KÖKEN ÜLKE FAKTÖRÜNÜN SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİSİ Aydın İlinde Bir Uygulama

132 Pages·2012·0.83 MB·Turkish

ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İŞLETME ANABİLİM DALI
İŞL-YL-2011-0003

KÖKEN ÜLKE FAKTÖRÜNÜN
SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Aydın İlinde Bir Uygulama

HAZIRLAYAN
Deniz ÜNAL

TEZ DANIŞMANI
Yrd. Doç. Dr. Mustafa DOĞANER

AYDIN-2011
T.C.
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İŞLETME ANABİLİM DALI
İŞL-YL-2011-0003

KÖKEN ÜLKE FAKTÖRÜNÜN
SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Aydın İlinde Bir Uygulama

HAZIRLAYAN
Deniz ÜNAL

TEZ DANIŞMANI
Yrd. Doç. Dr. Mustafa DOĞANER

AYDIN-2011
i

Bu tezde görsel, işitsel ve yazılı biçimde sunulan tüm bilgi ve sonuçların akademik ve
etik kurallara uyularak tarafımdan elde edildiğini, tez içinde yer alan ancak bu
çalışmaya özgü olmayan tüm sonuç ve bilgileri tezde kaynak göstererek belirttiğimi
beyan ederim.

Adı Soyadı: Deniz ÜNAL

İmza:
ii

YAZAR ADI-SOYADI: Deniz ÜNAL
BAŞLIK: Köken Ülke Faktörünün Satın Alma Davranışına Etkisi: Aydın İlinde Bir
Uygulama

ÖZET

Küreselleşme süreci ile birlikte dünya giderek daha da küçülen bir yerel pazar
haline gelmiş ve ülkeler arasındaki fiziki sınırlar pazarlama ve uluslararası ticaret
bağlamında kaybolmaya ve anlamını yitirmeye başlamıştır. Dünyanın herhangi bir
yerinde icat edilen yeni bir ürün çok kısa sayılabilecek bir zaman diliminde dünya
üzerindeki tüm tüketici kitlelerine kolayca ulaştırılabilmektedir. Bu nedenle tüketiciler
yerli ve yabancı birçok farklı ürün ile karşı karşıya gelmektedirler.
Günümüz pazarlama anlayışının temelinde tüketicilerin ihtiyaç ve isteklerini
önceden bilerek bu doğrultuda hareket etmek yatmaktadır. Bu nedenle tüketicilerin nasıl
tatmin olabileceğini bilmek işletmelere rekabet avantajı sağlayacaktır. Tüketici satın
alma kararını etkileyen birçok faktör vardır ve köken ülke faktörü bunlardan sadece bir
tanesidir.
Özellikle Türkiye pazarlarında oldukça yaygın olarak bulunan, yabancı kökenli
ürünlerin tüketiciler tarafından değerlendirilmesinde köken ülke etkisinin etkili olup
olmadığının bilinmesi pazarlama ve satış faaliyetlerinin planlanması açısından önem
taşımaktadır. Bu çalışma da Aydın ili tüketicilerinin satın alma davranışlarında köken
ülke faktörüne önem verip vermedikleri incelenmiştir.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Köken Ülke, Etnosentrizm, Satın Alma Davranışı, Tüketici Davranışı
iii
NAME and SURNAME: Deniz ÜNAL
TITLE: Effect Of Origin Country Factor to Purchasing Attitude: An Application in
Aydın Province

ABSTRACT

The process of globalization the world has become more and more shrinking
local market with a physical borders between countries in the context of marketing and
international trade began to disappear and lose the meaning. Anywhere in the world,
invented a new product can be considered too short a time period, the consumer
audiance can easily or sent all over the world. For that reason, consumers are faced with
many different products come from foreign and domestic.
Marketing concept based on today’s needs and desires of consumers to move in
this direction lies in knowing in advance. To know how to satisfy consumers provide
competitive advantage for businesses. There are many factors affecting consumer
purchase decision factor and the country origin is only one of them.
Especially, the products of foreign origin are commonly found in particular
Turkey markets, country of origin effect of the evaluation by consumers to know
whether there is effective planning is important in terms of marketing and sales
activities. In this study, while the purchasing behaviour the country of origin is
important or not for consumers who are living in Aydın, is analyzed.

KEYWORDS
Country of origin, Ethnocentrism, Purchasing Behaviour, Consumer Behaviours
iv

ÖNSÖZ

Bu çalışmanın hazırlanması sırasında yardımlarını hiçbir zaman esirgemeyen
danışman hocam Yrd. Doç. Dr. Mustafa DOĞANER’ e teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca
destek ve yardımları için sevgili hocalarım Yrd. Doç. Dr. Ece ARMAĞAN’ a, Yrd.
Doç. Dr. Göksel ARMAĞAN ’a , Yrd. Doç. Dr. Mesut ÇAKIR ’a, değerli dostum Araş.
Gör. Gülşah SEZEN’ e ve bugünlere gelmemde desteklerini bir gün bile esirgemeyen
annem Dr. Birgül ÜNAL ve babam Nusret ÜNAL’ a şükranlarımı sunarım.

Deniz ÜNAL
v
İÇİNDEKİLER

ÖZET ii
ABSTRACT iii
ÖN SÖZ iv
İÇİNDEKİLER v
EKLER LİSTESİ vii
ŞEKİLLER LİSTESİ viii
TABLOLAR LİSTESİ ix
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI
1.1.EKONOMİK YAKLAŞIMDA TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI 5
1.1.1.Mikro Ekonomik Teori 5
1.1.2.Makro Ekonomik Teori 6
1.2.TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI 6
1.3.SATINALMA DAVRANIŞLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 15
1.4.TÜKETİCİ KARARLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 16
1.4.1.Kişisel Faktörler 16
1.4.2.Ekonomik Faktörler 20
1.4.3.Psikolojik Faktörler 20
1.4.3.1.Güdüler 24
1.4.3.2.Algılama 25
1.4.3.3.Tutum ve İnançlar 27
1.4.3.4.Öğrenme 28
1.4.4.Sosyolojik Faktörler 29
1.5.TÜKETİCİ SATIN ALMA KARAR SÜRECİ 34
1.5.1.Problemin Farkına Varılması 35
1.5.2.Bilgi Toplama 36
1.5.3.Alternatiflerin Değerlendirilmesi 36
1.5.4.Satın Alma Kararı ve Davranış Türleri 37
1.5.5.Satın Alma Sonrası Davranışlar, Ürün Değerlendirilmesi
Ve Müşteri Tatmini 41
vi
İKİNCİ BÖLÜM
TÜKETİCİ SATIN ALMA DAVRANIŞLARINDA
KÖKEN ÜLKE FAKTÖRÜNÜN ROLÜ
2.1.KÜRESEL TÜKETİM ANLAYIŞI 43
2.2.ÜRÜNLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 44
2.3.KÖKEN ÜLKE ETKİSİ KAVRAMI 45
2.4.TÜKETİCİ ETNOSENTRİZMİ 67
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AYDIN İLİNDE UYGULAMA
3.1.ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ 79
3.2.ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 79
3.3.ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEMİ 80
3.4.ARAŞTIRMANIN HİPOTEZLERİ 81
3.5.ARAŞTIRMANIN ANALİZİ VE SONUÇLARI 83
3.5.1.Demografik Özelliklerle İlgili Analiz Sonuçları 84
3.5.2.Likert Ölçekli Soruların Analiz Sonuçları 87
3.5.3.Faktör Analizi Sonuçları 91
3.5.4.Ki-kare Testleri ve Sonuçları 95
SONUÇ 104
KAYNAKÇA 107
EKLER 118
ÖZGEÇMİŞ 120
vii
EKLER LİSTESİ

Ek 1: Anket Formu
viii
ŞEKİLLER LİSTESİ

Şekil 1: Genel Tüketici Davranışları 8
Şekil 2: Tüketici Davranışı Boyutları 9
Şekil 3: Maslow’ un İhtiyaçlar Hiyerarşisi 22
Şekil 4: Tüketici İhtiyaçları Yarar Arayışları 25
Şekil 5: Tipik Bir Algılama Süreci 25
Şekil 6: Tüketici Satın Alma Karar Süreci 35