Table Of ContentKPSS
KPSS
2016
Genel Yetenek
Genel Kültür
Pegem Akademi
Sınav Komisyonu;
2014 KPSS’ye
Lise ve Ön Lisans Adayları İçin Pegem Yayınları
ile hazırlanan adayların,
100'ün üzerinde soruyu
kolaylıkla
çözebildiğini
TÜRKÇE açıkladı.
konu anlatımlı
pratik bilgiler
sınavlara en yakın
özgün sorular ve açıklamaları
çıkmış sorular ve açıklamaları
Eğitimde
29.
yıl
Editör: Savaş DOĞAN
Yazar: Komisyon
KPSS TÜRKÇE KONU ANLATIMLI
ISBN 978-605-318-169-9
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.
© Pegem Akademi
Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları
Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir.
Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,
kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt
ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.
Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında
yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları
satın almamasını diliyoruz.
“Bu kitapta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlardaki ÇIKMIŞ
SORULAR'ın her hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir
kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da
kullanılması, yayımlanması ÖSYM'nin yazılı izni olmadan yapılamaz. Pegem Akademi
Yayıncılık telif ücreti ödeyerek bu izni almıştır.”
1. Baskı: Ağustos 2015, Ankara
Yayın-Proje Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu
Dizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan
Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı
Baskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Şti
İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/A
Yenimahalle/ANKARA
(0312 394 55 90)
Yayıncı Sertifika No: 14749
Matbaa Sertifika No: 13987
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA
Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51
Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60
Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08
Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38
Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.pegem.net
E-ileti: [email protected]
SUNU
Değerli Adaylar;
Bu kitap; Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Genel Yetenek Testinde
önemli bir ağırlığı bulunan Sözel Akıl Yürütme, Dil Bilgisi ve Yazım Kuralları
kapsamındaki 30 sorunun pratik ve hatasız bir şekilde çözümü hedeflenerek hazırlanmıştır.
Kitap, sorulmuş ve sorulması olası soruların titizlikle incelenmesiyle hazırlanmış olup;
Sözel Akıl Yürütme kapsamındaki;
■ Sözcükte Anlam,
■ Cümlede Anlam,
■ Paragraf ve Anlatım Biçimleri,
■ Sözel Mantık,
Dil Bilgisi kapsamındaki;
■ Ses Bilgisi,
■ Yapı Bilgisi,
■ Sözcük Bilgisi,
■ Cümle Bilgisi,
■ Anlatım Bozuklukları ve
Yazım Kuralları kapsamındaki
■ Noktalama İşaretleri,
■ Yazım Kuralları
bölümlerinden oluşmaktadır.
Konuların sınav formatına uygun ve soru çözümünü kolaylaştıracak bir şekilde, açık ve anlaşılır bir
dille ifade edilmesine; bilgilerin resim, şekil, şema, kavram haritaları, tablo, grafik ve etkinliklerle
somutlaştırılmasına özen gösterilmiştir.
Her ünitenin sonunda;
■ bulmaca,
■ çözümlü testler,
■ cevaplı testler ve
■ çıkmış sorulara
yer verilmiştir.
Bu kitabın hazırlanmasında yardım, destek ve katkılarını esirgemeyen meslektaşlarıma,
PEGEM AKADEMİ yayınevi ve dershanesi çalışanlarına ve öğrencilerime teşekkürü bir borç bilirim.
Bu kitap, uzun bir birikimin ve yoğun bir emeğin ürünüdür. Kitapla ilgili görüş ve önerileriniz
bu ürünün niteliğini daha da arttıracaktır. Değerli görüş ve önerilerinizi lütfen bizimle
[email protected] aracılığıyla paylaşınız.
Kitabın çalışmalarınızda yararlı olmasını temenni eder, KPSS’de ve meslek hayatınızda başarılar
dilerim.
Savaş Doğan
İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM Sözcükte Anlam
Sözcüğün Anlam Özellikleri .........................................................................................3
Gerçek Anlam .........................................................................................................3
Mecaz Anlam ..........................................................................................................4
Terimsel Anlam .......................................................................................................5
Mecaza Dayalı Söz Sanatları ......................................................................................6
Benzetme (Teşbih) ..................................................................................................6
Eğretileme (İstiare) ..................................................................................................6
Kişileştirme (Teşhis) ................................................................................................7
Kinaye (Değinmece) ...............................................................................................8
Mecazımürsel (Ad Aktarması) .................................................................................8
Dokundurma (Tariz) ................................................................................................9
Mübalağa (Abartma) ...............................................................................................9
Dolaylama ...............................................................................................................9
Güzel Adlandırma .................................................................................................10
Sözcükler Arasındaki Anlam İlişkileri .........................................................................10
Eş - Yakın Anlamlı Sözcükler ................................................................................10
Karşıt (Zıt) Anlamlı Sözcükler ...............................................................................11
Eş Sesli (Sesteş) Sözcükler ..................................................................................11
Somut - Soyut Anlamlı Sözcükler .........................................................................12
Nitel-Nicel Anlamlı Sözcükler ................................................................................12
Genel-Özel İlişkili Sözcükler .................................................................................12
Yansıma Sözcükler ...............................................................................................13
Kalıplaşmış Söz Öbekleri ..........................................................................................13
İkilemeler ...............................................................................................................13
Pekiştirmeler .........................................................................................................14
Deyimler ................................................................................................................14
Atasözleri ..............................................................................................................15
Kalıplaşmamış Söz Öbekleri .....................................................................................17
Bulmaca.....................................................................................................................19
Çözümlü Test .............................................................................................................20
Cevaplı Test ...............................................................................................................25
Çıkmış Sorular ...........................................................................................................28
vi
2. BÖLÜM Cümlede Anlam
Cümlenin Yorumu .......................................................................................................37
Cümlenin İletisi .......................................................................................................37
Cümleden Çıkarılacak Kesin Yargı ........................................................................38
Cümlede Vurgu ......................................................................................................38
Eş - Yakın Anlamlı Cümleler ..................................................................................38
Anlamca Çelişen Cümleler .....................................................................................39
Anlamlarına Göre Cümleler ........................................................................................39
Olumlu Cümleler ....................................................................................................39
Olumsuz Cümleler .................................................................................................39
Soru Cümleleri .......................................................................................................40
Ünlem Cümleleri ....................................................................................................40
Emir Cümleleri .......................................................................................................40
İçerdiği Duygu, Düşünce ve Duruma Göre Cümleler .................................................41
Çıkarım ..................................................................................................................41
Kanıksama .............................................................................................................41
Saptama .................................................................................................................41
Değerlendirme .......................................................................................................42
Yakınma (Şikayet) - Sitem ....................................................................................42
Pişmanlık - Hayıflanma ..........................................................................................43
Ön Yargı .................................................................................................................43
Olasılık ...................................................................................................................43
Varsayım ................................................................................................................44
Tahmin ...................................................................................................................44
Şaşırma ..................................................................................................................44
Kuşku .....................................................................................................................45
Uyarı ......................................................................................................................45
Öneri ......................................................................................................................45
Anlam İlişkilerine Göre Cümleler ................................................................................46
Neden - Sonuç İlişkisi ............................................................................................46
Amaç - Sonuç İlişkisi ..............................................................................................46
Gerekçeli Yargı Bildiren Cümleler ..........................................................................46
Koşul (Şart) Cümleleri ............................................................................................47
Anlatım Özelliklerine Göre Cümleler ..........................................................................47
Öznel ve Nesnel Anlatım .......................................................................................47
Tanım Cümleleri .....................................................................................................48
Karşılaştırma Cümleleri ..........................................................................................49
İçerik ve Üslup (Biçem) Bildiren Cümleler ..............................................................49
Doğrudan Anlatım (Aktarma) Cümleleri .................................................................49
Dolaylı Anlatım (Aktarma) Cümleleri ......................................................................50
Cümle Analizi (Cümle Değerlendirme) ...................................................................50
Cümlenin Yapısı .........................................................................................................51
Cümle Tamamlama ................................................................................................51
Cümle Oluşturma ...................................................................................................52
Bulmaca......................................................................................................................53
Çözümlü Test ..............................................................................................................54
Cevaplı Test ................................................................................................................59
Çıkmış Sorular ............................................................................................................62
vii
3. BÖLÜM Paragrafta Anlam
Paragraf Sorularının Genel Özellikleri ve Soru Çözümünde
Dikkat Edilecek Hususlar ......................................................................................69
Paragrafın Yapısı .......................................................................................................69
Paragrafın Bölümleri .............................................................................................69
Düşüncenin Akışını Bozan Cümleler ....................................................................70
Paragrafı İkiye Bölme ............................................................................................71
Paragraf Oluşturma ................................................................................................71
Paragrafta Yer Değiştirme ......................................................................................72
Paragrafın İçeriği .......................................................................................................73
Konu ......................................................................................................................73
Ana Düşünce ........................................................................................................73
Yardımcı Düşünceler .............................................................................................74
Paragrafta Anlatım Biçimleri ......................................................................................74
Açıklayıcı Anlatım .............................................................................................74
Tartışmacı Anlatım ............................................................................................74
Öyküleyici Anlatım ............................................................................................75
Betimleyici Anlatım ...........................................................................................75
Düşünceyi Geliştirme Yolları ......................................................................................76
Tanımlama ............................................................................................................76
Karşılaştırma .........................................................................................................76
Örnekleme ............................................................................................................77
Tanık Gösterme (Alıntılama) .................................................................................77
Soru Sorma ...........................................................................................................77
Sayısal Verilerden Yararlanma ..............................................................................77
Duyulardan Yararlanma ........................................................................................77
Kişileştirme ............................................................................................................77
Benzetme ..............................................................................................................78
Parçaya Dayalı Sorular..............................................................................................79
Anlatım Nitelikleri .......................................................................................................81
Özgünlük ...............................................................................................................81
Özlülük (Yoğunluk) ................................................................................................81
Yalınlık (Sadelik) ...................................................................................................81
Akıcılık ..................................................................................................................81
Sürükleyicilik .........................................................................................................81
Açıklık ...................................................................................................................81
Duruluk ..................................................................................................................81
Tutarlılık ................................................................................................................81
Bulmaca.....................................................................................................................82
Çözümlü Test .............................................................................................................83
Cevaplı Test ...............................................................................................................89
Çıkmış Sorular ...........................................................................................................93
viii
4. BÖLÜM Ses Bilgisi
Sesler .......................................................................................................................111
Ünlü Sesler ve Ünlü Uyumları ..............................................................................111
Ünsüz Sesler .......................................................................................................112
Ses Olayları .............................................................................................................112
Ünsüz Değişimi - Yumuşama ..............................................................................112
Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme) ..........................................................................112
Ses Düşmesi .......................................................................................................113
Ses Türemesi ......................................................................................................114
Ulama ..................................................................................................................115
Dudak Ünsüzlerinin Benzeşmesi ........................................................................115
Ünlü Daralması ...................................................................................................115
Kökte Ünlü Değişimi ............................................................................................116
Yardımcı Sesler ...................................................................................................116
Bulmaca...................................................................................................................117
Çözümlü Test ...........................................................................................................118
Cevaplı Test .............................................................................................................123
5. BÖLÜM Yapı Bilgisi
Kök ve Gövde ...........................................................................................................129
Ekler .........................................................................................................................129
Yapım Ekleri .........................................................................................................129
Çekim Ekleri .........................................................................................................130
Yapılarına Göre Sözcükler ........................................................................................132
Yapılarına Göre Bileşik Kelimeler .............................................................................132
Bulmaca ..................................................................................................................................134
Çözümlü Test ............................................................................................................135
Cevaplı Test ..............................................................................................................139
Çıkmış Sorular ..........................................................................................................142
ix
6. BÖLÜM Sözcük Bilgisi
İsim (Ad) ..................................................................................................................145
Varlıkların Türüne Göre İsimler ...........................................................................145
Varlıkların Sayılarına Göre İsimler ......................................................................145
İsmin Hâlleri ........................................................................................................145
İsim Tamlamaları .................................................................................................146
Zamir (Adıl) ..............................................................................................................147
Kişi Zamirleri .......................................................................................................148
İşaret Zamirleri ....................................................................................................148
Belgisiz Zamirler .................................................................................................148
Soru Zamirleri .....................................................................................................148
İlgi Zamiri (Aitlik Eki) ...........................................................................................148
Sıfat (Ön Ad)............................................................................................................149
Niteleme Sıfatları ................................................................................................149
Belirtme Sıfatları .................................................................................................149
Adlaşmış Sıfatlar .................................................................................................149
Zarf (Belirteç) ...........................................................................................................150
Durum Zarfları .....................................................................................................150
Yer-Yön Zarfları ...................................................................................................150
Zaman Zarfları ....................................................................................................150
Ölçü-Miktar Zarfları .............................................................................................151
Soru Zarfları ........................................................................................................151
Edat (İlgeç) ..............................................................................................................151
Bağlaç......................................................................................................................153
Ünlem ......................................................................................................................153
Fiil (Eylem) ...............................................................................................................154
İş (Kılış) Fiilleri .....................................................................................................154
Oluş Fiileri ............................................................................................................154
Durum Fiileri .........................................................................................................154
Fiillerde Kip ..........................................................................................................154
Fiillerde Kişi ..........................................................................................................157
Fiillerde Olumsuzluk .............................................................................................157
Fiillerde Anlam (Zaman) Kayması ........................................................................157
Fiillerde Çatı .........................................................................................................158
Fiilimsiler ...................................................................................................................161
Fiilimsi Grupları ....................................................................................................162
Yardımcı Fiiller ..........................................................................................................163
Ek Fiil (Ek-Eylem) .....................................................................................................163
Bulmaca....................................................................................................................165
Çözümlü Test ............................................................................................................166
Cevaplı Test ..............................................................................................................171
Çıkmış Sorular ..........................................................................................................174
x
7. BÖLÜM Cümle Bilgisi
Cümle Türleri ...........................................................................................................179
Yüklemlerine Göre Cümleler ...............................................................................179
Öge Dizilişine Göre Cümleler ..............................................................................179
Yapılarına Göre Cümleler ...................................................................................180
Cümlenin Ögeleri .....................................................................................................181
Yüklem ................................................................................................................181
Özne ...................................................................................................................182
Nesne ..................................................................................................................183
Dolaylı Tümleç ....................................................................................................183
Zarf Tümleci ........................................................................................................184
Edat Tümleci .......................................................................................................184
Bulmaca...................................................................................................................185
Çözümlü Test ...........................................................................................................186
Cevaplı Test .............................................................................................................191
Çıkmış Sorular .........................................................................................................194
8. BÖLÜM Yazım Kuralları
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler ...........................................................................199
Kısaltmaların Yazımı .................................................................................................202
Sayıların Yazımı .......................................................................................................203
Deyimlerin ve İkilemelerin Yazımı .............................................................................203
Birleşik Kelimelerin Yazımı .......................................................................................204
Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler ..........................................................................204
Ayrı Yazılan Birleşik Kelimeler .............................................................................205
Yabancı Özel Adların Yazımı ....................................................................................209
Ses Olaylarıyla İlgili Yazım Kuralları .........................................................................209
Bulmaca....................................................................................................................212
Çözümlü Test ............................................................................................................213
Cevaplı Test ..............................................................................................................218
Çıkmış Sorular ..........................................................................................................221
xi
9. BÖLÜM Noktalama İşaretleri
Nokta ( . ) .................................................................................................................225
Virgül ( , ) .................................................................................................................225
Noktalı Virgül ( ; ) ......................................................................................................227
İki Nokta ( : ) .............................................................................................................228
Üç Nokta ( ... ) ..........................................................................................................228
Soru İşareti ( ? ) ........................................................................................................229
Ünlem İşareti ( ! ) ......................................................................................................229
Kısa Çizgi ( - ) ...........................................................................................................229
Uzun Çizgi (–) ...........................................................................................................230
Tırnak İşareti ( “ ” ) ....................................................................................................230
Parantez ( ) ...............................................................................................................231
Kesme İşareti ( ’ ) .....................................................................................................231
Bulmaca....................................................................................................................234
Çözümlü Test ............................................................................................................235
Cevaplı Test ..............................................................................................................240
Çıkmış Sorular ..........................................................................................................243
10. BÖLÜM Anlatım Bozuklukları
Anlama Dayalı Anlatım Bozuklukları ........................................................................247
Gereksiz Ek ve Sözcük Kullanımı ........................................................................247
Çelişen Sözcüklerin Bir Arada Kullanımı .............................................................248
Yanlış Ek ve Sözcük Kullanımı ............................................................................248
Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanımı ........................................................................248
Deyim-Atasözü Yanlışları .....................................................................................249
Anlam Belirsizliği ..................................................................................................249
Mantık Hataları .....................................................................................................250
Dil Bilgisine Dayalı Anlatım Bozuklukları ..................................................................250
Fiil ve Yüklem Yanlışları .......................................................................................250
Özne - Yüklem Uyuşmazlığı ................................................................................251
Özne Eksikliği ......................................................................................................251
Çatı Uyuşmazlığı ..................................................................................................252
Nesne Eksikliği .....................................................................................................252
Dolaylı Tümleç Eksikliği .......................................................................................253
Zarf ve Edat Tümleci Eksikliği ..............................................................................253
Tamlama Yanlışları ...............................................................................................253
Bulmaca....................................................................................................................255
Çözümlü Test ............................................................................................................256
Cevaplı Test ..............................................................................................................261
Çıkmış Sorular ..........................................................................................................264
Bulmaca Çözümleri .................................................................................................267
Description:2016. KPSS. Genel Yetenek. Genel Kültür konu anlatımlı pratik bilgiler sınavlara en yakın özgün sorular ve açıklamaları çıkmış sorular ve açıklamaları.