Gotha ve Erfurt Programlarının Eleştirisi

184 Pages·1989·17.962 MB·Turkish

by  Friedrich Engels, Karl Marx

J
IM<a.r xF. Engels
Gotah
ve
Erturt
Programlarının
Efestirisi
•
YAYlNLARI
GOTHAV.B ·ERFURT.P ROGRAMLARININ
·ELE:ŞTİRİSİ
.
KARL MARX, FRİEDRİC·EH·NGELS
ÜÇÜNCÜ BASK!
GOTHA VE:E: RFURTP ROGRAMLARININ
ELEŞTİRİS_İ
KAR L MARX, FRİEDRİCEHN GELS
ÇEViREN
M.K ABAGİL
Karl vMea r-xr riedrich E:C:nrgietlisq'iune s des Programmes de Ootha et d'Eduıi
(Editi.Sooncsi easl, Paris, a1d9l5ıy0 a)pı tnıı ,F ransızcasınMd.a Kna,b agid!i limize
çevirmvieş kitaGpo,t hvae ErfuPrrotg ramlarının Ealdeışit lieSroi,!s i Yayınları
tarafındEakni,m 1989 (Birinci Baskı: Kasım B1a9s6k9ı;M: a yiıksi1 n9c7i6 ) ta·
rihinde, AnkaŞraah'idnMa a,t baası'nddiaz diriblaispt ırılmıştır.
İÇİNDEKİLER
7 SunuşE,m lle Bottigelli
BiRiNCBiÖ LÜM
GOTHAP ROGRAMINEILNE ŞTİRİSİ
KARl MARX
15
17 FrledrEinchg els'in Önsözü
19 W, Bracke'Myeet niSnu nuluşunMdaar Txa rafıYnadzıalnMa enk tup
·2 2. Almani şçPia rtPirosgir amıınnK enarN otları
22 1
36 ll
38 lll
40 IV
iKiNCBiÖ LÜM
GOTHAP ROGRAMÜIZ ERİNE
FRiEDRiCH ENGELS
49
51 AugusBte bel'Mee ktup
60 W. Bracke'Myeek tup
63 BebelM�eek tup
66 Kautsky'ye Mektuplar
66 ı
68 ll
68- lll
70 IV
73 FriedrAiclhb eSrotrg e'Byier M ektuptaPna rçalar
75 Kautsky'Myeek tup
79 _Friedrich SoArlgbee'rBytie r Mektuptan Parça
80 AugustB ebel'Bei rM ektuptPana rççı
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ERFURTP ROGRAMINEILNE ŞTİRİSİ
FRiEDRiCEHN GELS
87
89 Kautsky'ye Mektup
91 ·1 891S osyal-DemoPkrraotg rTaamsa rısıEnlıenş tirisi
91 1. Opna ragragfütdaü lerin açıklanması
99 ll.S iyasiaslt emler
105 111'.E konoimsitke mler
DÖRDÜNCÜB ÖLÜM
PROLETARYPAA RTİSİİÇ İNS AVAŞIM
K. MARX ve F. ENGELS
107
109 Marx'ın LKuudgweilmga nnB'iarM ektubundan Parça
116 Marx'ıBno lte'ye Bir MekPtaubruçnad_ a n
120 EngelsF'riiend riCcuhn o'yBai rM ektubundPana rça
123 EngelsF'riine drAlibcehr Sto rge'Byier M,e ktubuı:ıdaPna rça
126 Marx'Frıine drich Albert BiSoMrre gket'uybeu ndaPna rça
BEŞiNBCÖLiÜ M
GOTHAP ROGRAMINEILNE ŞTİRİÜSZİE RİNE
V.i .L ENiN
129
131 -Engels'Bienb elM'eek-tubu
136 Marx.G othaP rogramıElneışnt irisi
144 Engels'in M1e8k7t5u bu,
EKLE.R
149
151 BiriEnnctie masyoÖnnas!öiznü ve Tüzüğü
151 Önsöz
152 Tüzük
155 ·Arm-anS osyal-DemoBkirrabsiiirsziilennyiiPe nrn o gramları
155 1. Lasala!rcıPınr ogra{m ıL eipMzaiyıgs;1 863)
-155 2. MarksistlPerroignr am(ıE isenach, Ağ1u8s6t9o)s
157 3. GothFar ogra(mMıa yı1s8,7 5)
·
159 4. · ErfuPrrotg ra(m1ı8 91).
163 Açıklayıcı Notlar
174 Adlar Dizini
Ş
SUNU
GOTHA PrograırimmE leştirisi, PKaormtüniMisasi�t
nifestosu'ylaM arbx'iırİnşl,ç iPika rtteip,sri o gramının
hazırlanıneansÖ ınneam l·ik atkılarbıinrdiadni r.
1875'ytaez ılbaun y apı"tA,l maİnş ÇPair tisi Progra�
mmın Kenar gNiboien tlgiangnö nülbliürb aşlıtka şı­
yorduS.ö zkonuspur ogrAalnı1ni,�ş çnsi ı nıfıinkıiön r ­
·gütünüanr,a laqnadnal aşarGaokt,h a'da,y ı1l8ı7n2ı52n
Mayısınd2a7n M ayısınkaa dart oplanan birkloenşgm­e
resinseu nmaki ste·dipkrloegrria ındı.
O sıraAdlna1,ap nr olet2.rydaasvıa sıinkıi,p artsia ­
vunma durumundaydı"lAalrm.a nE mekçileGernie l Der­
neği1'8'6 3'Ltaes satnaer afınkduarnu lmuş't'uE.m ekçile-·
7
rin Prograçmeıv"r esinbdier leşmoiLşa nb u örügt,
Manifesitloke'lneurkinan bianc taa hrioflia nz ayıtfe orik
,t emelldearyea nmaktaDyadhıa.o zamanb,e lkdie p oliti�
kasınısno nuçlkaornıu sunda hayalkea pılvaenk işisteult �
kularınnı dürtüsü.yhlaer ekeedte nL assalAllem,a ni şçsiı �
·nıfıBniıs,m arckk'oılni ariıtnmae ykea lkışınLıaşstsıa.l le'�
m ·ardılölzaerlıl,i Skclhew eitzhearr,e kebtierd iktgaör ü-­
nüşüv ermişktii,b u,y andaşlarhıonşınnu tsuzlunğe..u na
·deno ldu.1 875'deo ğruH asenclevHears,s elmanvrei
Tölcke'ynöinne timindAelkmia n EmekçiGleenreilD e r­
neğit amb irb unalımiıçinnd eydiv el asalcıloaproırnt ü­
nizmindveenş ovenizminödteünr üh,a yalkırıkulğırğaı·n a
yani şçis ınıfhıenrıg nü na rtasna yıdbau örgüttuezna k­
laştığtıannaı okl maktaydı.
Ötey andan1,8 69A ğustosunEdias,e nachu'Atlam,an
Sosyal-DemoİkşrçaPita rtisuir"ul uşk kongretsoip landı.
Bu partiByeib,e vleW .L iebknegcihbthie rik isid e-mark­
.
sizmbie nimsemaidşa rnlyaörn etmekteKyodnig.red e ka-
-bule dilteünz üMka,r xv e Engetlasr afın1d8a6n4 'ktue­
rulmuoşl anU luslaraErmaeskıç ilDeerr neğinin �üzüğün­
dene sinlenmektYeayydıion.r ganlarıV olksstlaaasta,l cı­
larak arş·ıy,a zıkurultuenourni ska ğlamlığına tanıklık
edenb irs arsılmazslaıvkalşası ü rdürüyorDdauv.a sının
dahai ysia vunulduğsuenzuei nş çsiı nıgfiıt,t iakyçzee na-h-
·ç ılarçıenv resitnodpel anmaktaydı.
Bu dönemdeB,i smarckg'eırinci politik1a8s7ı1,- 72
grevleribnaisnt ırılmparsoıl,e tarysaanfılna rıbnidral eş­
me hareketiançiınlg ıepl işmeseilnvee ribişrlo ir tamme y­
danag etirmiLşatsi..a lcbıul oarrt amdayna rarlanaörra­k,
gütleriçnöiznü ludpa ğılmasöınnlıe meakm acıy1Lai,e bk�
nechty'aen aştıllla r.E k1im8 74'Ltiee bknecoh stı,r ada
Zwickahua pisanesyiantdmea kotlaa nB ebelş'öey lyea zı­
-
yordu:
uTölkce dün buradaybdiız;i mblier leşrnieskt iyor.
8
Dün deF ritsche'adyennıa nlamdab irm ektupa ldım.
Fritscheg'öyreeR ,e imevre Hasselmadnaıi, e na zından
sürek-lbii ri lişiksit emektedibrilrelre:şş miem diloilak­
nakldıe ğiYlü.z yüzgeö rüştüğümüszadneaa y rıntlııo la­
raka nlatırRıemi;c hstaagç'ıılnı şısnedkaingz ü nö nces e­
nig örmeygee'l eceğŞium .k adarkıe siAnl_m:a nE mekçi­
lerGie neDle rnebğoiz gunh alinde.-"*
Birleşmhee,rş eyek arşıgne rçekleşevceeo_kl tdiu kça
uzuns ürekno nuşmalarsdoannr bai rk omisyoknu ruldu
ve-bkuo misyo1n8,7 5yı ılnnı 14v e1 5Ş ubatınGdoat,h a'­
da toplarlabriarkl eşpmer ogrtaams anksalıenmıea l dı.
-Öyle. anlaşıkliı,Wy .or L iebknecbhut k,o misyondhaak·-i
reketinddoesnt laruıznuan boybliul gvie rmidşe ğilNdei .
olursoals un ,t asar_ıByıbe e le·'u laştıurlıarş tırmBaebz e,l
karşçıı ktvıe u zunb irk arşı-taksaalreıma el dıB.r acke'­
i:ıint epkidseio lumsuozl duv et asarının metninMair x'a
·
gönderdBiu. K enarN otlarö'riıcne siiş tb�ö yle.
·
Marx'ıkna lemael dıKğeın ar Notliı5r M,a yı1s8 75'te,
Eisenagcruhb uiıun liderlerionldaenBn r acke'iylee tildi�
Ötey andanE,n gelbsu,n danbi r ayıa şkıbni rsü re önce
Bebelu'zeu nb irm ektupy azmıştı veb ıi mektuptoar,t ak
progratma sarısöıznüınnüo luştnu_ rlaasalciıllkeıü kç ük­
burjuviad eolojkiasriı şımeınns ıe rbti çimdeel eştiriyor­
-
du.B u bakımdamna rksiysötn eticillaesra,lp caır tinin
önderlreiyel-birlikktael emael mıoşl duklamreıt inha k­
kındaM,a rx ve Engels'bienl libaeşlleış tiriblielriiynoir ­
lardEın.t ernasyonailkiikn u rucusdue,r ibni rd eğişHki k
yapılmakskıazbıunel d ilditğaik dirdAleın,a nS osyal..M De
makniİtş çPia rtisipnriong ramıknaar şoıl duklanançıık, ·
birbi ldiri ililea ne tmen iyetionlddeu klargıinzıl ememiş�
ledri ..
Bun a karşınM arx'Kıen nar Ngoöztlönaünrd'et ıu tul-·
•August Bebel, Ausc .l ml,eB ienrelni n Lse-.1 2b95e48n6.,,
9