Table Of ContentNICOS POULANTZAS
Faşizm ve Diktatörlük
ÇEVİREN
AHMET İNSEL
NICOS POULANTZAS • Faşizm ve Diktatörlük
NICOS POULANTZAS 21 Eylül 1936’da Atina’da doğdu. 1953’te Atina Üniversitesi
Hukuk Fakültesi’ne girdi. Üniversite yıllarında Yunanistan Komünist Partisi’nin
(KKE) gençlik kollarında ve tek yasal sol parti olan Birleşik Demokratik Sol’da
(EDA) siyasi faaliyetlerde bulundu. Bir süre Heidelberg ve Münih’te çalışmalarına
devam eden Poulantzas daha sonra Paris’e gitti ve 1964’e kadar hukuk felsefesi
dersleri verdiği Üniversite Pantheon-Sorbonne’da akademik kariyerine devam etti.
Paris’te Les Temps Modemes çevresiyle yakın ilişki içinde bulundu. 1966’da Annie
Leclerc ile evlendi. 1960’lann sonu ve 1970’ler boyunca kapitalist devlet teorisi ve
modem kapitalist toplumlar hakkındaki tartışmaların merkezinde yer alan Poulant
zas 3 Ekim 1979’da intihar etti.
Birikim Yayınlan, 1980 (1 baskı)
Fascisme et Dictature
© 2004 Éditions La Découverte
tletişim Yayınlan 1001 • Politika Dizisi 48
ISBN 975-05-0239-6
© 2004 İletişim Yayıncılık A. Ş.
1-2. BASKI 2004-2012, İstanbul
3. BASKI 2016, İstanbul
KAPAK Suat Aysu
UYGULAMA Hüsnü Abbas
DÜZELTİ Seçkin Oktay
BASK/ Sena Ofset sertifika no. 12064
Litros Yolu 2. Matbaacılar Sitesi B Blok 6. Kat No. 4NB 7-9-11
Topkapı 34010 İstanbul Tel: 212.613 38 46
CİLT Güven Mücellit ■ SERTİFİKA NO. 11935
Mahmutbey Mahallesi, Deve Kaldmm Caddesi, Gelincik Sokak,
Güven İş Merkezi, No: 6, Bağcılar, Istanbul, Tel: 212.445 00 04
iletişim Yayınlan sertifika no. 10721
Binbirdirek Meydanı Sokak, İletişim Han 3, Fatih 34122 İstanbul
Tel: 212.516 22 60-61-62 • Faks: 212.516 12 58
e-mail: [email protected] • web: www.iletisim.com.tr
NICOS POULANTZAS
Faşizm ve
Diktatörlük
Fascisme et Dictature
ÇEVİREN Ahmet Insel
YAYINA HAZIRLAYAN Murat Belge
v\l/y
iletişim
Bu kitabın çevirisi temel olarak 1974’te Seuil / Maspero tarafından
yayımlanan Fransızca metinden yapıldı. Fakat gene aynı yıl İngil
tere’de New Left Books’ ta yayımlanan İngilizce çevirisiyle karşılaş
tırıldı ve bu baskıya yapılan eklemeler de elinizdeki çeviriye alındı.
İÇİNDEKİLER
NİCOS POULANTZAS / AHMET İNSEL.....................................11
UYARI.......................................................................................................19
GİRİŞ........................................................................................................21
1. Faşizmler Dönemi Sorunu..................................25
BİRİNCİ BÖLÜM
Emperyalizm ve Faşizm. Tekelci Kapitalizm ve
Emperyalist Zincir Hakkında.......................................................27
İKİNCİ BÖLÜM
Alman ve İtalyan Halkaları - Bunların Tarihçeleri.................37
1. Almanya...................................................................................37
2. İtalya.........................................................................................42
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Faşizmler Dönemi ve III. Enternasyonal..................................49
1. Komintem’in Genel Görüşü ve Yön Değiştirmeleri:
Sınıf Savaşının Dönem ve Adımlan Sorunu....................49
2. Komintem’in Faşizm Analizinde İlk Sonuç......................62
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sonuç: Tekelci Kapitalizme Geçiş
ve “İktisadi Bunalım”.....................................................................68
2. Faşizm ve Sınıf Savaşı.......................................................7i
BİRİNCİ BÖLÜM
Siyasal Bunalım: Faşizm ve Olağanüstü Devlet.......................72
1. Sorun ve Komintern................................................................72
2. Thalheimer, Gramsci, Troçki...............................................76
3. Analitik Çerçeve: Siyasal Bunalım,
Sınıf Savaşı ve Kurumsal Sistem..........................................79
İKİNCİ BÖLÜM
Faşistleşme Süreci............................................................................81
3. Faşizm ve Egemen Sınıflar.............................................85
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Önermeler..............................................................................87
1. Egemen Sınıf ve Sınıfların Egemen Fraksiyonları
Arasındaki Çelişkiler..............................................................87
2. Hegemonya Bunalımı.............................................................88
3. Hegemonya Değişimleri........................................................89
4. Temsil Edenler - Temsil Olunanlar Bağının Kopması
ve Siyasal Partiler...................................................................89
5. İdeolojik Bunalım...................................................................92
6. Büyük Sermayenin ve İktidar Blokunun Hücumu............95
7. Faşist Partiler, Faşizm ve Egemen Sınıf
ve Fraksiyonlar, Egemenlik, Hegemonya
ve Yönetici Sınıf: Faşizmin Göreli Özerkliği.....................101
İKİNCİ BÖLÜM
Almanya............................................................................................108
1. İktisadi Çelişkiler.................................................................108
2. Büyük ve Orta Sermaye. Faşizm “lktisaden Gerici”
Bir Olgu mudur?...................................................................115
3. Bunalım ve Siyasal-ldeolojik Süreç...................................120
4. Nazi Partisi, Nazizm, Egemen Sınıf ve Fraksiyonlar.
Hegemonya ve Yönetici Sınıf..............................................130
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İtalya...............................................................................................137
1. İktisadi Çelişkiler.................................................................137
2. Büyük Sermaye ve Toprak Sahipleri..................................141
3. Bunalım ve Siyasal-İdeolojik Süreç....................................148
4. Faşist Parti, Faşizm ve Egemen Sınıf ve
Fraksiyonlar. Hegemonya ve Yönetici Sınıf.....................157
4. Faşizm ve İşçi Sınıfı........................................................163
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Önermeler............................................................................165
1. “Bozgun Süreci” ve İşçi Sınıfının Savunması:
Bunun Evreleri ve Nitelikleri.............................................165
2. İdeolojik Bunalım Biçimleri ve
Devrimci Örgütlerin Bunalımı............................................170
3. Sosyal-Demokrasi; Sınıf Yapısı ve İşlevi,
Siyaseti ve “Sosyal-Faşizm” Tezi.......................................175
4. Komünist Partiler ve Siyasetleri.
Komintem’in Dönemeçleri ve İttifaklar Stratejisi..........185
5. Faşist Örgütler, Faşizm ve İşçi Sınıfı.
Faşizm Altında İşçi Sınıfının Gerçek Durumu...............195
İKİNCİ BÖLÜM
Almanya............................................................................................199
1. Bozgun Süreci, Savunma ve Siyasal-İdeolojik Bunalım 199
2. Alman Sosyal-Demokrasisi................................................210
3. Alman Komünist Partisi.....................................................214
4. Nasyonal-Sosyalizm ve İşçi Sınıfı......................................223
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İtalya................................................................................................234
1. Bozgun Süreci ve Savunma................................................234
2. Siyasal-İdeolojik Bunalım.
Sorel ve Devrimci Sendikacılık.........................................237
3. İtalyan Sosyal-Demokrasisi ve Maksimalizm.................241
4. İtalyan Komünist Partisi....................................................247
5. Faşizm ve İşçi Sınıfı............................................................259
EK
SSCB ve Komintern......................................................................263