Istanbul Ansiklopedisi, cilt 5. Bayrampaşa - Boğaziçi

585 Pages·1961·11.18 MB·Turkish

by  Koçu R.E.

ISTANBUL
ANSİKLOPEDİSİ
039.9435
KOÇ
1961
İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ
Boffaxkrsrn Kalesinde Halil Paşa Kulesi ve sAhU kapı
Resini: Sabiha Boacalı
Bu cüdi, bana hazîneler değerinde hatıralar ve notlar tevdi etmiş olan Üsküdarlı halk şAiri VAsif
Hoca nâmı ile mâruf fazilet timsâli insan rahmetli Vâsıf Hiç ile asil ve necîb dostum, meelekdaşım,
bu ansiklopedide kalem arkadaşım muallim ve edîb merhum Ali Nûzhet GökseTin aziz hâtıralarına
ithaf ediyorum. r, r.
İSTANBUL
ANSİKLOPEDİSİ
1STANBULUN: CAMİ. MESCİD, MEDRESE, MEKTEB. KÜTÜPHÂNE. TEKKE. TÜRBE. KİLİSE.
AYAZMA. ÇEŞME. SEBİL. SARAY. YALI. KONAK. KÖŞK. HÂN. HAMAM. TİYATRO. KAHVEHANE,
BÜTÜN YAPILARI... DEVLET ADAMI. ÂLİM. ŞÂİR. SANATKÂR. İŞ ADAMI. HEKİM. MUALLİM.
HOCA. DERVİŞ. PAPAZ. KEŞİŞ. MECZUB, NEVCİVAN. NİGÂR, HANENDE. SAZENDE, ÇENGİ. KÖ­
ÇEK. AYYAŞ. DERBEDER. PEHLİVAN. TULUMBACI. KABADAYI. KUMARBAZ. HIRSIZ. SERSE­
Rİ. DİLENCİ. KAATİL.. BÜTÜN ŞÖHRETLERİ. DAĞI. BAYIRI. SUYU. HAVASI. MESİRE YERLERİ.
BAHÇELERİ. BOSTANLARI. VE İLÂH.. BÜTÜN TABİAT GÜZELLİKLERİ VE COĞRAFYASI... SO­
KAKLARI. MAHALLELERİ. SEMTLERİ YANGINLARI. SALGINLARI. ZELZELELERİ. İHTİLÂLLERİ.
CİNAYETLERİ VE DİLLERE DESTAN OLAN AŞK MACERALARI.. İSTANBUL HALKININ DEVİR
DEVİR ÂDET. AN’ANE. GİYİM VE KUŞAMI... İSTANBUL ARGOSU. İSTANBULA AİT RESİMLER.
ŞİİRLER. KİTAPLAR. ROMANLAR. SEYAHATNAMELER... İSTANBULA GELMİŞ YABANCI ŞÖH­
RETLER
REŞAD EKREM KOÇU
Bu cildde: Sâim Turgud AKTANSEL, Sermed Muhtar ALUS. Muzaffer ESEN. Ah Ntehet GÖKSEL.
İhsan HAMAMİOĞLU. Vâsif HİÇ. Reşad MİMAROĞLU. Abdûrrahım CAbır VADA ve Mahmud YESÂRİ
merhumlar ile Mehmed AU AKBAY. Ekrem Hakkı AYVERDİ. Hakkı RAıf AYYILDIZ. Nihad Sâmı ΒΛ-
NARLI, Nâşid BAYLAV. Şükrü Nâil BAYRAKDAR, Salamon J BECERANO, Reşad BEYATLI. Ah ÇA-
Mİç. Münir Süleyman ÇAPANOĞLU. Mehmed ÇARIKLI. Fahri DUNGELF.N. H Basri ERK. Semâvt
EYİCE. Celâleddin GERMIYANOĞLU. Hakkı GÖKTÜRK. İhsan HINÇER. Tevfik KARKAN. Hüsnü
KINAYLI. Mehmed KOÇU. Muhiddin NALBANDOĞLU, Saadi Nâzım NIRVEN. Aysel ÖZ T Yılma*
ÖZTUNA. Kevork PAMUKCİYAN, Reti’ Cevad ULU-NAY. Kerim YL’ND kalem arkadaşlığı etmişler
Sabiha BOZCALI, Behçet CANTOK. Osman Zeki ÇAKALOZ. Neeih İZMİROĞULLARL Büiend ŞE-
REN. Kemal ZEREN, F. A.. Hüsnü resim, harita, kroki ve planlan yapmışlardır
SU resim. 58 plân, harita, yası. nota. 4 yaprak aaeUn dışı restas.
BEŞİNCİ CtLD
BAYRAMPAŞA MEDRESESİ — BOĞAEİÇİ DENİŞ HAMAMLARI
Reşad Kkreaa Kaça re Mehasat AR Akhay
İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ
ve Neşriyat KoDekSif ŞMaH
İSTANBUL İMİ
Yabancı dillere terceme hakkı ve tûrkçe baskı hakkı yalnız Reşad Ekrem Koçu'nündür.
NURGÖK VE HÜSNÜTABİAT MATBAALARINDA BASILMIŞDIR.
Bebekde Hallmpaşa Yalısı
(Resim: Böİend $eren)
B
şı iken Hanzâde Sultanla evltmdl$nde» Sul­
tanına ikaametlertne tahsis edilen bir miri
sarayda mülâki olduğu muhakkaktır. Dör­
düncü Mehmed zamanında namlı vezirlerden
Melek Ahmed Paşa ile Derviş Paşa bir ara
bu sarayda oturmuşlardır. 60-70 odalı bü­
BAYRAMPAŞA MEDRESESİNDE KUR
yük bir ahşab yapı olup Köprülü Mehmed
ŞUN tOBSlZtlOl VAK’ASl — Hayır eser­
Paşa zamanında 1660 da cehennemi Ayazma
lerinim kubbeleri üzerinden kurşun hırsızlı­
kapusu yangınında yandığı söylenebilir.
ğı mel’anetinin ilk örneklerinden olan bir
vak'adır; Sinoblu Mustafa adında bir şaki BAYRAMPAŞA YALISI — On yedin
1900 yılı Nisan ayında üç nefer ayakdaşı ile ci asrın büyük ve mükellef yalılarından bi­
beraber Hasekide Bayram Paşa Medresesi­ riydi. o asrın adamı müverrih Fındıklı Meh­
nin kubbelerinden götürebilecekleri kurşun med Ağanın bir kaydından Üsküdann Kuz­
sökmüşler, fakat yolda hallerinden şübhele- guncuk tarafında bulunan bu yalının 1661
nen zâbıta tarafından çevrilince silâhla kar­ de Kara İbrahim Pasa adında bir veririn
şı koymuşlar, müsademede Mustafa yaralan­ mülkü olduğunu öğreniyoruz:
mış ve ayakdaşları ile beraber yakalanma­ < Hicri 1092 senesi Cemâziyelâhirinin
dır. Şeririn akıbeti hakkında bilgi edinile­ üçüncü Perşembe günü (M. 21 Haziran 1681)
medi. Dördüncü Vezir Kara İbrahim Paşa kendiri­
Bibi: Zamanın Gazeteleri nin Kuzguncuk yanındaki Bayrampaşa Ya­
BAYRAMPAŞA SARAYI — Yerini ke­ lısına padişahı (Dördüncü Sultan Mehmed)
sin olarak tâyin edemedik; Avaâofya ile Sa­ davet etti ve bir ziyafet verdi; o gün ikindi
rayın Cankurtarandaki Otluk Kapusu ara­ vakti gök gürlemeleri ve şimşeklerle bir tû-
sında uzanan· sâhada olacaktır, On yedinci fan oldu, ardından kaz yumurtası büyüklü­
asrın şn büyük ve mükellef saraylarından ğünde dolu yağıb bütün şehrin üstünü ve
biri idi; mirî saraylardan idi, fakat Bayram kırlan kış mevsimi gibi ağarttı. îç ağalarına
Paşa tarafından yaptırılıp paşanın ölümün­ mahsus bir sandal Bayrampaşa Yalısının ke­
den sonra mı hâzineye intikal etmişdir, yok­ narına vurup parçalandı Karadenisden gelen
sa aslında hâzine malrolup içinde bir zaman­ bir odun şaykası da (karşıda) Beşiktaş önün­
de yelken kapatıp battı».
da Bayram Paşa oturmuş ve sarayın adına
nisbetle anılmasını sağlayacak tâdılât mı Ayni müverrih beş yıl sonraki olaylar
yapmıştır kesin bir şey söylenemez. Bayram arasmda bu yahnin m'r’ye intikal etti ini ya­
Paşanın daha Yeniçeri Ocağında Tumacıba zarak bir vak’a naklediyor;
BAYRAM ŞAH — 28l0 — İSTANBUL
«Hicrî 1 Şaban 1097 Pazar günü (23 ber evlâdı denildi, şehzâdeler hocalığından
Mayıs 1686) Dördüncü Sultan Mehmed ka­ çıkarılmakla iktifa olundu».
yık ile İstavrozdan Üsküdara gelirken Üskü- Bibi: Silâhdar Tarihi, i ve U.
darda Kara İbrahim Paşadan alınmış olan BAYRAM ŞAH — Onyedinci asır orta­
mirî Bayrampaşa Yalısının çayırına at bağ­ larında yaşamış Balat çingenelerinden nam­
lanmış olduğunu gördü ve gazaba geldi, ya­ lı bir köçek oğlan; kardeşi Memiş Şah ile
lının ustasını (muhâfızlarmm zâbitini) ge­ birlikde «âfitâb misâl» güzelliği ile meşhur
tirip: olub Ahmed Kolu adındaki oyuncu kolunun
rakkaslarından imiş (B.: Ahmed Kolu); ha­
— Kâfir!. benim tahtıma at bağlatır­
yatı hakkında başka kayda rastlanamadı (B.:
sın!.. diye katlini emretti.
Köçekler).
Adam:
BAYRAM TOPU — Ramazan ve Kur­
— Pâdişâhım atları bağlayan şehzâdeler
ban bayramlarının ilânında, ve bayram gün­
hocası Seyyid Feyzullah Efendidir, ben ba­
leri beş namaz vaktinde atılan toplara veril­
şımdan korkarım diye izin vermedim, Efen­
miş isimdir; bayramlarda top atılması ne za­
di ben pâdişâhımdan izin aldım, söz gelirse
mandan kalmış bir an’anedir tesbit edileme­
cevabını ben veririm dedi, ısrar edince sus­
di; söylenile gelen bir kadim olduğudur; İs­
tum, kabahatim yok, bir avuç kanuni bağış­
lâm âleminde ilk top kullanan Osmanlılar
la!.. diye feryad etti, cellâd eline verilmişken
olduğuna göre İstanbulini fethi ile başlamış
af edildi, ancak bostancılar ocağından tard
olabilir. Topların nerelerde bulunduğu ve
edildi:
kaç top olduğu da kesin olarak bilinmiyor;
«Padişah Feyzullah Efendinin katlini
hicri 1218 (Milâdî 1803) tarihli bir vesika
ferman etti. Ona da ulemâdan ve Peygam­
o yıl Ramazanında mevcud toplara 11 top
daha ilâve edildiğini bildiriyor. Hicrî 1258
(M. 1842) tarihli bir vesika da Istanbulda
beş bayram topu bulunduğu yazılıdır. Za­
manımızda bayram toplan Üsküdarda Seli-
miyede, Dolmabağçede ve Bayazıda Üniver­
site bağçesinden atılır (B.; Bayram).
Yalnayak abâpûş yokken tek pulum
Gece yarısında çalındı kap am
Durmasın atılsın bayram toplan
Kaçub gelmiş Aşıkına mahbûbum
Ali Çamlç
Vahşetin terk İdiib geldi o Ahû
Haşre kadar sürsün bu gece y&hfi
Bin bir p&re atub bayram topunu
Aguuşİ visÂle çekdlm o şûhu
Ali Çamlç
Bibi.; M- Z. Pakalın, Os­
manlI Tarih deyim ve te­
rimleri.
BAYRAM YERLERİ—
tstanbulda bayram yerle­
rinin kurulması, bir müs-
lüman Türk an’anesi ola­
rak büyük şehrin fethi ile
başlamışdır. En eski bay­
Bayram Şah ram yerlerinin Fatihde
(Besim: Babiha Bozcalı) Karaman Çarşısı boyu,
ANSİKLOPEDİSİ - 2311 - BAYRAM YERLERİ
Vefâ Meydanı (zamanımıza kadar intikal et­ Süvar oldukça hûban rûzigâra hükmlder guyâ
memiş Istanbulun en büyük ve şenlikli mey­ Dönüb her tahtal doolaab bir tahtı sulaymâna
danı idi) ve At Meydanı olduğunu onyedinci Şâkir (XVU1. asır)
asrın büyük şâiri Şeyhülislâm Yahya Efen­ Her güzel doolaaba binmiş bir içim sudur hetuan
dinin bir gazelinden öğreniyoruz: Yahya (XVIL asır)
Salınsun id irişdi yine hûbânı Stanbulun Onsekizinci asır şâirlerinden Samı de
Yine ârâste olsun Karaamânı Stanbulun bayramyeri salıncakları için:
Safalar kesbidüb uşşak olunsun merhaba yeryer Bi karar oldu salıncak gibi kalbi uşşak
Vefâ Meydânına gelsün civânânı Stanbulun İdgehde salınıb seyre çıkınca hûbam.
Semendi nâz ile yükrek civanlar seyre çıks unlar diyor.
Piir olsun hûblerle At Meydânı Stanbulun Eski Istanbulun bayram yerlerinin bir
Eski bayram yerlerinin fevkâlâde rağ­ tasvirini de Mehmed Âkifin <Bayram> adın­
bet gören eğlencesinin de gaayet büyük dön­ daki manzumesinde buluyoruz:
me dolablar olduğu anlaşılıyor; bayram yer­ Birinci gün hava bir parça nâ müsâiddi.
lerinde atla dolaşan veya dönme dolaba bin­ İkinci gün açıhp sonra pek güzel glttL
miş olan mahbub civanlar şânmda şâirlerimi­ Dedim kİ: <Fâtihe çıksam yavaşça, bir yanda
zin güzel tasvirleri vardır: Dumb o âlemi seyreylesem de meydanda.
Ziyaret etsem ehlbbâyı sonradan., hoş olur.
îd gelüb varalım doolaaba dilber seyrine
Bütün gün evde oturmak ne olsa boş olur».
Görelim âyînei devran ne suret gösterir
Bu arzuyi tenezzüh gelince artık ben
(Bâki (XVI. asır)
Dururmuyum? Ne gezer! fırladım hemen evden.
Binüb doolaaba her bir çıâhi tâbânı Stanbulun Gelin de bayramı Fâtihde seyredin, zira
Yahya (XVH. asır) Hayâle, hâtıra sığmaz o hercü merci safi
tslanbnlda bir bayram yeri
(Münif Fchlmin kompozisyonundan B* Cantok eli ile)
BAYRAM YERLERİ - 2312 - İSTANBUL
Kuoakda gezdirilen bir karış çocuklardan — Hay hay!.
Tutun da tâ dedemiz demlerinden arta kalan Hemen o kız da salıncakçının mürüvrtine
Birer asır yaşamış kad hâmidegâna kadar Katıldı ağlamayan kızların şetaretine
Büyük küçük bütün efrâdı belde boy boy var. Ahmed Rasim Mâlumat’a yazdığı şehir
Adım başında kurulmuş beşik salıncaklar mektublarından birinde, bir Ramazan bay­
İçinde darbuka, deflerle zilli şakşaklar. ramı münasebeti ile zevk erbabının nerelere
Çoluk çocuk birer onluk verlb de girmek için gideceğini söylerken ikinci Abdülhamid dev­
Nöbetle bekleşiyorlar aceb İçinde ne var? rinin bayram yerlerini şöylece sıralıyor:
•Caponyadan gelen insan suratlı bir canavar!» «Etfâli şehir icrâyi sürürü sur maksadı ile
Gaçin. sırayla çadırlar, önünde her birinin Sultanmehmcd (Fâtih), Sultanahrned, Şeh-
Diyor: «Kuzum girecek varsa, durmasın, girsin». zâdebaşı, Yenibağçe, Cinci Meydanı semtle­
Bağırmadan sesi bitmiş ayaklı bir ilân. rinde dah dah süvar olmağa..» diyor. O devir
•Alın gözüm, buna derler... sedası her yandan.. içih îstanbulun pek çok bayram yerini unut­
Elektrikçilerin keyfi pek yolunda hele. tuğu meydandadır. Bir başka yazısında da
Gelen yapışmada bir o saplı tele. bayram yerlerinden şu krokiyi çiziyor: «Fa­
Terazilerden adam eksik olmuyor, birisi tih salıncakları, dönme dolabları, Felek’in
İnince binmede artık onun hemşerisi; Karakaçanı, Topal Kirkorun bakla kırı bey­
•Hak okka çünkü bu kantar, frenk icâdı gram giri, Cinci Meydanındaki atlıkaraca, Üçbıyık
Değil, dlremleri dörtyüz. hesabda şaşmaz adam·. Haralambonun lâtarinası, Lehlinin panora­
— Muhallebim ııe de kaymak!.. ması, kuşlokumcular, revaniciler, lokumcu-
— Şifalıdır macun!.. lar, şekerli fırıldak çeviren Hacı Baba..».
— Simid mi istedin ağa?.. Mahfil mecmuasında Tahir-ül Mevlevi
— Yokmuş onluğum, dursun... de şunları yazıyor:
O başda koskunu kopmuş eğerli düldüller «îstanbulun Fâtih, Sultanahrned, Kadır­
Bu başda paldımı düşmüş semerli bülbüller. ga ve Saray Meydanı gibi geniş sahâları es­
Baloncular, hacı yatmazcılar, fırıldaklar, kiden bayram yeri ittihaz edilmişdi. Oralara
Horos şekerleri, civ civ öten oyuncaklar.. gelen çocuklar asla salıncaklarda sallanırlar,
Sakında atlı karınca, solunda tahtırevan dönme dolablarda yükselib alçalırlar, mihve­
bir sürü çekçek, tepende çifte kolan ri etrafında devr iden atlıkaracalarda döner­
Koşan, gezen, oturan, mâniler düzüb çağıran ler, atla, merkeble, hatta deve ile meydanda
Davullu zurnalı «dans!» eyleyen, koşub bağıran gezerler, çadır dahilinde teşhir edilen sağ ve
Bu kâinâtı sürürün içinde gezdikçe canlı (!) bazı mahlûkaatı seyrederler, yine
Çocukların tarafmdaydı en çok eğlence. çadır altında icrayı sanat eyliyen seyyar ti­
Güzelce süslenerek desti nâzı mâderle yatroları temâşâ eylerler, üstünde pilâv, şer­
Birer çiçek gibi nevvâr olan bebeklerle bet diye renkli su, dondurma yerine soğuk
Gelirdi safhayı mevvâcı îyde başka hayat un ezrmesi satılan tablalardan yerler, içerler,
Bütün sıırûru şetâretti gördüğüm harekât. ve kâsesi onluğa verilen aşûre kâselerini çe­
Onar parayla biraz sallan»rdılar.. derken virmek suretiyle küçükden kumara teşvik
Dururdu: «Yandı!.· sadâsiyle türküler birden. edilirlerdi. Rengârenk bir manzara arz eden
— Ayol demin daha yanmışdı. a herif sen de.. o meydanlar, metâını satan esnafın bağrış­
— Peki kızım azıcık fazla sallanırsın sen de. maları ile salıncaklardaki çocukların çaldık­
Fakat bu levhâi handâne karşı pek yaşlı ları darbuka ve zilli maşalardan, küçüklerin
Bir İhtiyar kadının koltuğunda, gür kaşlı öttürdükleri dilli düdüklerden, on paralık
Uzunca saçlı güzel bir kız ağlayub duruyor. macun alınca hafif bir gezinen macuncuların
Gelen geçen «bu niçin ağlayor?. diyüb soruyor. klarinetlerinden, başı tilki kuyruklu zencile­
— Yetim ayol bana evlâd belâsıdır bu acı rin kabaklarından, ayı, maymun oynatan
Çocuk değil mi. «salıncak· diyor.... kıbtilerin pulsuz defterinden, oyuncakçıla­
— Salıncakçı!. rın trampete, kaynana zırıltılarından vesâi-
Kuzum bir az da bu binsin, ne var, sevâbına say.. reden çıkan seslerin inzimâmından mahşeri
Yetim sevindirenin ömrü çok olur esvât hâlini alırdı».
ANSİKLOPEDİSİ — 2313 - BAYRAM YERLERİ
İstanbul Ansiklopedisinin kaybettiği bü­ başlarına baş örtüsü örtmüş on oniki yaşın­
yük kalem arkadaşı rahmetli Sermed Muh­ da kabacalan, büyük adam bozuntusu, ceket,
tar Alus da bize tevdi ettiği notda şunları yelek, uzun pantalonlu, omuzlara devrik ya­
yazıyor: kalı gemici esvablı, parlak düğmeli, ruşdiye
«îstanbulun muhtelif semtinde büyük­ setreli oğlan çocuklar. Bunlar bayağı türkü­
lü küçüklü bayram yeri vardı. Meselâ Şehre- leri söylemez. «Çâre bulan olmadı bu yâra-
mininde Hastahâne Çayırı, Edirnekapusun­ ye», «Gel elâ gözlü efendim yânıma» gibi
da kale dışı, Unkapanı Meydanı, Kastmpaşa- ağır şarkılardan, «Güvercinim beni sever».
da Beyoğlu yamacındaki hâli arsa, Beşiktaş- «Nâlei cangâhı canan duymuyor» kılıklı,
da Köyiçi yakınındaki arsa, Üsküdarda Do­ edalı kantolardan gayrisine rağbet etmez
ğancılar Meydanı, Kadıköyünde Mısırlıoğlun- «Şâyed Fatihdeki bayram yerme gidili­
daki arsa.. yorsa Saraçhânebaşındaki üstü ve etrafı ka­
«Buralara şeker bayramının üç günü, palı saraçlar çarşısına dalınıp sonra ığri büğ­
Kurban bayramının dört günü salıncaklar rü. dap daracık sokaklardan geçilip nihayet
kurulur, yiyecek içecek satıcıları üşüşür, ço­ Fâtihde, camiin yanındaki meydana vanlır.
cuklar dolar idi. Fakat îstanbulun en başda Orası mahşer gibidir. Atlı karıncalar, dönme
gelen, en civcivli olan bayram yerleri iki ta­ dolablar, kayık salıncaklar, güc. kuvvet de-
neydi: Fatih ve Cinci Meydanları. İkisinin neyici âletler, manyetolu elektrik kutusu,
arasında hareket noktası ve mola yeri olan balyozla vurulup havaya çıkarılan demir,
Bayazıd Meydanı. avuçla sıkılacak dereceli kabza, çekilip uza­
«îstanbulda köhneleşmiş, birer tarafa tılacak esnek lâstik, çeki taşı.
çekilmiş ne kadar lando, fayton, brıçka varsa «Kösede bucakda nişan atma, deniz ay­
ortaya çıkar, öküz arabalarına, sırık araba­ gırı. Hindistan canavarı. Afrika ejderhâsı,
larına tenteler gerilerek, şilteler konarak çe­ beş bacaklı buzağı, canlı kesik kafa baraka­
ki düzen verilir, hepsine şıngır şıngır şıngır­ ları.
dayan çıngıraklar takılır, aralarına bir alay «Yer yüzünde abur cubur ne varsa hep­
sürücü beygiri, merkeb, palan vurulmuş ka­ si mevcud ve bunlan satan hadsiz, hesabsız
tır da katılır. satıcı: vaş yemişçiler, kuru yemişçiler, şe­
«Çocuklar, kız ve erkek karışık, bu ara­ kerciler. şerbetçiler, mahallebiciler, aşureci-
balara balık istifi gibi dolarlar; Bavazıddan ler. dondurmacılar, hatta turşucular.
Fatihe veya Cinci Meydanına doğru yolu tu­ «Sorira: — Ne alırsan yirmişer paraya!.
tarlar; bu arabalar, hayvanlar bayram müd- Caba mallar yirmişer paraya! diye makamlı
detince sabahdan akşama kadar durub din­ makamlı nağmeleri tutturmuş mezad malcı
lenmeden çocuk taşırlardı. acemler; Eyyub oyuncakçıları, baloncular
«Arabacılar Bavazıddan Fâtihe vahud «Bavazıddan Cinci yolu tutuldu ise, Car-
Cinciye götürme ücreti olarak 20 paraya fit; şıkapusu. Divanvolu boyunca gidilip Çen-
fakat renk renk uçurtma kâğıtları ile, kırmı­ ber lit aşın karşısından sapılır, Fazlipaşa Yo­
zı bayraklarla sırıkları süslü olanlara kuruş kuşundan inilirdi.
vermeden oturulmaz. «Cinci Meydanının ayn bir hususiyeti
«Araba caddeyi tutunca çocuklar sevine vardı: Tiyetro. canbaz, hokkabaz çadırları.
çığlıkları, yaygaraları, alaala heyleri arasın­ Bu çadırların kapusunda trombon, klarnete,
da türkülere girişirler, kırık dökük, külüstür zilli davuldan mürekkeb bir mızıka kulak
arabadakilerle süslü arabadakilerin âhenk- zarlarını patlatıp durur. Çığırtkanların sesi
leri farklı. Evvelkilerde efkarü fıkaarâ ço­ ayyûka çıkar:
cukları. <Karga da seni tutanm aman». «En­ — Başlayor!. başlayor!. kanto, komedya,
tarisi ala benziyor». «Cildallı», «Arabadan dram, pantomima!, asker, çocuk kırk para,
atladım ben». «Oğlan kolunu da saltaya» gibi başı bozuk iki kuruş!..
kenar mahallelerin harcı âlem türkülerini — Dünyanın en birinci canbazları, pe-
çınlatır. İkincilerde toz penbesi, hava mâvisi. rcndebazları, palyaçoları burada!, seyri pa­
kanaryi sarısı elbiseler giymiş kız çocukları. rayla değil, asker çocuk kuruşa, başıbozuk