Table Of ContentМатэрыялы Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі. – Гродна: ГрДУ, 2009.
УДК 329.73 (476)
Т.Т. Kruczkowski
KILKA UWAG ODNOЊNIE «REWOLUCJI MORALNEJ»
W ZWIAІZKU POLAKУW NA BIAЈORUSI
Рассматриваются вопросы, связанные с деятельностью Союза Поляков в
Беларуси на современном этапе
Zwi№zek Polakуw na Biaіorusi na pocz№tku 2000-ch lat byі
najwiкksz№ organizacj№ spoіeczn№ w kraju. Konflikt polityczny wokуі
Zwi№zku Polakуw na Biaіorusi doprowadziі do podziaіu tej organizacji:
оd marca 2005 r. istniej№ dwa «ZPB»: oficjalny, uznawany przez wіadze
biaіoruskie, i opozycyjny, uznawany przez stronк polsk№. Wogуle
problematyka stosunkуw «mniejszoњж narodowa a paсstwo jej
zamieszkania» zawsze byіa trudna i zіoїona. Problem ten byі
niejednokrotnie tematem konferencji naukowych takїe i na Biaіorusi [1].
Jednym z jej aspektуw jest dziaіalnoњж polityczna i jej wymiar moralny a
mniejszoњж narodowa. Wszкdzie na њwiecie dziaіa zasada, їe mniejszoњж
narodowa jako zbiorowoњж nie wі№cza siк do polityki po їadnej stronie:
niemiecka mniejszoњж w Polsce maj№c dwуch posіуw w sejmie zawsze
gіosuje jak partia rz№dz№ca, Kongres Polonii Amerykaсskiej nigdy w
wyborach nie wypowiada siк po jednej stronie. Wі№czenie polskiej
mniejszoњci do polityki na Biaіorusi, jak to zrobiіa PO na czele z
D.Tuskiem prуbujac rкkami grupy Gawina –Borys wci№gn№ж ZPB do
biaіoruskiej walki politycznej po stronie biaіoruskich narodowcуw, jest
nie tylko niedopuszczalne, ale i amoralne.
Zreszt№ najnowsza historia Polski i zwi№zana z ni№ historia ZPB nie
tylko to jeszcze raz dobitnie udowodniіy, ale i wniosіy swoje nowe
«argumenty» i kolorystykк. Akurat o tych metodach dziaіania pewnych
grodzieсskich dziaіaczy ZPB w swoim czasie komentuj№c stronк
www.bialorus.pl ambasador Polski na Biaіorusi Tadeusz Pawlak
powiedziaі: drobne rozrabiactwo i pieniactwo, ktуre zostaіo wziкte ze
wspoіczesnej polityki polskiej.
Wydarzenia wokуі ZPB w latach 2005–2007 udowodniіy, їe te
haniebne metody i «sіawa» s№ bliskie naszym dziaіaczom: oskarїenie o
machinacje finansowe, skandale seksualne, rкkoczyny, zastraszanie
њwiadkуw, donosy, pomуwienia itd. Dziaіacze ci wciagajac ZPB do
biaіoruskiej polityki wewnкtrznej ogіosili siк takїe odnowicielami morali
w ZPB. Polityka sama w sobie to rzecz niemoralna, a co z tego wyszіo w
naszym przypadku – dobrze widaж z jej skutkow dla Polakуw na Biaіorusi.
395
ISBN 978-985-515-200-3 Грамадскія рухі і палітычныя партыі ў Беларусі
Obecnie, kiedy pewne te sprawy rozpatrywane byіy w s№dach, a w
sprawie niektуrych toczy siк dochodzenie kryminalne, ujawnione juї
zostaіy niektуre ich tajemnice. Ale niektуre do tej pory s№ nieznane.
Pozwolк sobie na przykіadzie niertуrych doњwiadczeс postawiж pewne
pytania moralnoњci i jej politycznej praktyki. Dotycz№ one caіego polskiego
ruchu narodowego na Biaіorusi.
Widocznie leninowska zasada o tym їe moralne jest wszystko co
sіuїy jego sprawie dobrze zostaіa wyuczona przez naszych «zawodowych
Polakуw». Nie mуwi№c juї o podpуіkowniku KGB ZSRR Gawinie [4]
(prezes ZPB w 1990 – 2000 latach) ktory oglosiі siк w 2004 roku na
Radzie Naczelnej ZPB їe nie jest Polakiem, a Biaіorusinem polskiego
pochodzenia [2]. On przez caіy czas walczyі ze swoim otoczeniem
probuj№c oddaж ZPB dla sprawy narodowcуw biaіoruskich. On oswiadczaі
їe szczerze uwarza їe oficer KGB jest mniej zaleїny od wіadz niї
pracownik naukowy i ktуry w swojej ksi№їce przypomina їe jest uwaїany
za oficera wpіywu [3]. Te przykіady moїna mnoїyж dalej nawet na
podstwie ksi№їek Gawina: dostatecznie ich zestawiж miкdzy sob№ jak widaж
їe ich pewne czкњci logicznie i faktycznie nawzajem wykluczaj№ siк. Jak
byіo juї powiedziano: Gawin ich napisaі, ale zapomniaі przeczytaж...
Zreszt№ w Polsce Gawin opowiadaі nie tylko bajki o tym, їe nie byі
oficerem KGB [3], ale tylko wojskowym, ale i o tym, їe ze swoj№ emerytur№
oficera KGB przymiera niemal їe z gіodu (kaїdy na Biaіorusi wie, їe
jego emerytura jest wiкksza niї wypіata naukowego pracownika
uniwersytetu, albo szeregu innych kategorii ludnoњci), potrzebuj№c w
Senacie honorarium za swoje antyzwi№zkowe artykuіy.
A.Borys obiecaіa zwalniaj№c bezprawnie cal№ redakcjк «Gіosu» їe
rozerwie «pajкczynк» ukіadуw w ZPB. Napewno tylko zapomniaіa їe jej
ekipa to w wiкkszoњci ci sami ludzie ktуrzy od szeregu lat pracowali
zawodowo za pieni№dzie w Zwiazku i dobrane do ZPB jeszcze przez
podpуіkowniku KGB ZSRR Gawina. A o ich moralach moїna dіugo
opowiadaж. Przypomnimy chociaї niektуre fakty dziaіalnoњci tych
«odnowicieli moralnych».
Jednym z poczynaс w amoralnej walce o kierownictwo w Zwi№zku
byіa kіamliwa informacja o otrzymaniu przez prezesa Kruczkowskiego
od jednej z Fundacji w Polsce pomocy w kwocie 1,5 mln.zіotych ktуra
rzekomo zostaіa nierozliczona. Informacja ta byіa podana przez
dziennikarkк z Miсska Tatianк Pac. W liњcie do Prezesa PAPu Waldemara
Siwiсskiego prezes ZPB postawiі w tej sprawie nastкpuj№ce kwestie:
«Uwaїam їe ta kіamliwa informacja byіa specjalnie podana w celu
dyskredytacji mojego dobrego imienia, mojej pozycji spoіecznej na
Biaіorusi jako prezesa ZPB – najwiкkszej organizacji spoіecznej w tym
396
Матэрыялы Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі. – Гродна: ГрДУ, 2009.
kraju. To pomуwienie obraїa mnie jako Polaka, a takїe caі№ mniejszoњж
polsk№ na Biaіorusi. Nie wiem czy to byіo zrobione specjalnie przez Tatianк
Pac, Biaіorusinkк, dla potrzeb biaіoruskiego ruchu nacjonalistycznego,
dla pobudzenia waњni miкdzy Polakami i Biaіorusinami. Czy Tatiana Pac
wykonywaіa zadanie centrali? Czy to jest potrzebne Polakom na Biaіorusi,
a takїe jest w interesach paсstwa Polskiego?» [6]. Odpowiedzi na ten list
kierownictwo PAPu dla ZPB nie nadesіaіo.
6 stycznia 2005 roku prywatny osobowy samochуd Kruczkowskiego
zostaі spalony przez do tej pory nieznanych sprawcуw i do czasu obecnego
trwa dochodzenie kryminalne. Natomiast nasi «zawodowi Polacy» i
«odnowicieli moralni» – Andrzej Poczobut i Tadeusz Gawin oњwiadczyli
ze to Kruczkowski sam sobie spalil samochуd їeby otrzymac
odszkodowanie. Nie wiedzieli tylko napewno їe samochуd
Kruczkowskiego nie byl ubiespieczony. Ale wogуle czy to jest waїne dla
«odnowicieli moralnych»?
A takїe jak juї wiadomo studentka uniwersytetu Grodzienskiego
Julia Lewsza (obecnie Њwiokіa), ktуra oskarїyіa prezesa ZPB
Kruczkowskiego publicznie na zjezdzie ZPB 12 marca 2005 roku o gwaіt,
zostaіa uznana za winn№ w sprawie kryminalnej – pomуwienia i oskaїenia
o przestкpstwo kryminalne na Zjeџdzie marcowym, rozpowszechnienie
tych pomуwieс na uniwersytecie itd. Wyst№pienie Lewszy na Zjeџdzie
byіo, moim zdaniem, obraz№ nie tylko osoby prezesa, ale i delegatуw
Zjazdu, Polakуw na Biaіorusi. Ci ktуrzy splanowali ten czyn, moim
zdaniem, dobrze o tym wiedzieli. Na tym napewno i polegaіa ich
«rewolucja moralna». A moїe im o to i chodziіo?
Bardzo ciekawe s№ pewne okolicznoњci tych spraw, ktуre ujrzaіy
њwiatіo dzienne podczas s№du. A jednak, okazuje siк, їe Anїelika Borys,
ktуra oњwiadczyіa, їe nic nie ma z tym oskarїeniem studetki wspуlnego,
w wywiadzie «Gazecie Wyborczej» powiedziaіa, їe wszystko co staіo
siк – musiaіo siк staж! Nie wiem, ale nie wygl№da mi to na niewiedzк...
Tadeusz Gawin na Zjeџdzie marcowym juї po tym zajњciu podszedі do
Kruczkowskiego (chociaї nie rozmawiaі z nim od ponad 3 lat) i
powiedziaі: «Nie myњl, to nie ja przyprowadziіem tк studentkк!» Co by
to mogіo znaczyж? Wyjaњniж tych sіуw racjonalnie podczas rozprawy
s№dowej on nie potrafiі. A jego dawny przyboczny Zygmunt Peiіuж
przyznaі siк na s№dzie, їe spotkaі siк z Lewsz№ juї jesieni№ 2004 r. (a
wiкc na dіugo przed marcowym Zjazdem) i wszystkim w Grodnie i nie
tylko opowiadaі o pomуwieniu tej studentki.
Ciekawie, їe Gawin podczas dwуch przesіuchaс w s№dzie mуwiі, їe
sіyszaі o innych przypadkach molestowania, ale za kaїdym razem na proњbк
o podanie nazwisk tych osуb odpowiadaі, їe poda te nazwiska nastкpny
397
ISBN 978-985-515-200-3 Грамадскія рухі і палітычныя партыі ў Беларусі
raz albo їe je zapomniaі. Zreszt№ jest to znany chwyt... Na pewno w akademii
KGB ZSRR nauczyі siк i nie takich rzeczy. A ppos: oficjalnie do protokoіu
s№du dwukrotnie Gawin podaі jako swoje zajкcie – emeryt KGB. Widocznie
tu nie trzeba byіo juї mуwiж, jak naiwnym w Polsce, їe jest byіym
wojskowym... I co z tego obecnie wynika w Polsce dobrze wiadomo, kiedy
to nawet za podejrzenie o wspуіpracк z tymi sіuїbami ludzie trac№
stanowiska. A tu podpuіkownik KGB ZSRR spotyka siк nie tylko z byіym
Marszaіkiem Senatu Andrzejem Stelmachowskim i prowadzi z nim
«interesy», liderami PO – D.Tuskiem, J.Rokit№. A takїe prowadzi kosztem
Polakуw na Biaіorusi grк polinyczn№ z Ambasadorem M.Maszkiewiczem,
zwolennikiem nacjonalistуw biaіoruskich, doradc№ premiera M.Buжk№
(byіym dyplomat№ w Miсsku) i oczywiњcie Janem Nowakiem-Jezioraсskim,
ktуremu to tіumaczyі, їe byі tylko byіym wojskowym.
Ciekawe, їe podczas s№du caіa grupa naszych dziaіaczy na czele z
Gawinem, Borys i Porzeckim przyszіa broniж Lewszy, studentki, ktуrej
oni podobno wczeњniej nie znali. A wiкc trzeba broniж swoich...
Przypomina to raczej mafijn№ solidarnoњж. Pewne szczegуіy, moim
zdaniem, dobitnie o tym њwiadcz№. Byіy dziennikarz redakcji Andrzeja
Pisalnika Igor Bancer (ktуry za przejawy nacjonalizmu biaіoruskiego
zostaі wydalony z Uniwersytetu Warszawskiego) groziі Andrzejowi
Dubikowskiemu, redaktorowi naczelnemu Gіosu w imieniu T.Gawina i
A.Borys. Andrzej Poczobut, ktуry teї podobno nie znaі Lewszy, przez
caіy czas mile z ni№ rozmawiaі i konsultowaі jak poprawnie odpowiadaж,
przeszkadzaі zeznawaniu њwiadkуw i wydalony z sali s№dowej przez ponad
4 godziny czekaі na Lewszк w korytarzu.Chociaї nieznana studetka miaіa
adwokata i oczywiњcie «przypadkowo» tego samego co i A.Borys, a
moїliwie i opіacanego z tej samej kasy. Dodamy їe ten adwokat przez
A.Borys byі wynajкty w innej sprawie.
Wedіug zeznaс swiadkуw tej rozprawy s№dowej moїna w ogуlnych
szczegуіach nastкpuj№cym czynem zrekonstruowaж przebieg tej
prowokacji zjazdowej autorami ktуrej byіi nasi odnowiciele moralnosci
w ZPB. Jak stwierdziі pod przysiкg№ jeden ze swiadkуw, J.Lewsza byіa
przez niego zajuwaїona jeszcze w holu szkoіy, gdzie A.Porzecka pomogaіa
jej w zmianie ubrania: stroiіa siк ona w jakiњж strуj cygaсski. Potem
A.Porzecka poprowadziіa j№ na salк zjazdu. Przypomniі sobie їe pomyњlaі
wtedy їe szykuje siк napewno jakieњж wystкpienie artystyczne... Рo
«wyst№pieniu artystycznym» Lewszy A.Porzecka wyprowadziіa
«artystkк» razem z jej koleїank№ i powiedziaіa: «Девочки, вы свобод-
ны, вы свое сделали!»
Renata Dziemiaсczuk zmuszona byіa przyznaж siк, їe przeszkadzaіa
milicji, ktуra chciaіa wywieњж Lewszк z sali obrad Zjazdu, mуwi№c «nic
398
Матэрыялы Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі. – Гродна: ГрДУ, 2009.
siк nie dzieje, niech dziewczyna wszystko powie!» i zasіaniaj№c j№ swym
ciaіem. Przyznaіa siк rуwnieї, їe to ona (bo byіo jej їal Lewszy, po ktуr№
juї idzie milicja!) usadziіa j№ na swoje miejsce (jak wiemy juї przebran№
i doprowadzon№ przez «dziaіaczkк» ZPB A.Porzecka,) i umoїliwiіa
wyjњcie w odpowiednim momencie na mуwnicк. Ciekawie їe
doњwiadczona (w prowadzeniu zjazdуw takїe!) T.Siliwonczyk w tym
samym potrzebnym momкcie odbiera mikrofon u przewodnicz№cego i
oczywiњcie zupeіnie przypadkowo przekazuje «nieznanej» studentce. W
tym miejscu A.Borys prubuj№c broniж «nieznan№» oskarzycielkк
stwierdziіa dla s№du їe podobnie kaїdy miaі prawo gіosu na zjezdzie,
ewidetnie klamj№c bowiem jeszcze na pocz№tku zjazdu przyjкto uchwaік
o regulaminie prac tego organu ZPB. Wedlug tej uchwaіy glos mogli
zabieraж wczeњniej zapisani delegaci zjazdu ZPB.
Jуzef Porzecki, chociaї mуwiі, їe nie zna Lewszy, przyznaі, їe
pozowaі z ni№ do zdjкcia podczas festiwalu kultur narodowych latem
2004 roku. Tіumaczyі Porzecki ten fakt zwyczajnym przypadkiem...
Ciekawie їe ta «nieznana» studetka (ale jak widzimy juї znana chociaї
by przez Porzeckiego i Pieіucia!) w paџdzierniku 2004 roku pojawia siк
na jednej z imprez ZPB akurat w tym momencie kiedy tam na bardzo
krуtki czas pokazuje siк Porzecki i Borys. A moїe to znowu przypadek?
Tadeusz Gawin parк razy kategorycznie prosiі o zwrуcenie uwagi s№du,
їe on Lewszy nie zna... Po co taka kategorycznoњж?
A wiкc Anїelika Borys podczas s№du nie tylko powiedziaіa, їe nie
zna Lewszy, їe ten skandal byі potrzebny, bowiem oczyњciі atmosferк w
ZPB. A wiec z t№ spraw№ kryminaln№ mamy jasnoњж: wina J.Lewszy
(Swiokіy) jest udowodniona, a ona skazana wyrokiem prawomocnym. Ale
pozostaіo pytanie co z naszymi moralnymi odnowicielami w ZPB ktуrzy
tak licznie i dzielnie bronili «nieznan№» im studetkк. Jedn№ z czoіowych
postaci moralnych odnowicieli ZPB okazaі siк J.Porzecki zawodowo
pracuj№cy w zwi№zku okoіo 12 lat. Wykazaі siк on tutaj wrкcz wzorow№
dla ekipy Gawina zrкcznoњci№ i «moralnosci№»: u boku Gawina niszczyі
wiceprezesa S.Sienkiewicza, potem razem z Sienkiewiczem – Gawina,
nareszcie razem z Borys walczyі przeciwko Jankowskiemu (fundacja z
Biaіegostoku), do czasu kiedy ostani nie zacz№і finansowaж kompaniк
wyborcz№ Borys. Miaі okolo 7 lat zakaz wjazdu do Polski i mimo nalegaс
w ZPB nie chciaі odchodziж, pobieraj№c pesjк z Polski [5]. Z ZPB nareszcie
stworzyі rodzinny biznes: pracowaіa tutaj jego їona, siostra, bliїsza
rodzina – A.Poczobut. Jak oni pracowali, kaїdy w Zwi№zku dobrze wiedziaі
bowiem Porzecki i Porzecka mieli duїo nieuzasadnionych dni nieobecnoњci
w pracy. Zreszt№, jak tіumaczyіa Anna Porzecka, jaj m№ї, wiceprezes ZPB,
byі zajкty zarobianiem pieniкdzy na rodzinк i na mleko dla dziecka...
399
ISBN 978-985-515-200-3 Грамадскія рухі і палітычныя партыі ў Беларусі
zbieraj№c butelki. Widaж, їe to zajкcie dawaіo mu chojny zarobek... Broniі
wiкc ten ukіad, jak to mуwi siк, jak i wіasn№ rodzinк, a w tym przypadku te
pojкcia s№ nie tylko zbieїne, ale i identyczne. Takie przykіady tylko w
stosunku do Porzeckiego moїna mnoїyж dalej, ale nie w tym sens. Wizerunek
dziaіaczy «moralnej odnowy» ZPB jest doњж jasny...
Ciekawie, їe tк zupeіnie kryminaln№ sprawк prуbowano zmieniж w
sprawк polityczn№: A.Borys przypominaіa, їe jest prezesem nielegalnego
ZPB (ciekawie, jak to potrafiіa w podziemiu uczyж jкzyka polskiego,
wydawaж wedіug zadaс statutowych pieni№dze podatnika polskiego?!).
Za prуbк polityzacji czynu kryminalnego uwaїam rуwnieї zwrot do mnie
dziennikarza «Rzeczypospolitej» P.Koњciсskiego z proњb№ przedstawienia
mojej oceny tej sprawy kryminalnej. Poniewaї, jak oњwiadczyі Koњciсski,
t№ spraw№ їywo interesuj№ siк w Polsce i on chce o tym napisaж. Na
pytanie: «Czy w Polsce nie interesuj№ siк obecn№ sytuacj№ Polakуw na
Biaіorusi i dlaczego on nie chce pisaж o sprawie іamania praw Polakуw
na Biaіorusi przez zakaz wjazdu do Polski?» dziennikarz
«Rzeczypospolitej» nie umiaі odpowiedzieж.
W sprawie naciskуw Marka Buжko na kierownictwo ZPB byі
skierowany list do najwyїszych wі№dz polskich: Marszaіka Senatu
Longina Pastusiaka, Ministra Spraw Zagranicznych Wіodzimierza
Cimoszewicza, Przewodnicz№cego Komisji Sejmowej do Spraw Polonii i
Polakуw za granic№ Romana Giertycha, Przewodnicz№cego Komisji
Senackiej Emigracji i Polakуw za Granic№ Tadeusza Rzemykowskiego, a
takїe Ambasadora RP w Miсsku Tadeusza Pawlaka [7]. Niestety їadna
z tych instytucji nie raczyіa daж pisemnej odpowiedzi. Jedynie Ambasador
Pawlak prуbowaі tіumaczyж sytuacjк w osobistej rozmowie.
Zreszt№ maj№ oni, moim zdaniem, Tadeusz Gawin i Marek Buжko
ogуlne sympatie polityczne i wybуr narodowoњci dla korzysci politycznych
i nie tylko.... Byіoby to ich sprawa, jeїeliby nie dotyczyіo to spoіecznosci
polskiej na Biaіorusi. Najwaїniejeszy jest fakt њwiadomego wyboru innej
narodowoњci. Zreszt№ to sprawa i prawo Pana Buжki. Ale kiedy to on
razem z Gawinem skіania ZPB do podporz№dkowania siк interesom BNF
i stworzenia z polskiej mniejszosci opozycji narodowosciowej wobec
rzadu, to juї jest to ogуlna sprawa Polakуw.
Niepokorni wobec planуw Tadeusza Gawina i Marka Buжko Polacy na
Biaіorusi zostali wpisani na listк zakazu wjazdu do Polski. Zreszt№ jedna z
maj№cych ogromny autorytet polskich organizacji kresowych – Federacja
Organizacji Kresowych – ten zakaz wjazdu Polakуw z Biaіorusi okreњliіa w
raporcie do Senatu i rz№du Polski jako «haniebny». Z tego wnioskujк, їe
takim byіym dziaіaczom ZPB, jak Gawin i Borys nie chodzi o interesy Polakуw
na Biaіorusi, chociaї mуwi№, їe s№ uciskani i przeњladowani. Widaж, їe
400
Матэрыялы Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі. – Гродна: ГрДУ, 2009.
przeњladowanie to polega na tym, їe pozwala im po wielotygodniowych
pobytach w Polsce i Brukseli, a tak їe totalnej krytyce sytuacji spolecznej na
Biaіorusi spokojnie wracaж i wydawaж tu otrzymane w Polsce pieni№dze.
Przecieї nie wierz№ w tк bajkк o moralnej odnowie i o
przeњladowanych politycy polscy, te baњnie dziennikarzy s№ przecieї dla
prostego ludu. Trudno uwierzyж rуwnieї, їe taki polityk o orientacji
narodowej jak Roman Giertych, ktуry jechaі na Biaіoruњ w celu
wyjaњnienia sprawy, przestraszyі siк A.Borys, ktуra oњwiadczyіa w
«Gazecie Wyborczej», їe «jeїeli Giertych chce zepsuж sw№ karierк
polityczn№, to moїe prуbowaж godziж Polakуw na Biaіorusi» [8]. A wiкc
chodziіo o coњ zupeіnie innego niї los Polakуw na Biaіorusi.
Ostatnie wydarzenia w Polsce wokуl byіych politykow SLD, PO
daj№ duїo do myњlenia w tej podstawowej sprawie. Przypomnк, mam na
myњli chociaї by wypowiedzi byіego premjera i Marszaіka Sejmu
J.Oleksego ktуry w rozmowie z A.Gudzowatym mуwi№c o czoіowych
politykach z opcji SLD (A.Kwaњniewski, L.Miller, M. Borowski itd.)
oswiadczyі їe wszystcy oni mieli Polskк w d... Jeїeli tak, to co moїna
dodaж na nasz temat... Akurat to ta opcja polityczna razem z PO stworzyіa
obecn№ nienormaln№ sytuacjк wokуі ZPB. Pozostaje pytanie czy Polacy
ze Wschodu, w tym tak їe z Biaіorusi, musz№ byж poњwieceni dla tak
zwanych wyїszych celуw: poparcia w tym wypadku narodowcуw
biaіoruskich i jak oni s№ traktowani za sw№ postawк przez swoj№ Macierz?
Список литературы
1. Problemy њwiadomoњci narodowej ludnoњci polskiej na Biaіorusi. – Grodno,
2003, 2004, 2005. – S. 1–3.
2. Protokуі posiedzenia Rady Naczelnej ZPB 20 listopada 2004 roku.
3. Gawin T. Zwyciкstwa i poraїki / T. Gawin. – Warszawa, 2003.
4. Письмо КГБ РБ от 21.01.2003. № 36/110. – Archiwum ZPB.
5. List Ministra spraw wewnкtrznych i administracji Krzysztofa Janika od
29.09.2002. – Archiwum T.Kruczkowskiego.
6. List do Prezesa PAP Waldemara Siwiсskiego od 11.03.2005. – Archiwum
T.Kruczkowskiego.
7. List Przezesa ZPB T.Kruczkowskiego od 29.11.2004. – Archiwum
T.Kruczkowskiego.
8. Kontrowersje wokуі wyjazdu Giertycha na Biaіoruњ // Gazeta Wyborcza. –
23.05.2005.
Кручковский Т.Т., кандидат исторических наук, доцент, Гродненский
государственный университет имени Янки Купалы, Гродно, Беларусь.
The article considers the issues connected with the activity of the Polish Union
in Belarus nowadays.
401
