Table Of Contentill! W iw tig ffln
HAZRET 1
MUHAMMED
VE
HAYATI
A~:
NÎÇİN VE NASIL ÇIKIYORUZ
Okuyucu
HAZRETÎ MUHAMMED (S.A.)... insanların en
büyük rehberi, Peygamberlerin en kudretlisi* Islâm
Mektupları dininin ölümsüz kurucusu...
O, Ulu Tanrının Resûlüdür. Bunu hepimin bili
yor ve içimizden gelen bir duygu ile buna inanıyo
ruz. Şimdiye kadar hiç kimse O’nun varlığından
şüphe etmemiştir. Ancak çoğumuz HAZRETİ MU
HAMMED (S.A.) ve O’nun hayatı hakkında ya pek
az bilgiye sahibiz veya hafızalarımızda parça par
ça ve zaman zaman işittiklerimiz var. Aklımızda
kalanların çoğu da rivayete bağlı kalan hurafe ka
Saym Okuyucu :
bilinden şeyler.
Doğuda ve batıda birçok bilgin tarafından bu
Yandaki Önsözde de belirttiğimiz gibi niyetimiz
güne kadar yüzlerce, binlerce eser yazılmıştır. Fa
İslâmiyet, ve HAZRETÎ MUHAMMED (S.A.) in
kat bunların büyük bir kısmı çeşitli tesirler altında
hayatı, Hadîsleri hakkmda en doğru bilgileri ver
ve maksatlı olarak kaleme alınmıştır. HAZRETİ
mek.
MUHAMMED (S.A.) in tam ve hakikî kişiliğini be
Mecmuamızı okuyacaksınız. Birçok şeyler öğre
lirtmek, mevcut kaynaklara göre, hiç bir zaman
neceksiniz. Amma gene de işitmediğiniz veya tered
mümkün olamayacaktır.
düt ettiğiniz şeyler olacaktır. İşte bunlar hakkında
Bu bakımdan en emin kaynak KUR’AN-I AZÎM
daha geniş bilgi almak isterseniz bize yazın. Bu say
Ü ŞAN ve SÎYER-1 NEBEVİ kitapları olmakla bera
fayı size ayırdık. Böylece mecmua ile siz okuyucu
ber aranan bilgiler bunlarda da pek azdır, çok sın
larımız arasında canlı ve faydalı bir bağ doğmuş
dır. Bununla beraber bütün bunlardan, en eski Arap
olacak. HAZRETÎ MUHAMMED (S.A.) in hayatî,
kaynaklarından ve zamanımıza kadar bu konu ile
sözleri, nasihatleri hakkında, İslâmiyet hakkmda
ilgilenmiş mütehassıs kişilerin meydana çıkardıkla
daha geniş, daha derin bilgilere sahip olabileceksi
rı bilgilerden istifade ederek HAZRETÎ MUHAM
niz.
MED (S.A.) ve hayatı hakkmda mümkün olduğu ka
Mektuplarınız için adresimiz :
dar hakikata uygun bir sonuca varmak mümkün
«TEMEL YAYINLAR, P.K. 1316 - İSTANBUL» dur.
dür.
Temel Yayınlar
Biz uzun ve yorucu bir çalışma ile, ehliyetli
kimselere titizlikle inceleterek bu mecmuaya, doğ
ruluğunda şüphe edilmeyen bilgileri ve olayları top
ladık. Ayrıca yine ehliyetli ressamlara bu bilgilerin
ve olayların bir kısmını resimletmeye çalıştık. Bu
şekilde herkesin anlayabileceği, az okuma - yazma
bilenlerin, hatta okuma - yazma bilmeyenlerin bile
merakla ve zevkle takip edebilecekleri faydalı bir
mecmua meydana getirdiğimizi düşünüyoruz.
Bu iyi niyetimize ve titizliğimize rağmen hata
sız olabileceğimizi iddia etmiyoruz. Gayemiz gerçe
si I s
ğe yönelmek ve inananlara bu gerçeği duyurmaktır.
1 cinli
Temel Yayınlar
n i l - K V -
SAHİBİ : Temel Yayınlar 4 Mart 1969 Fiatı : 100 Kuruş
NEŞRİYAT MÜDÜRÜ : İsmail Erener
SORUMLU MÜDÜR : İsmail Erener Seri — I Cilt —- 1 Sayı — 1
BASILDIĞI YER : Duran Ofset
ADRES : Temel Yayınlar, P.K. 1316 — İstanbul Bu mecmuada yayınlanan yazı ve resimler kısmen dahi ıktibâs edilemez.
-m mm. ^ ■
Anadolu yaylalarında bir köydeyim. Yaz tati — ALLAH’ın emirlerini her millet kendi dU
limi geçiriyorum. Köyde geçen ilk günlerimden bi anlatmış halkına.
rimleydi. On beş yaşlarmda kadar görünen bir ço Sorularım güçtü. Çocuğun bunlara inanıp i
cuğa sormuştum. madiğini, kamp kanmadığım anlamak için beı
— Dinin nedir, senin oğlum? niden sordum.
— Müslüman.
— Müslümanlık nereden çıkmış?
— Müslümanlık ne demektir?
— Mekkeden.
— Allah’a, Peygambere inanmak.
— Mekke nerede?
— Ne millettensin?
— Kıble yönünde.
— Türküm.
— Şimdi orada ne memleketi var?
— Her Türk müslüman mıdır?
Çocuk yine duraladı. Cevap vermedi. Beı
— Evet.
soruyu değiştirip tekrar devam ettim.
— Öyleyse her müslüman da Türktür. Doğru
— Müslümanların kitabı var mı?
mu?
— Var ya... KUR’AN...
Çocuk bu soruya cevap veremedi. Sustu. Önüne
— KUR AN hangi dildedir?
baktı, düşünmeye başladı. Konuşamıyordu. Sorumu
— Arapça imiş.
kendim cevapladım.
— Arapça kimlerin dili?
— Hayır oğlum. Bütün müslümanlar Türk değil.
— Her halde Araplarm.
Hatta bütün Türkler de müslüman değildir. Yer yü
— Onlar nerede otururlar biliyor musun?
zünde müslüman olmamış Türkler var. Belki az.
Amma var. Pek çok müslüman da vardır ki Türk
— Arabistan denen memlekette. İşte nri
değildir.
ra anlık ta oradan çıkmış. Oradan yayılmış bt
— Kimlerdir onlar? Nece konuşurlar?
dünyaya. Biliyor musun neden böyle olmuş?
Diye çocuk merakla sordu.
Çocuk yine karşüıksız bıraktı sorumu.
— Onlar Hindlidir, Çinlidir, İndonezyalıdır,
Kolay değil tabiî. Ben de olsam onun gib
Araptır, tranlıdır. Daha başka milletlerden de var.
yaşta, cevap veremezdim. Neden Türkistandan.
Hepsi kendi dillerini konuşurlar, kendi âdetlerini
den Hindistandan, veya neden Pakistandan deği
güderler.
Arabistandan...
— Bu kadar ayrı milletler nasıl bir dinden ol
Sözü bir az araladım. Onun düşünmesini
muş?
onun bulmasını bekledim bu karşılığı. Durdu,
— Müslümanlık bütün yer yüzünün dinidir de
şündü. Cevap vermekle sormak arası bir hali i
ondan.
dı. Fazla da beklemedi.
Diye cevap verdim ve ekledim.
— Peykamberimiz de orada yaşıyormuş. E
_ Bu dini ALLAH bir millete değil, bütün insan
ondan.
lara göndermiş.
— Evet, ALLAH, emirlerini Ona gönden:
— Dilleri ayrı dediniz bu insanların. Nasıl an
O non elçiliği ile çağırmış insanları musltunajıh
lamışlar öyleye0
O zamanlar i Arabistan halkı da çok kötü imiş, O’nun doğumunu, büyümesini, Peygamber oluşun
çok karışıkmış. ALLAH ta oradaki insanları yola ve bütün ömrü boyunca nasıl yaşadığım, o zamaı
getirsin diye HAZRETÎ MUHAMMED’i (S.A.) seç lar ne gibi olaylarm olduğunu ve daha birçok şe;
miş. leri anlatayım.
♦
** Hep birden bağırıştılar.
îşte biz, bu zeki köylü çocuğu ile birlikte, böy-
— Sağ ol, Bey... Geliriz elbet. Dinleriz seni. Çc
lece konuşmağa dalmışken yanımıza daha başka iyi olur. ALLAH razı olsun...
ları da gelmiş, ikindi vakti bir çınar gölgesinde
îşte böylece başlamıştı konuşmalarımız. Böy]
genç ithiyar, sekiz on kişilik bir topluluk yapmıştık. devam etmişti günlerce’, haftalarca... Ben anla
Öyle oldu ki artık çocukla konuşmamız kesildi ve tim, onlar dinlediler. Tatlı tatlı da ayrıldık sonund
gençlerin, yaşlıların ardı arkası kesilmeven soru birbirimizden. Beri memnun, onlar memnun.
ları başladı, çok noşlarma gitmişti ou konuşmala Evet. Nerede kaldık? Arabsitanı anlatıyordu]
rımız. Artık aralıksız soruyorlardı. Cevaplarım ise
Arabistan bizim güney yönümüzde, oldukç
adeta hemen kesiliyordu. Ne sormuyorlardı kiî...
uzak bir ülkedir. Üç yam denizle çevrilidir. Ani
Neler öğrenmek istemiyorlardı ki!..
dolumuzdan 6 - 7 defa büyük bir yarımada. Güne;
— Ne biçim yaşarmış o zamanki insanlar?
doğusunda Basra körfezi, güneybatısmda Kızıld
— Nasd bir yer orası?
niz, güneyinde Hind Denizi ile çevrili olan bu yarn
— Ne zaman dünyaya gelmiş Peygamber?
ada kuzeyde Nufut çölü ile başka ülkelerden ayı
— Ne biçim bir insanmış?
lir. Bu ülkede yılın dokuz, on ayında yağmur ya:
— Dinsiz mi yaşarmış o zamanki insanlar?
maz. Cehennem gibi sıcak olur. Geceleri ise birde
— KA’BE ne biçim bir yer?
bire bir çöl soğuğu bastırır. İnsanın iliklerine i
_ ............... 9
_ ............... 9
_ ............... <?
Ve daha pek çok sorular... Sorular...
— Durun, dedim, öyleyse. Bu böyle olmaz. Ben
köyünüze yaz tatilimi geçirmeğe geldim. İçinizde
beni görenler, bilenler vardır. Burada daha da epey
kalacağım. İsterseniz her gün burada, bn saatlerde
toplanalım. Ben de size bir sıraya göre o zamanki
Arabistan bu gün de öyledir. Ancak şimdi ülke
de petrol çıktığı için, bir kısım yollar yapıldığı için,
hekimler ve ilâçlar olduğu için yaşamak daha kolay,
oluyor. Biz burada HAZRETÎ MUHAMMED’in (S.
A.), müslümanlığı insanlara öğrettiği zamandan söz
ediyoruz. Bunun içni yine o zamanki Arabistana
dönelim.
Arapların bu iklime alışması güçtü. Sefalet yü
zünden cüzzam hastalığı yayılır, sam yeli birçok in
sanı çarparak öldürürdü. Bedeviler samın eseceği
ni hissedince kumların içine ve mağaralara sakla
nırlardı. Fakat bu korkunç çölün içinde yer yer
karmalıktı, pmarlı vâha’lar vardı. Çölün kuraklı
ğından ve korkunçluğundan kaçan araplar için bu
t âhalar birer sığnak gibidir. Denize yaklaştıkça da
1 u vâhalar çoğalır. Vâhalar kum denizi içinde ada-
iar gibidir. Arap bu kızgın denizde bir vâhadan öte
kine gitmek için iki vasıtadan faydalanır. Bunlar
nın bir dalma bağlı olduğunu gösterirdi. Kavim Şa-
irabın canı ve kam demek olan deve ile attır. Ay
ab’lara, Şaab’lar Fahiz’lere, Fahiz’ler Aşiret’lere.
rıca öküz ve koyun sürüleri de vardır. Çöldeki sırt
Aşiret’ler Kabîle’lere ve Kabîle’ler de Aile’lere ay
lan gazal, kurt, yaban keçisi ve kaplana karşı hem
rılırdı. Bu göçebe kabilelerin kendilerine göre bir
korkudan, hem de derilerinden yararlanmak için
tuzak kurarlardı.
Araplara göre ülke şöyle bölünüyordu: Gün ba
tısında Hicaz, güney batıda Yemen, güneyde Hıd
ra mut ve Mehre, güneydoğuda Amman, Ahsa, orta
da da Necit, Yemane ve Dehna çölleri.
Arapların eskiden beri şehir ve medeniyet kur
dukları kısımlar Hicaz ve Yemen idi. O zaman bun
ların birincisine Mudar, İkincisine de Yemane di
yorlardı. Mudar eskiden beri araplarm pazar kur
dukları yer ve din merkezleri idi.
Arapların çoğu göçebe idi. Bu gün de öyledir.
Bu göçebeler kabile halinde yaşarlar. Kabileleri de
kabile reisleri idare eder. Kabile halkı çadır halkı
dır. Mevsime göre bir yerden başka bir yere göçer
ler. Kendilerine en elverişli vâhaları ararlar. Fa
kat vaha sayısı pek çok olmadığından bir vâhayı
kapmak için kabileler arasında yarış başlar, yarış
lar kızıştıkça da savaş halini alırdı. Bunun için
a rap kabileleri arasında bitmez tükenmez savaş
lar olurdu. Kabileler kendi asillikleri ile öğünürler, medeniyetleri de vardı. Dilleri ve edebiyatları zen
cok eski soyları olduğunu göstermek için şecereler gindi. Şehirli araplarm medeniyeti ile bedevilerin
tutarlardı. Bu şecereler her kabilenin, arap kavmi- ki farklı idi. Fakat şehirleri besleyen yine bu bede
,+ A * 'A uj a t * A » ____
HAZAR
AKDENİZ
BASRA KÖR.
MEDİNE
YEMEN
HİNT OKYANUSU
İSLAMİYET'TEN EVVEL
ARABİSTAN
VE .
ÇEVRESİ
-----m - —- ——--------------- -—------—
vilerin dili ve edebiyatı idi. Kabileler savaşçı yiğit Iıiç birine benzemeyen bir yan. HMjer y
leri öven kasideler yazarlar, kendi kabilelerinin şe yazdmış kitabeler buldular. Yemen bölgesinde çdi
refini ve asilliğini anlatan fahriyeler, başka kabi eskiden zengin şehirlerin kurulması tesadüf değil
leleri batıran hicviyeler, döğüşte ölen yiğitler için dir. Bu bölgenin yeri çok elverişlidir. Hind'ten ge-
mersiyeler yazarlardı. Şeref iddiası, vâhalar ele ge len ticaret gemileri oradan geçiyor, alışveriş orada
çirme rekabeti kabilelerin birleşmelerini engeller yapılıyordu. Habeşistana ve Mısıra gidecek yolcu
di. Fakat kabileler fırsat buldukça şehirli arapla lar da mutlaka oraya uğrardı. Bu yüzden orası heı
rm hizmetine girer, onlar hesabına çalışırlardı. yerden daha önce zenginleşiyor ve şehirler kuru
luyordu. Cebel denen dağlık kısım da tarıma elve
rişli olduğu için Yemen bölgesi bütünü ile bakımlı
bir ülke idi. Güçlü askerler çıkaran dağlık Yemen’-
in şehirleri, deniz kıyısının yalnızca tüccar olan
Şimdi de Arabistanm eski medeniyetinden, şe
hirlerinden bahsedelim.
Yemen’i duymuşsunuzdur. Tam güneye düşer.
Bir yanı Aden körfezi ile Hind Denizine, bir yanı
Kızıldeniz’e bakar. Tehame denen kıyıdaki düzlük
te ilk devletler ve şehirler kurulmuştur. Frenklerin
arkeolog dedikleri bilgin kimseler oralarda kazılar
yaparak birçok eski şehirlerin harabelerini meyda
na çıkarddar. Bunların içinde bildiğimiz yazılardan
şehirlerini az zamanda hükümleri altına aldılar.
Yemen’in tanınmış merkezleri Me’reb ve San’a hep
orada doğdu.
Araplar Yemen’de yaşayanlara Kahtan, Hicaz
dakilere de Adnan diyorlardı. Buna göre Islâmdan
önceki arap devletlerinin başında Kahtanî ler gel
mektedir. Sebâ devleti zamanında F ^ ;,lileri yendi
ler ve Mısır’ı kısa bir süre ele jc 1 aıJt . -
Arem dedikleri barajı yaptılar. Yemeni zengin bir
ülke haline koydular. Seb’a hükümdarlarından Bel-
kis, Hazreti Süleyman’ı ziyarete Kudüs’e gitti. Ri
vayete göre onunla evlendi, ve ticarî sözleşme yap
tı. Torunlarından Himyer zamanmda burası Him-
yerî devleti adını aldı. Bu Himyerî hükümdarların
dan Zü’l Karneyn (iki yandan saçlarını örüp bağ-
ladıığ için bu adı almıştır), Hazreti İbrahim zama
nında yaşadı. Fakat birkaç göbek sonra Himyerî
devleti çökmeğe yüz tuttu. Sonra da hâkimiyet Keh-
lân ailesine geçti. O vakte kadar tamirlerle kulla
nılmakta olan Arem barajı tamir edilemez oldu. So
nunda yıkıldı. Sular bütün ovayı kapladı ve büyük
lelâket oldu. KUR’AN-I KERİM’de (Seyl-ül Arem)
diye zikredilen bu olaydan kurtulan kabileler göç
ettiler. Bunların bir kısmı olan Evs ve Hazreç ka
bileleri Mekke’nin kuzeyindeki Yesrib kasabasına
yerleşti.
eih ederim» diyerek atım denize sürdü ve orada i
dü.
Seyf’in ölümünden sonra Sasanîler zamanını
Pers devleti Yemeni istilâ etti ve orasmı kendileı
nin bir vilâyeti haline soktu. Fakat Habeşliler yiı
fırsat kolluyorlardı, tramn zayıf bir zamanmda, a
tık yalnız Yemenin değil, bütün Arabistanın elleriı
geçeceği samsma kapüdüar. Çünkü önlerinde ı
Yemen medeniyeti, ne de buraya kadar uzanac;
İran ordusu vardı. Böylece, karşdarına büyük fc
engel çıkmadan Yemen’e girdiler ve kuzeye doğı
Himyer devleti uzun zaman uayanamadı. Ye
ağır ağır Arabistan’ı istilâya hazırlandılar.
men, Arabistan’ın en verimli yeri olduğu için îran-
Bu çağlarda ve Müslümanlığın doğuşu sırası
lılarm ve Habeşlerin gözü her zaman oradaydı. Ne- da Arbistan’m iki güçlü komşusu daha vardı. D
tekim son hükümdar ZÜ Nüvas’m zamanmda Ha
ğuda Pers (tran) imparatorluğu, batıda da Bizaı
beşliler bir süre Yemeni zapt ettiler. Fakat bu ida
imparatorluğu.
re de uzun sürmedi. Habeşlilerin zulmüne karşı
Bizans, merkezleri bu günkü İstanbul şehri oh
halk ayaklandı. Seyf ibn Zü’l Yezen imdat istemek
Hıristiyan imparatorluğu idi. O vakitler Mısır I
için Bizans’a koştu.
— Afrikalı vahşilerden bizi kurtarın, dedi.
— Kayser; Hıristiyanlara karşı puta tapıcdarı
koruyamam, diye bu isteği reddetti. Hakikaten Ha
beşliler ilk Hıristiyanlardandı. Bu vahy dini daha
dünyaya yayılmadan önce bu Afrikalı kavim onu
kabul etmişti.
Seyf, ümitsizlikle Pers hükümdarı Kisra’ya baş
vurda. Emrine hapishane kaçkını beş on bin Iranlı
verildi. Yolda bir kısım Arap kabilelerini de topla
dı ve Seyf Habeş ordusunu yendi. Böylece Yemeni
kurtardı. Fakat Habeşlilerin ikinci bir hücumunu
durduramadı. Bütün gücünü kullanarak memleke
tini kurtarmağa çalıştı. Şehir şehir, sokak sokak
çarpıştı. Sonunda kuvvetinin yetmediğini görünce,
zans’ın bir vilâyeti idi. Bütün Anadolu, Rumeli ve
Suriye ile kuzey Afrika hep onların elinde idi. İran
her zamanki gibi Elbürüz dağları ile sınırlanmış
büyük bir yaylaya sahipti. Bizansldarla Iranhlar
arasmda sık sık savaş olur, Iranlüar doğu Anado-
luya uzanır ve şimdiki Irak bölgesini çoğu kere elin
de bulundururdu. Roma imparatorluğu ikiye ayrıl
dıktan sonra artık gün batısı ülkelerinde sözü geçer
bir güçlü devlet kalmamıştı. O günkü dünyada ger
çekten güçlü olarak İran ve Bizans vardı.
Şimdi burada aklımıza bazı sorular geliyor.
Acaba bu güçlü devletler varken Hak Dini dünyaya
nasıl yayddı? Bu koca imparatorluklar nasıl çöktü?
Issız çölün fukara bedevileri birkaç yılda nasd ar s-
lan kesildiler? Dünya saltanatı nasd yıkddı? Hak
kın saltanatına yerini nasd bıraktı?
Bu soruları teker teker daha sonra ele alacağız
Biz şimdi tekrar Arabistana ve Araplara dönelim
Bu sefer de Mekke’yi ve orada yaşayan halkı eh
alalım.
Mekke şehri, Arabistanm gün batısında, Hicaz ile bir din merkezi, alış veriş yapdan ve pana
denilen bölgededir. Bu bölgede de evvelce söylendi kurulan bir yer olduğu için de bir ticaret merk
ği gibi Adnan Arapları yaşıyordu. Mekke şehri, KA’- idi. Her yıl belirli zamanlarda kabileler burada tı
' BE’nin kabile putlarını bir araya getirmesi sebebi tanırlardı.
Mekke çok eski bir şehirdir. HAZRETİ MU- gelen kabileler önce ydm birkaç haftasını burada
HAMMED’in (S.A.) dedelerinden ve Kureyş aşire- geçirirlerdi. Harem denen bu mukaddes yer bütün
tinden Kusey tarafmdan kurulmuştur. Bu şehrin ol- Mekke vadisini kaplıyordu. Hazreti İbrahim’in nes-
duğu yerde henüz tek ev yokken Araplar bu mukad- linden gelen kabilelerin bir kısmı burasım kendile-
des topraklara saygı gösterirlerdi. Burayı ziyarete rine konak ettiler. Bu nesilden olan Kureyş kabîle-
si mukaddes vadideki ağaçları kesemiyordu. İlk de Kusey Mekke’yi kurunca, o vakte kadar Arap
fa Kusey bu cesareti gösterdi. İlk ağacı kendisi kes devletlerinde görülmemiş bir idare başladı. Dünya
ti. Ötekiler de onu takip ettiler ve az zamanda bel ve din başkanlıkları birleştirildi. Kabilelerin seçil
de kuruldu. Kureyş aileleri birer mahalleye yerleş miş başkanı aynı zamanda mukaddes yerin de baş
tiler. kanı idi. Böylece ilk idare adeta cumhuriyet oldu.
Çünkü şehir islerini vhnpfon nd t\— ••
