İnsanlığın Mahrem Tarihi

482 Pages·2010·13.972 MB·Turkish

by  Theodore Zeldin

THEODORE ZELDIN
Londra’daki Biıkbeck College’da ve Oxford’daki Christ Church’te
öğrenim görmüş olan Theodore Zeldin, Oxford St. Anthony’s Col­
lege’da öğretim üyeliği yapmaktadır. Wolfson Tarih Ödülü’ne
layık bulunmuş, Avrupa Akademisi üyeliğine seçilmiş ve Ma­
gazine Littéraire tarafından günümüzün en önemli yüz dü­
şünüründen biri olarak gösterilmiştir. A History of French Pas­
sions (Fransız Tutkularının Tarihi), The French (Fransızlar),
Happiness (Mutluluk) ve The Listener (Dinleyici) adlı kitapların
yazarıdır.
Ayrıntı: 227
"Ağır" Kitaplar Dizisi: 2
İnsanlığın Mahrem Tarihi
Theuıinre Zeldin
Kitabın Özgün Adı
An Intiınate Hislııry af Hıımanıty
İngilizce’den Çeviren
ElifOzsayar
Yayıma Hazırlayan
Özden Arıkan
Düzelti
Sibel Türkmenoğlu
S İnclair-Stcvcnson/1994
basımından çevrilmiştir.
© 1994 by Theodorc Zeldin
Bu kitabın Türkçe yayım haklan
Onk Ajans aracılığıyla Aynntı Yayınlan'na aittir.
Kapak illüstrasyonu
Sevinç Allan
Kapak Tasarımı
Orhan Deliorman
Kapak Düzeni
Gökçe Alper
Baskı ve Cilt
Mart Matbaacılık Sanatları 10 212) 321 23III) fPbx)
Merkez Mab. Burcu Sok. 6II Kâğıthane-İslaııbul
Birinci Basım I99H
İkinci Basım 2000
Üçüncü Basım 2003
Dördüncü Basım 2010
Baskı Adedi 2000
ISBN 978-975-539-574-6
Sertifika No.: 16061
AYRINTI YAYINLARI
Hobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No: 3 Eminönü - İstanbul
Tel.: [phone] - 01 - 05 Faks: (0212) 512 15 11
www.ayrintiyayinlari.com.tr & [email protected]
Theodore Zeldin
İnsanlığın
Mahrem Tarihi
O
AYWT1
AĞIR” KİTAPLAR DİZİSİ
KİTLU VE İKTİDAR AÇIKLAMALI DÜZÜLKE
EHas Canetti Çok Boyutlu Bir Macera
RUJ LEKESİ Edwin A. Abbott
Yirminci Yüzyılın Gizli Tarihi METİN ÇÖZÜMLEMELERİ
Oreii Marcus Yasemin C. Inceoğfu de Nehahat A. Çomufc
BİZİ BİZ’ YAPAN HİKÂYELER Dişillik. Güzellik ve Şiddet Sarmalında
Kendimizi Yaratma Özerine Bir Deneme KADIN VE BEDENİ
William Lowell Randall Yasemin C. İnce oğlu de A. Kar
MARKSİZM. AHLAK VE AVRUPA FİKRİ
TOPLUMSAL ADALET An filany Pagden
H. ü. Pefftr
ÇİÇEKLERİN KÜLTÜRÜ
İMPARATORLUK Jack Gatkly
Michael Hıtrdt &. Antonio Negn
DİSİPLİN
Askeri İtaat üretiminin Sosyolojisi ve Tarihi
IJIrich Brockling
HEP YUVAYA DÖNMEK
Ursula K. Li'Gıtm
AHLÂKİ PROTESTO SANATI
Toplumsal Harekelerde Kültür.
Biyografi ve Yaratıcılık
James M. Jasper
KAMUSAL İNSANIN ÇÖKÜŞÜ
Richard Senneft
CAZ KİTABI
Ragtimc'dnn Fusion ve Sonrasına
Joachim-Entst Serendi
KURTLARLA KOŞAN KADINLAR
Vahşi Kadın Arketipine Dair Mit ve öyküler
Clarissa Pinknla Estes
CİNSELLİĞİN TARİHİ
Michel Foucault
SEKS İSYANLARI
Toplumsal Cinsiyet.
Başkaldırı ve Rock'n'roll
Siman Reynolds de Jov Press
SÜRÜDEN. DEVLETE
Toplumsal Bağ Üzerine
Psikannlitik Deneme
Eugtnc Enriquez
ÇOKLUK
İmparatorluk Çağında Savaş ve Demokrasi
Michael Hardı de Ani un to Negri
BİR AHLÂK KURAMI
Genel Etik & Bir Ahlâk Felsefesi &
Bir Kişilik Eliği
Agnes Helter
MUTFAK SAVAŞI
Damak Zevkinin Jeopolitiği
Christian Soudan
İKTİSADİ ADALET VE DEMOKRASİ
Rekabetten İşbirliğine
Robin Hahnel
TARİH BOYUNCA KF.NT
Kökenleri, Geçirdiği Dönüşümler ve Geleceği
Lewis Mumford
İçindekiler
I. İnsanların üst üste umutsuzluğa kapılması; sonra yeni
insanlarla karşılaşarak ve yeni bir gözlük takarak kendilerini
toparlamaları.........................................................................................11
II. Kadınlarla erkeklerin ilgi çekici konuşmalar yapmayı
zamanla öğrenmesi..............................................................................31
III. Köklerini araştıran insanların, yeterince derinlere bakmaya
ancak başlaması...................................................................................51
IV. Bazı insanların yalnızlığa bağışıklık kazanması.............................62
V. Yeni aşk biçimlerinin icadı................................................................79
VI. Mutlak sanatındaki ilerlemenin seksteki ilerlemeyi geride
bırakmasının nedenleri........................................................................92
VII. Erkeklerin kadınlara ve diğer erkeklere duyduğu arzunun
yüzyıllar içinde şekil değiştirmesi..................................................112
VIII. Saygı görmenin, kudretli olmaktan daha arzulanır hale gelişi... 134
IX. Emir vermekten de almaktan da hoşlanmayanların,
arabuluculuk için uygun adaylar oluşu...........................................149
X. İnsanların, korkularından kurtulmak için yeni korkular icat
edişi.......................................................................................................166
XI. Merakın özgürlüğün anahtarı haline gelişi....................................183
XII. Düşmanları yok etmenin giderek güçleşmesinin nedenleri 203
XIII. Dertlerden kaçma sanatının gelişip de nereye kaçacağını
bilme sanatının gelişememesi..........................................................219
XIV. Kıraç toprakta bile merhamet bitmesinin sırrı..............................233
XV. Hoşgörünün, sorunları çözmede yetersiz kalmasının
nedenleri......................................................... 252
XVI. Tüketim toplumunun sunduğu her şeyi elde edebilmelerine,
hem de cinsel özgürleşmeye rağmen, imtiyazlı kişilerin bile
hayata bir ölçüde karamsar bakmasının nedenleri......................269
XVII. Dünyanın en kalabalık ulusu haline gelmek üzere olan
seyyahların, görmek islediklerinden başka şeyleri de
görmeyi öğrenmeleri.........................................................................293
XVIII. Kadınlarla erkekler arasındaki dostluğun bu kadar kırılgan
olması niye?........................................................................................307
XIX. Astrologlar bile kaderlerine karşı çıkıyorlar..................................327
XX. İnsanların, birkaç hayat birden yaşayacak zamanı
bulamamasının nedenleri..................................................................338
XXI. Babalar ve çocuklarının, birbirlerinden beklentileri
konusunda fikir değiştirmelerinin nedenleri.................................350
XXII. Aile kuruntundaki kriz, aslında cömertliğin evriminde bir
aşamadan başka bir şey değildir.....................................................366
XXIII. İnsanlar kendi hayal tarzlarını seçer, ama bunda tam bir
tatmin bulmazlar............................................................................. 386
XXIV. İnsanlann birbirlerine kucak açmayı öğrenişi...................................415
XXV. Kardeş ruhlar buluşunca .................................................................452
— Dizin.....................................................................................................460
TEŞEKKÜR
Bu kitap, pek çok insanın yardımı, teşviki ve desteği sayesinde yazıldı. Hayat
hikâyelerini benimle paylaşan herkese burada teşekkür etmek istiyorum; her
biri, insana duyduğum saygıyı farklı yollarla pekiştirdi. Oxford St. Anthony's
College’daki meslektaşlarım bana büyük nezaket gösterdiler ve bilgilerini
benden esirgemediler. Yazdıklarından ve söylediklerinden çok daha fazlasını
bilen, farklı ülkelerden pek çok gazeteci, bölgesel araştırmalarım sırasında
büyük bir cömertlikle bana değerli ipuçları sundular. Hayalının çok büyük bir
bölümünü kitap okumakla geçirmiş biri olarak, başka yazarlara duyduğum
gönül borcu sınırsızdır, bu kitapları bulmama yardımcı olan kütüphane ve ki-
tabevi görevlilerine de öyle. Hedef ve stratejilerini benimle paylaşarak olağan
koşullarda yabancılara kapalı olan dünyalara girmeme ve kitaplardan
öğıenilemeyecek pratik sorunları ilk elden gözlemlememe olanak veren iş a-
damları ve iş kadınlarına, gönüllü yardım kuruluşlarına, politikacılara ve ka­
mu görevlilerine teşekkürü borç biliyorum. Christopher Sinclair-Stevenson,
Claude Durand, Hugh Van Dusen, Christopher MacLehose. Jean-Bernard
Blandinier. Eric Diacon, Roger Cazalet, Andrew Nürnberg, Robin Straus ve
ayrıca Edith McMorran ile Louise Allen sayesinde bu kitabı yayımlamak be­
nim için zevk oldu. Christina Hardyment’la yaptığımız tartışmalardan çok ya­
rarlandım. Ve karım Deiıdre Wilson, her zamanki sınırsız cömertliğiyle bana
destek olup fikirler verdi. İnsanlar neden yazı yazmanın tek kişilik bir uğraş
olduğunu söylerler, doğrusu bilmiyorum.
Önsöz
Muhayyilemizde hayaletler cirit atıyor. Bu kitapta, bizi yatıştıran ta­
nıdık hayaletler, dikbaşlılığa sürükleyen tembel hayaletler ve ce­
saretimizi kıran korkutucu hayaletler hakkındaki araştırmalarımın so­
nuçları var. Geçmişin elleri hep yakamızda olsa da. insanlar geçmişe
dair düşüncelerini zaman zaman değiştirmişlerdir. Niyetim, günümüz
insanının, kendi kişisel geçmişine olduğu kadar, acımasızlıktan, yanlış
anlamalardan ve mutluluktan oluşan lopyekûn insanlık siciline de yep­
yeni bir gözle bakabilmesinin mümkün olduğunu göstermek. Yeni bir
gelecek görüşü oluşturmanın yolu her zaman, geçmişe bakışımızı ye­
nilemekten geçmiştir.
Kitaptaki bölümlerden her biri, belki size tanıdık gelecek arzuları
ve pişmanlıkları olan, öte yandan, çoktandır unuttuğumuz kökenlerden