Filozof ve Yoksulları

269 Pages·2009·8.685 MB·Turkish

by  Jacques Ranciere

Metis Yayınlan
İpek Sokak 5, 34433 Beyoğlu, İstanbul
Tel: [phone] Faks: 212 2454519
e-posta: [email protected]
www.metiskitap.com
Filozof ve Yoksullan
Jacques Rancière
Fransızca Basımı:
Le philosophe et ses pauvres
© Librairie Arthème Fayard, 1983
© Metis Yayınları, 2007
© Türkçe Çeviri: Aziz Ufuk Kılıç, 2008
Birinci Basım: Mayıs 2009
Yayıma Hazırlayan: Savaş Kılıç
Kapak Tasarımı: Emine Bora
Kapak Resmi: Descartes Amsterdam'da,
kaynak: M. Cuizot - Madame Guizot de Witt,
The History of France from The Earliest Times to 1848,
New York: John B. Alden, 1885.
Dizgi ve Baskı Öncesi Hazırlık: Metis Yayıncılık Ltd.
Baskı ve Cilt: Yaylacık Matbaacılık Ltd.
Fatih Sanayi Sitesi No. 12/197-203
Topkapı, İstanbul Tel: [phone]
ISBN-13: 978-975-342-720-3
Jacques Rancière
Filozof ve Yoksulları
Çeviren:
Aziz Ufuk Kılıç
metis

İÇİNDEKİLER
Önsöz 13
PLATON'UN YALANI
Şehrin Düzeni 21
Besinci adam 22
Zaman sorunları 25
Şölenin düzeni 27
Taklitçiler, avcılar ve zanaatçılar 28
Mesleki nitelik. Aşık atanlar ve bit ayıklayanlar 31
Atölyedeki filozof 34
Üç maden: Doğa yalanı 37
iki para: Komünizm iktidarda 38
Başka şölen, başka yalan 41
Zanaatçının erdemi 43
Adaletin paradoksu 45
Kadınlar, keller ve kunduracılar 48
Söylemin Düzeni 51
Bir mağaradan bir başkasına 54
Piç düşünce 55
Filozofun kölesi 58
Sessiz geveze 61
Hezeyanın düzeni 64
Yeni engel 66
Teatrokrasi 67
Ağııstosböcekleri korosu 70
Görünüşlerin bölüşümü 73
Sur dibinde 74
MARX'IN İŞİ
Kunduracı ve Şövalye 79
Kımduraalann isyanı 80
Saint-Jean Bayramı gecesi 84
ideolog, kunduracı ve mucit 86
Proleterin Üretimi 94
Üretimin düzeni 95
Öteki mağara 96
İş iskeleleri 98
Bilimin lıiikiimsiizliiğii 100
Emek ve üretim. Radikal hıırjııvazinin
gizli çekiciliği 103
Proleterin okulu 105
Gerikalnuş işçi ya da komünizmin paradoksu 107
Ixtponlar arasında bir komünist 109
Yanlış çıkış. Sınıf ve parti 111
Straııhinger'in dehası 113
Araklanmış Devrim ıi6
M ut lak burjuvazi 117
Burjuva ihaneti 119
Lümpenin zaferi 122
Bataklık çiçeği 126
Komedyen kral ve dilenci kral 128
Sanatın Riski 133
Süvariler ve komedyenler 137
Kitabın ödevi 141
Bilinmeyen başyapıt 144
Başıboş bilim 148
Sanatçının vasiyeti 152
Marksist Ufuk 157
Üretimin dekoru 157
Gune§veufuk 160
Üretimin paradoksları 163
Filozofun Duvarı 167
Yorgun koruyucu 168
Parti ya da devamlı yaratım 170
Diyalektik mühür 174
Fi lozofun penceresi 175
Makine başındaki işçi 177
Mutlak silah 180
Sartre'ın kralı 182
Filozof ve tiran 184
Karda tanklar 186
Parazit diyalektik 188
Küçük boyacı 190
Gölgesiz kral 193
Tuvaldeki patlama 197
İşçilerin olmadığı bir dünya? 197
Sosyolog-Kral 199
Müzisyen, şef ve boyacı 199
Doğru kanının bilimi 201
Makas ve çaydanlık 203
Kunduracıların boyası 205
İfşa edilen ifşacı 209
Giritli Epimenides ve Marksist Parmenides 211
Hekim ve müşterileri 215
Pratiklerin bilimi 217
Piyanist, köylüler ve sosyolog 220
Amiyane sosyolog ve seçkin filozof 234
Daha Fazlasını İsteyenler İçin 240
İngilizce Basıma Sonsöz (2002) 257

DIRK REMBRANİ'SZ Kuzey Hollanda'nın Frisia'ya bakan uç bölge­
sindeki Nierop'ta doğmu§ bir Hollanda köyliisüydü. Doğduğu yer­
de icra ettiği kunduracılık mesleği geçimini sağlamasına zar zor
yetiyordu. Ama çoğu zaman etleriyle yaptığı i§i kenara bırakmak
pahasına geliştirmekten kendini alıkoyamadığı incelikli matematik
bilgisi sayesinde makus talihini yenmenin yolunu bulmuştu. Des-
cartes'ın büyük ismi ve kendi dilinde okuduğu matematik kitapları­
nın ona yetmemesi, onu köyünden kalkıp kendisine danışmaya sevk
etti. Şöhreti Descartes'ı onun gözünde dünyanın en kolay erişilebi­
lir adamı olarak resmediyordu ve kafasında inzivaya çekilmiş filo­
zoffikri bulunduğu için, filozofun uzlet kapısında İsviçreli bekçile­
rin durma ihtimali aklına gelmiyordu. Descartes'ın adamları onu ma­
ceracı bir köylü- olarak görüp geri çevirdiler, onu gerisin geri yol­
ladıktan sonra da hanenin efendisine böyle söylediler. Rembrantsz
iki-iiç ay sonra bir kez daha aynı kılıkla geldi ve önemli meseleler
konusunda görüş alışverişinde bulunmak isteyen bir adamın karar­
lı edasıyla Descartes'la konuşmak istediğini bildirdi. Dış görünü­
şünde önceki seferden daha iyi karşılanmasını sağlayacak hiçbir
şey yoktu; adamları Descartes'a onu felsefe ve astroloji konuşarak
sadaka koparmak isteyen münasebetsiz bir dilenci olarak tarif etti­
ler. Descartes meseleyi büyütmek istemedi ve adamlarının fikrine
uyarak ona para yolladı ve görüşme zahmetine gerek olmadığını
iletti. Ama Rembrantsz yoksul olsa da haysiyetli bir adamdı; filozo­
fumuzun alicenaplığını reddetti ve henüz vakti gelmemiş olduğu
için şimdilik gideceğini, ama bir üçüncü ziyaretin daha faydalı ola­
cağını umduğunu söyledi. Bu yanıt kendisine iletildiğinde Descar-
tes köylüyle görülmediğine pişman oldu ve adamlarına hir daha
gelmesi halinde kendisine bildirmelerini emretti.
Remhrantsz birkaç ay sonra yine geldi; Descartes'ı görme tut­
kusuyla daha önce iki sonuçsuz ziyarette bulunmuş köylü olarak ta­
nıttı kendisini ve höylesi bir gayret ve azimle aradığı tatmini niha­
yet buldu. Descartes onun yetkinliğini ve meziyetini derhal takdir
etti ve bütün çabalarının karşılığını fazlasıyla vermek istedi. Ona
zor konuları öğretmek ve akılyürütmelerini düzeltmek için Yöntem'
ini iletmekle kalmadı. Onu dostları arasına kabul etti -üstelik aşa­
ğı tabakadan oluşu dolayısıyla birinci dereceden dostlarının altın­
da görmeden- evinin ve kalbinin kendisine her zaman açık olacağı
konusunda temin etti onu.
Rembrantsz Egmont'tan ancak heş-altı fersah uzakta ikamet
ediyordu; o tarihten sonra Descartes'ı sık sık ziyaret etti ve onun sa­
yesinde yüzyılının önde gelen astronomlarından biri oldu.
Baillet, Vie de M. Descartes (Bay Descartes'ın Hayatı)