanxfracturen 210
8 Leidraadkleinespoedeisendeaandoeningen
9 Overigletselhoofdenbewegingsapparaat 212
9.1 Contusiedigitivoet 212
9.2 Contusieextremiteit 213
9.3 Distorsiealgemeen 214
9.4 Distorsieenkel 215
9.5 Knieklachten 217
9.6 Lagerugpijnzondertrauma 220
9.7 Verwondinghoofd(traumacapitis) 229
9.8 Contusiethorax 231
9.9 Zondagsarmpje 232
9.10 Luxatieschouder 233
9.11 Acromioclaviculaireluxatie 236
9.12 Luxatievingerofteen 237
9.13 Kaakluxatie 238
9.14 Zweepslag 239
9.15 Hyperextensietraumaofvolaire-plaatletselhand 240
9.16 Skiduim 242
10 Inflammatoireeninfectieuzeaandoeningen 245
10.1 Bursitisprepatellaris 245
10.2 Bursitiselleboog 246
10.3 Bursitissubacromialis 247
10.4 Abces 249
10.5 Paronychia 251
10.6 Panaritium 252
10.7 Ge¨ınfecteerdeatheroomcyste 253
10.8 Jicht 254
10.9 Mastitis,melkkanaalverstoppingofabces
mamma 256
Literatuurenwebsites 259
Register 266
Redactie en medewerkers
Redactie
Drs.C.A.Brusse´,SEH-arts
Drs.C.vanderLinden,klinischepidemioloog,nursepractitioner
Aandezeeditiewerktenmee
Drs.A.J.Alkemade,SEH-arts
L.Beverwijk,gipsverbandmeester
J.Buijs,gipsverbandmeester
Dr.G.Colle´e,reumatoloog
H.Diderich,aandachtsfunctionariskindermishandeling
A.vanGaalen,nursepractitioner
Dr.B.deGroot,SEH-arts
Dr.M.V.Joosse,oogarts
Dr.M.J.Kagie,gynaecoloog
R.Lam,nursepractitioner
Drs.J.A.F.Leenarts,uroloog
Dr.M.Meijssen,MDL-arts
Drs.S.Meinesz,KNO-arts
Dr.S.Meylaerts,traumatoloog
S.Noordermeer,nursepractitioner
Dr.A.Notowitcz,dermatoloog
Drs.I.Scholtes,SEH-arts
P.Stap,nursepractitioner
Drs.B.Vermeulen,militairarts
Dr.H.P.Verschuur,KNO-arts
Dr.J.Vink,dermatoloog
L.A.Zwijnenburg,nursepractitioner
Semi-artsenSEHvanhetMCHaaglanden:
Drs.S.vanElderen
Drs.L.W.Straasheijm
10 Leidraadkleinespoedeisendeaandoeningen
Drs.R.D.Vriesendorp
Drs.F.Asgarali
Drs.D.A.Assink
Drs.A.Glasbergen
Drs.R.deJong
Drs.E.deGroot
Drs.J.M.vanDriel
Drs.M.T.Vinkers
Drs.N.Hamdoula
Drs.L.deRuiter
Drs.E.A.vanPopta
Drs.J.Bachet
Drs.J.E.Bosker
Drs.F.E.vanSlooten
Drs.S.Mollink
Drs.P.A.Akkermans
