Gramsci Çağı: Felsefe, Hegemonya, Marksizm

615 Pages·2013·12.412 MB·Turkish

by  Peter Thomas

Peter D. Thomas
Gramsci Çağı
Felsefe Hegemonya Marksizm
İngilizceden çevirenler
İlker Akçay - Ekrem Ekici
S
Peter D. Thomas: Londra'daki Brunel Üniversitesi'nde siyasi düşünce tarihi okutan
Thomas, Marksist siyaset kuramı, Marksist felsefe, felsefe tarihi ve siyasi düşünce
tarihi üzerine yayımlanmış çok sayıda eserin sahibidir. Historical Materialism: Rese­
arch in Critical Marksist Theory dergisi yayın kurulu üyesidir.
Kitabın Özgün Adı
The Gramscian Moment: Philösophy, Hegemony and Manrism
Brill NV, Leiden, 2010
© Peter D. Thomas, 2010
©Dipnot Yayınlan, 2010
ISBN: 978-605-4412-65-5
Dipnot Yayınlan: 159
Sertifika No: 14999
1. Baskı, 2013/Ankara
Dizi Editörü: İbrahim Yıldız
Çeviri: İlker Akçay-Ekrem Ekici
Düzelti: Ümit Özger
Kapak Tasarımı: Sinan Demirkaya
Baskı Öncesi Hazırlık: Dipnot Bas. Yay. Ltd. Şti.
Baskı: Mattek Matbaacılık Bas. Yay. Tan. Tic. San. Ltd. Şti.
Ağaç İşleri San. Sit. 1354 Cad. 1362 Sok. No:35
İvedik/ANKARA-Tel: [phone]
Dipnot Yayınlan
Selanik Cad. No. 82/32 Kızılay / Ankara
Tel: [phone] / Faks: (0 312) 419 25 32
e-posta: [email protected]
www.dipnotkitap.com
Peter D. Thomas
Gramsci Çağı
Felsefe - Hegemonya - Marksizm
İngilizceden çevirenler
İlker Akçay-Ekrem Ekici
*
dipnot yayınları

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ.......................................................................................................13
BİRİNCİ BÖLÜM
'KAPİTALİ OKUMAK' UĞRAĞI.......................................................27
'Aklıma Sadece Gramsa Geliyor.. ..................................................27
'Kapital'i Kendi Uğrağında Okumak................................................34
'En son büyük Marksizm tartışması'................................................36
Althussercilik........................................................................................37
Gramscicilik..........................................................................................39
Marksist Felsefe........................................................................................41
Yeni bir praksis felsefesi..........................................................................46
Yeni bir felsefe pratiği.............................................................................47
Marksizm ve felsefe.................................................................................49
Althuserci ve Gramscici Uğraklar.....................................................57
Gramsci'nin organik kavramları...........................................................59
Kalıcı bir hesaplaşma...............................................................................65
Günümüzde Marksist felsefe.................................................................71
Felsefe, Hegemonya ve Devlet:
'Metafizik Olay' ve 'Felsefi Olgu'...................................................73
İKİNCİ BÖLÜM
ANTONİO GRAMSCİ'NİN ÇATIŞKILARI?........................................77
Tamamlanmamışlık ve Yeniden İnşa................................................77
Bir Kuramsal Alet Çantası mı?............................................................83
'Gramsa: Hegemonya, Doğu-Batı Sorunu ve Strateji'.................85
1 + 1=3.......................................................................................................89
Dolambaçlı Yollardan Gidilen Dolambaçlı Yollar........................92
Hegemonyanın Ortaya Çıkışı..............................................................97
...Ve Hegemonyanın Deformasyonu.............................................100
Hegemonya'nın Batı'daki Uç Versiyonu........................................105
Siyasal Toplum + Sivil Toplum = Devlet........................................112
Croce'nin İzleri.......................................................................................118
Doğu ve Batı, Geçmiş ve Gelecek....................................................120
Birleşik Cephenin Çatışkılan.............................................................122
Kautsky'nin Hayaleti...........................................................................125
Labirent İçindeki Labirent mi?..........................................................129
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
'BİR MUAMMANIN İÇİNDE ESRARA BÜRÜNMÜŞ BİR
BİLMECE'? HAPİSHANE DEFTERLERİ'NİN YAZINSAL
BİÇİMİ ÜZERİNE........................................................................................135
Geçmişin İzleri.......................................................................................138
'Hegemonya momentinin gelişigüzel ve mekanik bir biçimde
vücuda getirilişi'..............................................................................140
Dolambaçlı yollar stratejisi..................................................................143
Devlet, bütüncül devlet, siyasal toplum.............................................145
Temel ve üstyapı, üstyapılar ve ideolojiler.........................................148
Şifreli Dil...................................................................................................157
Hades 'in başlığı ?....................................................................................159
'm. 'den 'praksis felsefesi'ne...................................................................161
Hiyeroglifler...........................................................................................166
Sonsuza dek.............................................................................................167
Çalışmanın Üç Aşaması.......................................................................171
Birinci aşama..........................................................................................171
İkinci aşama............................................................................................172
Üçüncü aşama........................................................................................174
Tamamlanmamışlık: Devam Eden Bir Çalışma...........................175
Parçalardan oluşan filoloji....................................................................176
Felsefe-karşıtı bir roman........................................................................181
Bitmemiş Bir Diyalog...........................................................................185
Eğitimcinin eğitimi.............;.................................................................186
Zorunlu tamamlanmamışlık................................................................188
Bir Ariadne İpi........................................................................................190
Ön filoloji.................................................................................................190
Farklı özellikler gösteren zamansallıklar............................................192
Modern bir klasik...................................................................................193
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
PASİF DEVRİME KARŞI...........................................................................195
'Bütüncül Devlet'..................................................................................200
Uzun On Dokuzuncu Yüzyıl.............................................................206
Sivil Toplumun Doğuşu.....................................................................208
Pasif Devrim...........................................................................................210
Mevzi Savaşı...........................................................................................214
'Mevzi Savaşı'na Karşı 'Manevra Savaşı'......................................216
Pasif Devrimin iki Biçimi...................................................................217
Süreye Karşı Tarihsel Çağdönümü.................................................219
Otorite Krizi............................................................................................221
Pasif Devrim Olarak Modemite........................................................223
BEŞİNCİ BÖLÜM
SİVİL VE SİYASAL HEGEMONYA.....................................................227
Zor'a Karşı Rıza.....................................................................................229
'Siyasal önderlik, tahakkümün bir veçhesi haline gelmektedir.....231
'İkili perspektif.......................................................................................235
Devlete Karşı Sivil Toplum................................................................238
Üstyapısal 'düzeyler'............................................................................241
'Notlarda kullanıldığı biçimiyle sivil toplum kavramı...'...............245
Sivil toplumun 'hakikati' olarak devlet...............................................248
Bütüncül devletin 'tikelliği'.................................................................254
Devletin 'gizi' olarak sivil toplum......................................................258
Siyasal toplum 'veya' devlet?..............................................................263
Bütüncül devletin 'özellikleri'..............................................................269
Hegemonyanın 'konumu'....................................................................273
ALTINCI BÖLÜM
'HEGEMONYANIN GERÇEKLEŞMESİ'............................................277
Batı'ya Karşı Doğu................................................................................278
Zayıflık olarak tahakküm.....................................................................280
'Azgelişmiş' Batı....................................................................................281
Batı'nın yok-merkezi.............................................................................282
Doğu ile Batı'nın çatışkıları.................................................................285
Uluslararası kapitalist devlet biçimi...................................................297
Devletin farklı zamansallıkları............................................................303
Burjuva Hegemonyası ve Proleter Hegemonya..........................306
Kapsayıcı bir toplumsal iktidar projesi mi?.......................................308
Hegemonik aygıt: sınıf iktidarına içkin siyasal iktidar....................312
Hangi Lenin?.........................................................................................317
Hegemonyanın yaşama geçirilmesi....................................................323
NEP.........................................................................................................326
Gramsci'nin NEP'i...............................................................................329
NEP-birleşik cephe-sivil ve siyasal hegemonya...............................330
Birleşik Cephenin Edimselliği...........................................................333
YEDİNCİ BÖLÜM
'PRAKSİS FELSEFESİ, MUTLAK "TARİHSİCİLİKTİR"'...............337
'Mutlak "Tarihsicilik"'.........................................................................338
Tarih ve tarihyazımı teorisi..................................................................341
Modern tarihsiciliğin popüler yönü...................................................343
İki Eleştiri: Likidasyon ve Sulandırma............................................346
Gramsci kontra Buharin [...] ve Diamat............................................347
Bir anti-Croce.........................................................................................353
Post-Marksizm “avant la lettre".........................................................359
Özgürlük tarihi......................................................................................362
Diyalektik reformu mu, diyalektiğin yıkımı mı?...............................365
Croce'nin mutlak tarihsiciliği..............................................................369
Gramsci'nin mutlak tarihsiciliği: bir ilk yaklaşım...........................372
Spekülasyon............................................................................................376
Bir hegemonya momenti olarak spekülatif felsefe.............................379
İdeoloji ya da Felsefe............................................................................382
Şimdiki zamanın çağdaş zaman olmayışı...........................................387
Bir 'özsel kısım'ın olanaksızlığı...........................................................392
Felsefe ya da tarih ya da siyaset...........................................................398
Belirli bir pratik yaşamın 'katarsisi' olarak praksis felsefesi...........401
Bir Praksis Felsefesine Doğru............................................................406
'Praksis felsefesi mutlak ' tarihsicilik'tif.............................................409
Tarihsel materyalizm............................................................................410
'Dış dünyanın sözde nesnelliği'..........................................................412
SEKİZİNCİ BÖLÜM
'MUTLAK SEKÜLERLEŞME VE DÜŞÜNCENİN
DÜNYEVİLİĞİ'............................................................................................419
Althusserci Bilim...................................................................................423
Praksis felsefesinin özü.........................................................................429
Croce'nin gölgesinde.............................................................................430
'Bilim de bir üstyapıdıi........................................................................431
İçkinliğin İzleri.......................................................................................434
Mutlak içkinliğin diesseitigkeit'ı: teori...............................................439
Gramsci: Dilbilimci...............................................................................441
Tarih, metafor, hegemonya..................................................................443
Miras Olarak Auftıebung: olumsuzlama ve varsayım.....................445
Nominalizm versus filoloji...................................................................447
'Düşüncenin bütünüyle özerk ve bağımsız yapısı'..........................454
İçkinlik felsefelerinin yeraltı akıntısı...................................................456
Neden İçkinlik?......................................................................................459
'Mutlak içkinlik'.....................................................................................464
İçkinlik felsefelerinin 'aşkınlığı'...........................................................467
Gramsci: İktisatçı..................................................................................468
'Spekülatif içkinlik ve tarihsel ve gerçekçi içkinlik'..........................471
'Belirleyici piyasa'.................................................................................476
'Piyasanın belirleyiciliğinin 'eğilim yasaları': 'güç
ilişkileri'nin 'filolojisi....................................................................478
Marksizmin üç kaynağı ya da 'tarihsel süreç halen hareket
halinde mi?' Praksis felsefesinin 'birleştirici sentetik
momenti' olarak içkinlik.................................................................483
İçkinlik = Teori........................................................................................487
'Pratiği daha tutarlı kılmak'..................................................................489