Kaqchikel Choltzij: Kolon Chuqaʼ Kʼakʼa Taq Tzij

333 Pages·2011·1.538 MB·Kaqchikel

by  coll.

Kaqchikel Choltzij
Kolon Chuqa’ K’ak’a
Taq Tzij
KAQCHIKEL
KOLONCHUQA’K’AK’ATAQTZIJ
CHOLTZIJ

KaqchikelCholchi’ K’ulb’ilYolTwitzPaxi
K’amöltaqb’eypaKaqchikelCholchi’2008—2011
K’amölb’ey: LolmayPedroOscarGarcíaMatzar
Ruka’nK’amölb’ey: MynorWankarChacachCatú
Ajtz’ib’: VitalinaMactzulCanux
Ajpwäq: AmaFloriceldaYucutéCutzán
Nab’eyTo’onel: SilviaEsperanzaConjónGonzáles
Ruka’nTo’onel: CeledoniaXicoGómez
RoxTo’onel: RosaMaríaGarcíaBalán
Rub’i’wuj:Kaqchikelcholtzij,kolonchuqa’k’ak’ataqtzij
Nuk’üytaqtzij: RonyArnoldoChipixOtzoy
RafaelHernándezHuit
Nik’öyrupamriwuj: PedroMorejonPatzán
JuanEstebanAjsivinac
Ajya’ölna’oj: PedroOscarGarcíaMatzar
PeterRohloff
RobertHenderson
Xenik’ontaqtzij: LeviCarmelinaLix DarwinAlvaroBala
ByronVinicioSocorec VictorPar
AlfonsoBatz IsraelRaxjal
JuanPatal MaricelaMarroquin
TomásChioc CruzZurdo
AngélicaAjú FidelCalelCastro
Nuk’üyrupamwuj: RobertHenderson
To’oneltaqmolaj: Wuqu’Kawoqchuqa’KaqchikelCholchi’
RUPAM WUJ
Rupamwuj II
Nab’eytaqtzij 1
Nab’eyperaj
Retamab’alilch’ab’äl 7
Retamab’alilkajulew 41
Retamab’alilajilanem 101
Retamab’alilwinäq 141
Retamab’alilkematz’ib’ 157
Ruka’nperaj
Artesdelidioma 201
Ambientenatural 235
Ambientesocial 295
II
Matemáticas 311
Informática 351
Cholwuj 393

NAB’EY TAQ TZIJ
RiKaqchikelCholchi’ruq’a’riK’ulb’ilYolTwitzPaxilnuya’apon
chiwächrejunwujrub’i’“Kaqchikelcholtzij,kolonchuqa’k’ak’a’taq
tzij”, akuchi’ nucholajij apo jalajöj k’ak’a’ taq tzij pa ruwi’ ch’ab’äl,
ruwach’ulew,ajilanïk,winäqchuqa’richinkematz’ib’,rumari’rejun
wujre’ch’aronpawo’o’tanaj.Rinab’eyperajyecholajijritaqtzijpa
Kaqchikelch’ab’äl,riruka’ntanajyecholajijapopakaxlantzij.
Ri nab’ey peraj rub’ini’an Kaqchikel choltzij, ri k’o wo’o’ tanaj chu-
pam:rinab’eytanajrub’ini’an“Retamab’alilch’ab’äl,k’ak’a’taqtzij”
rinuk’ütjalajöjtaqtzijnisamajïxrichinch’ab’älchuqa’richinruk’utik
ri qach’ab’äl. Ri ruka’n tanaj rub’ini’an “Retamab’alil kajulew, kolon
chuqa’k’ak’a’taqtzij”nucholajijjalajöjtaqtzijparuwi’kib’i’taqwa-
chinäqek’oparuwach’ulewchuqa’ye’aq’oman.Riroxtanajrub’ini’an
“Retamab’alilajilanem,k’ak’a’taqtzij”nuk’üttaqtzijparuwi’rimaya’
ajilanïk chuqa’ jalajöj taq tzij richin ri kaxlan ajilanïk. Ri rukaj tanaj
rub’ini’am“Retamab’alilwinäq,kolonchuqa’k’ak’a’taqtzij”,parejun
tanaj re’ nicholajïx jalajöj taq tzij pa ruwi’ k’ayij, kimoloj winäq, taq
to’ïk,chuqa’juleychik.Riro’tanajrubini’an“Retamab’alilKematz’ib’,
K’ak’a’taqtzij”,rejunperajre’nuk’üttaqtzijriye’okisäxparuwi’ke-
matz’ib’chuqa’rijalajöjtaqtzijyeqïlchupamrijalajöjtaqrusamajib’al
rikematz’ib’.
Riruka’nperajchirerecholtzijrub’ini’anVocabulariokaqchikel,chu-
pamrere’yecholajïxpakaxlanritaqtzijArtesdelidioma,Ambiente
1
natural,Matemática,Ambientesocialchuqa’Informática.
Rejalajöjtaqcholtzijre’nokisäxrichinchiriqach’ab’älxtokisäxpari
jalajöjtaqk’ojlib’älrumari’jalajöjtaqrusamajxtub’eb’ana’richwa’q
kab’ij.Rejunwujre’junjeb’ëlsamajib’äl,rinik’atzinrichinrusamajixik
ritijonïkchuqa’netamäxkib’i’ritaqtzijmanqetamantachuqa’tikirel
ütznkokisajriwinaqi’riek’okirayb’älrichinnketamajchuqa’nkik’ütri
kaqchikelch’ab’älchupamrikik’aslem,yalanxtik’atzinchikekonojel
ritijonela’yesamäjchupamrijalajöjtaqtijonïk,chuqa’junjeb’ëlsama-
jib’älpanimatijob’äl.
Rik’inrutz’uk’ikrek’ak’a’taqtzijre’,nqaya’jun,ka’i’,oxi’taqxakri-
chinnqajotob’a’ruk’u’xrikaqchikelch’ab’äl,pok’anik’atzinrukanoxik
ri k’ak’a’ taq tzij richin nqanimirisaj chuqa’ nqajunumaj ri qach’ab’äl
achi’elrub’anonrikaxlanch’ab’äl,rumari’,k’atzinelrutaluxikrik’ak’a’
taqtzijchupamrijalajöjmolojri’ïl,pataqtijob’äl,pataqk’ayib’älchuqa’
paqochochrichinniqetamajchuqa’niqokisajrichwa’qkab’ijapo.
Ronojelrich’ob’ojchuqa’rina’ojxqokisajrichinxqatz’ükrejunk’ak’a’
tzij, xqelesaj chupam ri sik’iwuj: Rukemik k’ak’a’ taq tzij tz’ib’an pa
Kaqchikel Cholchi’ achoq chupam nusik’ij jalajöj taq na’oj richin ru-
nuk’ikjuntzij,achi’elrinub’ijchik’atzinelnoqäxrukemchi’rich’ab’äl,
ritaqtzijk’ochimankantaeyuquyäq(nïmkaqän)chuqa’k’ochinoqäx
rub’eyalkich’ob’ojqati’tqamama’.
Richinrub’anikrejunsamajre’chuqa’xeqak’ulb’ejxqachäprikina’oj
xkiya’kanriqach’alalxeto’onpataqmolojrixeqanük’.Ritaqtzijecho-
lajin chupam re jun choltzij re’ e k’o pa rub’eyal pa kaqchikel-kaxlan
chuqa’pakaxlan-kaqchikelakuchi’nqïljujuntaqtzijejunamkitz’ib’axik
pomajunamtakiq’ajarik.
Xtik’atzin ta k’a re jun wuj re’ chi ke konojel ri qach’alal kaqchikela’
chuqa’chikekonojelriqach’alalnikisamajijchuqa’nikajo’niketamajri
qach’ab’äl.
Paruk’isib’äljanilanqak’awomajchikekonojelriwinaqi’xojkito’chi
rutz’etik,runuk’ikchuqa’runik’oxikritaqtzijchuqa’nqamatyoxijchi
kekonojelriqachib’ilriyesamäjpaKaqchikelCholchi’rumaronojel
kito’ikchuqa’kina’ojxkiya’kanchupamronojelrub’eyalrutz’ukikri
k’ak’a’taqtzijrichinriqach’ab’äl.Janilaniqamatyoxijchirerimoloj
Wuqu’Kawoqrumaronojelrito’ïkchuqa’ronojelrina’ojxkisipajchiqe
richinxqanük’chuqa’xqak’isb’ejrejunsamajre’.