kendini gerçekleştirme düzeyi ile fiyat-kalite algısı arasındaki ilişkiye dair bir model

202 Pages·2017·3.83 MB·Turkish

by  Hüseyin Erbil Özyörük

i

Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
İşletme Anabilim Dalı
Pazarlama Bilim Dalı

KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME DÜZEYİ İLE FİYAT-KALİTE ALGISI
ARASINDAKİ İLİŞKİYE DAİR BİR MODEL

Hüseyin Erbil Özyörük

Doktora Tezi

Ankara, 2017
ii
iii

KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME DÜZEYİ İLE FİYAT-KALİTE ALGISI
ARASINDAKİ İLİŞKİYE DAİR BİR MODEL

Hüseyin Erbil Özyörük

Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
İşletme Anabilim Dalı
Pazarlama Bilim Dalı

Doktora Tezi

Ankara, 2017

v

Tezimi biricik eşim Denizim’e ve doğacak olan oğlumuza adıyorum…
vi

TEŞEKKÜR

Öncelikle, lisans eğitimimin başladığı tarihten bugüne kadar, akademik konulara ek
olarak hayata dair her konuda bana sabır ve samimiyetle yol gösteren, gece-gündüz,
haftasonu, tatil demeden her zaman destek veren ve beni bugünlere hazırlayan değerli
hocam ve tez danışmanım Prof. Dr. Bahtışen KAVAK’a sevgi, saygı, minnet ve
teşekürlerimi buradan bir kez daha sunmak istiyorum.

Ek olarak, tez izleme komitemdeki kıymetli hocalarım Prof. Dr. Alper ÖZER ve Doç. Dr.
Canan ERYİĞİT’e tüm tez hazırlama süreci boyunca yapmış oldukları çok değerli
katkılar ve destekleyici tutumları için teşekkür ederim.

Ayrıca, tez savunma sınavı jürimde yer alan, yaptıkları değerlendirmeler ile tezimin
iyileştirilmesi adına çok önemli ve değerli fikirler sunan Doç. Dr. Öznur ÖZKAN
TEKTAŞ ve Doç Dr. Cemalettin AKTEPE’ye de teşekkür ederim.

Son olarak da kıymetli eşim Deniz ÖZYÖRÜK başta olmak üzere tüm aileme, bütün bu
zorlu süreçte her zaman, koşulsuz bir şekilde yanımda oldukları için çok ama çok
teşekkür ederim. İyi ki varsınız…
vii

ÖZET

ÖZYÖRÜK, Hüseyin Erbil. Kendini Gerçekleştirme Düzeyi İle Fiyat-Kalite Algısı
Arasındaki İlişkiye Dair Bir Model, Doktora Tezi, Ankara, 2017.

Bu çalışma temelde, kendini gerçekleştirme düzeyinin fiyatı kalite göstergesi olarak
algılama eğilimine etkisine dair bir model ortaya koymayı amaçlamaktadır. Modelde bu
iki değişken arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı test edilirken, bazı değişkenlerin
farklı rolleri de incelenmiştir. Bu bağlamda, prestij duyarlılığı ve riskten kaçınma eğilimi
değişkenlerinin bahsedilen iki değişken arasındaki ilişkide aracı role sahip olup
olmadığı araştırılmıştır. Ek olarak, bütüncül düşünme eğiliminin fiyatı kalite göstergesi
olarak algılama eğilimine etkisi ve riskten kaçınma değişkeninin bu ilişkideki rolü
irdelenmiştir. Farklı demografik özelliklere sahip 855 katılımcıdan toplanan verilerle
yapılan yapısal eşitlik modeli analizlerinin sonuçları kendini gerçekleştirme düzeyinin,
fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimine, ayrıca prestij duyarlılığına ve riskten
kaçınma eğilimine anlamlı ve negatif etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Bununla
birlikte analiz sonuçları, prestij duyarlılığı değişkeninin kendini gerçekleştirme düzeyi-
fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimi ilişkisinde aracı role sahip olduğunu ve
riskten kaçınma eğiliminin bütüncül düşünme eğilimi ile fiyatı kalite göstergesi olarak
algılama eğilimi arasındaki ilişkide aracı rol oynadığını desteklemiştir. Ancak riskten
kaçınma eğiliminin, kendini gerçekleştirme düzeyi ile fiyatı kalite göstergesi olarak
algılama eğilimi arasındaki ilişkide aracı rol oynadığına dair hipotez doğrulanamamıştır.

Anahtar Sözcükler
Kendini Gerçekleştirme, Fiyat-Kalite Algısı, Prestij Duyarlılığı, Riskten Kaçınma,
Bütüncül Düşünme