Table Of Content22 27–30 32–34
Fróðleikur tengdur Bændur vilja sterk Hesturinn
forystufé Bændasamtök −(cid:3)(cid:236)(cid:68)(cid:85)(cid:73)(cid:68)(cid:86)(cid:87)(cid:76)(cid:3)(cid:236)(cid:77)(cid:121)(cid:81)(cid:81)(cid:76)(cid:81)(cid:81)
1. tölublað 2017 ▯ Fimmtudagur 12. janúar ▯ Blað nr. 482 ▯ 23. árg. ▯ Upplag 32.000
(cid:235)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:73)(cid:160)(cid:85)(cid:76)(cid:86)(cid:87)(cid:3)(cid:116)(cid:3)(cid:89)(cid:124)(cid:91)(cid:87)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:116)(cid:3)(cid:86)(cid:89)(cid:72)(cid:76)(cid:87)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:79)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:86)(cid:76)(cid:81)(cid:86)(cid:3)(cid:86)(cid:112)(cid:3)(cid:86)(cid:72)(cid:87)(cid:87)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:105)(cid:3)(cid:73)(cid:121)(cid:87)(cid:3)(cid:121)(cid:75)(cid:72)(cid:73)(cid:232)(cid:69)(cid:88)(cid:81)(cid:71)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:69)(cid:126)(cid:86)(cid:78)(cid:68)(cid:83)(cid:88)(cid:85)(cid:17)(cid:3)(cid:200)(cid:3)(cid:69)(cid:160)(cid:81)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:54)(cid:87)(cid:72)(cid:232)(cid:77)(cid:68)(cid:3)(cid:116)(cid:3)(cid:37)(cid:82)(cid:85)(cid:74)(cid:68)(cid:85)(cid:191)(cid:85)(cid:232)(cid:76)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:72)(cid:81)(cid:74)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:75)(cid:72)(cid:73)(cid:232)(cid:69)(cid:88)(cid:81)(cid:71)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:69)(cid:126)(cid:86)(cid:78)(cid:68)(cid:83)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:79)(cid:72)(cid:81)(cid:74)(cid:88)(cid:85)(cid:17)(cid:3)(cid:235)(cid:72)(cid:86)(cid:86)(cid:3)(cid:116)(cid:3)(cid:86)(cid:87)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:236)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:85)(cid:72)(cid:78)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:69)(cid:85)(cid:88)(cid:74)(cid:74)(cid:75)(cid:126)(cid:86)(cid:3)(cid:68)(cid:73)(cid:3)(cid:39)(cid:68)(cid:74)-
(cid:69)(cid:77)(cid:68)(cid:85)(cid:87)(cid:76)(cid:3)(cid:44)(cid:81)(cid:74)(cid:89)(cid:68)(cid:85)(cid:76)(cid:3)(cid:36)(cid:85)(cid:76)(cid:79)(cid:116)(cid:88)(cid:86)(cid:86)(cid:92)(cid:81)(cid:76)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:54)(cid:89)(cid:68)(cid:81)(cid:75)(cid:76)(cid:79)(cid:71)(cid:76)(cid:3)(cid:57)(cid:68)(cid:79)(cid:71)(cid:76)(cid:80)(cid:68)(cid:85)(cid:86)(cid:71)(cid:121)(cid:87)(cid:87)(cid:88)(cid:85)(cid:17)(cid:3)(cid:235)(cid:68)(cid:88)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:88)(cid:3)(cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:76)(cid:74)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:69)(cid:92)(cid:74)(cid:74)(cid:77)(cid:68)(cid:3)(cid:88)(cid:83)(cid:83)(cid:3)(cid:73)(cid:72)(cid:85)(cid:232)(cid:68)(cid:236)(cid:77)(cid:121)(cid:81)(cid:88)(cid:86)(cid:87)(cid:88)(cid:3)(cid:105)(cid:3)(cid:69)(cid:160)(cid:81)(cid:88)(cid:80)(cid:17)(cid:3)(cid:3)− Sjá viðtal á bls. 24 og 25 Mynd / HKr.
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir er ráðherra landbúnaðarmála í nýrri ríkisstjórn undir forystu Bjarna Benediktssonar:
Fyrsta verk að skipa að nýju í nefnd
um endurskoðun búvörusamninga
− Ný stjórn vill aukna framleiðni í landbúnaði, draga úr sértækum búgreinastyrkjum og endurskoða ráðstöfun tollkvóta
Ný ríkisstjórn undir forsæti félagsmálaráðherra, Þórdís Kolbrún „Þar á ég við að meira tillit verði Áhersla á aukna framleiðni Draga á úr sértækum
Bjarna Benediktssonar, formanns R. Gylfadóttir, Sjálfstæðisflokki, er tekið til sjónarmiða neytenda og að búgreinastyrkjum
Sjálfstæðisflokksins, hefur tekið ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpun- ýtt verði undir meiri sátt um greinina. Þá segir að breytingar á búvöru-
til starfa. Í stjórninni sitja ellefu arráðherra, Sigríður Á. Andersen, Búvörusamningurinn er til staðar og samningi og búvörulögum skuli Endurskoðun búvörusamnings verð-
ráðherrar og þar er Þorgerður Sjálfstæðisflokki, er dómsmálaráð- það verður áfram unnið eftir honum. miðaðar að því að leggja áherslu ur grunnur að nýju samkomulagi við
Katrín Gunnarsdóttir úr Viðreisn herra og Guðlaugur Þór Þórðarson, Ég tel bara að það sé hægt að gera á aukna framleiðni, hagsmuni og bændur sem miðað er við að ljúki
í sæti sjávarútvegs- og landbúnað- Sjálfstæðisflokki, er utanríkisráð- það í enn meiri sátt en ríkir í dag.“ valfrelsi neytenda og bænda og eigi síðar en árið 2019. Verður af
arráðherra. herra. fjölbreytt vöruúrval. Jafnframt hálfu stjórnvalda hvatt til að vægi
Auk Bjarna og Þorgerðar Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, Framleiðsla heilnæmra, verði horft til samkeppnisstöðu almennari stuðnings verði aukið,
Katrínar er Benedikt Jóhannesson, nýskipaður sjávarútvegs- og land- innlendra afurða landbúnaðar á Íslandi vegna legu svo sem til jarðræktar, fjárfestingar,
formaður Viðreisnar, fjármálaráð- búnaðarráðherra, sagði í tíufréttum landsins, veðurfars og takmarkaðra nýsköpunar, umhverfisverndar og
herra, Óttarr Proppé, formaður í Sjónvarpinu (RÚV) á þriðjudags- Í landbúnaðarkafla stjórnarsáttmála, landgæða. nýliðunar, en dregið úr sértækum
Bjartrar framtíðar, er heilbrigðis- kvöld, að hennar fyrsta verk í emb- eða stefnuyfirlýsingar nýju stjórn- Síðan segri að hreinn landbún- búgreinastyrkjum.
ráðherra, Kristján Þór Júlíusson, ætti verði að skipa að nýju í nefndina arinnar, segir að áfram skuli lögð aður, þegar litið er til afurða og Þá segir að endurskoða þurfi
Sjálfstæðisflokki, er menntamála- sem á að endurskoða búvörusamn- áhersla á framleiðslu heilnæmra, umhverfis, og minni kolefnislosun ráðstöfun innflutningskvóta og
ráðherra, Björt Ólafsdóttir, Bjartri inginn. innlendra afurða í umhverfisvænum verði ásamt framangreindum þátt- greina forsendur fyrir frávikum frá
framtíð, er umhverfis- og auð- Í stuttu samtali við Bændablaðið og samkeppnishæfum landbúnaði. um leiðarljósið í landbúnaðarstefnu samkeppnislögum fyrir mjólkur-
lindaráðherra, Jón Gunnarsson, í gærmorgun sagði Þorgerður að Velferð dýra verði í hávegum höfð. stjórnvalda. Leggja beri áherslu á að iðnaðinn og gera viðeigandi
Sjálfstæðisflokki, er samgöngu-, áherslur hennar í landbúnaðarmálum Skilvirkt eftirlit með dýrum og mat- draga ekki úr hagkvæmni og styðja breytingar. Ekki fer á milli mála
fjarskipta- og byggðamálaráðherra, séu í samræmi við það sem kemur vælaframleiðslu verði tryggt, sem og áfram við jafna stöðu bænda eins að þar er átt við Mjólkur samsöluna
Þorsteinn Víglundsson, Viðreisn, er fram í stjórnarsáttmálanum. gætt að neytendavernd. og kostur er. (MS). /VH/HKr.
2
Bændablaðið | Fimmtudagur 12. janúar 2017
Fréttir
Markaðsskrifstofur landshlutanna standa fyrir Mannamóti 2017 fimmtudaginn 19. janúar:
Sóknarfærin eru á landsbyggðinni
Þetta er í fjórða sinn sem mark- víða á landsbyggðinni og erfiðlega
aðsstofurnar taka höndum gangi að reka ferðaþjónustufyrir-
saman og setja upp þennan við- tæki utan háannatímans á sumrin.
burð fyrir samstarfsfyrirtæki Eitt af hlutverkum Mannamóta sé
sín. að sýna fram á að fjölda vel rek-
Tilgangurinn er að kynna ferða- inna ferðaþjónustufyrirtækja sé að
þjónustufyrirtæki á landsbyggðinni finna á landsbyggðinni sem vel geti
fyrir ferðaþjónustuaðilum, ferða- þjónustað mun fleiri viðskiptavini
skrifstofum og ferðaskipuleggj- en nú sé gert.
endum á höfuðborgarsvæðinu og
markmiðið að vinna að dreifingu Tækifæri í landbúnaði
ferðamanna um landið allt og efla
uppbyggingu heilsársferðaþjón- Arnheiður nefnir sem dæmi land-
ustu úti á landi. búnaðinn sem nú hefur tækifæri
Tilgangurinn með viðburðin- til að framleiða matvæli handa
um er einnig sá að auka dreifingu vel yfir 2 milljónum manna árið
ferðamanna um landið allt. Það 2017 til viðbótar við Íslendingana.
verði gert með því að mynda og „Tækifærin eru til staðar en það
efla tengsl á milli ferðaþjónustu- þarf að breyta áherslum eða starfs-
fyrirtækja á Íslandi. háttum til að nýta þau vel. Það
Arnheiður Jóhannsdóttir. Siglufjörður.
Þrátt fyrir fjölgun ferðamanna er mikilvægt að við stöndum öll
til landsins á seinni árum eru enn Að beina straumnum út á land Mannamóta, segir að tækifærin séu ferðamanna til landsins,“ segir hún. saman og tökum vel á móti ferða-
mörg ónýtt sóknarfæri á lands- mörg í ferðaþjónustunni úti á landi „Það þarf bara að beina honum mönnum, fylgjumst með þróuninni
byggðinni og ferðaþjónustan þar Arnheiður Jóhannsdóttir, fram- og að hægt sé að taka á móti mun lengra út á landið.“ á jákvæðan hátt og byggjum hér
í stakk búin að taka á móti fleiri kvæmdastjóri Markaðsstofu fleiri ferðamönnum en gert sé nú. Hún segir að þótt þróunin þok- upp trausta atvinnugrein til lengri
gestum. Norðurlands og talskona „Það er óþarfi að hægja á straumi ist í rétta átt sé mikil árstíðasveifla tíma.“ /MÞÞ
Ný stjórn skipuð í Merkið um vistvæna landbúnaðarafurð enn notað
Framleiðnisjóði
af Græneggjum og sumum garðyrkjubændum
Ný stjórn tekur við Framleiðnisjóði
landbúnaðarins 15. janúar næst-
komandi. Merkið sem notað var sem vott-
Samkvæmt skipunarbréfi un fyrir vistvænni landbúnaðar-
er nýr formaður stjórnarinnar framleiðslu er enn í notkun.
Elín Aradóttir, bóndi, Hólabaki, Í kjölfarið á Brúneggjamálinu,
Húnavatnshreppi. Aðrir í stjórn frá því í lok nóvember á síðasta
framleiðslusjóðs eru Eiríkur ári, fjölluðu fjölmiðlar talsvert
Blöndal, Jaðri, Borgarfirði, um notkunina á merkinu – sem
Jóhannes Ríkarðsson, Brúnastöðum, Brúnegg skörtuðu á eggjabökk-
Fljótum, Guðný Helga Björnsdóttir, um sínum. Svo virtist vera, þegar
Bessastöðum, Hvammstanga og eftirlits skýrslur Matvælastofnunar
Sveinn Rúnar Ragnarsson, Akurnesi, voru skoðaðar, að um vörusvik
Hornafirði. væri að ræða. Bæði hafði merkið
Varamenn í stjórn eru Hanna ekki lengur stoð í reglugerð um
Dóra Másdóttir, sérfræðingur vistvæna vottun, sem var felld úr
hjá atvinnuvega- og nýsköpun- gildi í nóvember 2015, auk þess sem
arráðuneytinu, Sigríður Jóhannes- búreksturinn hjá Brúneggjum var
dóttir, Gunnarsstöðum. Þórshöfn, ekki í neinu samræmi við það sem
Fanney Ólöf Lárusdóttir, Kirkju- merkið stóð fyrir.
bæjarklaustri, Guðfinna Harpa Þegar mál Brúneggja kom upp Garðyrkjubændur hafa notað merkið Hagkaup selur Grænegg með merkinu á. Myndir / smh
Árnadóttir, Straumi, Egilsstöðum lýstu ýmsir verslunareigendur eftir að mál Brúneggja kom upp.
og Gunnar Kr. Eiríksson, Túnsbergi, því yfir að þeir myndu ekki selja ,,Merki vistvænnar landbúnaðar-
Flúðum. /VH vörur sem væru þannig merktar. framleiðslu hefur einnig verið að
Meðal annars hafði fréttamaður finna á umbúðum garðyrkjubænda
Ríkisútvarpsins eftir eigendum frá því að mál Brúneggja komu
verslana Haga, sem reka Bónus og upp. Katrín María segir að merkið
Hagkaup, að þeir myndu framvegis sé í raun Sambandi garðyrkjubænda
ekki ætla að selja vörur með slíkum óviðkomandi.
merkingum. Stefnan er að allar merkingar á
vörum frá garðyrkjubændum séu
Grænegg segir merkinguna eiga vandaðar og fullkomnlega réttar.
fullan rétt á sér „Við styðjum menn til að vinna
markvisst að því að hafa þetta í lagi.
Grænegg á Svalbarðsströnd eru Ég held að í langflestum tilvikum þar
að sögn með vistvæna framleiðslu. sem þetta merki hefur sést á umbúð-
Þau nota merkið á Bónusmerktum um hjá garðyrkjubændum eftir að Merkið á umbúðum Græneggja í
eggjabökkum í Bónusverslunum, reglugerðin var felld úr gildi, uppfylli Bónus.
en eru með aðrar pakkningar Nú er í gildi áætlun um hvernig varan þau skilyrði sem krafist var í íslenskra stjórnvalda sem settu það
fyrir Hagkaup og aðrar verslanir. og hvenær menn skulu hætta fram- henni. Garðyrkjubændur hafa notað á fót með reglugerð. Það sé hins
Þórður Halldórsson, annar eigenda leiðslu í hefðbundnum búrum. Því merkið í góðri trú og áttu einhvern vegar ekki til staðar lengur og hefur
Græneggja, segir að eggjabúið í teljum við rétt að á umbúðunum umbúðalager sem verið var að klára. því enga lagalega þýðingu. Með
Sveinbjarnargerði hafi verið fyrsta komi ávallt fram við hvers konar Svo veit ég til þess að einhver hópur notkun á því sé framleiðandi að
eggjabúið sem fékk vistvæna vott- framleiðsluaðstæður eggin eru fram- hafði bundið vonir við að brugðist nota úrelt merki sem ekki sé í eigu
un árið 1998 og þar af leiðandi leidd. Því á merkingin á vistvænum yrði hratt við að koma vottunarferli neins aðila. Ef framleiðandi notar
Kristófer A. Tómasson.
fékk það heimild til þess að nota landbúnaði ennþá fullan rétt á sér,“ undir merkið en sú vinna virðist hafa merkið þá verður hann að geta stað-
Engar launa- merkið. Grænegg, sem nú rekur segir Þórður. dregist. ið við það sem merkið stendur fyrir
eggjabúið, endurnýjaði heimildina Samkvæmt upplýsingum frá Það er auðvitað þannig að hver og varið notkun þess. Með því að
árið 2013. Frá 1998 hefur, að sögn Búnaðarsambandi Eyjafjarðar fór og einn framleiðandi ræður því nota fyrrgreint merki sem hefur enga
hækkanir Þórðar, verið árlegt eftirlit á vegum úttektaraðili frá sambandinu í reglu- hvernig hann merkir vöruna sína, lagalega merkingu í dag eða frá því
Búnaðarsambands Eyjafjarðar. legar heimsóknir til Græneggja eftir en við leggjum hins vegar áherslu að reglugerðin um vistvæna land-
,,Með tilkomu nýrra laga um dýra- að vistvæna vottunin var fengin, en á að nota íslensku fánaröndina sem búnaðarframleiðslu var felld úr gildi,
Sveitarstjórn Skeiða- og velferð – og lögfestingu evrópskr- að sjálfsögðu ekki eftir að hún var okkar merki. Hún segir skýrt til um þá er framleiðandinn mögulega að
Gnúpverjahrepps hefur samþykkt ar matvælalöggjafar – voru teknir felld úr gildi. uppruna vörunnar og stendur fyrir villa um fyrir neytendum.
að hækka ekki launin sín þrátt upp margir þeir þættir sem lögð var ákveðna verkferla sem eftirlitsað- Ráðuneytið leggur áherslu á að
fyrir launahækkanir þingmanna áhersla á í vistvænu reglugerðinni. Garðyrkjubændur ilar okkar taka út. Við erum að fara neytendur fái réttar upplýsingar
samkvæmt kjaradómi. Því fannst mörgum ekki nauðsynlegt nota líka merkið af stað í vinnu við að endurskoða um viðkomandi vöru og ef merki
Laun sveitarstjórnarmanna tengj- að vistvæna reglugerðin héldi gildi reglurnar um fánaröndina til að er notað sem stendur fyrir ákveðin
ast þingfararkaupi. Framvegis mun þar sem eftirlitið með framkvæmd Merki vistvænnar landbúnaðar- skerpa enn frekar á því að hún sé gæði þá þarf eitthvað að vera á bak-
laun sveitarstjórnar taka breytingum hennar hafði verið ábótavant sums framleiðslu hefur einnig verið að notuð rétt,“ segir Katrín María. við þá vottun og það staðfest með
samkvæmt breytingum á launavísi- staðar á landinu. Í tengslum við það finna á umbúðum garðyrkjubænda eftirliti, sem ekki er í þessu tilviki.
tölu. Þá hefur Kristófer A. Tómasson var rætt um að merkja sérstaklega egg frá því að mál Brúneggja komu Framleiðandi mögulega að villa Ráðuneytið bendir neytendum á að
sveitarstjóri lagt til að laun sín hækki úr búrhænum eins og sums staðar er upp. Katrín María Andrésdóttir, um fyrir neytendum hafa samband við Neytendastofu,
ekki heldur og hefur það verið sam- gert erlendis. Það náði ekki fram að framkvæmdastjóri Sambands garð- Matvælastofnun og/eða heilbrigð-
þykkt, launin hans munu einnig taka ganga, kannski vegna þess að mik- yrkjubænda, segir að það sé stefnan Samkvæmt upplýsingum sem feng- iseftirlit sveitarfélaga ef framleið-
breytingum samkvæmt launavísi- ill meirihluti af íslenskri eggjafram- að allar merkingar á vörum frá þeim ust úr atvinnuvega- og nýsköpun- endur nota merkið á framleiðsluna
tölu. /MHH leiðslu er framleidd í búrum. verði fullkomnlega réttar. arráðuneytinu var merkið í eigu sem ekki stenst. /smh
3
Bændablaðið | Fimmtudagur 12.janúar 2017
4
Bændablaðið | Fimmtudagur 12. janúar 2017
Fréttir
Nýjar reglugerðir vegna nýrra búvörusamninga:
Fjöldi breytinga sem bændur
þurfa að kynna sér
Um áramótin tóku í gildi margar um bændur sem eru í mjólkur- og
breytingar á reglugerðum í tengsl- kjötframleiðslu. Þá er enn fremur
um við nýju búvörusamningana og skilyrði fyrir greiðslum að hafa skil-
rammasamning ríkis og bænda. að inn fullnægjandi haustskýrslu,
Reglugerðarbreytingarnar hafa forðagæsluskýrslu, árið á undan, til
talsverð áhrif á útgreiðslur stuðn- að njóta stuðningsgreiðslna árið eftir.
Starfsemin á Hlemmi mun taka miklum breytingum með opnun á Hlemmi ingsgreiðslna til bænda og margt
Mathöll.
sem þeir þurfa að kynna sér í Nýtt kjötflokkunarkerfi í
framhaldi af þeim. nautgriparækt
Hlemmur Mathöll
Jón Baldur Lorange, fram-
kvæmdastjóri Búnaðarstofu „Annað sem er nýtt í sambandi
Matvælastofnunar, segir að við nautgriparæktina er að um ára-
breytingarnar taki til nánast allra mótin tók í gildi svokallað EUROP-
frestast til vors
greina í landbúnaði en minnst í gæðaflokkunarkerfi. Sláturhús eiga
garðyrkju. að skila inn sláturupplýsingum til
Jón Baldur Lorange. Mynd / HKr.
„Samhliða reglugerðabreytingun- Matvælastofnunar í samræmi við
um, sem varð að gera vegna nýrra mjólkurkvóta af bændum vilji þeir þetta nýja kerfi frá og með áramót-
Verkefnið Hlemmur Mathöll, sem um og sælkeraverslunum úr ýmsum búvörusamninga, er búið að einfalda selja hann. Innlausnardagar fyrir um. Nýja flokkunarkerfinu fylgir ný
gengur út á að opnað verði mark- áttum – eins og margir þekkja til þær, færa viðauka inn í reglugerðirnar mjólk eru fjórum sinnum á ári, tveir tegund stuðningsgreiðslu fyrir naut-
aðstorg með matvöru á Hlemmi, að mynda frá Torvehallerne í sjálfar með kaflaskiptingu eftir efnis- fyrri hluta ársins og tveir á seinni gripabændur, sláturálag, sem er út á
hefur nú dregist fram yfir áramót, Kaupmannahöfn. flokkum, og gera þær heildstæðari og hluta þess og verður sá fyrsti 1. mars nautakjöt þar sem lágmarksþyngd
en áætlað hafði verið að opna það Nú þegar hefur verið greint frá því ítarlegri en áður var. Reglugerðirnar næstkomandi og er innlausnarverðið grips er 250 kg, nautakjöt falli ekki
í haust. Bjarki Vigfússon, annar að ísbúðin Ísleifur heppni verði með skiptast í reglugerð um stuðning í 138 krónur á lítra árið 2017, tvö- í EUROP gæðaflokk P og P-, og að
af framkvæmdastjórum verkefn- bás á Hlemmi, en þar er leitast við að nautgriparækt, stuðning í sauð- falt núvirt andvirði greiðslna út á gripur sé yngri en 30 mánaða gam-
isins, telur nú að opnað verði með kaupa mjólkina í ísinn beint frá býli. fjárrækt, stuðning í garðyrkju og greiðslumark út gildistíma samnings all. Matvælastofnun skal ráðstafa
vorinu. Matreiðslumeistarinn Gísli reglugerð um almennan stuðning um starfsskilyrði nautgriparæktar. greiðslum til framleiðenda í fjórum
Bjarki segir að verkið hafi Matthías Auðunsson, sem á og í landbúnaði. Búvörusamningarnir Matvælastofnun annast innlausn og jöfnum hlutum í maí, ágúst, nóvem-
tafist vegna ýmissa mála hjá rekur Slippinn í Vestmannaeyjum, sem tóku gildi um áramót fela í sér sölu greiðslumarks. ber ár hvert og febrúar árið á eftir og
Reykjavíkurborg og enn ekki komin ætlar að reka smárétta-, kokteila- og umtalsverðar breytingar á land- Jón Baldur segir að eftir að skipta þeir með sér greiðslum úr ¼
dagsetning á opnun, líklega einhvern bjórbarinn Skál! ásamt Birni Steinari búnaðarstefnu stjórnvalda og það Matvælastofnun hafi innleyst til sín hluta heildarframlaga hvers árs, eins
tíma í vor. „Vegna þessa – og þar sem Jónssyni, eiganda saltvinnslunnar endurspeglast í þeim reglugerðum greiðslumarkið eigi stofnunin að og segir í reglugerð um stuðning við
ekki hefur verið gengið frá samning- Saltverks. sem hafa tekið gildi og hefur tals- annast úthlutun þess aftur til þeirra nautgriparækt.“
um við alla leigutaka – höfum við Taco Santo býður upp á ósvikinn verð áhrif á útgreiðslur stuðnings- kúabænda sem óska eftir að kaupa
ekki farið á fullt í að kynna hverjir mexíkóskan „götumat“. Taco Santo greiðslna til bænda og margt sem greiðslumark. Unnið sé samkvæmt Gæðastýring í sauðfjárrækt
verða með rekstur þarna. er rekið af Juan Carlos Peregrina þeir þurfa að kynna sér í framhaldi ákveðnum reglum sem settar eru í
Til að breyta Hlemmi í Guarneros og fjölskyldu hans, en af þeim.“ 10. gr. reglugerðar um stuðning við „Hvað gæðastýringu í sauðfjár-
mathöll þarf að fá byggingaleyfi. hann kemur frá Mexíkóborg og gerir nautgriparækt nr. 1150/2016 þar sem rækt varðar þá er núna bannað að
Reykjavíkurborg er framkvæmdaað- taco eins og mamma hans og amma Fyrstu breytingar þegar í m.a. komi fram að greiðslumarkið sé nota erfðabreytt fóður í sauðfjárrækt
ilinn og sækir um leyfið til bygginga- kenndu honum. framkvæmd boðið á sama verði og ríkið greiddi og skal skrá alla fóðurnotkun og
fulltrúans í Reykjavík. Tafir urðu á Þá verður Micro Roast Te & kaffi fyrir það og þá njóti nýliðar og þeir kaup í rafræna gæðastýringarhand-
að fá leyfið frá því sem stefnt var með kaffibás með áherslu á nýristað Jón Baldur segir að starfsfólk sem framleiddu mjólk a.m.k. 10% bók búsins, sem Matvælastofnun ber
að, meðal annars vegna þess að og árstíðabundið kaffi, tilraunastarf- Búnaðarstofu Matvælastofnunar umfram greiðslumark á árunum að hafa eftirlit með.
Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur og semi, fræðslu og vandað handbragð. sé þessa dagana að innleiða nýju 2013–2015 forgangs að kaupum sbr. Annað sem líka er nýtt fyrir sauð-
síðar skipulagsfulltrúi töldu teikn- búvörusamningana og reglugerða- nánari útfærslu í reglugerð. fjárræktina er að Matvælastofnun
ingar ekki mæta kröfum sínum. Rekið af Íslenska sjávarklasanum breytingarnar sem þeim fylgja. Það „Þessi tilhögun kemur í staðinn skal útbúa rafræna gæðahandbók
Afgreiðslu málsins var því frestað sé þó umfangsmikið verkefni, enda fyrir kvótamarkaði fyrir mjólk sem sem bændur eiga að færa í skráninga-
á meðan unnið var að breytingum Það er Íslenski sjávarklasinn sem um að ræða fjórar reglugerðir ásamt var lagður niður með nýjum búvöru- skyldar upplýsingar. Það hefur í för
á teikningum. Lausn er fundin á mun reka Hlemm Mathöll en gert breytingarreglugerð um gæðastýrða samningum, en síðasti kvótamarkað- með sér að gæðastýringarmöppurnar,
málinu og leyfið verður væntanlega er ráð fyrir að um tíu veitingaaðilar sauðfjárframleiðslu, alls um 40 blað- ur var haldinn 1. nóvember á síðasta sem bændur hafa verið að handskrifa
gefið út fljótlega,“ segir Bjarki. muni skipta með sér svæðinu, sem síður, sem að mestu varða verkefni ári. “ í, falla úr gildi. Aðeins þeir sem skila
stendur til boða undir þaki hallarinn- Matvælastofnunar. inn fullnægjandi rafrænni gæðahand-
Fjölbreytt blanda veitingastaða og ar, en umsóknir voru um 100 talsins. „Fyrstu áhrif breytinganna voru Skilyrði fyrir greiðslum bók vegna framleiðsluársins 2017
sælkeraverslana Stefnt er að því að hafa mathöllina 2. janúar þegar Matvælastofnun uppfylla þá skilyrði gæðastýrðrar
opna alla daga vikunnar og er gert greiddi út beingreiðslur í mjólk „Annað sem einnig hefur tekið gildi sauðfjárframleiðslu og eiga rétt á
Í mathöllinni á Hlemmi verður ráð fyrir sætisplássi fyrir um 100 og daginn eftir þegar við greidd- og skiptir miklu máli fyrir alla bænd- gæðastýringargreiðslu.
blandað saman litlum veitingastöð- gesti. /smh um út gripagreiðslur til kúabænda. ur er hvaða skilyrði menn verða að Dagsetningar á skiladögum
Gripagreiðslur hækkuðu töluvert uppfylla til að njóta stuðnings frá vor- og haustbóka skýrsluhaldsins í
Nýr bútækniráðunautur um áramótin vegna hærra framlags ríkinu. sauðfjárrækt er einnig að breytast og
miðað við árið á undan. Þá komu Bændur þurfa að vera skráðir eru núna 20. ágúst fyrir vorbók og
til breytingar á því hvað teljast vera eigendur eða leigjendur á lögbýli 12. desember fyrir haustbók. Bið ég
árskýr. Nú er aðeins greitt fyrir og stunda landbúnað á lögbýlinu. bændur að hafa þetta í huga.“
ráðinn til starfa hjá RML
mjólkurkýr og holdakýr sem borið Atvinnuflokkunarnúmer verður að
hafa a.m.k. annað hvert ár. Við vera rétt samkvæmt skattskýrslu og Ársáætlun um heildargreiðslur
það fækkaði heildarfjölda árskúa í virðisaukaskattsnúmer verður að allra framleiðenda
Sigtryggur Veigar Herbertsson útreikningi. Fjöldi mjólkurkúa sem vera virkt. Hjón geta hér eftir einnig
hefur hafið störf sem bútækni- greitt var fyrir eftir 1. janúar var skipt greiðslum jafnt á milli sín, sem „Fyrir 15. febrúar ár hvert ber
ráðunautur hjá RML. 25.169 en var í desember á síðasta ári er nýmæli í þessum samningum. Matvælastofnun að gera ársáætlun
Sigtryggur er með sérmenntun 27.429. Fjöldi holdakúa sem greiðsl- Auk þess er skilyrði að bændur um heildarframlög til hvers sauðfjár-
í aðbúnaði og atferli húsdýra og ur fást fyrir í janúar var 1.308 árskýr séu þátttakendur í afurðaskýrslu- bónda. Heildargreiðslur taka til bein-
útskrifaðist með meistaragráðu í en voru í desember 2016 tæplega haldi í nautgriparækt, sauðfjárrækt greiðslna, gæðastýringargreiðslna,
búvísindum með áherslur á það efni. 1.600. Gripagreiðslur fyrir hverja eða jarðrækt, eftir því sem við á, og greiðslna fyrir ullarnýtingu og
Sigtryggur hefur áður starf- mjólkurkú er núna 3.911 krónur en standi skil á fullnægjandi afurða- greiðslna vegna svæðisbundins
að sem yfirmaður búrekstrar á var 1.974 krónur. Fyrir hverja holda- skýrsluhaldi í þar til gerðu skýrslu- stuðnings. Fyrir þann tíma þarf að
Hvanneyri og Hesti í stuttan tíma, kú var nú greitt 9.076 krónur en var haldskerfi Bændasamtaka Íslands. Í liggja fyrir hvort bændur hafi upp-
lektor við LbhÍ og kenndi þar m.a. áður tæplega 4.000 krónur. reglugerðum eru tilgreindar þær upp- fyllt skilyrði um afurðaskýrsluhaldið
landbúnaðarbyggingar og bútækni Árskúm sem greitt er fyrir hefur lýsingar sem bændur þurfa að skila árið á undan, hvort þeir hafi uppfyllt
í bændadeild og á háskólastigi. því fækkað en greiðslur fyrir hverja og skiladagsetningar og einnig eru öll skilyrði um gæðastýrða sauðfjár-
Sigtryggur hefur einnig unnið sem árskú aftur á móti hækkað.“ ákvæði um með hvaða hætti stuðn- framleiðslu, hafi skilað haustskýrslu
dýraeftirlitsmaður hjá MAST og ingsgreiðslum er frestað eða jafnvel í Bústofni og uppfylli skilyrði reglu-
síðast var hann sölumaður búvéla Innlausn á greiðslumarki felldar niður, ef bændur sem þiggja gerðar um merkingar búfjár.
og útihúsa-lausna hjá Jötunn Vélum. stuðning frá ríkinu, standa ekki skil Allar greiðslurnar verða sem
Sigtryggur mun veita ráðgjöf Matvælastofnun auglýsti innlausn- á lögbundnu skýrsluhaldi.“ sagt settar saman í einn pott og
Sigtryggur Veigar Herbertsson.
varðandi allt sem viðkemur vali á arvirði greiðslumarks í sauðfé á Skýrsluhaldskerfin eru Fjárvís í hann greiddur út í jöfnum greiðsl-
búnaði, hönnun á nýbyggingum eða heimasíðu sinni þann 6. janúar síð- sauðfjárrækt, Huppa í nautgriparækt um mánaðarlega á tólf mánuðum
breytingum á núverandi útihúsum að geta haft aðgengi að hlutlausri astliðinn, Innlausnarvirðið er 12.480 og Jörð í jarðrækt. og síðan er heildaruppgjör í febrúar
og getur komið að málum sama ráðgjöf sem hefur það að markmiði krónur fyrir hvert ærgildi, núvirt and- Bændur sem hafa tekið þátt árið eftir,“ segir Jón Baldur Lorange,
hversu langt hönnunarferlið er á að tryggja góðan aðbúnað bæði dýra virði beingreiðslna tveggja næstu í afurðaskýrsluhaldi eru ekki að framkvæmdastjóri Búnaðarstofu
veg komið. og manna með hagkvæmni og lang- almanaksára. Handhafi greiðslu- finna fyrir miklum breytingum, en Matvælastofnunar
Með þessari ráðgjöf eiga bændur tímasjónarmið að leiðarljósi. marks getur óskað eftir innlausn á vissulega eru hér auknar kröfur á Nánari upplýsingar um lög og
greiðslumarki sínu í sauðfé með því þá, sem það hafa ekki gert. Rétt reglugerðir í tengslum við búvöru-
að fylla út rafrænt eyðublað á þjón- er að undirstrika að ekki er nóg samningana má nálgast á heima-
Bændablaðið
ustugátt Matvælastofnunar eigi síðar að skila inn hjarðbók samkvæmt síðu Matvælastofnunar undir lög
en 20. janúar á því ári sem innlausn reglugerð um merkingar búfjár nr. og reglugerðir. Jafnframt er búið að
á að fara fram, og fær það greitt eigi 916/2012, heldur þarf að hefja þátt- setja rafræn eyðublöð/umsóknir í
56-30-300
Smáauglýsingar síðar en 15. febrúar á innlausnarári. töku í afurðaskýrsluh aldinu frá og tengslum við framkvæmd samning-
Ríkinu er einnig skylt að innleysa með áramótum, og á það jafnt við anna í þjónustugátt MAST. /VH
5
Bændablaðið | Fimmtudagur 12.janúar 2017
Áburðarverðskrá 2017
Öll verð eru í íslenskum krónum pr.tonn og án vsk. Verðlisti getur breyst án fyrirvara
Vatns
uppl.
Fyrirframgr. Greitt fyrir Greiðslu-
Áburðartegund N P K Ca Mg S Se Na B P 1. mars 15. maí dreifing
Sprettur N27 27 4,3 1,8 43.940 45.373 47.761
Nýtt
Sprettur N23+ 23 3,4 1,4 2 3,7 44.216 45.658 48.061
+ Nýtt
Sprettur OEN 42+S+Selen 42 2 0,002 63.500 65.571 69.022
Sprettur 25-5 25 2,2 3,3 1,4 2,5 0,93 47.800 49.359 51.957
Sprettur 25-5+Avail+Selen 25 2,2 3,3 1,4 2,5 0,002 0,93 50.700 52.353 55.109
Sprettur 26-13 26 5,7 1,3 0,5 2 0,93 52.150 53.851 56.685
Sprettur+ O EN 38-8 38 3,5 3 0,93 64.000 66.087 69.566
22 3,1 5 2,9 1,2 2,5 0,93 49.900 51.527 54.239
Sprettur 22-7-6
Sprettur 22-7-6+Selen 22 3,1 5 2,9 1,2 2,5 0,002 0,93 51.800 53.489 56.305
Sprettur 20-5-13+Avail+Selen 20 2,2 11 2,4 1 2,5 0,002 0,93 52.900 54.625 57.500
Sprettur 20-10-10 20 4,4 8,3 2,2 0,9 2,5 0,93 50.950 52.612 55.381
Sprettur 20-10-10+Selen 20 4,4 8,3 2,2 0,9 2,5 0,002 0,93 52.850 54.574 57.446
Sprettur 20-12-8+Selen 20 5,2 6,6 2,1 0,9 2,5 0,002 0,93 53.500 55.245 58.152
+
Sprettur OEN 25-12-12 25 5,2 10 3 0,93 57.300 59.169 62.283
Selen 27 2,6 2,5 1,4 0,6 2 0,002 0,93 52.600 54.315 57.174
Sprettur 27-6-3+
+
Sprettur OEN 27-5-5 Nýtt
27 2,2 4,2 3,6 1,2 6 0,93 54.000 55.761 58.696
+polysulphate
Sprettur 16-15-12 16 6,5 10 1,3 0,5 2,5 0,93 54.900 56.690 59.674
+
Sprettur OEN 20-18-15 20 7,8 12 3 0,93 59.500 61.440 64.674
Sprettur 12-12-20+AV+B 12 5,2 17 1,1 0,6 7,2 0,02 0,93 64.700 66.810 70.326
Sprettur DAP 18 20 0,93 67.500 69.701 73.370
Calciprill 36,4 0,1 30.000 30.978 32.609
Sölumenn
Norðausturland Mýrar Snæfellsnes og Dalir V-Skaftafellssýsla
Hallgrímur Hallsson Sigurjón Helgason Einar Bárðarson
sími: 464 1067 Mel Breiðabólsstað
gsm: 893 4094 Sími: 867 8108 gsm: 844 5252
[email protected] [email protected] [email protected]
Borgarfjörður, Kjós
Eyjafjörður Rangárvallasýsla
og Hvalfjörður
Þórarinn Ingi Pétursson Örvar Arason
Grund Einar Guðmann Örnólfsson Hvolsvelli
gsm: 899 3236 Sigmundarstöðum gsm: 861 1782
[email protected] gsm: 862 5075 [email protected]
[email protected]
Eyjafjörður Austurland Árnessýsla
Karl Heiðar Friðriksson Steinn Björnsson Bjarni Másson
Brekku Dalvík Þernunesi Háholti
gsm: 867 6417 gsm: 896 0314 gsm: 862 4917
[email protected] [email protected] [email protected]
Hornafjörður og
Norðvesturland Sölustjóri
Suðausturland
Eymundur Þórarinsson Lúðvík Bergmann
Saurbæ, Skagafirði Eyjólfur Kristjónsson sími: 444 3009
gsm: 892 8012 Ási gsm: 840 3009
[email protected] gsm: 840 8871 [email protected]
[email protected]
6
Bændablaðið | Fimmtudagur 12. janúar 2017
Bændablaðið kemur út 24 sinnum á ári. Því er dreift ókeypis á yfir 400 stöðum
á landinu og á öll lögbýli landsins.
Lesendur geta einnig gerst áskrifendur að blaðinu og fengið það sent heim í pósti
gegn greiðslu. Árgangurinn kostar þá kr. 10.200 með vsk. (innheimt í tvennu lagi).
Ársáskrift fyrir eldri borgarar kostar 5.100 með vsk.
Heimilisfang: Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík.
− Málgagn bænda og landsbyggðar −
Sími: 563 0300 – Fax: 562 3058 – Kt: 631294–2279
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.
Ritstjóri: Hörður Kristjánsson (ábm.) [email protected] – Sími: 563 0339 − Rekstur og markaðsmál: Tjörvi Bjarnason [email protected] – Blaðamenn: Margrét Þ. Þórsdóttir [email protected] – Sigurður Már Harðarson
[email protected] – Vilmundur Hansen [email protected] – Auglýsingastjóri: Ásgerður María Hólmbertsdóttir [email protected] – Sími: 563 0303 – (cid:49)(cid:72)(cid:87)(cid:73)(cid:68)(cid:81)(cid:74)(cid:3)(cid:68)(cid:88)(cid:74)(cid:79)(cid:234)(cid:86)(cid:76)(cid:81)(cid:74)(cid:68)(cid:29) [email protected] − Vefur blaðsins:
www.bbl.is − (cid:49)(cid:72)(cid:87)(cid:73)(cid:68)(cid:81)(cid:74)(cid:3)(cid:69)(cid:79)(cid:68)(cid:232)(cid:86)(cid:76)(cid:81)(cid:86)(cid:29) (fréttir og annað efni) er [email protected]
Frágangur fyrir prentun: Prentsnið – Prentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Dreifing: Landsprent og Íslandspóstur. ISSN 1025-5621
SKOÐUN
Tölum af ábyrgð
Góðar óskir
um hvernig hún ætti þá að vera. Nú þegar þessir almenningur fær grunnvörur á afar hagstæð-
Ný ríkisstjórn undir forystu Bjarna Sindri Sigurgeirsson flokkar eru komnir að ríkisstjórnarborðinu og um kjörum. Þetta hefur að vísu verið þyrnir í
Benediktssonar hefur nú litið dagsins formaður Bændasamtaka Íslands hafa aðstöðu til áhrifa á hvernig mál þróast þá augum ýmissa stórkaupmanna sem ekki geta
ljós. Skiptar skoðanir eru að venju um [email protected] verður að vænta þess að menn séu reiðubúnir í ljósi stærðar sinnar krafist hærri afslátta en
samsetningu þessarar stjórnar eins og að ræða málin frá öllum hliðum. Á meðan kaupmaðurinn á horninu fær.
allra þar á undan. Eigi að síður hlýtur Það er komin ný ríkisstjórn eftir erfiðar stjórnarmyndunarviðræður stóðu yfir þá birti Bændur eru ekki mótfallnir því að endur-
fólk að vona að henni takist vel upp við fæðingarhríðir. Meirihluti hennar er sá ég á vef Bændasamtakanna umfjöllun um skoða starfsumhverfi sitt í samvinnu við
að stýra okkar landsmálum. minnsti mögulegi og ekki er víst að hún fái nokkur þeirra atriða sem þar skipta máli og ég stjórnvöld og það gera þeir reglulega. Einhliða
Staða þjóðarbúsins er á margan hátt góð neina hveitibrauðsdaga. En hér skal henni leyfi mér að ítreka þau hér á þessum vettvangi. yfirlýsingar og sleggjudómar um rekstur
við upphaf ferils nýrrar ríkisstjórnar, en þar óskað velfarnaðar. Mjólkursamsölunnar og hennar rekstrarum-
eru líka fyrirliggjandi endalaus verkefni Nýr ráðherra málaflokksins, Þorgerður Hverju vilja stjórnmálamenn fórna? hverfi eru ekki til þess fallnar að skila okkur
við að bæta hag landsmanna. Þar skipta Katrín Gunnarsdóttir, er einnig boðin velkomin fram á veginn.
áherslur valdhafa miklu máli, en einnig að til starfa en hún er jafnframt fyrsta konan sem Bændur hafa oftsinnis bent á þann fórnarkostn-
þau hafi kjark til að standa fast í lappirnar í fer með þennan málaflokk og ástæða er til að sem aukinn innflutningur á erlendum búvör- Umræða á skjön við tíðarandann
mikilvægum málum þótt á móti blási. að fagna því sérstaklega. Bændur vænta góðs um eins og kjöti, grænmeti og mjólkurvörum
Umræða um heilbrigðismál er eitt af samstarfs við hana um málefni landbúnaðarins hefur í för með sér. Það kann að vera að hægt Undanfarin ár hefur umræða í samfélaginu
eilífðarmálunum, en þar hefur farið hæst sem og ríkisstjórnina í heild. sé að flytja inn ódýran mat sem á uppruna sinn í um mikilvægi dýravelferðar, aðbúnaðar hús-
átök um uppbyggingu nýs Landspítala. Hvað varðar stefnuyfirlýsingu nýrrar rík- fjarlægum löndum þar sem kröfur um heilnæmi dýra og heilnæmi matvöru stóraukist. Fólk
Í þeirri umræðu á ekkert að vera heilagt, isstjórnar þá er fagnaðarefni að sjá að hún til- afurða og aðbúnað dýra eru lakari en á Íslandi, hlýtur því að spyrja sig hvort það sé eðlilegt
hvorki skipulag, útlit eða verð þess stein- tekur styrkleika íslensks landbúnaðar og litið vinnulöggjöf er í skötulíki og launastig annað að marka þá stefnu að auka framboð af inn-
kassa sem á að byggja, né staðsetning. er til samkeppnisstöðu hans, legu landsins og en við eigum að venjast. Um leið og innflutn- fluttri matvöru þar sem neytendur fá litlar eða
Heildarumgjörð heilbrigðismála og veðurfars. Einnig er mikilvægt að sjá að jafna ingur eykst á sambærilegum vörum og hér eru engar upplýsingar um hvort að kröfur þeirra
skilgreining Landspítala sem háskóla- eigi stöðu bænda, sem er þýðingarmikið til að framleiddar um allt land mun byggðamynstur séu uppfylltar.
sjúkrahúss á ekki heldur að vera heilög landbúnaður í öllum búgreinum verði stund- breytast og bændum fækka hratt. Ekki má gleyma að aukinn innflutningur á
ritning. Þar hefur fyrir löngu verið bent á aður um allt land. Íslensk búvöruframleiðsla skipar sér á bekk vörum sem við getum framleitt hér á Íslandi
að sú skilgreining með áherslu á miðlæg- Jafnframt verður ekki annað séð en að rík- með þjóðum sem nota hvað minnst af sýklalyfj- mun auka útblástur gróðurhúsalofttegunda.
um rannsóknarspítala samkvæmt ýtrustu isstjórnin ætli að virða samþykkt Alþingis og um í framleiðslunni. Heilbrigði búfjár er betra Það er í andstöðu við þær skuldbindingar sem
kröfum að erlendri fyrirmynd, gæti reynst þann sáttarfarveg sem þingið setti málefni land- en í flestum þeim löndum sem við berum okkur ríki heimsins, þar á meðal Ísland, hafa undir-
landsbyggðinni skeinuhætt. Miklu nær væri búnaðarins í og fram kemur í áliti meirihluta saman við. Lyfjaþolnar bakteríur hafa ekki gengist til að draga úr útblæstri og sporna við
að vera með landssjúkrahús og semja um atvinnuveganefndar Alþingis við afgreiðslu fundist hér á landi og meiri kröfur eru gerðar til hlýnun jarðar.
dýrustu rannsóknar- og sérfræðiþættina nefndarinnar á frumvarpi um búvörusamninga framleiðenda varðandi eyðingu á salmonellu-
við burðugri sjúkrastofnanir á hinum í september sl. Þetta er mikilvægt því land- smituðum afurðum og þannig má lengi áfram Eflum íslenska matvælaframleiðslu
Norðurlöndunum. Í því efni hefur verið búnaður gegnir ríku hlutverki við að tryggja telja. Vilja stjórnmálamenn og kjósendur þeirra
bent á að íslenskt samfélag væri langt frá byggð og atvinnulíf um allt land. Það er þó gefa eftir þessa stöðu í skiptum fyrir ódýrar Hér hafa verið nefndir nokkrir mikilvægir
því að vera nógu stórt til að bera miðlægan ljóst að ný ríkisstjórn leggur áherslu á ákveðin matvörur að utan? þættir sem vonir stóðu til að teknir yrðu til
hátækni-rannsóknarspítala. Öll viðleitni til mál sem hún þarf að skýra betur, þar á meðal umræðu í því samráðsferli sem Alþingi vís-
að stuðla að slíku þýði að skera verði alla tollvernd búvara. Það liggur fyrir að bændur Ræðum saman um starfsumhverfi aði mótun landbúnaðarstefnu í við afgreiðslu
aðra sjúkrastarfsemi í landinu við nögl. eru ekki sammála áherslum þeirra sem vilja landbúnaðarins búvörusamninga síðastliðið haust. Bændur
Því miður hafa þessar ábendingar reynst auka innflutning á búvörum sem framleiddar hafa fullan hug á að taka þátt í því ferli með
réttmætar og staða sjúkrahúsanna á lands- eru hér á landi. Ýmsir stjórnmálamenn hafa barið sér á brjóst opnum huga og með það að markmiði að efla
byggðinni er langt frá því að vera boðleg í Í öllu falli lýsa bændur sig reiðubúna til og vilja umsvifalaust breyta fyrirkomulagi íslenska matvælaframleiðslu og komast að
nútíma samfélagi. samstarfs sem miðar að því að efla íslensk- við sölu og verðlagningu á mjólk og mjólk- niðurstöðu sem er í þágu bænda og almenn-
Varðandi Landspítala þá er ljóst að þar an landbúnað í þágu bænda og almennings á urafurðum. Þar er við lýði skipulag sem ings á Íslandi. Það er því krafa Bændasamtaka
er um mjög mannfreka stofnun að ræða í Íslandi. Það er meginatriðið. Flokkurinn sem hefur skilað neytendum og bændum góðum Íslands að ný ríkisstjórn haldi því starfi til
starfsmannahaldi. Því skiptir afar miklu nú fer með málefni landbúnaðar hefur aldrei ábata. Það hefur m.a. verið rakið í skýrslu streitu og standi við þau fyrirheit sem gefin
máli að innra skipulag og vinnuferlar séu setið í ríkisstjórn áður fremur en annar hinna Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands frá árinu hafa verið. Einhliða tollalækkanir og stórkarla-
eins vel skipulagðir og frekast er unnt. Í ríkisstjórnarflokkanna. Þessir flokkar hafa 2015. Ein af niðurstöðum þeirrar skýrslu var legar yfirlýsingar um aukinn innflutning á mat
fljótu bragði virðist hönnun nýrrar spítala- báðir talað vel til landbúnaðar með almennum að mjólkurafurðir hefðu hækkað minna í verði ógna tilvist íslenskrar matvælaframleiðslu og
byggingar lítið gera til að bæta þau mál. hætti en verið afar gagnrýnir á landbúnaðar- en aðrar neysluvörur á árabilinu 2003–2013. eru feigðarflan að mati bænda. Við skulum tala
Líklegt er að besta nýtingarform stefnuna, án þess að leggja mikið til málanna Verðlagning á mjólk er opinber og tryggt að saman af ábyrgð.
sjúkrahúss sé hringlaga bygging með
aðgerðarrými í miðjukjarna. Út frá miðju- Ísland er land þitt
kjarna væri svo hægt að rúlla sjúkling-
um stystu leið í umönnun eftir aðgerð.
Grunnflatarmál slíkrar byggingar hlýtur þó
líka að takmarkast af nýtingarhagkvæmni.
Því væri væntanlega líka hagkvæmast að
byggja á hæðina en ekki þenja spítalann út
um allar koppagrundir.
Gallinn við núverandi byggingar
Landspítala eru nær endalausir gangar. Það
þarf ekkert stærðfræðiséní til að reikna það
út að til að manna slíkan spítala þarf að gera
ráð fyrir að mikill fjöldi starfsmanna sé að
öllu jöfnu á ferðinni eftir þessum löngu
göngum. Á meðan er þetta sérhæfða og
verðmæta starfsfólk hvorki að sinna sjúk-
lingum né rannsóknarstörfum. Í rekstri
spítalans geta falist í þessu mjög stórar
upphæðir á hverju ári.
Annar galli sem tengdur er þessu ganga-
hönnunarrugli er starfsferlafyrirkomulag
t.d. í bráðamóttöku í Fossvogi. Fjölmargir
hafa þar nefnt af eigin reynslu að skilvirkni
sé með ólíkindum léleg við þær aðstæður
sem þar eru. Það getur undirritaður staðfest
af ítrekaðri reynslu. Þrátt fyrir tölvuinnritun
við móttöku sjúklinga er sífellt verið að
senda starfsfólk eftir löngum göngum til
að spyrja sjúklinga sömu spurninga og þeir
svöruðu við innkomu. Þetta aukaþramm
starfsfólks eftir löngum göngum kostar
aukið mannahald með tilheyrandi útgjöld-
um. Það kostar líka óþarfa tafir og óþægindi
fyrir sjúklinga. Væri ekki ráð fyrir nýjan og
(cid:41)(cid:105)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:86)(cid:73)(cid:77)(cid:124)(cid:85)(cid:232)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:105)(cid:3)(cid:36)(cid:88)(cid:86)(cid:87)(cid:73)(cid:77)(cid:124)(cid:85)(cid:232)(cid:88)(cid:80)(cid:17)(cid:3)(cid:54)(cid:78)(cid:234)(cid:85)(cid:76)(cid:81)(cid:74)(cid:3)(cid:105)(cid:3)(cid:81)(cid:68)(cid:73)(cid:81)(cid:76)(cid:3)(cid:73)(cid:77)(cid:68)(cid:85)(cid:232)(cid:68)(cid:85)(cid:76)(cid:81)(cid:86)(cid:3)(cid:75)(cid:72)(cid:73)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:89)(cid:68)(cid:191)(cid:86)(cid:87)(cid:3)(cid:73)(cid:92)(cid:85)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:80)(cid:124)(cid:85)(cid:74)(cid:88)(cid:80)(cid:17)(cid:3)(cid:210)(cid:87)(cid:76)(cid:3)(cid:73)(cid:92)(cid:85)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:191)(cid:85)(cid:232)(cid:76)(cid:81)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:72)(cid:92)(cid:77)(cid:68)(cid:81)(cid:3)(cid:54)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:86)(cid:72)(cid:80)(cid:3)(cid:86)(cid:88)(cid:80)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:79)(cid:77)(cid:68)(cid:3)(cid:80)(cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:68)(cid:3)
ferskan heilbrigðisráðherra að láta skoða
(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:75)(cid:68)(cid:191)(cid:3)(cid:75)(cid:72)(cid:76)(cid:87)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:41)(cid:105)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:3)(cid:72)(cid:232)(cid:68)(cid:3)(cid:77)(cid:68)(cid:73)(cid:81)(cid:89)(cid:72)(cid:79)(cid:3)(cid:41)(cid:105)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:86)(cid:72)(cid:92)(cid:17)(cid:3)(cid:49)(cid:68)(cid:73)(cid:81)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:41)(cid:105)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:86)(cid:73)(cid:77)(cid:124)(cid:85)(cid:232)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:74)(cid:160)(cid:87)(cid:76)(cid:3)(cid:236)(cid:121)(cid:3)(cid:68)(cid:79)(cid:79)(cid:87)(cid:3)(cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:86)(cid:3)(cid:89)(cid:72)(cid:85)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:68)(cid:73)(cid:3)(cid:74)(cid:72)(cid:79)(cid:116)(cid:86)(cid:78)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:88)(cid:83)(cid:83)(cid:85)(cid:88)(cid:81)(cid:68)(cid:15)(cid:3)(cid:68)(cid:88)(cid:232)(cid:86)(cid:78)(cid:76)(cid:79)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:232)(cid:72)(cid:76)(cid:74)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:76)(cid:15)(cid:3)
öll þessi mál sjúkrahúss allra landsmanna,
(cid:81)(cid:72)(cid:73)(cid:81)(cid:76)(cid:79)(cid:72)(cid:74)(cid:68)(cid:3)(cid:41)(cid:68)(cid:16)(cid:86)(cid:85)(cid:88)(cid:87)(cid:75)(cid:3)(cid:11)(cid:41)(cid:68)(cid:16)(cid:86)(cid:85)(cid:126)(cid:236)(cid:12)(cid:17)(cid:3)(cid:41)(cid:68)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:86)(cid:3)(cid:78)(cid:82)(cid:81)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:86)(cid:87)(cid:68)(cid:232)(cid:68)(cid:85)(cid:68)(cid:87)(cid:89)(cid:76)(cid:78)(cid:86)(cid:82)(cid:85)(cid:232)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:80)(cid:72)(cid:85)(cid:78)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:72)(cid:232)(cid:68)(cid:3)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:68)(cid:81)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:232)(cid:15)(cid:3)(cid:86)(cid:87)(cid:85)(cid:88)(cid:87)(cid:75)(cid:3)(cid:236)(cid:234)(cid:232)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:86)(cid:87)(cid:85)(cid:68)(cid:88)(cid:80)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:72)(cid:232)(cid:68)(cid:3)(cid:85)(cid:124)(cid:86)(cid:87)(cid:17)(cid:3)(cid:41)(cid:68)(cid:86)(cid:85)(cid:88)(cid:87)(cid:75)(cid:3)(cid:11)(cid:41)(cid:68)(cid:86)(cid:85)(cid:126)(cid:236)(cid:12)(cid:3)
þjóðinni til hagsbóta? /HKr.
(cid:236)(cid:234)(cid:71)(cid:71)(cid:76)(cid:3)(cid:236)(cid:105)(cid:3)(cid:196)(cid:89)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:85)(cid:124)(cid:86)(cid:87)(cid:76)(cid:81)(cid:68)(cid:179)(cid:17)(cid:3)(cid:235)(cid:68)(cid:85)(cid:73)(cid:3)(cid:236)(cid:105)(cid:3)(cid:79)(cid:76)(cid:87)(cid:79)(cid:88)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:69)(cid:85)(cid:72)(cid:92)(cid:87)(cid:68)(cid:3)(cid:87)(cid:76)(cid:79)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:73)(cid:105)(cid:3)(cid:41)(cid:105)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:41)(cid:105)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:86)(cid:73)(cid:77)(cid:124)(cid:85)(cid:232)(cid:15)(cid:3)(cid:72)(cid:81)(cid:3)(cid:54)(cid:78)(cid:85)(cid:126)(cid:232)(cid:88)(cid:85)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:75)(cid:112)(cid:87)(cid:76)(cid:3)(cid:236)(cid:105)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:85)(cid:112)(cid:87)(cid:87)(cid:88)(cid:3)(cid:54)(cid:87)(cid:85)(cid:68)(cid:88)(cid:80)(cid:72)(cid:92)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:236)(cid:89)(cid:116)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:73)(cid:85)(cid:68)(cid:80)(cid:3)(cid:78)(cid:72)(cid:80)(cid:88)(cid:85)(cid:3)
(cid:116)(cid:3)(cid:85)(cid:76)(cid:87)(cid:76)(cid:81)(cid:88)(cid:3)(cid:41)(cid:85)(cid:68)(cid:81)(cid:86)(cid:78)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:71)(cid:68)(cid:74)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:86)(cid:72)(cid:80)(cid:3)(cid:74)(cid:72)(cid:191)(cid:232)(cid:3)(cid:89)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:126)(cid:87)(cid:3)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24)(cid:17)(cid:3)(cid:3) Mynd / HKr.
7
Bændablaðið | Fimmtudagur 12.janúar 2017
169
Líf og starf MÆLT AF
MUNNI FRAM
N
ýtt vísnaár verður ögn á pólitísk-
um nótum. Nú um stundir sjást fá
dæmi þess, að skopast sé að póli-
tískum embættismönnum í bundnu máli.
Áramótaskaup eru þó undantekning, en
sá kveðskapur lifir þó sjaldnast lengi. Á
síðustu öld voru samdar heilar revíur um
pólitíkusa þjóðarinnar og á tíma Spegilsins
sáluga, voru birtir heilir gamanbragir um
suma þeirra. Í ljósi mikilla átaka í pólitík
undangenginna mánaða er ekki úr vegi að
birta gamankvæði sem birtist í Speglinum
sáluga. Höfundurinn, Sigurður Ívarsson,
var eitt helsta gamanvísnaskáld 20. aldar, og
mörg verka hans birtust einmitt í Speglinum.
Bragur Sigurðar nefnist „Kleppsförin“ og
er ortur í kjölfar þeirrar ákvörðunar Jónasar
frá Hriflu, að reka Helga Tómasson úr
embætti yfirlæknis á Kleppi, en Helgi hafði
þá skömmu fyrr heimsótt Jónas í því skyni
að ræða andlegt heilsufar hans, en Jónas
gegndi þá starfi dómsmálaráðherra:
Jónas vaknar af blíðum blundi,
brjálaður virtist ekki par;
í bælinu lengur ekki undi
ók sér og fór í brækurnar.
Í Landhelgisbílinn brátt var náð
og brunað svo upp í Stjórnarráð.
Daníel, sem þar dyrnar passar,
dyrnar opnaði fljótt og vel.
Jónasar gjörðust glyrnur hvassar,
hann gaut þeim skáhalt á Daníel:
„Til setu boðið ei sýnist oss,
sæk, Daníel, vort besta hross.“
Folaldið Jóla-Drífa með móður sinni, Litbrá frá Sölvholti.
„Inn að Kleppi er óravegur,
Ævintýrið um Jóla-Drífu andskotastu því fljótt af stað;
ríddu eins hart og hrossið dregur,
-Helga réttirðu þetta blað,-
flýttu þér nú og farðu vel“.
-Þá fruktaði‘ og spýtti Daníel.
Óþverra fylltist loftið ljótum,
Hryssan Litbrá frá Sölvholti, sem fædd er -leðjurigning og malarél.-
vorið 2012, kastaði sínu fyrsta folaldi núna Veifandi‘ í bláinn báðum fótum
nokkrum dögum fyrir jól og fékk sú litla bikkjuna þandi Daníel.
nafnið Jóla-Drífa. Drótt öll á Kleppi dauðhrædd beið,
Hún fannst í snjónum á að giska dags- eða -Daníel inn í húsið reið.
tveggja daga gömul á sólstöðum og er fædd
svo nærri vetrarsólstöðum að hún hefur líklega -Helgi greip blaðið báðum mundum,
aldrei litið mót hnígandi sól. blekugur varð um hendurnar,
Litbrá var í stóði sumarið 2015 en hefur undirskriftirnar eru stundum
ekki fyljast eins og hinar hryssurnar eða misst ekki meira‘en svo þornaðar.
fyl snemma. Hins vegar hefur hún verið mót- Við Doktora Jónas dundar vart
tækileg um miðjan janúar 2016 og þá fest og Daníel getur riðið hart.
fang. Um það leyti var verið að taka haust-
stóðin heim til að snyrta þau, örmerkja og Doktorinn varð sem dreyri‘í framan,
gefa ormalyf, raga niður í hópa fyrir vetrar- Dungal var þar og studdi hann.
beit, taka sláturhross og seld folöld úr hóp- Nú sá hann eftir öllu saman
unum og fjarlægja stóðhestana, sem gagnast að‘ann heimsótti ráðherrann.
höfðu hryssunum um sumarið og annað þess Húsi og stöðu flæmdur frá.
háttar. -Hann flutti með eina lyfjaskrá.
Óvist um faðernið -Daníel svarsins drjúgur bíður,
Daníel tók í húfuna,
Folarnir tveir höfðu unað með hryssunum um Daníel út um dyrnar ríður,
haustið í sátt og samlyndi í tveim hjörðum sem Daníel sló í merina.
gátu þó haft samgang. Í haustbeitarhópinn -Daníel tyggur drjúgum skro,
komust líka stutta stund fjórir veturgamlir Daníel spýtir á við tvo.
folar ógeltir, eins og getur gerst, og enginn Jóla-Drífa er spræk og hefur ekki tekið drífuna sem gerði á hana nýfædda nærri sér.
veit því að sinni hver faðir Jóla-Drífu er, en Jónas vor húkti heima‘ á meðan
það finnst út úr því áður yfir lýkur, annaðhvort una sem gerði á hana nýfædda nærri sér. Hún er brúnlitförótt en sjálf er Jóla-Drífa ennþá hugsandi stinnt um brjálæðið;
út frá litaerfðum eða með DNA-greiningu. er nú á húsi við besta atlæti og unir hag sínum aðeins rauð að sjá, hvað sem síðar kemur í hefði‘ einhver normal sála séð hann
Jóla-Drífa er spræk og hefur ekki tekið dríf- vel, leikur sér og þroskast vel. Móðir hennar ljós. /Páll Imsland sú mundi hafa komist við.
-Hófasköll dundu dimm og löng,
Daníel kom og spýtti og söng.
Dýravernd og dýravelferð til umræðu á ársfundi Siðfræðistofnunar
Daníel frétta flutti sóninn,
Ársfundur Siðfræðistofnunar var haldinn frísaði merin löðursveitt.
fimmtudaginn 5. janúar síðastliðinn. Eftir Jónas tvíhenti telefóninn,
yfirferð Vilhjálms Árnasonar, formanns við Thorlacius hann mælti greitt:
stjórnar Siðfræðistofnunar, um starfsemina „Þú tekur við Kleppi Tolli minn,
á síðasta ári var athyglinni beint að málefni Tíkarbrand skaltu gefa inn.“
fundarins sem að þessu sinni var helgað
dýrasiðfræði. Jón Kalmansson, nýdoktor Lyfja-fargansins fræga miðann
í heimspeki, flutti erindi og var inntakið flutti Helgi úr brúkunum.
að mannfólkið þyrfti að minnka neyslu á Nú fá menn trauðla að tala við hann
kjötafurðum. þó tíkall hafi í lúkunum.
Rök Jóns fyrir þeirri skoðun eru meðal -Hrelldan og þjáðan huga ber,
annars umhverfisleg – að þau krefðust þess og Hriflu-réttlætið móti sér.
hreinlega. Mannfólkið stæði á tímamótum og Í pallborðsumræðum voru Elínborg Sturludóttir, fundarstjóri, Jón Á. Kalmansson heimspekingur,
þyrfti að brjótast út úr viðjum vanans svo ekki (cid:54)(cid:76)(cid:74)(cid:88)(cid:85)(cid:69)(cid:82)(cid:85)(cid:74)(cid:3)(cid:39)(cid:68)(cid:232)(cid:68)(cid:71)(cid:121)(cid:87)(cid:87)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:92)(cid:191)(cid:85)(cid:71)(cid:234)(cid:85)(cid:68)(cid:79)(cid:160)(cid:78)(cid:81)(cid:76)(cid:85)(cid:15)(cid:3)(cid:43)(cid:68)(cid:79)(cid:79)(cid:74)(cid:72)(cid:85)(cid:232)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:43)(cid:68)(cid:88)(cid:78)(cid:86)(cid:71)(cid:121)(cid:87)(cid:87)(cid:76)(cid:85)(cid:15)(cid:3)(cid:73)(cid:82)(cid:85)(cid:80)(cid:68)(cid:232)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:39)(cid:234)(cid:85)(cid:68)(cid:89)(cid:72)(cid:85)(cid:81)(cid:71)(cid:68)(cid:85)(cid:86)(cid:68)(cid:80)(cid:69)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:86)(cid:3) Að þessu skaltu önd mín hyggja,
Íslands og Sindri Sigurgeirsson, formaður Bændasamtaka Íslands. Mynd / smh
færi illa fyrir jörðinni. yfirvöldunum geðjast þú,
Í pallborðsumræðum voru, ásamt Jóni, ekki til að komast af og spurði hversu mikil að taka tillit til ýmissa þátta. Sigurborg nefndi á hnjánum báðum er best að liggja
þau Sigurborg Daðadóttir yfirdýralækn- áhrif sú staðreynd hefði á þessa grundvallar sið- dæmi frá Svíþjóð um að kaup- og neysluvenjur og biðja um náð í sannri trú.
ir, Hallgerður Hauksdóttir, formaður ferðilegu spurningu. Sindri sagði að það væri fólks færu ekki alltaf saman við fögur fyrirheit. -Hver veit nær sorgar hefjast él?
Dýraverndarsambands Íslands og Sindri sjálfsagt að velta því fyrir sér hvort þörf væri Fólk gæti átt erfitt með að brjótast út úr þeirri Hver veit nær söðlar Daníel?
Sigurgeirsson, formaður Bændasamtaka á að hafa umfang kjötframleiðslu eins og hún venju að velja ódýrari vöruna í verslun, þótt
Íslands. er í dag. Hann sagði að það væri víða vakning vitað væri að aðbúnaðurinn væri ekki eins og
Fyrsta spurning til þeirra var frá Vilhjálmi varðandi breyttar neysluvenjur og framleiðendur best væri á kosið.
Árnasyni, en hann velti því upp að mannfólkið matvæla tækju mið af þeim. Hallgerður sagðist Sköpuðust líflegar umræður um efnið og Umsjón:
væri víða komið í þá stöðu að það væri valkvætt miða sínar neysluvenjur við siðferðilega umgjörð má ljóst vera að ýmis sjónarmið eru í þessum Árni Geirhjörtur Jónsson
hvort það neytti kjötafurða. Fólk þyrfti þess dýrahalds, frá öllum tiltækum hliðum. Það þyrfti málum og á þeim margar hliðar. /smh kotabyggð[email protected]
8
Bændablaðið | Fimmtudagur 12. janúar 2017
Fréttir
Ísland er alls ekki í neinni sérstöðu í heiminum varðandi takmarkanir á innflutningi landbúnaðarvara:
Flest ríki heims beita ströngum lögum
og tollum til að vernda sinn landbúnað
– Verndun lífríkis oftast borið við varðandi innflutningstakmarkanir og innflutningsbann á ýmsum landbúnaðarvörum
Flestar þjóðir heims eru með ströng flutt er inn utan innflutningskvóta
lög um innflutning á landbúnað- eins og á sumu kjöti frá ESB-
arvörum, það á ekki síður við um löndum. Meðaltollur á innfluttum
lönd innan Evrópusambandsins og landbúnaðarvörum innan tollkvóta
Banda ríkjanna en önnur. Ísland er til Ástralíu er þó ekki nema 1,2%.
því langt frá því að vera sér á báti Tollur á kvótakjöt getur þó numið
í þessum efnum eins og oft mætti frá 0 til 50%. Við sum ríki gilda
ætla á umræðunni. síðan sérstakir fríverslunarsamn-
Undir stranga löggjöf fellur m.a. ingar. Danir hafa t.d. flutt svínakjöt
innflutningur á matvælum, ekki síst á til Ástralíu.
kjöti, mjólk, mjólkurafurðum, græn- Á tólf mánaða tímabili frá
meti og ávöxtum. Það sem leyft er október 2015 til október 2016 fluttu
að flytja inn fellur auk þess í flestum Ástralir út 1.048.344 tonn af nauta-
tilvikum undir mjög vel skilgreinda kjöti, 373.686 tonn af kindakjöti og
tollalöggjöf. Er þá aðallega borið við (cid:43)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:80)(cid:76)(cid:78)(cid:79)(cid:68)(cid:3)(cid:78)(cid:77)(cid:124)(cid:87)(cid:73)(cid:85)(cid:68)(cid:80)(cid:79)(cid:72)(cid:76)(cid:232)(cid:86)(cid:79)(cid:88)(cid:16)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:78)(cid:77)(cid:124)(cid:87)(cid:126)(cid:87)(cid:192)(cid:88)(cid:87)(cid:81)(cid:76)(cid:81)(cid:74)(cid:86)(cid:85)(cid:116)(cid:78)(cid:76)(cid:3)(cid:200)(cid:86)(cid:87)(cid:85)(cid:68)(cid:79)(cid:116)(cid:68)(cid:15)(cid:3)(cid:89)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:86)(cid:76)(cid:87)(cid:87)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:86)(cid:87)(cid:78)(cid:72)(cid:85)(cid:191)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:86)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:79)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:69)(cid:126)(cid:81)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:73)(cid:92)(cid:85)(cid:76)(cid:85)(cid:3)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:192)(cid:88)(cid:87)(cid:81)(cid:76)(cid:81)(cid:74)(cid:76)(cid:3)(cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:86)(cid:3) 26.489 tonn af geitakjöti samkvæmt
heilsufarsástæðum fyrir mannfólkið (cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:192)(cid:72)(cid:86)(cid:87)(cid:3)(cid:124)(cid:81)(cid:81)(cid:88)(cid:85)(cid:3)(cid:79)(cid:124)(cid:81)(cid:71)(cid:3)(cid:80)(cid:72)(cid:232)(cid:3)(cid:86)(cid:87)(cid:85)(cid:124)(cid:81)(cid:74)(cid:88)(cid:3)(cid:79)(cid:68)(cid:74)(cid:68)(cid:16)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:85)(cid:72)(cid:74)(cid:79)(cid:88)(cid:89)(cid:72)(cid:85)(cid:78)(cid:76)(cid:17)(cid:3) tölum MLA.
og verndun lífríkis. að vera tryggt að innflutt kjöt upp- Hörð viðurlög eru við brotum á
fylli sömu gæðareglur um fram- lögum og reglum um innflutning á
Bandaríkin vernda sinn leiðslu og gilda í ESB-löndunum. kjöti til Ástralíu, eða allt að 100.000
landbúnað Er þar borið við matvælaöryggi dollara sekt og fangelsi í nokkur ár.
eins og á Íslandi. Það á einnig við
Sem dæmi er bannað að flytja inn til um dýraheilbrigði í framleiðslu- Vernd lífríkis og vatns í landinu
Bandaríkjanna án sérstakra heimilda löndunum. Í staðinn fyrir þessi
ferskt, þurrkað og niðursoðið kjöt og ströngu ákvæði beita menn lægri Lögin í Ástralíu byggja á vernd líf-
kjötafurðir frá flestum löndum heims. tollum en ella varðandi það kjöt ríkis og vatns í landinu og heimila
Það á einnig við um tilbúna rétti sem sem heimilt er að flytja inn. margvíslega hindranir til að fram-
innihalda kjöt. Fyrir kjöt sem flutt er Ný og strangari löggjöf þar um fylgja þeirri verndarstefnu. Undir
inn utan innflutningskvóta eru yfir- fjallar um allt framleiðsluferlið þessi lífríkisöryggisákvæði fellur
leitt rúmlega 21–26% tollur. frá býli á disk neytenda. Til að líka innflutningur á eggjum og
(cid:200)(cid:87)(cid:124)(cid:78)(cid:3)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:80)(cid:124)(cid:74)(cid:88)(cid:79)(cid:72)(cid:74)(cid:68)(cid:81)(cid:3)(cid:55)(cid:55)(cid:44)(cid:51)(cid:16)(cid:87)(cid:82)(cid:79)(cid:79)(cid:68)(cid:86)(cid:68)(cid:80)(cid:76)(cid:81)(cid:74)(cid:3)(cid:80)(cid:76)(cid:79)(cid:79)(cid:76)(cid:3)(cid:37)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:68)(cid:85)(cid:116)(cid:78)(cid:77)(cid:68)(cid:81)(cid:81)(cid:68)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:40)(cid:54)(cid:37)(cid:16)(cid:79)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:68)(cid:3)
Brot einstaklinga á þessum fylgja þessu eftir er almennt bann afurðum sem innihalda egg, mjólk-
(cid:86)(cid:81)(cid:126)(cid:68)(cid:86)(cid:87)(cid:3)(cid:80)(cid:17)(cid:68)(cid:17)(cid:3)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:80)(cid:76)(cid:78)(cid:79)(cid:68)(cid:3)(cid:75)(cid:82)(cid:85)(cid:80)(cid:121)(cid:81)(cid:68)(cid:81)(cid:82)(cid:87)(cid:78)(cid:88)(cid:81)(cid:3)(cid:37)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:68)(cid:85)(cid:116)(cid:78)(cid:77)(cid:68)(cid:80)(cid:68)(cid:81)(cid:81)(cid:68)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:232)(cid:3)(cid:78)(cid:77)(cid:124)(cid:87)(cid:73)(cid:85)(cid:68)(cid:80)(cid:79)(cid:72)(cid:76)(cid:232)(cid:86)(cid:79)(cid:88)(cid:17)(cid:3)
ákvæðum varðar allt að 10.000 á kjötinnflutningi ferðamanna til urvörur, óniðursoðið kjöt, fræ, hnet-
dollara sekt. Aðeins er heimilt að Administration) og USDA (U.S. að flytja nautakjöt til Bandaríkjanna, ESB-landa. ur, ferskir ávextir og grænmeti.
flytja kjöt frá löndum sem eru ekki Department of Agriculture) setja um þá er það háð ýmsum skilyrðum
með þekkta sjúkdóma í sínu búfé það nánari reglur. og allt undir innflutningstollkvót- Ekki er allt sem sýnist Hörð viðurlög á Nýja-Sjálandi
eins og gin- og klaufaveiki og fleiri Viðræður um tollamálin snúast um. Þar er um að ræða tvenns við brotum á kjötinnflutningi
sjúkdóma. líka um fleira eins og klórþvott á kjöti konar tollkvóta, svokallaða sérs- Meðalinnflutningstollur á öllum
Í þeim tilvikum sem heimilt er sláturdýra. taka landskvóta fyrir tiltekin ríki, landbúnaðarvörum til ESB-landa Svipuð löggjöf er í Nýja-Sjálandi
að flytja inn nautakjöt, svínakjöt og sem eru Ástralía, Japan, Nýja- er 12% samkvæmt úttekt sem og í Ástralíu. Þar er ströng lög-
kindakjöt er það gegn því að slíku Flókið lagskipt leyfiskerfi Sjáland, Úrugvæ og Argentína. Australian Farm Institute gerði gjöf um innflutning á matvælum
kjöti fylgi rækileg heilbrigðisvottorð. Þar er enginn tollur á kvótakjöt frá um áhrif af útgöngu Breta úr ESB. hverju nafni sem þau nefnast.
Sama á við um alifuglakjöt og egg og Fara þarf í gegnum flókið og lagskipt Kanada, Mexíkó og Argentínu, en Áhugavert er að í þeirri úttekt Undir það falla öll dýr lifandi eða
eggjaafurðir. Í einhverjum tilfellum, kerfi til að fá innflutningsleyfi fyrir 4,4 sent á kíló frá hinum ríkjunum. kemur líka fram að matreiðsla dauð og dýraafurðir. Allt kjöt og
hefur þó verið heimilað að flytja inn kjöt til Bandaríkjanna samkvæmt Ef innflutningur fer umfram kvóta opinberra gagna getur verið mis- kjötafurðir er ýmist alfarið bannað
ferskt lambakjöt, t.d. frá Íslandi. gögnum utanríkisþjónustu banda- greiða öll ríkin nema Kanada, vísandi. að flytja inn eða sett undir mjög
ríska landbúnaðar ráðuneytisins Mexíkó og Ástralía 21,1% til Opinber stuðningur við breska stranga innflutningslöggjöf. Undir
Hormónagjafir nær allsráðandi í (USDA Foreign Agricultural 26,4% toll. Síðan er tollkvóti fyrir bændur er t.d. í skýrslunni sagður þessi lög falla líka lífsýni, plöntur
bandarískri nautakjötsframleiðslu Service). Innflytjendur þurfa fyrst önnur ríki sem hafa heimild til að nema sem svarar 55% af heildar- og plöntuhlutar lifandi eða dauð-
að fá samþykki ráðuneytisins og flytja inn nautakjöt. Sá tollur er 4,4 tekjum á meðan hann er samkvæmt ir. Einnig tæki og tól sem tengjast
Ágreiningur um nýjan fríverslunar- Dýra- og plöntuheilbrigðiseftirlits- sent í toll á kíló og 26,4 sent á kíló PSE-mati OECD 56% á Íslandi, dýraeldi og afurðavinnslu, útilegu-
samning ESB-ríkjanna við ins (APHIS). Þar er gert áhættumat fyrir kjöt umfram tollkvóta. og 62% Noregi. Aftur á móti er búnaður, golfkylfur og meira að
Bandaríkin, svokallaðan TTIP- varðandi hugsanlegan innf lutning hann sagður vera 18,9% í ESB- segja notuð reiðhjól. Ótti er við að
samning, snýst að verulegu leyti um sjúkdóma. Þar að auki kemur sjúk- Nær allur kjötinnflutningur löndunum að meðaltali. Spurningin nýr TPP-samningur (Trans-Pacific
hversu mikið þjóðirnar eru tilbúnar dómaeftirlit landbúnaðarráðuneytis- í gegnum tollkvóta er hvort þarna sé að öllu leyti verið Partnership) 12 Kyrrahafslanda um
að slaka á sínum varúðarreglum varð- ins sem verður að gefa út staðfestingu að bera saman sambærilega hluti. tollamál geti eyðilagt þessar varnir
andi landbúnað. Þar er m.a. tekist á á að inn flutningurinn standist allar Bandaríkin flytja árlega inn mikið Nefna má að ýmsir styrkir sem og þar með landbúnað viðkomandi
um innflutning á svokölluðu horm- kröfur. Eins og að kjötið sé fram- af nautakjöti Þess má geta að veittir eru bændum innan ESB eru landa.
ónanautakjöti frá Bandaríkjunum og leitt við sambærilegar kröfur (U.S. Ástralir eru stærstir í innflutningi ekki skilgreindir sem stuðningur Ferðamenn þurfa að útfylla
erfðabreyttu korni. Fjallaði banda- standards) og gerðar eru af banda- á nautakjöti til Bandaríkjanna og við landbúnað. Það má m.a. segja sérstök lífríkisöryggiseyðublöð er
ríska þingið sérstaklega um algjört rískum stjórnvöldum. fluttu þangað 418.000 tonn árið um aðstoð við þýska bændur til varðar einangrun við komu með
bann ESB við innflutningi á kjöti 2015. Þar á eftir kom Nýja-Sjáland að framleiða raforku inn á orku- matvæli til Nýja-Sjálands. Er það
af nautgripum sem meðhöndlaðir Nokkur ríki hafa heimild til að með 211.000 tonn og Kanada með kerfið með því að brenna gasi nefnt „Passenger Arrival Card“.
höfðu verið við ræktun með horm- flytja inn „frosið“ nautakjöt 210.000 tonn. Síðan er Mexíkó sem búið er til með gerjun á korni Ef fólk bregst þessari skyldu á
ónalyfjum. með 145.000 tonn og Úrúgvæ með og skít. Þetta er gert með því að það yfir höfði sér háar sektir.
Á þinginu kom fram að notkun Sem stendur hafa 12 ríki heimild 39.000 tonn. Bandaríkin fluttu hins kaupa orkuna af bændum á mjög Ranglega útfyllt eyðublað kostar
hormóna (stera) við ræktun nautgripa til að flytja „frosið“ nautakjöt til vegar út 720.000 tonn af nauta- háu yfirverði. Ýmislegt af þess- t.d. skilyrðislausa sekt upp á 400
í Bandaríkjunum væri mjög útbreidd Bandaríkjanna (ekki ferskt). Þetta eru kjöti á árinu 2015 á meðan heildar- um toga kemur ekki fram undir dollara. Ef brotið er alvarlegra eru
til að auka og hraða vexti gripanna. Ástralía, Kanada, Chile, Costa Ríka, innflutningurinn nam 1.080.000 CAP-landbúnaðarstefnu ESB. viðurlögin allt að 100.000 dollarar
Slíkt hafi verið leyft þar í landi líkt Hondúras, Írland, Japan, Litháen, tonnum. Margvíslegir samfélagslegir styrkir upp að nokkurra ára fangelsisvist.
og í Bretlandi síðan upp úr 1950 með Mexíkó, Nýja-Sjáland, Nikaragva Nær allur innflutningur og stuðningur við byggð í dreif- Tollvörðum er ekki skylt að útskýra
notkun á diethylstilboestrol (DES) og og Úrugvæ. Bandaríkjamanna á kjöti er í gegn- býlinu geta líka verið af svipuðum í smáatriðum fyrir fólki við komuna
hexoestrol. ESB bannaði innflutning Þótt þessi ríki hafi fengið leyfi til um sérstaka tollkvóta. Þá hefur toga. Þá var á síðasta ári undir CAP hvaða matvæli falla nákvæmlega
á slíku hormónakjöti árið 1989 gegn verið í gildi bann á innflutningi aukið verulega við stuðning við undir bann við innflutningi. Til að
vilja Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar á nautakjöti til Bandaríkjanna frá bændur og þá til að draga úr mjólk- fá slíkar upplýsingar er fólki bent
WTO. Hormónalyf eru notuð við ESB vegna kúariðunnar sem þar urfamleiðslu. Verða þeir styrkir á ráðuneyti frumframleiðslugreina.
ræktun á tveim þriðju allra nautgripa kom upp um árið. auknir enn frekar á nýbyrjuðu ári Hér er aðeins stiklað á stóru
í Bandaríkjunum og við um 90% eldi sem nemur 14 evrusentum á hvert en algengt er að tekið sé upp
nautgripa til kjötframleiðslu sam- Löggjöf ESB er líka ströng kíló af mjólk sem ekki er sett á tímabundið bann á kjötinnflutn-
kvæmt því sem fram kom á banda- markað. ingi víða um lönd þegar uppvíst
ríska þinginu. Evrópusambandið er ekki síður en verður um sjúkdóma af ýmsu tagi í
Á stórum kjötframleiðslubúum Bandaríkin með mjög stranga inn- Ástralir vernda mjög hart framleiðslulöndunum. Þetta á ekki
er notkunin á hormónalyfjum 100% flutningslöggjöf varðandi kjöt og sína framleiðslu síst við innflutning á „fersku“ kjöti.
samkvæmt skýrslu Congressional aðrar landbúnaðarafurðir. Byggja Kannski er það þess vegna sem
Research service. Eru gripunum þá þær reglur á matvælaöryggi og Ástralir eru með mjög ströng lög sumir Bandaríkjamenn hafa mikl-
einkum gefnir náttúrulegir hormónar sjúkdómavörnum líkt og gert er um innflutning á kjöti og öðrum ar væntingar til TPP-samningsins.
eins og estradiol, progesterone og á Íslandi. matvælum og eina landið sem Markaður fyrir kjöt í Asíu hefur
testosterone. Auk þess eru notaðir nýtur einstakra sérreglna sam- verið að aukast hröðum skrefum
efnafræðilega tilbúnir hormónar eins Ferðamönnum bannað að flytja kvæmt samningum þar um er þar sem regluverkið er veikast fyrir.
og zeranol og trenbolone acetate kjöt til ESB-landa nágrannaríkið Nýja-Sjáland. Háir Ráðgert er að nautakjötsinnflutning-
auk melengestrol. Er þó tekið fram innflutningstollar eru líka á kjöti og ur Asíuríkja verði kominn í um 3,3
(cid:235)(cid:68)(cid:232)(cid:3) (cid:72)(cid:85)(cid:3) (cid:72)(cid:78)(cid:78)(cid:76)(cid:3) (cid:68)(cid:79)(cid:79)(cid:87)(cid:68)(cid:73)(cid:3) (cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:73)(cid:68)(cid:79)(cid:87)(cid:3) (cid:73)(cid:92)(cid:85)(cid:76)(cid:85)(cid:3)
í skýrslunni að ekki sé heimilt að Samkvæmt reglum Evrópu- kjötvörum til Ástralíu til að vernda milljónir tonna á næsta ári en hann
(cid:73)(cid:72)(cid:85)(cid:232)(cid:68)(cid:80)(cid:72)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:68)(cid:232)(cid:3)(cid:192)(cid:92)(cid:87)(cid:77)(cid:68)(cid:3)(cid:78)(cid:77)(cid:124)(cid:87)(cid:3)(cid:80)(cid:76)(cid:79)(cid:79)(cid:76)(cid:3)(cid:79)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:68)(cid:17)(cid:3)
nota hvaða hormóna sem er við eldi sambandsins (Directorate-General innlenda framleiðslu. Er þar um að var um 2 milljónir tonna árið 2012
(cid:203)(cid:3)(cid:86)(cid:88)(cid:80)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:79)(cid:124)(cid:81)(cid:71)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:89)(cid:68)(cid:85)(cid:232)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:86)(cid:79)(cid:116)(cid:78)(cid:87)(cid:3)(cid:75)(cid:105)(cid:88)(cid:80)(cid:3)
dýranna en FDA (Food and Drug for Health & Consumers), verður ræða allt að 100% tolla á kjöti sem samkvæmt tölum USDA. /HKr.
(cid:86)(cid:72)(cid:78)(cid:87)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:77)(cid:68)(cid:73)(cid:81)(cid:89)(cid:72)(cid:79)(cid:3)(cid:73)(cid:68)(cid:81)(cid:74)(cid:72)(cid:79)(cid:86)(cid:76)(cid:17)(cid:3)
Bændablaðið | Fimmtudagur 12.janúar 2017 9
Fáðu LÍF í tún og akra
Fjölkorna gæðaáburður frá Grassland Agro á Írlandi
Þyngd V(cid:68)(cid:87)(cid:81)(cid:86)(cid:79)(cid:17)(cid:3)
Tegund N P K Ca Mg S B Se
(kg) P
LÍF 27 600 27,0 4,3 2,4
LÍF 24-5+Se 600 24,0 2,2 91% 2,7 1,5 2,8 0,0015
LÍF 24-13 600 24,0 5,7 89% 2,4 1,4 2,0
LÍF 20-5-12+Se 600 20,0 2,2 91% 10,0 2,1 1,2 2,5 0,0015
LÍF 20-10-10 600 20,0 4,3 91% 8,3 2,0 1,1 2,0
LÍF 20-10-10+Se 600 20,0 4,3 91% 8,3 2,0 1,1 2,0 0,0015
LÍF 20-12-8+Se 600 20,0 5,2 90% 6,7 1,7 1,0 2,5 0,0015
LÍF 20,6-11-9+Se 600 20,6 4,8 90% 7,5 1,7 1,0 3,0 0,0015
LÍF 21-6-9,5+Se 600 21,0 2,6 92% 7,9 2,4 1,3 2,0 0,0015
LÍF 27-6-6 600 27,0 2,5 76% 5,0 2,3
LÍF 17-15-12 600 17,0 6,5 91% 10,0 1,5 0,8 2,2 0,22
LÍF 12-12-20+Se 600 12,0 5,2 90% 16,7 0,6 4,8 0,0015
(cid:47)(cid:143)(cid:41)(cid:3)(cid:163)(cid:69)(cid:88)(cid:85)(cid:178)(cid:88)(cid:85)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:3)(cid:81)(cid:188)(cid:3)(cid:163)(cid:3)(cid:69)(cid:82)(cid:178)(cid:86)(cid:87)(cid:181)(cid:79)(cid:88)(cid:81)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:68)(cid:81)(cid:81)(cid:68)(cid:178)(cid:3)(cid:163)(cid:85)(cid:76)(cid:178)(cid:3)(cid:175)(cid:3)(cid:85)(cid:184)(cid:178)(cid:17)
(cid:46)(cid:92)(cid:81)(cid:81)(cid:87)(cid:88)(cid:3)(cid:192)(cid:171)(cid:85)(cid:3)(cid:89)(cid:72)(cid:85)(cid:178)(cid:86)(cid:78)(cid:85)(cid:163)(cid:3)(cid:82)(cid:78)(cid:78)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:163)(cid:3)(cid:90)(cid:90)(cid:90)(cid:17)(cid:79)(cid:76)(cid:263)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:17)(cid:76)(cid:86)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:73)(cid:163)(cid:178)(cid:88)(cid:3)(cid:87)(cid:76)(cid:79)(cid:69)(cid:82)(cid:178)(cid:3)(cid:175)(cid:3)(cid:163)(cid:69)(cid:88)(cid:85)(cid:178)(cid:68)(cid:85)(cid:83)(cid:68)(cid:78)(cid:78)(cid:68)(cid:81)(cid:81)(cid:17)
(cid:54)(cid:89)(cid:72)(cid:76)(cid:74)(cid:77)(cid:68)(cid:81)(cid:79)(cid:72)(cid:74)(cid:3)(cid:74)(cid:85)(cid:72)(cid:76)(cid:178)(cid:86)(cid:79)(cid:88)(cid:78)(cid:77)(cid:184)(cid:85)(cid:3)(cid:82)(cid:74)(cid:3)(cid:75)(cid:68)(cid:74)(cid:86)(cid:87)(cid:168)(cid:178)(cid:3)(cid:263)(cid:88)(cid:87)(cid:81)(cid:76)(cid:81)(cid:74)(cid:86)(cid:78)(cid:77)(cid:184)(cid:85)(cid:3)(cid:175)(cid:3)(cid:69)(cid:82)(cid:178)(cid:76)(cid:17)
(cid:57)(cid:184)(cid:85)(cid:88)(cid:85)(cid:81)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:82)(cid:78)(cid:78)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:72)(cid:85)(cid:88)(cid:3)(cid:72)(cid:76)(cid:81)(cid:81)(cid:76)(cid:74)(cid:3)(cid:163)(cid:3)(cid:77)(cid:184)(cid:85)(cid:178)(cid:17)(cid:76)(cid:86)
(cid:43)(cid:68)(cid:73)(cid:178)(cid:88)(cid:3)(cid:86)(cid:68)(cid:80)(cid:69)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:3)(cid:89)(cid:76)(cid:178)(cid:3)(cid:86)(cid:184)(cid:79)(cid:88)(cid:85)(cid:163)(cid:178)(cid:74)(cid:77)(cid:68)(cid:73)(cid:68)(cid:3)(cid:82)(cid:78)(cid:78)(cid:68)(cid:85)(cid:3)(cid:175)(cid:3)(cid:86)(cid:175)(cid:80)(cid:68)(cid:3)(cid:24)(cid:23)(cid:19)(cid:16)(cid:20)(cid:20)(cid:22)(cid:27)(cid:3)(cid:72)(cid:178)(cid:68)(cid:3)(cid:163)(cid:3)(cid:68)(cid:69)(cid:88)(cid:85)(cid:71)(cid:88)(cid:85)(cid:35)(cid:79)(cid:76)(cid:263)(cid:68)(cid:81)(cid:71)(cid:17)(cid:76)(cid:86)
og fáðu nánari upplýsingar um áburðarúrvalið
Sala ográðgjöf www.lifland.is Reykkjavík Akurrreeeyri Borgarnes Blönduós Hvolsvöllur
Sími 540 1100 Lyngháls Óseyri Borrrgarbrrraut Efffstubraut Stórólfffsvelli
10
Bændablaðið | Fimmtudagur 12. janúar 2017
Fréttir
Lög og reglur um kaup erlendra aðila
á bújörðum verða endurskoðaðar
Ingimar Pálsson hjá Topphestum á Sauðárkróki.
Í tilkynningu sem atvinnuvega- sýnt að einn aðili hefur keypt margar ríkisborgara. Þá mun hópurinn gera
Norðurland vestra:
og nýsköpunarráðuneytið sendi jarðir á stóru svæði án þess að þar sé tillögu til ráðherra um nauðsynlegar
Ingimar hjá Topphestum frá sér á föstudaginn kemur fram fyrirhuguð búseta eða að ræktanlegt breytingar á lögum í samræmi við
að skipaður verði þriggja manna land sé nýtt. Í tilkynningunni segir: framangreint.
starfshópur til að leggja mat á það „Hópnum er jafnframt ætlað Hópurinn verður skipaður þremur
hvaða takmarkanir komi helst til að skoða þær takmarkanir sem er fulltrúum; einum tilnefndum af inn-
maður ársins 2016
greina til að viðhalda ræktanlegu að finna í löggjöf nágrannalanda anríkisráðherra, einum tilnefndum af
landbúnaðarlandi og búsetu í Íslands eins og Noregs, Danmörku Bændasamtökum Íslands en formað-
sveitum landsins. og Möltu og rúmast innan marka ur hópsins verður skipaður af sjáv-
Ingimar Pálsson, sem rekur fyrir- m.a. staðið fyrir sumarnámskeiðum Kemur þetta í kjölfar umræðu 40. gr. EES-samningsins. Í dönsku arútvegs- og landbúnaðarráðherra
tækið Topphesta á Sauðárkróki, fyrir börn sem notið hafa mikilla sem hefur verið í þjófélaginu um jarðalögunum er m.a. eignarhald án tilnefningar. Gert er ráð fyrir að
hefur verið kosinn Maður ársins vinsælda. árabil og varðar kaup erlendra aðila á landbúnaðarlandi takmarkað og hópurinn skili tillögum sínum eigi
2016 á Norðurlandi vestra af „Á hann heiður skilinn fyrir að á bújörðum hér á landi. Hafa dæmin skilyrði sett fyrir kaupum erlendra síðar en í júní 2017.“ /smh
lesendum Feykis. halda þessi öfluga starfi úti ár eftir
Ingimar, sem fagnaði 70 ára ár,“ segir m.a. í tilnefningu sem Ålö AB, framleiðandi Quicke ámoksturstækja:
afmæli sínu á síðasta ári, hefur í Ingimar fékk frá Feyki. Sagt er frá
rúmlega 30 ár rekið reiðskóla og þessu á vef Feykis. Fjölgar samstarfsaðilum sínum á Íslandi
Bolungarvík:
Ålö AB, einn af þekktustu fram- „Við erum mjög bjartsýn á
leiðundum í heimi í landbúnað- að þessi breyting sé jákvæð og
Þjónustuhús á tjaldsvæði
argeiranum og leiðandi á sínu að Vélfang muni nú geta ein-
sviði, hefur ákveðið að auka við og beint sér að sölu á okkar aðal-
styrkja samstarf um sölu á Quicke merki. Sérstaklega núna þegar
endurnýjað á nýju ári
á Íslandi og bæta við öðrum sölu- aðeins nokkrir mánuðir eru í að
aðila. við kynnum alveg nýja kynslóð
Kraftvélar hafa flutt inn Quicke ámoksturstækja, Quicke Q-series
Þjónustuhús við tjaldsvæðið í ámoksturstækin til Íslands frá árinu sem við erum sannfærð um að
Quicke ámoksturstæki frá Älö.
Bolungarvík verður endurnýjað 2010. Ålö hefur nú ákveðið að gera verði í fremstu röð á íslenska
á árinu og er gert ráð fyrir að opið breytingar á sölukerfi sínu og bæta markaðinum.
aðgengi verði í gegnum það og inn við öðrum innflutnings- og söluað- Núverandi umboðsmaður Trima Við hlökkum til að eiga gott
í sundlaugina. ila. Kemur þetta fram í auglýsingu á Íslandi, Vélfang ehf., mun frá 1. samstarf við bæði Kraftvélar og
Markmiðið er að tengja sund- frá sænska félaginu í Bændablaðinu janúar 2017 einbeita sér að sölu á Vélfang,“ segir Joakim Norlin,
laugina við tjaldsvæðið á opinn og í dag. merki Ålö, Quicke. sölustjóri Ålö AB.
skemmtilegan hátt og auka þannig marga kosti og nokkur uppbygging
þjónustu við tjaldsvæðisgesti. Gert hefur átt sér stað undanfarin ár.
Umhverfisstofnun úrræðalaus gagnvart lögbrotum við notkun eiturefna:
er ráð fyrir að hið nýja þjónustuhús Það er staðsett á fallegum og skjól-
verði að stærstum hluta borðsalur stæðum stað við Hólsána í miðjum
Yfir 70% ekki með gild notendaleyfi
fyrir gesti tjaldsvæðis þar sem hægt bænum og er stutt í alla þjónustu og
er að borða nesti ásamt því að útbúa afþreyingu. Glæsileg sundlaug er í
kvöldmat, þerra föt og fleira. Bolungarvík, við hlið tjaldsvæðisins,
Samhliða uppbyggingu á tjald- og er það góður kostur fyrir gestina, til kaupa á „plöntuverndarvörum“
svæði er gert ráð fyrir að sett verði en með auknu og betra aðgengi mun
fjármagn í sérstaka markaðsherferð þjónustan aukast verulega.
fyrir tjaldsvæðið með það að mark- Allar spár ganga út frá mikilli
miði að kynna hina nýju aðstöðu aukningu ferðamanna á Vestfirði Umhverfisstofnun lauk nýverið leyfis þegar kaupin áttu sér stað, um í sambærilegu eftirliti á síðasta
ásamt annarri þjónustu fyrir gesti í næsta sumar og eru þessar fram- eftirlitsverkefni þar sem kallað samanborið við 15 árið á undan. ári.
Bolungarvík. kvæmdir liður í því að bæta var eftir gögnum um sölu ársins
þjónustu við ferðamenn og auka 2015 á tilteknum varnarefnum, 103 án leyfis Misbrestur þrátt fyrir eftirfylgni
Liður í að bæta þjónustu við aðgengi þeirra að Bolungarvík og en undir það falla „plöntu-
ferðamenn auka þannig komur þeirra á þessu verndarvörur“ (líka nefnt ill- Umrædd eiturefni eru notuð gegn Þessar niðurstöður sýna að
og næstu árum. Þetta kemur fram á gresiseyðir eða jurtaeitur) og skaðvöldum í landbúnaði og garð- þrátt fyrir eftirfylgni af hálfu
Fyrir hefur tjaldsvæðið í Bolungarvík vefsíðu Bolungarvíkur. /MÞÞ nagdýraeitur sem notuð eru í yrkju. Þau eru flokkuð í illgres- Umhverfisstofnunar, er enn mikill
atvinnuskyni. Í úrtaki voru sjö iseyða, sveppaeyða, skordýraeyða misbrestur á því að fyrirtæki sem
fyrirtæki sem setja þessar vörur og stýriefni eftir notkunarsviði. setja á markað plöntuverndarvörur,
Leiðrétting á markað hér á landi. Alls seldust 2.453 kg af þessum sem einungis eru ætlaðar til notkunar
Svokallaðar plöntuverndarvörur svokölluðu plöntuverndarvörum á í atvinnuskyni, krefji kaupendur um
sem eru í raun eiturefni og nag- árinu 2015, sem einungis eru ætl- notendaleyfi áður en salan á sér stað.
Af gefnu tilefni skal það tekið Landbúnaðarháskólinn á í góðu dýraeitur innihalda efni sem geta aðar til notkunar í atvinnuskyni,
fram að Landbúnaðarháskóli samstarfi við fjölda vélaumboða um skaðað heilsu manna og umhverfið og er það lítils háttar aukning frá Máttlaus úrræði
Íslands og Kraftvélar stóðu ekki land allt. Beðist er velvirðingar á og því er krafist notendaleyfis til árinu áður. Þetta voru 37 mismun-
saman að jólakveðju í síðasta blaði mögulegum misskilningi sem þetta þess að mega kaupa og nota þessar andi vörur og mest var selt af ill- Þau úrræði sem Umhverfisstofnun
Bændablaðsins. gæti hafa valdið. vörur og skulu söluaðilar ganga gresiseyðum, eða 458 kg (57%). býr nú yfir duga ekki til þess að
úr skugga um það að kaupendur tryggja að farið sé að lögum hvað
séu með notendaleyfi í gildi þegar Einungis 29% með gild leyfi þetta varðar og horfir stofnunin því
Höfundur jólakattargreinar salan á þeim fer fram. til þess að möguleg beiting á stjórn-
Nagdýraeitur er notað til Af þeim 145 einstaklingum sem valdssektum samkvæmt væntanlegri
eyðingar á rottum og músum. Á keyptu þessar vörur á árinu 2015 reglugerð geti orðið til þess að sölu-
Í grein um uppruna, ættir og S. Bjartmarsdóttir. árinu 2015 voru sjö mismunandi reyndust einungis 42 (29%) vera aðilar taki við sér og uppfylli sjálf-
hlutverk jólakattarins í jólablaði Er hún beðin slíkar vörur í sölu hér á landi og með notendaleyfi í gildi en 103 viljugir skyldur sínar,“ segir í frétt á
Bændablaðsins gleymdist að geta velvirðingar á nam salan á þeim um 4.680 kg sem (71%) voru annaðhvort með vef stofnunarinnar.
greinarhöfundar. þessum mistökum. er um 43% samdráttur frá árinu útrunnið leyfi eða höfðu aldrei Umhverfisstofnun efnir til kynn-
Undir greininni var nefndur Höfundur teikn- áður þegar þessi sala nam 8.238 verið með notendaleyfi eða annað ingarfundar um plöntuverndarvörur
uppruni greinarinnar sem var af ingarinnar góðu af kg. sambærilegt leyfi þegar kaupin þann 26. janúar næstkomandi fyrir
vefsíðunni Kreddur – vefrititi um jólakettinum er svo Af þeim 64 einstaklingum sem áttu sér stað. Þetta eru jafnmargir þá sem sjá um markaðssetningu á
þjóðfræði. Höfundur jólakattar- Jón Baldur Hlíðberg eins og réttilega keyptu nagdýraeitur á árinu 2015 einstaklingar og reyndust vera án þessum vörum og eða nýta þær.
greinarinnar er hins vegar Hrefna var getið í blaðinu. reyndist einn einstaklingur vera án leyfis við kaup á plöntuverndarvör- /MÞÞ/HKr.
Description:ar sveiflukenndri vörusölu á mörkuðum. Beingreiðslunum er einnig ætlað að stuðla að stöð- ugu framboði helstu matvara. Fullur grunnstuðningur er 2,