kalp yetersizliği hastalarında uyku kalitesi ile kalp yetersizliği parametreleri arasındaki ilişkinin

88 Pages·2015·1.28 MB·Turkish

T.C.
CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ
KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI

KALP YETERSİZLİĞİ HASTALARINDA UYKU KALİTESİ İLE
KALP YETERSİZLİĞİ PARAMETRELERİ ARASINDAKİ
İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

DR. Recep KURT
UZMANLIK TEZİ
Olarak Hazırlanmıştır

SİVAS
2015

T.C.
CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ
KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI

KALP YETERSİZLİĞİ HASTALARINDA UYKU KALİTESİ İLE
KALP YETERSİZLİĞİ PARAMETRELERİ ARASINDAKİ
İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

DR. Recep KURT
UZMANLIK TEZİ
Olarak Hazırlanmıştır

Prof. Dr. Okan Onur TURGUT
Tez Danışmanı

SİVAS
2015
Bu tez, Cumhuriyet Üniversitesi Senatosu’nun 10/02/2010 tarih ve 2010/1-2 sayılı
kararı ile uygun görülen Tıpta Uzmanlık Tez Yazım Yönergesi’ne göre
hazırlanmıştır.
ONAY SAYFASI
Bu tez, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tez Yazım Kurallarına uygun
olarak hazırlanmış ve jürimiz tarafından Kardiyoloji Anabilim Dalı’nda uzmanlık
tezi olarak kabul edilmiştir.

İmza
Üye: Prof.Dr.Mehmet Birhan Yılmaz

Üye: Prof.Dr.Okan Onur Turgut

Üye: Doç.Dr.Mehmet Güngör Kaya

Bu tez, …../…../2015 tarih ve 2015/….. sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile
belirlenen ve yukarıda imzaları bulunan jüri üyeleri tarafından kabul edilmiştir.

Prof.Dr.Okay Bulut
Tıp Fakültesi Dekanı
vi

TEŞEKKÜR

Bu çalışmanın planlanması, yürütülmesi ve sonuçlarının değerlendirilmesi
aşamalarında verdiği destek için tez danışmanım Sayın Prof. Dr. Okan Onur
TURGUT’a ve bölüm başkanımız Prof. Dr. Mehmet Birhan YILMAZ’a, bilgi ve
tecrübelerinden yararlandığım bölümümüzün tüm hocalarına, çalışmanın istatiksel
analizindeki katkılarından dolayı Sayın Yrd. Doç. Dr. Ali ZORLU’ya ve Sayın Yrd.
Doç. Dr. Ziynet ÇINAR’a, vaka toplama aşamasında ve anketlerin uygulanmasında
yardımcı olan Sayın Dr. Anıl ŞAHİN, değerli çalışma arkadaşlarıma, intern doktor
arkadaşlarıma, daima desteğini yanımda hissettiğim değerli eşim Burcu KUMTEPE
KURT’a ve aileme en içten duygularımla teşekkür ederim.

Dr. Recep KURT
Sivas, 2015
vii

ÖZET
Kalp Yetersizliği Hastalarında Uyku Kalitesi İle Kalp Yetersizliği Parametreleri
Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Recep Kurt, Kardiyoloji B.D. Sivas 2015, 88 sayfa

Kronik kalp yetersizliği olan hastalarda uyku problemleri yaygındır ve bu hastaların
sağlıklarının olduğu gibi günlük aktivitelerini de etkilemektedir. Bu çalışmanın
amacı hastanede yatan kalp yetersizliği olan hastalarda uyku kalitesinin
öngördürücülerini saptamaktır.
Çalışmaya 68 hasta (47 erkek, 21 kadın) dahil edildi. Bu hastalarla ilgili
demografik veriler alındı ve uyku kaliteleri değerlendirmek için Pittsburgh Uyku
Kalite İndeksi (PUKİ) ile kullanıldı.
Hastaların %77 si (n:53) kötü uyku kalitesi gözlendi. Global PUKİ skoru 2-20
arasında izlendi.
Uyku kalitesi ile istatiksel anlamlı değişkenler yaş(p:0.035), NT-pro BNP (p<
0.001), kalp yetersizliği süresi (p: 0.002), hastaneye yatış sayısı (p< 0.001), sol
ventrikül ejeksiyon fraksiyonu (p: 0.028), hastanede kalma süresi (p<0.001), sodyum
seviyesi (p:0.006), kreatinin seviyesi (p:0.014), beden-kitle indeksi (p<0.001) and
E/e' oranı (p<0.001) olarak bulunmuştur. Stepwise lineer regresyon analizi
kullanıldığında uyku kalitesi ile ilgili dört öngördürücü ortaya çıkmıştır ve bunlar
NT-proBNP seviyesi, kreatinin level, hastanede yatış sayısı ve beden kitle indeksidir.

Anahtar kelimeler: kalp yetersizliği, uyku kalitesi
viii

ABSTRACT

Assesment Of Association With Sleep Quality And Parameters Of Heart
Failure İn Patients With Heart Failure
Recep Kurt, Department of Cardiology, Sivas 2015, 88 page

Sleep disorders are common among patients with chronic heart failure, and it can
have a significant effect on patients’ daily activities as well as their health. The
purpose of this study was to assess sleep quality and its predictors in hospitalized
patients with chronic HF.
68 patients (47 male and 21 female) with heart failure enrolled to the study.
These patients completed a demographic questionnaire, and their sleep quality was
measured using the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI).
Seventy-seven percent of patients (n = 53) reported poor sleep quality
(PSQI>5). The range of global PSQI scores was 2–20.
A significant relationship was found between PSQI scores and patients’ age
(p:0.035), NT-pro BNP (p< 0.001), duration of heart failure (p: 0.002), number of
hospitalizations (p< 0.001), left ventricular ejection fraction (p: 0.028), length of
stay in hospital (p<0.001), sodium level (p:0.006), creatinin level (p:0.014), body-
mass index (p<0.001) and E/e' ratio (p<0.001). Four predictors of sleep quality were
identified using regression analyses with stepwise methods, and these are NT-
proBNP level, creatinin level, number of hospitalizations and body-mass index.

Keywords: heart failure, sleep quality
ix

İÇİNDEKİLER

TEŞEKKÜR .............................................................................................................. vi
ÖZET ......................................................................................................................... vii
ABSTRACT ............................................................................................................. viii
İÇİNDEKİLER ......................................................................................................... ix
KISALTMALAR ..................................................................................................... xii
ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................ xiii
TABLOLAR DİZİNİ .............................................................................................. xiv
1. GİRİŞ VE AMAÇ .................................................................................................. 1
2. GENEL BİLGİLER ............................................................................................... 2
2.1. Kalp Yetersizliği Tanımı ................................................................................... 2
2.2. Kalp Yetersizliğinde Tanımlayıcı Terimler ...................................................... 2
2.2.1. Ejeksiyon Fraksiyonu Düşük ve Ejeksiyon Fraksiyonu Korunmuş
Kalp Yetersizliği ....................................................................................... 2
2.2.2. Akut ve Kronik Kalp Yetersizliği .............................................................. 3
2.2.3. Kalp Yetersizliği Tanısı ............................................................................. 3
2.3. Epidemiyoloji .................................................................................................... 4
2.4. Etiyoloji ............................................................................................................. 5
2.5. Kalp Yetersizliği Tanısı .................................................................................... 6
2.5.1.Belirti ve bulgular ....................................................................................... 6
2.5.3. Kalp Yetersizliği Tanısı Algoritması ....................................................... 12
2.6. Kalp Yetersizliği Prognozu ............................................................................. 12
2.7. Kalp Yetersizliği Tedavisi............................................................................... 14
2.8. Uyku ................................................................................................................ 15
2.8.1. Uyku Tanımı ............................................................................................ 15
2.8.2. Uykunun Fizyolojisi ................................................................................. 16
x

2.8.3. Uykunun Evreleri ..................................................................................... 17
2.8.3.1. Hızlı Göz Hareketlerinin Olmadığı Uyku (NREM) .......................... 17
2.8.3.2. Hızlı göz hareketli uyku (REM) ........................................................ 18
2.8.4. Uykunun fonksiyonları............................................................................. 19
2.8.5. Uykuyu etkileyen faktörler ...................................................................... 21
2.8.6. Uyku kalitesi ............................................................................................ 22
2.8.7. Uyku Bozuklukları ................................................................................... 22
2.8.7.1. Birincil Uyku Bozuklukları ............................................................... 23
2.8.7.1.1. Dissomnia .................................................................................... 23
2.8.7.1.2. Parasomnia ................................................................................... 25
2.8.7.1.3. Başka Ruhsal Bozukluklara Bağlı Uyku Bozuklukları ................ 25
2.8.7.1.4. Diğer Uyku Bozuklukları ............................................................. 26
3. GEREÇ VE YÖNTEM ........................................................................................ 27
3.1. Çalışmanın Şekli ............................................................................................. 27
3.2. Olgu Seçimi ..................................................................................................... 27
3.3.Çalışmanın Amacı ............................................................................................ 28
3.4. Veri Toplama Araçları .................................................................................... 28
3.4.1. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ve Değerlendirilmesi ............. 28
3.4.2. Ekokardiyografi........................................................................................ 31
3.4.3. Kan Testleri .............................................................................................. 31
3.4.4. Veri Toplama Araçlarının Uygulanması .................................................. 31
3.5. Verilerin Değerlendirilmesi ............................................................................ 31
4. BULGULAR ......................................................................................................... 32
4.1. Hastaların Temel Klinik Özelliklerinin Karşılaştırılması ............................... 32
4.2. Hastaların Kantitatif Klinik, Biyokimyasal ve Ekokardiyografik
Değişkenlerinin Karşılaştırılması................................................................. 33
4.3. Hastaların Uyku Kalitelerinin Değerlendirme Sonuçları ................................ 34
4.3.1. Hastaların Subjektif Uyku Kalitelerinin Cinsiyete Göre Dağılımı .......... 34