Genel Edebiyat Bilimi

274 Pages·2019·32.58 MB·Turkish

by  Gürsel Aytaç

GENEELD EBiBYiALTİ Mİ
Araştırma
-
İnceleme
PapirYüasy ınları
İncelemAer-aştırma
ISBN9 75-6999-52-7
1.Ba sımN,i sa1n9 99
GeneEdle biyaBti limi
ProDfr G.ü rseAly taç
YönetmeOnk:t aŞyi mşek
EditörF:e ridAunnda ç
TeknikH azrrlıMka:r tAıj ans
BaskıM:E YAM atbaacıİlsıtka,n bul
© PapiYrüaşy ınevi
SeliHmaet uCna miSio kaÖkz len Apt. FNıond:ıIk8Jl0040/ı-1,0 İ stanbul
Tel(: 021225)82 5 7 4-7F5a ks(:0 21224)45 0 7 0
GENEELD EBiBYiALTİ Mİ
-
İncelemAer aştırma
Prof. Dr.
GürseAlyt aç
FotoğrafF:e riduAnn daç
GÜRSEALYT AÇ
278..1 940'Edsak işehdiorğ'dAdune.k arKaı Lzi sesDii'vlne Ti a,r ih­
CoğrafFyaak UlAtlemsaiDn i lvieE debiyLaatitnıD ,i lvieE debiböylatitmı­
leribniit i1r9d6iy2.ı lıanydnafı a kUlAtlemdaeDn i lvieE debiaysaitsı tanı
old1u9.6 6 yıHleırnmdaaHn ens sUez erine hatzeızdrloleka td1oı9rğ7,ı0 'de
ChrM.ar tinW ielaçnadl ışmadsoıçyel1na9t 7,5 'Tdheo maMsa nnH,e inrich
BölvleA lmaend ebitariyhia tık itaplarıylao lpdrDuoA.fA eDsv öeHr u mboldt
bursloulsaur Aakl manyaM'anrıbnu rgK,ö ln, Mgüinbişihe hirlerinde
araştırymaaplUtalıru .s larGarearsmıa niBsitrlleirğo inyn ıdyleö netKiumr ulu
Uyeliğbiunlduen hdaul,e knu rumusne naütyoe siTdüirrkP. E NK lüp,
EdebiyaDteçrnıelğvarie İL ESAMü yeoslia n PDr.r Goüfr.s Aeytla ç1,9 80
yılınbduay na naça ğdaş ETdüerbki yUazteır idneey ayıyna pmakta,
karşılaştırmbaillıia mleiad neıbnidyaal tiy silvakensd seo kk tora ytöenzelte­ri
mektedir.
GürsAeytla eçv livdebi iror ğ lvuar dır.
Ayatç'kıint apları:
İnceleme/EDileeG şltiürciks:e liignkW eiietl an"dsG eschecdhetse
Agathon(s1"9 7T1h)o.m aMsa nn'"ıDne Zra uderebrgv"e " LotitnWe e imar"
RomanlarınEdadekbiiK işil(i1ğ9i7 Y2e)n,Ai l manEd ebiyTaatrıi (h1i 995),
ÇağdaAşl maEnd ebiyTaatrıi (h1i9 9Ç5a)ğ,d aTşür kR omanlaÜrzıe riBnier
İncelem(el1e9r9 E0d)e,b iyat YIa( z1ı9la9rE0ıd) e,b iyYaatz ılIIa r(ı1 991),
EdebiyYaatz ılIIaIr( ı1 99K5a)r,ş ılaştEıdrf.mğjy.aaltlJilirzıı Wl 99.7).
ÇeviBraib:ie l B'i rM eleİkn iyoFrr,i edDrtiirrcehn m1a9t8,1G ;oe the
Derk i1 99G2e,ç ieşrBl,a rbaFrrai sc1h9m8uP7te ;m bev eA vrupalBıarlbara,r a
FrischmutN em1r9u9Dta3 ğ;ı ndial ahlar ArEaslıenndaorD,eö rne1r9 92;
DünyaF ikiMri marlaSrtıe,f an Zweiİngs,a Nne1 d9i9kr5i. , ;M axF risch
..
199G0ü;n eşte GölYgoeknoilnuB şaur,b aFrar isch1m9u9tK0l;a ranıinz inde,
ElizaHbaeute1hr9 9L0o;t tWee imadar,'T homaMsa nn1 99M8o;n tauMka,x .
Fris1c9h9 K4o;n u/arFırmi, edDrUirrcehn m1a99t6 ;Max FrischG'eizni leri,
199B6a.b iKlu leİsniş aaFtrıi,e dDrüirrcehn m1a9t9 9Bü;y ülDüa ğ,T homas
Mann1 998.
5

İÇİNDEKİLER
Önsöz 9
....................................................................................................
I. GeneEld ebiyBaitl iNmeid ir? � .
....................................... .......
1.K arşılaştEıdrembailyBıai tl i..m...i... .....................................rif fı�ı
2.Ç eviribil.i.m . .... .... . ..
..... ...................... ...... .............................
QJ
II. EdebiyBaitl imiTneimne Plr oblem.l.e.ri ....ıı3
............................ .
ı.E debilöilkç ütü. . ......... ...... .
.................... ... ...... .....................
2.Ed ebiyaYtatraat ıcıSlüırke. .c...i.. ...................... ,23
3.T riviYaalz ı...n... ...............................................:..... ................... Gl. ............
�:J"?
lll.E debiyEastt et.i.ği ............ .
......................... ... .. .......................
\4}
IV. ÜsluBpi lgi.s.i... .. ... . ...... ......... .. .
... .. ... ........... ..... ...... .................
�47;
V. MetiÇnö zümlemesTiendmee lP roblem..ler ..
........................
ı.M etinA nali...z..i... ....................................................... ..&3 .
2.Ed ebiyİantc elem...e...s...i... .................................................�..
68
VI. EdebiyKauramt lan. .... ................ .. . :. ..8.1. ...
. ........ . . .. . . ...................
1.Po zitivi.zm. . 81
.........................................................................
2.Fo rmali(zBmi çimci.l.i..k..).. ... . . ...8 4
..... .................................
3.Ht< rmeneu(tYiokr umlamac.ı..hk). . ..8 9
.. ................................
4.Re zeptEiosnt et(iAğhim lamEas teti.ğ.i.). .......9.5. .................
5.St rüktüra(lYaipzıms al.c.ı.h.k.). ..........ı..20. ..........................
6.Fe miniYsatk laşı.m ........ ... . .. 10 8
........ .... .... ..... .........................
7.P sikolYoakjliakş ım. . . ı 1 ı
........................................................
8.Di yaloglKauşrmaam .ı . .. ..I 7ı
..................................................
9E.d ebiyBaitl imiTnodpel umsTaalr-ihBsaeğll a:.r ............ 124
.
10I.n tertext(uMaeltiitnel erarası.l.ı.k..) .. .ı 3 6
............. .................
1I .De konstrükt(iYvaipzımb ozucu.l...uk) .139
.. ..........................
12D.i scouArnsa li(zSiö yleÇmö zümlemesi) .144
.......................
VII.E debiyTaatr ihçiliği . I5ı
................................................................
VIIIE.le şrt-iiDeğeernldrime . . ..@
........................................................
IX. EdebiyAaktı mla.rı ... ... @
................................ ...... ......................
1.H ümanizm. .. .. .
..............................................................
�!:;� ������i.-.- ::�
@9
.-:..: :::::::::::::::::::::::::::::::::::::
..............................................
4. Klasisizm.\ .
.........................................
5. Romanti.z. .m... ........................................:..... .....................<1... 14. ...............
6. Reali.z...m..\ \... ................................................._.. . ...........i. 1.ll·
7. Natüral..i..z...m.. .....................................................f& un 9
8. Empresyo.n..i..z..m. .......................................................(9.3
9. Ekspersyoni..z..m.... .......................................................
��: ���:::::::::::::::::::::::::::::::�::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::}�
.. . . . . �
12.S ürrealiz.m . . . .
............................................................
13.S emboli..z..m... ....................................................... .�[O(91J ·
14.P ostmodem.iz.ı..n.... .............................2.02. ..................................
l4 .1.Me tafiktion.
...............................................................
. iffl
GenelE debiyat BiTleirmiim leSröiz lüğü ,. ..@. ...........
...........
. .
Kaynak.ça . . .. 25 I
...................................................................
. .. . . . ..
Dizin 258
.......................................................................................
ÖNS ÖZ
Edebiüyzaetry ianpeı ylaad nay apılgmearseıak reşant ırmalar,
bilignidbieiğd,ie btiyaartis hıinydılereğl Eiısl ei.rn ceemlessıir asında
uygulaynöanctaekkm olneurs udnasd aay ıgliatrtıai rktçkaeun r arnlar
vagrö;r üşdleeğre,r lenddierğimşesmlüeeryrdi,ü rTüaryioshro,.s yolo­
jip,s ikodlaoljleiad reıb,bi iylaitdm eisntee kblielygsiiuclniea rrg kie­n
derdeikl bbiulnilmea krlae nyiady aoh re psyineiriannl iı yor.
Geneeld ebibyialtiç meiş,i tli ulubsiarldk eaenpd seabyiayna;t ı
bun edenle bhieurrl huasnagli eudğerbaibşyiaararnad şa tırıbciıln­ın
gid onanısmaığnlÜıla kre.m iTzüdrkee d ebiyyaanstıııü r nai ver­siteler
deç oska yıBdaatv ıeD oğfui lolookjuitluelrmkiaa rkşşttıılara,m alı ça­
lışmyaalpaırl mGaekntEaede.lb iByialtki imtiab bıumnllaha erpısni ­
niyna rarlanuamcdauğğgıuenmnı be ill gitloeproliluna irs aukn mayı
amaçlaKadyınma.k çarnbıünt üynaek ıdniıy,e bikliAi lrmiamny caa­
zılmış ebdielbikmiiiyt aaptBl aazörırnı e.k lemTeülreekdr eib iyatm­
dan seçtEidme.b ityaarti hienddeebkiaiyk aıtm lada röırnneık leme
yöntemdiayhlçaeo kA lmaend ebiyattaınnıdtAatsuıl mı.gn ednae l
edebiyati çbieindl eibmiiy at çtoaekrd iehbiitnyadaretin h yçainlii ği
edebityaarti hhiannyigönin teymalzeı lsdoırğuöınn ue mlAikdıimrl.a r
hakkındaö zebti lgeidyeeb,i yarkaatıp nl anını'tarihi gelişimi içinde
yansıtömrnaeykıl eammeakc ıbyalşav urKdiutamb.sı onn uenkai edi­
ğigme needle bbiiylatitem rii mslöezrldiüey ğ iün Teü rokk urugneu­n
reksidnuiyma cdaüğşıü nüdlüezreenkl enmiştir.
Yazıamş amasyıanrddaı mıgl öarrdıünğbüamşD,tao çDr.. M.
OsmaTnok loul maükze brüet müens lektatşelşaerekkıdümerar im.
GürsAeylta ç
Anka1r9a9 8
9