Table Of ContentHOMERS ILIAS
GESAMTKOMMENTAR
SAMMLUNG WISSENSCHAFTLICHER COMMENTARE
HOMERS ILIAS
GESAMTKOMMENTAR
AUF DER GRUNDLAGE DER AUSGABE VON
AMEIS-HENTZE-CAUER (1868-1913)
HERAUSGEGEBEN VON
JOACHIM LATACZ
GENERALREDAKTION:
MAGDALENE STOEVESANDT
BAND II
ZWEITER GESANG (B)
FASZIKEL 1: TEXT UND ÜBERSETZUNG
KG SÄUR MÜNCHEN LEIPZIG
HOMERS ILIAS
GESAMTKOMMENTAR
HERAUSGEGEBEN VON
JOACHIM LATACZ
BAND II
ZWEITER GESANG (B)
FASZIKEL 1: TEXT UND ÜBERSETZUNG
VON
MARTIN L.WEST (TEXT)
UND
JOACHIM LATACZ (ÜBERSETZUNG)
K · G · SÄUR MÜNCHEN · LEIPZIG 2003
Die Erarbeitung des Ilias-Gesamtkommentars
wird finanziert vom Schweizerischen Nationalfonds
zur Förderung der wissenschaftlichen Forschung.
Bibliografüche Information Der Deutschen Bibliothek
Die Deutsche Bibliothek verzeichnet diese Publikation in der
Deutschen IVationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten sind
im Internet über http:fdnb.ddb.de abrufbar.
© 2003 by K. G. Säur Verlag GmbH, München und Leipzig
Printed in Germany
Alle Rechte vorbehalten. All Rights Strictly Reserved.
Jede Art der Vervielfältigung ohne Erlaubnis des Verlages ist unzulässig.
Gedruckt auf alterungsbeetändigem Papier.
Gesamtherstellung: Druckhaus „Thomas Müntzer" GmbH
99947 Bad LangensaJza
ISBN 3-598-74305-X
INHALT
Zum Text ΥΠ
Abk rzungen und Siglen ΥΠ
Orthographisches (ORTH) X
Vorbemerkung zur bersetzung XVH
Dias 2 (Text und bersetzung) l
ZUM TEXT
Der vorliegende Text wurde aus Martin L. Wests Ilias-Edition in der Bibliotheca
scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana (Stuttgart/Leipzig/München
1998/2000) übernommen. Für die Belange des Kommentars hat Martin West den ap-
paratus criticus neu gestaltet und die wichtigsten Hinweise zur Textgestaltung im
untenstehenden Abschnitt Orthographisches' (S. X-XVI) zusammengefaßt; der Te-
stimonien-Apparat konnte hier entfallen. Einen Abriß der Überlieferungs-Geschichte
bietet das Kapitel 'Zur Geschichte des Textes" (GT) im Prolegomena-Band. - Eine
typographische Besonderheit der vorliegenden Ausgabe stellt die Hervorhebung der
direkten Reden durch Kursivsatz dar. Damit wird dem 'Fokalisations'-Unterschied
zwischen Erzähler-Text und Figuren-Sprache Rechnung getragen, dem im Kommen-
tar besondere Aufmerksamkeit geschenkt wird (s. dazu das Prolegomena-Kapitel 'Ho-
merische Poetik in Stichwörtern' s.v. 'Sekundäre Fokalisation').
Abkürzungen und Siglen
GRAMMATICI
Ammon Ammonius
Ar Aristarchus
Ar3, AI* Didymi exemplaria duo Aristarchea
Arn Aristonicus
Arph Aristophanes Byzantius
Callistr Callistratus
Did Didymus
DSid Dionysius Sidonius
DThr Dionysius Thrax
Hdn Herodianus
Ixio Demetrius Ixio
Nie Nicanor
Ptol Ptolemaeus Ascalonita
Tyr Tyrannio
Zen Zenodotus
Π!Υ Ilias 2
FONTES AIWIQUIORES
ίΛ ed. Massaliotica
9> ed. Sinopensis
PP Papyri
p papyrus una
sch scholia
schA scholia in libra A tradita
schbT scholia in libris B C E F T tradita
sch° scholia minora quae dicuntur
sch° scholia in libra G tradita
schh scholia in libris MNP tradita
schp scholia papyri
11 testimonia auctorum antiquorum
t testimonium auctoris unius
tt*, t* testimonia cetera, testimonium reliquum
tvl varia lectio in testimonii auctoris libris
CODICES AEVIΜΕΟΠ
A Marc. gr. 822 (olim 454), saec. χ
Β Marc. gr. 821 (olim 453 ), saec. xi
C Laur. 32.3, saec. xi-xii
D Laur. 32.15, saec. χ (sed in //. 1-4 saec. xii)
Ε Scorial. Y.I.I (291), saec. xi (sed in //. 1.29-200 saec. xii)
F Scorial. Ω.Ι.12 (509), saec. xi
G Genav. 44, saec. xiii
H Vindob. phil. gr. 117, saec. xiii
M Ambras, gr. A 181 sup. (74), saec. xiii
N Marc. gr. 841 (olim 458), saec. xii-xiii
Ο η.οχΟ Bodl. New College 298, saec. xiii
Ρ Paris, gr. 2766, saec. xiv
R Οχοη. Bodl. Auct. T.2.7, saec. xii
T Lond. Bibl. Brit. Burney 86, ann. 1059
V Vat. gr. 26, saec. xiii
Υ Paris, suppl. gr. 663, saec. xi (fragmenta, excerpta)
Ζ Rom. Bibl. Nat. gr. 6 + Matrit. 4626, saec. ix (lemmata et sch°)
b archetypus librorum B C E
h archetypus librorum MNP
Ω libriADBCEFT(Y)RWG
Ω* tot horum quot non singuli laudantur
r, rr liber recentior unus vel plures
Zum Text: Abk rzungen und Siglen IX
SIGLA CETERA
Aa A ante correcturam
A"? fortasse A ante correcturam
Ac A post correcturam
Ac? A, fortasse post correcturam
Αγρ varia lectio in A adscripta
Αλ lemma scholii in A
Am A in margine
Ar A in rasura
As A super lineam
Auv A ut videtur
A2 manus recentior in A
A? fortasse A
[ ] textus papyri periit
[p] papyri lectio lacunae mensura indicatur
[ ] delevit scriba
{ } interpolate videntur
t t corrupta videntur
| finis versus vel lineae
add. addidit, addiderunt
agn. agnoscit
ath. ήθέτηκε
cens. censuit
ci. coniecit
damn. damnavit
h ab. habe(n)t, habuit, habuerunt
intell. intellexit, intellexerunt
leg. legit
marg. add. margini addidit
negl. neglexit
nol. noluit
nov. novit, noverunt
om. omisit
praeb. praebe(n)t
praef. praefixit
seel. seclusit
u.v. ut videtur
Ilias 2
Orthographisches (ORTH)
1 ASPIRATION
έσπόμην (statt έσπ-): έ- ist das Augment, σπ- Schwundstufe zum *π-εσ > έπ-
des Pr sens; vgl. Inf. α,οθσέπσ Ptz. σπόμενος usw. Formen wie ι,αθσεπσε έσπό-
ος νεμsind wohl erst nachhomerisch.
ήμερη (statt ήμ-, Tag') hatte bis ins 5. Jh., wie die Inschriften lehren, keine
Aspiration. Diese stammt vielleicht von dem Adjektiv ήμερος 'zahm' her
(THREATTE 1980, 500).
ΐρευς (= ιερεύς, 'Priester') hatte laut Herodian keine Aspiration. Die Psilose hier
sowie bei ϊρηξ (= ίέραξ, 'Habicht') ist eine dem Lesbischen und dem asiatischen
Ionisch gemeinsame Dialekt-Erscheinung (in diesen Gegenden sagte man ΐρός statt
)ςόρει.
όμοκλή, όμοκλάω, όμοκλητήρ werden meist (doch nicht stets) in den Hand-
schriften aspiriert, offenbar in dem Glauben, da das Element όμο- darin steckt. Man
hat es dagegen ansprechend einem indo-iranischen Wort ama- 'Kraft' gleichgestellt
(DELG): falls mit Recht, hatte es von Haus aus kein h.
2 AKZENTUATION
ένθα ιν μ u.a.: Die antiken Grammatiker lehren, da troch isch gemessene Par-
oxytona vor Enklitika einen zweiten Akut tragen (Herodian 1.563.2f.), und diese
Praxis wird in den lteren Handschriften (z.B. 4.247, 4.539, 5.305) weitgehend ein-
gehalten. Sie lehren weiter, da alle Paroxytona den zweiten Akut erhalten, wenn das
Enklitikon mit σφ- anlautet: αρά φι σusw. (Herodian in schol. 2.2556, 6.3676, Od.
12.40; WACKERNAGEL [1893] 1953, 1095f.; WEST 1966, 440-442; vgl. SCHW.
1.391). Auch dies ist in einigen mittelalterlichen Handschriften noch erhalten (9.99,
11.807, 14.384).
Die zusammengesetzten Adverbien und Pr positionen άποπρο διεξ παρεξ
ΰπεξ δναπρο περιπρο wurden von den antiken Grammatikern verschieden beur-
teilt; Aristarch hat anscheinend die beiden Bestandteile jeweils separat geschrieben
und orthotoniert: άπο προ, παρ' εξ. Das entspricht genau der vedischen Praxis und
mu alt sein. Diese Zusammensetzungen wurden aber offenbar schon lange vor Ho-
mer als Einheiten empfunden. Wir schreiben daher αποπρο περιπρο πάρεξ ϋπεξ,
dagegen διάπρο διέξ, da es ein *ία δ nicht gab.
ες τνόϊά (statt άίοντες) ist so gut wie nie berliefert, verdient aber den Vorzug,
da SCHULZE (1888) 1934, 345, die Form berzeugend f r einen Aorist erkl rt hat.