Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı SAİT FAİK ABASIYANIK

157 Pages·2017·3.1 MB·Turkish

Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Sosyoloji Anabilim Dalı

SAİT FAİK ABASIYANIK ÖYKÜLERİNDE SÖYLEM:
"SEMAVER", "MAHALLE KAHVESİ", "ALEMDAĞ'DA VAR BİR YILAN"
KİTAPLARI ÜZERİNE FOUCAULT'CU BİR OKUMA

Nefin HUVAJ SEVİM

Yüksek Lisans Tezi

Ankara, 2018

SAİT FAİK ABASIYANIK ÖYKÜLERİNDE SÖYLEM:
"SEMAVER", "MAHALLE KAHVESİ", "ALEMDAĞ'DA VAR BİR YILAN"
KİTAPLARI ÜZERİNE FOUCAULT'CU BİR OKUMA

Nefin HUVAJ SEVİM

Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Sosyoloji Anabilim Dalı

Yüksek Lisans Tezi

Ankara, 2018

v

TEŞEKKÜR

Bu çalışmanın gerçekleştirilmesinde, başta bana inancını kaybetmeyen sevgili eşim
Tuğrul Sevim, kızım Neris Sevim ve annem Düriye Huvaj olmak üzere; ilgi, destek ve
yardımları için Nejan Huvaj Sarıhan, Y. Neşes Huvaj, Mercan Önür Huvaj, Süleyman
Sarıhan’a, ilham kaynaklarım olan Fahri Huvaj ve M. Nesij Huvaj’a, destekleri için
Günay Kızılırmak Çetao, Barış Kara, Cihad Özsöz, Ayşe Esra Şirin, Gökçe
Tekinturhan’a, Sait Faik ile aramdaki sağlam yazar-okur ilişkisinin oluşumuna dolaylı
katkılarından ötürü Yekta Kopan’a ve başta Gülda Şahin olmak üzere “İpekli Mendil”
ekibine, Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’ne, ve sabrı, ilgisi ve desteği için
saygıdeğer hocam Doç. Dr. Aslıhan Öğün Boyacıoğlu’na teşekkürlerimi sunarım.
vi

ÖZET

Nefin HUVAJ SEVİM. Sait Faik Öykülerinde Söylem: “Semaver”, “Mahalle
Kahvesi”, “Alemdağ'da Var Bir Yılan” Kitapları Üzerine Foucault'cu Bir Okuma.
Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018.

Bu çalışmada, Türk Edebiyatı'nın en büyük öykücülerinden Sait Faik Abasıyanık'ın
"Semaver", "Mahalle Kahvesi" ve "Alemdağ'da Var Bir Yılan" adlı eserleri;
Foucault’nun arkeolojik yöntemi benimsenerek, yazıldıkları dönemlerin baskın
söylemleri paralelinde, Foucault'cu söylem çözümlemesi çerçevesinde ele alınmıştır.
Çalışma kapsamındaki kitaplardan inceleme alanı olarak belirlenen öyküler, Foucault'cu
söylem/iktidar kavramsallaştırması ölçütüne göre seçilmiştir. Çalışma sonucunda, Sait
Faik edebiyatının üretildiği tarihsel dönemlerin özelliklerinden ve söylemsel
yapılarından etkilenerek değişim gösterdiğine varılmış, araştırma kapsamında yer alan
kitaplardaki söylemsel yapılar ile yazıldıkları dönemin baskın söylemleri arasındaki
bağlar ortaya konmaya çalışılmıştır. Yapılan analiz ve yorumlamada; düşünceleri
zamansal açıdan aynı dönemde yer almayan iki yazarın odağının temelde aynı iktidar
kavramı olduğu ortaya konmuştur. Foucault’nun yazarın ideolojik bir ürün olduğu
görüşünün ise Sait Faik örneğinde karşılığını bulamadığına varılmıştır. Çalışma,
Foucault'nun edebiyat ve yazara (author) dair görüşleri ışığında, Sait Faik’in bir yazar
olarak konumu ile söylemsel inşalarına ilişkin bir tartışmayı beraberinde getirmiştir. Bu
tartışmada çalışma, Sait Faik ile Foucault’nun söylemler dünyasından-dolayısıyla
iktidardan-kaçış olmaması noktasında birleştikleri tespitini sunmaktadır.

Anahtar Sözcükler
Sait Faik Abasıyanık, Foucault, Söylem, İktidar.
vii

ABSTRACT

Nefin HUVAJ SEVİM. "Power" In Sait Faik Abasyanık's Short Stories: A Foucauldian
Analysis On "Semaver", "Mahalle Kahvesi", "Alemdağ'da Var Bir Yılan", Master's
Programme, Ankara, 2018.

In this study, stories of Sait Faik Abasıyanık whom is one of the most important writers
of Turkish literature, were studied by using Foucauldian discourse approach and his
Archaeological Method. The stories were taken from his story books titled as
"Semaver", "Mahalle Kahvesi" and "Alemdağ’da Var Bir Yılan". Foucauldian
discourse analysis and power conceptualizations carried critical importance in the
selection of stories from the books designated for the scope of the study. As a result of
this study, it has been determined that Sait Faik literature has changed by
being influenced by the characteristics and the discourse structures of the related
historical periods. Within the scope of the research, the relations between the discourse
structures in the books and the dominant discourse of the historical periods they were
written were revealed. In the analysis and interpretation carried out in this study, it was
determined that the focus of the two authors (Foucault and Abasiyanik), who did not
live in the same periods, was essentially the same concept of “power”. It is noted that
Foucault's opinion that the author is an ideological figure is not found to be valid in the
case of Sait Faik. The study, in light of Foucault's views on literature and author
(Author), brought together a discussion about Sait Faik's position as a writer and his
rhetorical works. In this discussion, the study suggests that Sait Faik and Foucault are
similar with respect to the view that there is no escape from the world of discourses,
i.e power.

Key Words
Sait Faik Abasıyanık, Foucault, Discourse, Power.