Krewetka między wielorybami. Półwysep Koreański w polityce mocarstw

300 Pages·2020·3.11 MB·Polish

by  Oskar Pietrewicz

Rodzicom
2
Oskar Pietrewicz
Krewetka
między
wielorybami
Półwysep Koreański
w polityce mocarstw
Warszawa 2020
3
© Copyright Oskar Pietrewicz, 2016
Recenzenci:
Jan Rowiński
Dominik Mierzejewski
Projekt okładki:
Beata Świerczyńska
Redakcja i korekta:
Ansgar Łochnicki
Skład:
Robert Lijka
ISBN: 978-83-950424-9-2
Wydawca:
Asian Century
Wydanie II
Forma elektroniczna
Warszawa 2020
4
Spis treści
Wykaz skrótów...............................................................................9
Wstęp ...........................................................................................11
Rozdział I
ZARYS DZIEJÓW PÓŁWYSPU KOREAŃSKIEGO
DO 1945 ROKU............................................................................19
Prehistoria i legendy.....................................................................22
Chińskie wpływy i Trzy Królestwa..............................................24
Zjednoczone Silla.........................................................................30
Okres Goryeo................................................................................32
Czasy dynastii Yi...........................................................................37
Kontakty Korei z mocarstwami zachodnimi..............................45
Ofensywa Japonii, koniec prymatu Chin...................................50
Okupacja japońska.......................................................................59
Rozdział II
PÓŁWYSEP KOREAŃSKI W LATACH 1945(cid:487)1990................63
Amerykańska i radziecka strefa okupacyjna...............................64
Powstanie dwóch państw koreańskich.......................................67
Wojna koreańska..........................................................................72
5
Sytuacja międzynarodowa Korei Południowej
w latach 1953-1960........................................................................76
Sytuacja międzynarodowa Korei Północnej
w latach 1953-1960.......................................................................80
Sytuacja międzynarodowa Korei Południowej
w latach 1960-1980.......................................................................83
Sytuacja międzynarodowa Korei Północnej
w latach 1960-1980........................................................................92
Sytuacja międzynarodowa Korei Południowej
w latach 1980-1990.......................................................................96
Sytuacja międzynarodowa Korei Północnej
w latach 1980-1990......................................................................104
Rozdział III
PÓŁWYSEP KOREAŃSKI W LATACH 1990(cid:487)2016................113
Pierwszy kryzys nuklearny..........................................................114
Idea rozmów czterostronnych.....................................................118
Ku pojednaniu koreańskiemu....................................................122
Zaognienie relacji Korei Północnej z USA.................................127
Drugi kryzys nuklearny..............................................................132
Rozmowy trójstronne.................................................................137
Nadzieje mechanizmu sześciostronnego..................................139
Próba nuklearna w 2006 r. ........................................................149
Próba nuklearna w 2009 r. .........................................................159
Kryzys wokół Cheonan i Yeonpyeong.......................................163
Śmierć Kim Dzong Ila................................................................171
Pierwsze lata ery Kim Dzong Una.............................................173
Eskalacja 2016 r. ..........................................................................180
Rozdział IV
PÓŁWYSEP KOREAŃSKI
Z PERSPEKTYWY PAŃSTW REGIONU...............................183
Chiny...........................................................................................184
Japonia........................................................................................199
Rosja...........................................................................................207
6
USA..............................................................................................217
Państwa koreańskie...................................................................226
Korea Północna...........................................................................228
Korea Południowa.......................................................................236
Zakończenie........................................................................243
Bibliografi a.................................................................................249
Indeks nazwisk...........................................................................283
Aneksy....................................................................................293
A. Mapy
B. Flagi i godła
C. Tabele
7
8
Wykaz skrótów
ASEAN – Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschod-
niej (Association of Southeast Asian Nations)
ASPAC – Rada Azji i Pacyfi ku (Asian and Pacifi c Council)
ChRL – Chińska Republika Ludowa
CVID – koncepcja całkowitego, weryfi kowalnego i nieodwracal-
nego demontażu północnokoreańskiego programu nuklearnego
(Complete, Verifi able, Irreversible Dismantlement)
KCIA – Południowokoreańska Centralna Agencja Wywiadowcza
(Korea Central Intelligence Agency)
KCNA – Północnokoreańska Centralna Agencja Prasowa (Kore-
an Central News Agency)
KEDO – Organizacja ds. Rozwoju Energetyki na Półwyspie Kore-
ańskim (Korean Peninsula Energy Development Organization)
KPCh – Komunistyczna Partia Chin
KPZR – Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego
KRLD – Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
MAEA – Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej
MFW – Międzynarodowy Fundusz Walutowy
NPT – Układ o nierozprzestrzeniania broni jądrowej (Non Pro-
liferation Treaty)
ONZ – Organizacja Narodów Zjednoczonych
PPK – Partia Pracy Korei
RB ONZ – Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjedno-
czonych
SOFA – umowa o statusie wojsk amerykańskich stacjonujących
na terenie innego państwa (Status of Forces Agreement)
USA – Stany Zjednoczone Ameryki (United States of America)
USAMGIK – Wojskowy Zarząd Armii Amerykańskiej w Korei
(United States Army Military Government in Korea)
USD – dolar amerykański (United States Dollar)
USFK – Siły Zbrojne USA w Korei Południowej (United States
Forces Korea)
ZSRR – Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
9
10